Historia plantarum quae in Horto Academico Lugduni-Batavorum crescunt : cum earum characteribus, & medicinalibus virtutibus

121쪽

est, quasi, sed fructos fere materus prodenter inter pannos, vel in lagena , ut in ea se disse plodat, est carpendus , ne inde oculi assici

antur.

Viros. Ex fructubus fit succus Elaterii adeo laudatus Veteribus , Hippocrati , aliiSque. The yphrastus dira eum esse durabilem per ducentos annos, ct tamen vim suam retinere, si pauca grana nempe tres vel quatuor assumentur , sursum deorsumque incredibiliter purgat, & hac ratione in quadam specie hydropis convenit , nam ille succus per totum corpo S pererrat

pilulae inde confectae exhibeantur in Hydroplicis, quibus viscera sunt robusta & adhuc integra , teste se denhamo & ipsa experientia; in apoplexi a se lethargo convenit, in unguentia optimis pro hydrope ingreditur. M . Character. Caules longi, sarmeniosi, repentes, asperi; folia Cucumeris, sed minora, romtundiora, minus angulosa; flores parvi, flavi; post florem sequitur fructus in initio aliquantulum villosus Ovatus & glaber , rotundus vel rugosus , magnus vel parvuS, habens Corticem durum, crassium, coloris viridis cineret; caro est teneres, medullosa, humida, glutinosa, flava aut rubicunda, odoris & saporis dulcis & valde grati; interna loculamenta bifariam secta divisus, continens semina oblonga, Plana, ex flavo albescentia habentia corticem durum foetum amygdala albissima , alba oleosa haec planta in hortis colitur.

Nomen. Melo vocatur a vocabulo graeco

pomum hine proprie malum vel pomum significat,

122쪽

nificat, quia ejus fructus Pomum refert, Italidixerunt , quia ex millenis, ut dicunt, vix unus bonus invenitur. Caro Melonis dicitur esse fructus frigidus, sed experientia me coegit credere Contrarium , Omnino enim quantum odor & sapor indicant inesse quid aromatici , quod a posteriori discimus, ergotest planta aromati ea, facit enim, si nimia copia sumatur, ut homines sanguinem mingant, hi neque est calefaciens, vixque aliquid plus in Venerem stimulat; optimo nutrimento inservit pulpa , si moderate sumatur, sed jejuno ventriculo sumi debet. Semina recipiuntur inter quatuor semina refrigerantia mas ora , in his est lenta & farinosa vis, si Melo maturescat, tum succus fit aquosus ad alvum solvendam, ut de Cue umere dixi.Pepo Character. Caules longi, sarmeniosi, crassi, repentes in latum se extendentes cum capreo lis; folia ampla, magna, incisa, dura, aspera, dentata, coloris viridis subfusci, splendentia, caulis longis, duris aut spinosis adhaerentia; flores monopetali, campaniformes, tanta ginosi, aliquantulum odorantes . fiori suece dit fructus oblongus vel rotundus , carnosus, corticem durum, aliquando tuberosam habens trifariam divisus , faetus seminibus planis, Oblongis , annulo quodam cinctis , habent sub cortice amygdalam albam, dulcem, & gratam; haec planta in hortis colitur.

Nomen. Pepo vocatur a graeca voce remo: vetr

Pui muturescere, quia hujus plantae fructus ita cile maturescit.

123쪽

Pomiferae. Fas

Vires. Pulpa cocta cum jure carnium est optimum nutrimentum , sed si ejus usus nimis diu continuetur, tum reddere solet flaccida intestina, virtus est ut in Cucumere, hinc in calidis regionibus assumitur ad refrigerandum cum pauco aromate, biliolis summopere prodest, nam est humectans ct refrigerans, femina inter quatuor semina frigida annumerantur, &in emulsionibus, decoctis aperientibus, pes omtalibus & refrigerantibus adhibentur.

