Meteorologicorum Aristotelis libri quatuor. Francisco Vatablo interprete

발행: 1546년

분량: 134페이지

출처: archive.org

분류: 화학

11쪽

xx ARIST. METE OROL. secernitur, extruditurq;. Vnde etiam fit, ut eorum des tio proiectioni magis,quam incensioni cimitetur. Dubis reditavcrit enim quispiam, utrum stellarum excursus haud ali- - ire prouenient , quum lucernaesubdita exhalatio eflamma supera inferam lucernam reacendit (mira enim est eiusce rei celeritas,ac iactui cimilis: nec perinde feri uidetur, quasi alius, ac alius subinde oriatur ignis an corporis chius iam eiusdem princtiones existinis Mahisane uidetur, eos praeter utruns feri. Nam et perinde Funt,ut flamma ardentis lucernae, persumum in extinctam irruptio lucer. nam efficitur: et nonnulla, quod extrudantur, ideo pro cisolent, ceu nuclei, qui e digitis elabuntur, digiliunis:

adeo utran teream,mare vi deferri tum noctu,tium interdiu, campidum uerit, uideantur. Sed in partem elabunture

infernum, propterea quod decatio propestres,ea deorsum uersus excutiat. Proinde ipsa quo uulmina in aeceps ,rri solent: haec enim omni secretio, illa extruirum ratione committitur, non incenso,gignere solet quippe cum natura calidum omne, insitum habeat ut sursum uersus f ratur. Quaecunq; igitur,periore in loco coni fiunt,cor flavante fiunt exhalatione. At quaecunq; in inferiore,s cretione exhalationis proveniunt, quod ea cum sit hum,diusculastiginat, uis coagmentetur. Nam haec cum coit,

stibaturq;,deorsum vergendo,id propellit, ac contorquet in me, quod caloris est particeps. Ratione uero poplus utcunq; exhalatio suo insitu forte fortuna latitudinem habuerit, atq; altitudinem: ita demum aut sursum, aut deo

sum, aut ad latim commeat. Sed magna ex parte in obu--quum, quod duabus cieatur lationibus, ut quidem, infernet et natura autem, superne cuncta enim eiusmodi per dimetiem

tem lineam j rei solent. Quocirca et discurrentiumstetarum

12쪽

LIBER I. rum delatio magna ex parte obliqua redditur. Omnium

igitur horum causa,tanquam materia,est exhalatio. At tanquam mouens, interdum supera latio. interdum aeris concrescentis coagulatio. Haec autem omnia infra lanam fiunt. Argumento est ipsorum celeritas, eorum motui persimilis, quae a nobis iaciuntur, lacerti,s nostris contorquentur, quae uidentur plane multo,stellis,lana,sola,meare celerius:

quod non procul a nobis alant. e,

Imaginum multarum,uelut hiatuum,fouearum, colorum cruentorum nocte apparentium cauta. c AyvT a

Porro multa in coelo quandos phantasimata,uisas con rasimatum vi sistere cernuntur, nec nisi nocte serena, velut hiatim, si octeiam fueae, colores sanguinei quorum omniam eadem quos

causa existit. Nam cὴ in palam superus aer adeo confimi ut flagret, et incendium quandoq; si ac galeiusmodi, ut flammam ardere quandoq; ut quas torres, auistellas procurrere arbitremur : nihil est absurdi, si aer idem coner scens uarios prae ferat colores. N am tam lumen minus per

densius trans areni corpus, quam aer restactionem, bpiens,colorum uariariae multiplices faciet uisiones In primis urep punicei, et purpurei: quod hi potissimum mistura ignei,candidis,alteri superindito,temperarisoleantandicio sunt stellae, quae si oborientes, occidentesq; pcr aestiam, aut alioqui per uinum spectentur,puniceae apparent adcinquos restractione Ufient, cum speculum fuerit eiusmodi, ut nequaquam figuramsed colorem suscipiat. Sed cur haec paruo temporis Dacio edurent constitutio,quae cito absumitur,in causa est. Hiatim autem lumine interrupto,caerulei,

atri ue coloris interuentu, efficit et aliqua uideatur inesse profunditas. Atq; ex eiusnodi etiam torres frequenter excidunt.nimi ubi amplius concreuerit. Sed Eim adhuc coit, hiat

