Hapanta. Opera omnia. Editionem curavit Carolus Gottlob Kühn

11쪽

Praenoscens uiri ac Praedicors Pud aegroto et Ninyentia et raeterita et futtira , quam Me ae r Priae et nittunte orienS, re itique aegrotantiurn magis gno cere credetur, adeo ut fes homines medico commita cre ιιdea u. Primana rationem ioc loco coiistituit dice iis, audere inagis tornines sese nedico credere Propter praedicendicemitudiner n. Ob eam iamque Dies CLIS c Tt Putatur res omnes aegi tantium ut unguen nod e lao et cilia snauisit mo1bi citio tenentur coiistitiitio. Est auten dei non lirationis strii lilia ejus ut odi. Medicus e lais quae prae licithanc sibi si dein conciliat, ut inoibi naturam novisse videatur. Ille de quo concepta talis Opini est, aegros inagis Obsequentes liabet. Cui magis aegri parent, is facili iis morbos curat Et quae illi Praetermittunt evonu Prae-

12쪽

termittunt aegri non ea quidem Iae prorsus ignorant, ut interpretum quorundam sententia est, nempe locos imo in corpore assectos aut earum causas et dispositiones, sed potius ex causis quidem antecedentes tantum, qua προκαταρκτικῶς appellant, e corporis autem symptomatis ea uae conspicua sunt Veluti genae rubrae in peripneumonicis horum enim quaedana praetermittunt. Quorum aliqua a medicis recenseri si aegri audierint, quae ipsi inter narrandum miserant, O merit admirantur. Quod qua

ratione sieri possit progressu sermonis Xplicabo. III.

13쪽

γνωσεως. εκ γὰρ οὐ γινωσκειν κριβως τὴν διάθεσιν οὐ κάμνοντος νι α με κωλύσει των εἰωθόrων αὐτη παθημά των κολουθεῖν, ἐνίων δε κωλυσε το μεγεθος απασι δεκοιν καλως νrιzαξεται προπαρασκευαζόμενος, ως αγαθῆς κυβερνητης , μέλλοντος σεσθαι χειμωνος.

585 Ἀπειδ δε οἱ ανθρωποι ἀποθνησκουσιν οἱ tum

πριν η καλεουαι υν ἰητρον, Π ἰσχύος της νούσου κατεχόμενοι, οἱ δε και σκαλεσάμενοι παραχρημα τελεύτ iσαν,

νον, πριν η τον ἰητρον τη τέχνη πρυς ἔκασro νούσημαίνταγωνἱσασθαι γνόντα οὐν χρη των παθέον των τοιουτίων τας φυσιας, ὁκόσον περ την δυναμίν εἰσι των σωμαrων ' μα δε και I τι εχ ἔνεστιν ἐν τησι νου--οοισι καὶ τουτέου την πρόνοιαν ἐκμανθάνειν χρη ειὰς διαφορἀς ων νουσημάτων ἀεὶ των πιδημοίντων πα- Usum praecognitionis secutiesum hoc loco explicat: iram explorato diligenter aegrotantis assectu, alios quidem assectus isti succedere solitos Vetaban, aliorum vero magnitudinem imminuet. Breviter omnibus strenuo adversabitur, multo jam ante instructus, Perinde ac bonus gubernator mininente tempestate.

Quum Ner homines intereant, alia quidem in morbi riusquam medicum arcessant detenti, alii ero etiam O-cat medico rePente, hi intrα Primum diem, tilli ossPlures aliquot dies moriuritur, Prius quam medic ad- Dersiis singulos morbos arte re ae debet utique me- dic sonorborum ejusmodi naturas cognoscere, quantum

corporis Ues exsuperent, se mulφι et si quid in morbis diuinum insit, hujus roυidentitim ediscere. Debet au- rex disserentias morbor ni Udue in vulgus grosentium

14쪽

lo minet curationem Prae meditato et eo qui tu in Obi Mart

nortem, tum evas uri ni si Proes iderit , Praediaerat viae, omni Prorsus C lPa s acaba Hac oratione duos , quos ante X plicavi naus prae Cogia itionis usus, denuo Confirmat atque tertiuna insuper ad 3ecit, Die dico neminem vitio dat uiliai, si eos qui morte naovasuri sunt et Obiti iri praedi Xerit diu per enim e me dicis quida in adolescentem Cui hirn madores, quales in sint in doliqiliis si unt, toto Cortiore prodire Coeperant, ignai us in balneum antromisit. Dei tute quum sudor copiosus provenisset, ipse sibi vellenienter I alia latus est, alia lavandi opporiunum tempus optime conjectasset. patina an vela is ripta non Dii illo post obiit, ejusque a T-