Character. Fructus subrotundus , carne supistriatus, angulosus in quinque partes sectus, continens semina compressa , placeEt se spon-cota affixa; reliquum est , ut in praecedentibus; haec planta crescit in hortis. Nomen. Melopepo , vocatur a Melo quia ejus fructus ad Melonis magnitudinem accedit, &Pepo ct quia aliquid de ejus natura participat.

Vires sunt humectantes, refrigerantes & pec-tyrales, semina inter quatuor semina frigida

annumerantur.

character. Caules sarmeniosi, flexiles, i Deri , repentes, Villosi ; folia ampla, magna, villosa, aspera , in profundas lacinias sectas fores flavi. campaniformes, quinquindi; stori succedit fructus obrotunduS, Carnosus, habens corticem satis durum sed politum , caro Cucumeris, alba, aut rubi cunda saporis dulcis ct grati; habet in se pulpam medullosam , iu

124쪽

in qua latent semina oblonga , ampla, commpressa, rugosa, nigra aut rubicunda, seminis cortex est valde durus, ct cortice ablato invenitur AmJgdala parva . alba, medullosa , saporis dulcis ci grati ; haec planta in horti scolitur. Nomen. Citrullus vocatur . citreo colore, quia ejus fructus maturus talem colorem posssidet, Angusa unde uicitur, nescio , belgice vocatur ure terme ere. Vires. Hac in terra succus h usus se iactus valde aquosus aquam gelidissim una refert, di inde hic non assumitur, sed in regionibus calidis , ut in Inna, verum si inde ad terri curemus, antequam hic aliatus eandem acquirit naturam,

ac si nic crevisset ; semina inter quatuor siem,na frigida majora annumerantur, ct inde con ficiuntur emulsoneS. Cucurbita. Character. Caules sarmentos, longa,repentes aut scandentes cum capreolis; folia, ampla, rotunda, mollia, lanuginosa, . in margim ne aliquantulum crenata; flores albi, campani formes, quinquisi i , villosi et flori succedit fructus longus, in aliis teres, in aliis lagenimrmis, in aliis infleaeus in sex loculamenta plerumque divisus , faeta seminibus pallidis planis , Oblongis, hinc obtusis , inde latioribusci quasi introrsum e marginatis, seu auriculatis duabus apophysibus quasi angulosis eminentibus & duabus lineis per lon itudinem eXCurrentibus notatis; hic fructus habet corticem durum, lignosum , flavescentem; ejus c5ro

est fungosa, medullosa, alba ct insipidas ra-

125쪽

Ux tenera & fibrosa, distinguitur a praecede libus praesertim , quod habeat corticem posimaturitatem liquescentem & carnem in tu S magis fungosam; haec planta in hortis colitur. Nomen. Cucurbita vocatur quasi curdata , quia haec planta, nisi sustinetur, semper ii

curvatur.

ires. Indi ex fructu faciunt lagenas , femina inter quatuor frigida malora recipiuntur , hoc semen ultra annum non est asservandum, aliter sit rancidum . viresque prioreS pereunt, evadunt inflammantes, pulpa non editur , semina ad obtundendona, i ii spicandum S demulcendum optime prosunt, ut quoque guriae, Melonis, ct Cucumeris seminibus ve-

gum est.

Character. Caules repentes, villosi, asperi; folia caulibus satis longis adhaerentia, ampla, in profundas lacinias secta , vitiosa, aspera , albescentia ; flores flavi , spallescentes; noli succedit fructus levis, amarus rotundUS, non edulis pugni magnitudine, ex flavo viridis, includens sub cortice tenui, polito & splenden . te medullam candidam, fungosam , levem &semina parva, compressa, oblonga, cucum Tacea, quasi tardida, albicanitia, saporis acris amari ct nauseoli ; haec planta crescit in Indiis

orientalibus. Nomen. Colo nibis vocatur 1 graeco vocabulo, quoil κοιλιαν κιυίt alelum modes, vel Colocynthis, quod sit sic MO, seu es scanis stie cibus cauum obsuam 'agnam amaritiem fer Ironiam. Vires

126쪽

Pomiferae.