13쪽

ARIST. METE OROL. hiatus uictonem ingerit. In summa atrum eandido permistuceu flammi fumo,multas colorum uarietates committit.Interdiu igitur sol eos feri prohibet. At noctu caeteri praeter puniceum,quia concolores simi,uisem defugiunt. Igitur stellarum transcurrentim, eorum quae incedio fiunt,et omniuin supero ostentorum, quae sunt eiusmodi,tit repentinas ii gerant usiones,bas Ube causas putare operae rei tum est.

m De Cometit priscorum opiniones,ae solutiones ipsarum. CAPvT,vi.

r. Orah de cometis,et uocato lacte edisseramus, allatis e.-- prius ad ea, me ab alijs dicta sunt, dubitationibus, peruit Miuub Anaxa frius igitur, atq; Democritus cometas esse asse i runt, stri larum errantium coapparitionem, clim,quia propius accesserint, sese tangere mutuo videntur. At eorum nonnullsiqui Italiam habitant, P thagorei, uocitantur, cometen e stellis errantibus unam esse dicunt: ueri in non nisi longo intcrposito tempore comparere in coelo, et parium ab Sole digredi. Id quod etiam Mercurrum stellae obuenit. Nam quia non admodm ab sole recedit, saepe cum se uisendam praestire deberet,occultatur. Proinde non nisIongo tempore interiecto cerni solet. Hetthmales autem ille Chius, et eius discipulus Aeschetlus, non secus quam hi dixere, ueri in non a sese habere comam, sed dum errat interdum eam ratione loci as mere,dicunt: nimirum cum ab humore,quem ad se attrahit, Solem uersus Oectim noster refrangitur: quia uero inter caetera foedera tardis ea Sole relinquitur,non nisi plurimo temporis interiecto,iri demum apparere, ut cum eodem ex loco, toto suo circulo relictum ab Sole cernituri. ac ipsum ab sole descriti ei Ne prum,et ad septentrionis. In intermedio igitur tropicoru

ioco,equam ad sese non attrahere, quod ea ibi ob Solis lation

14쪽

LIBER I. rationem firmere caloris absumptasit. cum uero H dushrum accedit, lis humoris copia perstrui.Verum quia supera circuli portio parita est, instra longe maior, non posse a pe-etem hominis restactum,ad Solem peruenire iue is austriano tropico propinquus irratur ,siue in aestiuosolstitio exbstit. Quocirca nec in hisce quidem locis cometen ipsum gugies. At cum ab Sole ad aquilonem digressus fueriticomam

acciperetquia circuli portio quaesupra horreontem est,magna sit quae uero subter,exigua:tunc enim aspectum hominis ad Solem Facile pertingere. Hisce aute omnibu evenit quaedam communiter, quaedam separatim impos ibilia dice GH A ere. Primo igitur,qui cometen,e stellis errantibus unam esse .uliadicunt. Nani stellae uagae omnes,ab SO inligiiij reluiquimur.Ae cometae non pauci extra si- 'e t ' m

gnistrum usi sunt. Dcinde et plures uno saepe simul Acti

s iit. Ad haec si ob res actionem comam haberent,quemadmodum ridippocrates,et Aesch lus aiunt,aliquando foedus hoc etiam citra ullos crines apparere oportuit:quandoquidem et ad alia loca ab sole digreditur: caesariem autem

non ubis gesti Nunc autem praeter quinq; illas stestes,nulla vi coelo uisa est. Sed hae frequenter simul omnes supra hori contem eleuatae visuntur. Nec minus cometae:cum omnes

hae quinq; cpparent, quum cum non apparent,sed quaedam Solem subeunt,pleruns ficti consticiuntur. Ad uero ne id quidem uerum esu cometen sub ipsos tentrione solim si

ri. Insuper et Sole circa aestiuium solstitium existente. Nam et magnus isse cometes, qui haud ita multo ante FLetus est, quis Achaia terrae motu quateretur, et ineam maerii inundatio introrumperet ab occasu aequinoctiali raricuit. Et in Austrina coeli regione multi iam ficti sunt, , Porro magistratum gerente Athenis Eucte Molonis filio, mense