15쪽

Des triecti Clitia te aede postea aeciis arunt. Hacterius Prae

salionem excepta tantii na divini significatione brevissime anterpletliti surrius quod quid Q interpretandi genus iis con Veliat, qui pii uia jam callent voliint in statina ex libros mictu in Capere. At qui linguae Graecae ignari sunt vel orati nis consequentiarn non intelligunt vel optina qui leni negligi int, in sopli isticis autem etiam nunc avide veri antiir, alius magis convenit interpretationis modiis, qtii longioribus verbis at solvitur queiae tarne tot uua illis licet iiii Cona pendio utilita lena quaerunt praetermittere,s quae in iujus libelli medio clipta sunt praetereantusque ad Iaec Verba. i. nt autem haec in curison Orbis consideranda. Medico pro ι,identiae sudium, ut mihi quider Midetur, optimum es. Non videtur Hippocrates Corn- in uni Graecorum iote usus si e providentiae vocabulo. Hoc enim non1ine curam et sollicitii linem significa iit, quomodo etiam videtur hoc versu uripides usurpasse:

16쪽

- δε καὶ θνησκουσ' μοὶς πολλην πρόνοια ειλεν ευπημως πεσεῖν. καὶ μεν η και το προνοεῖσθαι ημα κατὰ πασας τὰς ροκλἰσεις πειρον τω πλήθει παρὰ τοῖς Ελλησίν εστιν ἐπὶ του φροντίζειν τινὰ η προπαρασκευάζειν χει τυ συμφέρον λεγόμενον ἀλλα και το προνol et o κόσμον διοικεῖσθαι, οὐrod τυ πολυθρύλητον πρόβλημα, ταυrῖν ιδείκνυrαι σημαι-

Sollicita multum es condecetatem ut cadat. Quin etiam providere verbui secundum omnes modos in si iratas liabet apud Graocos sigila sicaliones Signis at enim et curam habere et Paod titile sit ante praeparare. Sed et vulgatuna illud problena a mundum προνοέω, pro Didentia, gubernam, eata dena significationem habet. Verum Hippocrates non hoc modo, sed την πρόνοιαν pro praecognitione usurpavit, ne id ilia dena uti milii videtur ni-pliciter, sed ex gnificato quodam, quod Communiter utraque appellationi inest. Siquidem Verbum προνοεῖσθαι atque item της προν0ἱας , hoc est proVidentiae, nomen ab Homero inventa sunt, ἀπ του νοησαι τὰ πραγ1 ατ πριν ἔσεσθαι, hoc est Iod res ante quam fiant videa natas. Eandem vero orriginem labent τυ ρογνῶναι και η Πρόγνωσις , Iio est praecognoscere et praecognitio. Quaecun quo igitur natura quidem sub sensunt adlint, prius autem citiam ipsa oculis in tueamur, ratione inquirinius, haec Ine-

17쪽

πάγω φόνου καὶ τραύμαro καὶ πυρκαια ἐκ προνοἱας καιφάρμακον ἰάν αις άποκτείν/γ, ὁους. . και μέντοι ci παρατοῖς Ῥήτορσι τοῖς παλαzώῖς παμ Πυλλη χρησίς ἐστι των τοιουrων ὀνομάτων adi και Ῥημαῖων Q οῖς τὶ κατὰ προ- νοιαν ἀντιδιαιρούνται οῖς ἄνευ οὐ προβουλευεσθαι γιγνομένοις, χῖον κc0ν εῖ Τις Πηρωσεν ι ει θυμωθει es ἐπίτα- ξεν ου γαρ ε Προνοίας γεγονέναι ταυτί φαοιν εἰ δε προβουλευσάμενος ἐκ πολλου καὶ προδιασκεψάμενος πως πραχθείη 'ουργον π0ἰησεν, ε προνοίας δη τουτο πεπραχθαι λεγουσι. κοινον υν τουτο Ἀδη σημαίνεεαι παρὰ τοῖς Ελ-λνησιν Ἀπι του et ης προνοίας χνόματο, ἀγαθων τε Ἀα κα-rito προνοεῖν, hoc est praevidere, dicimus, vecto ipso indicantes τυ πριν ἔσεσθαι νοειν, id est quod ea ante quam sint videamus. Quocia'ca et res eas, quae derepente fiunt, ακούσια και ἀπρονόητα , id est invito et improviso, quae autem consulto ἐκ προνοlας factas esse dicunt. In eadem porro significatione sumptum est quod a Solone dicitur, judices autem Areopagitae cognoscant de caede, Vulnere, incendio εκ προνυ ας, hoc est providentia consultoque perpetralis, deque eo, qui exhibito medicamento homicidium fecerit. Sed antiquos etiam Iietoras videas nominibuS verbisque istiusmodi re itientissime usos, apta PIOS PIae ἐκ προν0Iας facta sunt, illis quae nullo ante inito consilio ProVenere Opponuntur. Veluti si quis nolens aliquem mutilaverit aut iratus percusserat. Haec enim non ἐκ προνοίας, hoc est providentia consultoque facta esse di cunt. Si autem aliquis multo ante meditatus rationem secum inierat, qua sacinus auderet, admiseritque εκ προνοίας, an iactum ad fuisse loquuntur. Est igitur της προ- volci nomen apud Graecos cominutio rebus bene maleque