Vir es. Fructus bene maturus descinditur, hsuspensus exsiccatur, aliquando etiam ejus succus exprimitur, & cum gummi tragacanthain trochiscos cogitur, qui dicuntur Trochiscide Athan dat qui fructus , trochisei, pulpaque violentissime purgant, frigidis & aquosis est

optimum remedium , si in nimia cop a exti(heatur, dysenteria subsequitur vix tollenda , nisi clysmate insecto oleo, & oleo magna copiae poto, si trochisci in phiala alta coquaut urcum spiritu vini sit celebris illa aqua Rulandi, quae ad unciam dimidiam egregie purgat, &hydropicorum aquas educiti hare planta inter purgantia vegetabilia vallidissima est, humores quos eunque viscosos , pituitosos & tenaces, qui caeterorum purgantium vim omnem eludunt, ex ultimis quali articulis provocat. & educit, hinc est tanquam catholicum medicamentum

in morbis pertinacissimis, ischiatico dolore &Iue venerea, ingreditur clysmata pro stimulo in substantia contra morbos soporosos , sed pulpa sindoni est includenda, ingreditur multas compositiones pharmaeeuticas,

Character. Folia cucumeraeea , angulosia; caules scandentes cum capreolis ; flores monopetali, campaniformes, quinquisidi, radiis expansi; fructus amygdali aemulus, carnosis S, echinatus, in capitulum collectus, ct sub tenui cute unico semine plano fertus. ires non scio esse demonstratas , .sed puto esse plantam venenatam,

127쪽

Granaiuilla.

Character. Caules longi, tenues, repentes; fossa polita, nervosa, in margine dentata, alternatim dispositia, odoris penetrantis, saporis aliquantulum aeris; caliX primo triphyllus, ex hoc pedunculus brevis & eg eo calix quinquefo lius , arcte florem primo amplectens, dein stellatim expansus, hinc calig est in variis speciebus valde differens, in aliis herbaceus, in

aliis vero reticulatus; flos albus, pentapetatus, rosaceus, elegans stellatim expansus, intra pe- tala in orbem expanduntur multa versicolora,tsi filamenta , dein erigitur axis, cui primo

circumaccrescunt in orbem expansa quinque stamina , testiculis appensis & versatilibus , praedita, dein ovatium ovatum , cujus apici innascuntur tres tubae apicibus scabris, obtusis praealtae versus testiculos suppositos sese inclinantes; fructus ovatus vel globosus, carnosus, unicapsularis, tri locularis , succum acidiusculum continens , foetus seminibus ad costas, ut ad placentas assi X is, calyptia obvolutis, odoris grati; radiX repens, nodosa, fragilis, fibrosa, coloris pallidi albescentis, saporis subdulcis; haec planta crescit in nova Hiopania. Nomen. Granadicta es diminutida tox Granadae, & ita dicitur, quia fructus hujus plantae pleniissimi sunt seminibus, vocatur etiam Flos pa sonis, quia si imaginationi aliquantulum Concedetur, omnia instrumenta passionis Chri lihabet, lianc Rapinus canit.

128쪽

Pomiserae.

Ferte etes eisinos tum Grantadilla per imui Prodit Amaeonii quam sitore fuminis ortam Ad nos extremo Peruola misi ab orbe.Flos alte incisas crispato margine frondes , Caule in sublimi , vallo praetendit acuto , Spinarum in morem , pastens o Chrse, tuo

Inscriptus foliis summa in Frumenta dolorum. Nam surgens, fore e medio capita alta tricuspis