15쪽

xs ARI ST. ME TE OROL. mense Ianuario, sole circa solstitium tabernum existente,in regione coeli sub septentrionibus, crinitum idus apparuitnquamuis et ipsi affirmentiferi non posse ut tanta refractio 'at. commune autem est hisce,Cr itis,qui comoeten stellarum errantium coniunctionem, ais contactim esse astruunt, primo quidem e numero stellarum coelo ad

haerentiam nonnullas comam accipere. Olia in re,non Aem

r,pths modo prae Enda fides est(nam et illi id aiunt sed et nos uidimus. Nam stella quaedam ex hisce, quae in

caenici si Xas i, comam habuit, languidam tamen,atq;. sturam. Olli enim eam intentis oculis assiectabant,si len - rem agnoscebant exiguum:qui vero sensim conspectum in eam quasi obiter lambant, maiusculum. Adhaec quo

quot nostra tempestile uisi sunt,sine occasusupra horaeontem evanuerunt, paulatim ita emarcescentes, atq; absumpti, ut nec unius stellae corpus, nee plurium relinquerint. Nam et magnum illud bdus, quo desupra mentionenificimus, tempore h3berllo, rigente gelu , dis, coelo serono,ttester Aristro praetore apparuit. Ac prima quidem die uisum non est,quod ante Solis occasum delituerit,pos ea autem apparuit: nam quam minima scri pots distin- tia, Solam reliquit,et mox occubuit. Lumen uero ad te

tiam uis coeli p rrem .in Er saltus porrigebatur undera uiae nomen accepit. Porro ad usq; baltheum conscendit, Crimi inibici; dis olutum fuit. Atqui Democritus opini nem suam astruere contendit. Nam post cometarum di lationem bdera quaedam fuisse constem asseuerat Ad hoc haudquaquam interdum fieri, interdum non feri, sed semper oportebat. Praeterea ipsi quos Aegoeptrum stellas emrantes,tam inter se, quam cum fixis,coire aiunt. A is ips iam semel, ais iterum uidimus Iouis stellam in Geminis

16쪽

existentem, quandam subi se, de eam occultasse: sed co-mremfictum,nequaquam. Insuper et ratione hoc ipsum 'patet. Namstellae tametsi maiores, minores ue apparent, Sobattamen per se indiuiduae uidentur esse. Ut igitur hi indis , . . usibiles essent, suo codictu magnitudinem haudquaquam maiorem redderent: sic etiam cum indiuisibiles non sint, sed appareant,suo coitu, ac concursu nihilo maiorem praestrae molem uidebuntur. Quas igitur de ipsis cau- fas diximus Alsas esse, etiamsi non per pluruma, per h Gabunde perspicuum s. -

De Cometri:eorum causis,ac disserentia CAP. v I l.

Cim aute de hisce, quae sensui peruia non sunt, satis V te is

esse iuxta rationem demonstratum putemus ,si ad id quod Freri posset ea reduxerimus, ex hibe que in praesen- .rem re. tia dicuntur, existimaueritquis iam de hisce maxime ades hunc modum usu uenire. Supponimus enim mundi terrae circunfusiprima eam omne partem quae orbiculari subest titioni,exhalationem esse calidam aridamu Eam autem, vitiseph aeris,que suo in sinu fure,ac ambit, haud p rim circularis latio, ac motus secum circa terram raptat, uersis At interim du filaritur, ae mouetur hoc pacto, qua fete fortuna fuerit bene temperata, sepe incenditur: e sis

ob quod re illos sparsorum foederum discursius feri dicra

mus. cum igitur ob superiorum corporum conuersionem in eiusmodi densitatem igneum inciderit principiam, nestam uehementer multum, ut continuo, et diu exurere queatines porro tam debile,ut stitim extinguatur,sed ualidius, et quod diutius posset permanere,fimis, consimgat ut subvolet in eum locum probe temperata exhalatio,aptas ut incendatum tum id,DdM crinitam siliquunm