18쪽

φαμεν, of ει καὶ ρ τυ θεάσασθαι νυεῖν i φαμεν. καιμυι υκε et Γνrιθε zως Eros Ex τοῦ Ζυχ'ὶ Πρόνοια μ ειρK- gessis nec, ut aliqui putant, in bonis tantum solet usurpam. Nam hoc ipsum I blema quo quaeritur iunciusne sortuna guberneti Γ, an εκ πρ0νοίας, hoc est providentia secundu in commune in significationem dictum est, id quod ex fortunae Oppositione patet. Quanaclitana sunt qui non fortunam, sed casu na et ri Πρυνοία adve istini statuatit, dein plane utro cive nomine significantes. Praetet ea saepe dicitur a stilosoplia: natanduin τη οὐ Eλι ἱστου προνοία gt bernari. Gunt autem o βελτίσrου, id est opti ina, propterea quod providentiae nomen honi malique communeosso intolligunt. Itaque si etsi προνοίας raomen lao mo loco inmune sit, perspicuum est vo o πριν ἔσεσθαι νοεῖν inditum illi nomen suisse. Est vero της προγνωσεως, hoc est praecognitionis, origo adeur. Nam quae cum sensibus appiellen dei possimus, signis tamen quibusdana investigamus, ne Iito alii προνοεῖν, ioc est praevidere dicimus,porinde ac si dicere uius ea nos videre animoque concipere prius qua in oculis subjiciantur et spectentiir. Mihi vero

19쪽

cundum tria tenipora, non tantum sit turi Praeco Πriitio. Nec vero initius a lis meretur Vates, qia praeteIlla quae non viderit peritule an si auia ellent recenset, quam iiii

futura praedicit. Sed et qui ea dicit, quae nunc si iant, prius quam Viderit, nulla in re illis in seirior vales est. Id quod ipse Hippocrates iis verbis indicavit nain qui Praecognoscit et egris raedicit, quae Pria entia sunt,

quae Praecessere quaeque futur Junt. Itaque ejusdem artis est praeterita, quae nunquam idem mcere, Paeimadmodum facta sint et praesentia futuraque X ponere. Usii tamen peInauit uiri inter se disserunt. Est enina suturoriam praecognitio utilissa ina, praeteritomim autem cum ad alias qui dein res inutilis sit, illi modo, qui artem suam ostentare cupit, Utilis esse potest. Caeterum qiuae hactensis a1ne dicta sunt et si urini me ad arte in medicam te itine iii,

20쪽

πραγμάτων φυσεως ατρικῆ χρησίμων η γάρ τοι γνῶσις κατὰ τὰ της προγνωσεως νομα περιεχομένη λέγεται ἐνως τὰ πολλὰ κατα τυ βεβαιον, Ἀστι ὁ ἔτει μην, ε και

non sunt tamen ab enarratione aliena, quae nominum significationes exponit. At vero illa quae interpretum plerique de auctoris moribus prodidere, ut aliqua in re utilia sint, nauationis modum X edunt, Velut quum lio loco eius modestiam commendant, quod dixerat sibi

videri optimum esse. Ajunt enim eum sic dicere potuisse. Medico providentiae studium optimum est. Ipse tamen addidit sibi videra, quamvis id ipsum postea demonstraturus esset. Verum quae Herophilus de discramine praecognitio-rais et praedictionis disseruit, non modo nihil utilitatis liabent et improprie licta sunt, sed etiam sophistica sunt atque falsa. Atqui ipse rerum disse1entias se tradere, non

novas significationes comminisci arbitratur. Qua in relaoc primum ille quidem peccat, quod ignoret se de nominum gnificatione, non de natura rerum quae ad medicinam conserunt disserere. Si quidem cognitio quae in praecognitionis nomine continetur, ut plurimum in re

certa stabilique solet usurpari. quae claui en si 1μid etiam