Sursum tollit apex , clavos imitatus aduncos V res habent refrigerantes & nutrimento optim' in serviunt, primae ct secundae succus est

suavissimi saporis 'vinosus, sed aliquid aci habet; hinc est refrigeran S. Opuntis.. Character. Folia magna, longa, crassa, viridia, dura, tuberculis spinosis instructa, succum habentia, viscosia, nervosa; flores ros Cei, Flavi aut rubri; petatis plurimis in orbem positis constantes, innati apici ovarii, numerosissimis staminibus praediti; ovarium , CUJUS apex in ambitu speciem caliculi fert , fit froctus Urnosus, umbilicatius, unicapsularis, e X cavat US, pulpam medullosam, rubram, saporem dulcem Sabens, talus seminibus saepe annulatis, saporis non ingrati; haec planta creta it in italia &Gallia. Si ab his unusm folium humi mandetur, crescit, datque novam plantam ; nos in Omnibus est hermaphroditus , haec tota planta foliis constat fertque sicus edules, quae abhO-

129쪽

mere. Opuntia vocatur, quaa Theophrasim scribit hanc plantam circa Huntium crese

cere.

Vires. Hae plantae sunt pessimae, insidiosissimae ct spinosae , ita ut si quis has tractet, per

diem spinulas e manibus evellere nequeat,Virtus fere est eadem ac in praecedentibus , si vero hi fructus sint ficus, tum contrarium habetur, quod legitur in Evangelio, quod ficus non legantur de spinis, verum tamen est aliqua diseferentia inter ficus & hos fructus ; hos fuctus nimia copia .edentes accipiunt urinam ruber m

Mesoracto. Character. Caules crassi, striati, lanuginosi, angulosi, spinosi, ejus habitus est singularis,

succulentus, echinatu polygonuS; ssores monopetali campaniformes, tubulati, nudi, multifidi, ovario insidentes, intias gerentes multast anxiisa; ovarium est carnosum, molle, fungosum , pulpo sum, tritum multis seminibus parvis, oblongis; fructus hujus plantae sunt emdules; hae e planta cres eii in saxis diu minis , quae nullas habent rimas, Pr Isertim in regionibus calidis ut id gallia. Nomen. ne casus vocat quia Melonem refert, & quia spinosia est, dicitur etiam Ecbi-πρmei cadius , quia suis spinis Echinum re

fert,

ires. Ejus fructus est edulis sapore subdul-c , se a plenissimus granu id arenodis.

130쪽

Pomifere,

Ananas,

Character Folia Aloes Americanae angustiora; fructus coronatus, earn sus, solidus, tuberculis plurimis ornatus, gratissimus, succulentus, faetus seminibus exiguis ; flos monopetatus, tubulatus, infundibuliformis, in

tria sepimenta distinctus i fructus tuberculis

innascens exiguus; semina inter corticem recondit carneque tegit; radix vivax , crassa.

Septima est Ananas Americana spinis rubris foliis angustioribus. Octava foliis longissimis

hamatis, succum deorsum spinis fructu maxime , qui praebet nutrimentum. Nona est Ananas Americana foliis Aloes ut dictum est. Vires. Omnes hae plantae apud auctores non describuntur; fructus succum habet, qui sapore vinoso & suavi omnes plantas superat, unde Americani dicunt, quod sit omnis suavis saporis compendium , nee potui ipse meliorem saporem iuvenire, sed relinquii quandam speciem doloris, at non ingrati, quasiaciculis lingua esset tacta, hine concludo succum esse penetrantissimum, ideo ab ejus abusu Itali nonnunquam sanguinem mingentes in dysenteriam incidunt, at merus sanguis fiuit,

quae vero dysenteria post longum tenesmum mortem creat , puto vero hoc fieri a nimio, usu, haec aeredo corrigitur, si pomum in aqua vel vino aliquamdiu maceretur , vel sale vel aceto perfricetur, tum innoxie sumitur, &mictum sanguineum non causat, succus dicitur esse frigidus, sed contrarium obtinere puto, , credo, si ille succus abundaret , nos indemo bos melancholico curare posse, nam exisset mox