ur insurrem exhalatio contraxerit Nam si un-

17쪽

is ARIs T. NE TE OROL. Aque similis fuerit,cometes (id estpella criniet, et rem modo in uertice, his Ma nuncupatur. Sin auteni oblonga, petonius (qqublicas, barbari, et cui instri re ex parte in speciem barbae longe promittitur iuba uocitatur. Vt autem huiu modi latio, stellae latio: feerstitio stellae IEtio uidetur esse. Idem enim propemodumst,ue si quistiam torrem, aut parum ignis petii cipium, in palear cumulum, imp erit,atcbiniecerit. Nam et stellarum discursus, huic rei persimi

apparet. Cito nans ob succense materiae accommo dantiam,in longitudinemsequela quadamserpit Inquestia edurarit,nec transeudo emarcuerit, qua potisti mpa

tesuccensio denset, lationis proficto initim, excursionisset finis. Tale est et crinitum foedus, utpote quod, non

aliter quam stellae discursus,principium inse,sinemq.

beat cum igitur constitutionis principium in ipso instariore loco existit, perse cometes apparet. cum aliae ubaliqua pera aut errantium, aut coelo affixarum, motionis opera constiterit exhalatio,im ex hisce quaepiamst coetineres Nec enim coma, ipsis adhaeretpellis, sed sicuti corollae circa solem,ac lunam apparent,odcra ipsa quavis alio demigrent,sequetes,ubi aer adeo densatus est, ut haecvjectiosub solis itineres rei queat D crastris ipsis coetma,ceu corona existit. Verium corona,tali colore obrefactionem in lignitur. At comae, colorem quem prorutin sese habent cum igitur iuxtastellam aliquam talis cor cretio foeti fuerit,cometes eodem quo stella moturiri ubdeatur est necesset cum uero per se confiiterit,ium subsidens,irrelicta uidetur. Nam latio mundi,qui circa terram es , agnoscitur' eiusmodi. Hoc autem maxime ii

fallat cometen no esse perinde ut coronam, restactionem quandam,

18쪽

LIBERI i, quanda,quae insuccesione purcae nitida ad Edisus ipsum, aut quemadmiam Hippocrates affirmat, ad ipsum solam sal,quod et plerunque cometes perse, 'saepius quam circa stellas quasdam definitas fieri soleat. Sed de area, 'hoc es corona, posterius causam dicemus. Quod alitem ignea fit cometarum constitutio, hinc mectare licet.

Nam si plures sunt flatus, et si ores portendunt: - teri icuum enim est, eos ideo gigni, quod eiusmodi se

cretio redundet intant , ut necesserio aer aridior efficiatur, et sublatum humidium copia exhalationis strus dae adeo discutiatur,ac dissoluatur, ut non scite consist re, re densari in liquorem posit. Sed de hac item ut mone dilucidius fumus dicturi, cum loquendi de flatibus tempus afuerit. cum igitur crebri,ac plures apparent, sicuti

dicimus,aridus admotam, et tuosus redditur annu . Cum uero rariores, et magnitudine non per inde insigni conspiciuntur,haudquaquam ex aequo tale quippiam frifoletnuerimenti mer) excelsus quidam fatuum i et in duratione,vel in magnitudine,magnam parte committitur. Quandoquide et cum lapis ille, qui apud A Copotamos editur,ex aere cecidit,uento sublatus excidit interdiu , comete quovillis noctibus flagrante. circa id temporis,quo magnum illud crinitaem foedus apparuit, sicca freta s,et aquilonia. Necno .ectus ille maris,qui Achaia am inuasit, ob flatum contrarietatem Actus cst. Nam sim ipse aquilo occupararet extra, ingens s stabat auster. Praeterea Nichomacho Athenis imperate, circa aequinoctiale circulu paucis diebus cometes apparsiit,ex ortu suo nequaqua uesperi Mo: quo adhuc regnate, uetium illum, qui circa corinthum debacchatu est,fctu cfiet se dccidit. cur autem plures non flant cometae, nec saepe, A G. b B a curs

19쪽

io ARIST ME TE OROL. curas; extra tropicos potiu3 flant, quam intra ncausas csolis,abo statio, quae no modo taliam secernit, uer rum etiam id segregaliquod confistit.In prinus uero camsi existit,quod in lactei circuiti regionem,plurimae erat lationes congregentur ac , -

. Ces T De citrulo lacteo Priscorsi opiniones. CAP. viii-

,--ue pri T Am uero qualiter, et ob causam et lac, necnon scomm 'pi'-- IMPmicedin s. sed privi quae ab alis; de hoc q- auedita fuere,percurramus.Quidam igitur ex Hi,quos rum,si reo, Meuant,viam ese hane aiunt. At crumi sedam astri de coelo lapsi, iuxta coeli conflagrationem, qua M- sub phaethonte Frunt accidisse. Alij solis, quem poehune circulum aliquando 'rei dicunt. Hunc igitur lacum ueluti combustini ut quampiamaliam id genus as cti nem passum esse, ab eorum latione uolunt. At illud per absurdum est,non animaduerteres ea foret caus signi rum quoq; , et quidem potius, quam lactis circulu, haud

liter a tam esse oportere .quippe cum errones omnes, et nonsol duntaxat ii eo strantur.Totu autem circulus,

. nobis est colla semper enimetu semcirculus ti ictu no tepore apparet,sed nihil id genus sub se videtur nisi si qua ipsim particula lacteo circulo sese applicuerit. - Anaxagorsi vero,atque Democritus aces equorun-- T damiderum lumen gerunt : solem enim dim sub terra fertur,exstellis quasdam non asticere. metus igitur ab solea biciuntur,earum lime non uiderianhibem erirmi solis radiis Quibusculis autem tellus ipsa obstitit, quominus a soleasticiantur, harum proprium lumen esse laceiunt. Sed quod imposibilesitipatet. Nam lac, afidue idein eisdem existit a ris: apparet enim maximus. circulus.

Que .utemsteta a sole non usticiuntur, semper diuersae

20쪽

funt, propterea quod sol haudquaquam in eodem maneat Ioco.Oportebat igitum nigrante sola transfretri re ipsum Iae: niae uero hoc feri minime hidemus. Adhaec si,queadmodum in coelestim rerum cotemplationibus demonstr

tam . mirassehabeati'solis magnitudo maior fit quam

terrae, et dii tintiastellum a terra multiplicatio maior fit,quam solis ab eade, quemadmodum solis a terra, quam Iunae maior salicubi non procul a terra turbo ille, qui/fole initium sumit,radios committe oniungereb: nec te rae umbra , quam noctem appellitant, ad inrapertinget, sed solem foedera omnia circunsticere,et eorum nulli te ram obsisteri,necesseest. Ei autem praeterea de Iacte, tertia quaedam opinio. Quidam enim,uc ipsum perinde ais crinitum bilus, esse restactione nostri aspectus ad solemustunt. Sed et hoc feri nequit. Nam se et hinens, exspeculum, et totum id, quod constectui obuiam est, quiescant, in eadems eculi parte, eadem uisionis portio apparebit. Sin uero peculim,et res constem in eadem ad id quod uidet acquiescit di tintia sed inter se necaeque

celeriter, nec eodem semper intervallo moueantur, feri

prostri non poterit,ut eadem uiso in eadem leculi parate consticiatur. Atyellae, quae in lacteo. circulo ferumtur, et sol quem uersu remactiost, 'similiter, et ex

aequo a nobis dimittes,Cr a seipsis autem minime,manet tibus nobis mouentur.Interdum quidem media nocte,i terdum diluculo,exoritur Delphin:Lactis autem partes, eaedem in unaquas manent. Atqui non oporteret,si laceniphesi uis uisio esset, imo ne in eis quide locis haec foret elictio. Praeterea noctu in aqua, et id genus speculis Iae lectantibus apparet sed qui feri potest,ut tum ast citus in aduersa ole uersus restangatursPatet igitur ex

SEARCH

MENU NAVIGATION