Dissertatio inauguralis medica de oscitatione ut signo in morbis

31쪽

de Oscitatione; visigno in morbis . 31

ctus eapitis congestorios pasticos eorum uos cum Centrictio consentientes, hoc y toma, ostiatro Newpe, molestet, eorumque sonticas exacerbationes, Onominosus praecursor, indicet. Prae aliis vero illud cephalalgiarum genus, dum inibat, crebriori bus prodi sulet oscitationibus, quod a catarrhali se rosaque ad ulandulas saliuales aut membranam Pituitariam metastasi inducitur, & plerumque Obie ro obtusoque doloris sensu incommodat aegrotiS. Cuius indicii caussas, si quis eruere velit, haud adeo longo difficilique opus est negotio, si ipse conside rei modo, ob emissaria seri saliuaeque, abundante colluvie referta & nonnihil obstructa, capitis venas& durae matris sinus sanguine turgere insigniter,

eaque de re contiguarum vicinarumque arteriarum motui ita obniti, ut consuetuS per easdem humo rum motus Paullulum impediatur atque retarde tur, ae sic Oscitationum nascantur n) incitamenta

Sed in uniuerso cardialgicorum colicorUmque cruciatuum ambitu, qUi etiam modo memoratis spasmorum finibus circumscribitur . XXIV. , quasi in propria sede , regnant oscitationes. Mirifice enim alimentarium canalem, qUem ipsim cardialgiae colicaeque adfectiones ad sigunt, cum iis consentire organis, quae oscitationi perficiendae inseruiunt, quotidianae experientiae locupletis si naum testimonium concirmat. Quippe , ut Phy sio

logi

n) Subtii ius haec evoluta deprehenduntnr in Celeberrimi WALTHERI Dissertatione abegata,. f. XVIII.

32쪽

Dissertatis iur&guram medica, logi exemplis rationibusque docent o , modica illa

atque naturaliS Ventriculi distentio, quae a Iaastu fit, partim ibi a pressione in ligni que t Unc temporiS renisu, partim Pararii S phrenicis stomachiciSque neruis inter se connexis conspirantibuSque, partim denique leui illa temporariaque vasculorum per recentem chylificationem esseCha plenitudine , ita superiectam ventriculo diaphragma ceteraSque partes ad respirationem pertinentes leni adficit irrita. tione , ut non solum haud ita multo post ciborum

adsumtionem fibrarum musculosarum atqUe ner-uearum accedat subobscuruS torpor, maXimaque in somnum prosit ita S, Verum etiam ea ratione osci

nomenon inita iii antiqUiorum recentiorumque Me dicorum nonnulli, quicquid est Oscitationum , ex ipsis ventriculo, licet false, deduXerunt. Exempli loco citare liceat Eo tuum L ENTILIulia, Medicum ceteroquin non V Ulgari S nomini S famaeque: Osci tatio, inquientem ρὶ, est mustus ac copiosus vapor, ex Deutriculo coufertim surgeus, Us oesophagum cum

Proinde quanto frequentioreS atque prosundiores oscitatorii oriS rictu S animaduertuntur, tanto certius signi diagnostici . prognosticique loco in praesentibuS aut accessum iam minantibuS cardial.

οὶ Conserri quoque possunt plerique hactenus citati seriptores; speciatiin, WALTHε Rus in Dissert. citat. XV. &Ma uiscus PRAE sns in Disert. citat. g. XX. H In Miscetaneis medicorar cilcis, Pari. IV. p. 2I 8.

33쪽

gicis colicisque torminibus haberi possunt, tanto qUe maiora elus modi vitia in ventriculi intestinorumque actione adsunt. Q ae cum multiplicis generis esse soleant, quaedam tantummodo in praesenti strictim attingemus. Nimirum huc pertinent stu- machi infirmitas atque inertia, molesta a cibis potulentisque nimiis, aut diaris dyspeptiSque imple tio, materiae crudae, Viscidae, acidaeue collectio, Vermi nos a c0ll uuies, flatuum incarceratio, spasmi singulares, intestinorum tractum hi ne inde infidistantes, cartilaginis ensif0rmis depressio, & quae sunt id genus aliae, siue cardialgiae, siue colici doloris eatissae q), partibus , respirationis negotio praesesiis, simul nablinae adeo que incommodam. tes, ut saepenumero insolita frequentia aegrotos ad Oscitandum cogant. Qui in nucii motus si &diutius perseuerauerint, & crebriuS redierint, Vereri omnino Medicum decet, ne demum, Vt iaepet fit, insultus epileptici atque conuulsiui, aut in iiS, qui immodica laborant plethora , 0plectici sine ituperuenturi.

mUr, testimonio nobis sumo certi quidam & fide digni auctores: quorum obseruationibus effatisque dicta nostra constabunt. Summatim haec complectitur vir iam saepius honorifice nominatuS, Augu-sus nideri cur WALTHER, illos omnes, insolitaquO

E que

34쪽

3 Dissertorio inauguralis medica,

que ratione, Oscitare adfirmans r , quicunque vermibus , & stomachi, & intestinorum torminibus, quin etiam Plurium aliarum partium grauissimis doloribus discruciantur, Vt inde quoque epilepsia futura metuatur ac saepenumero inducatur. Esingularibus vero eXem Plis, Obseruando cognitis, unicum saltem tetigisse sufficiat, a Christiano Framesco P AvLLINI relatum H, Vehernentioris nimirum oscitationis & pandiculationis, in aegroto quodam animaduersae, a verminosa colluvie oriundae: quod ex eo apparuit, quoniam, idoneo remedio adnibito, una cum lotio & aluinis fecibus innumeri minutissimi vermiculi albicantes, instar ascar, dum, expulsi in conspectum venerunt; quo facto protinus oscitationis PandiculationiSque insultus paululum remiserunt, sensimque, continuato porro medicamentorum anthelm inticorum usu, prodisus euanuerunt.

. XXVIII.

Verum enim vero cum hoc spastico conuuls1-uoque morborum genere g. XXIV-XXVII. con. fluunt quasi & committuntur fines reliquorum istorum grauissimoruin periculosissimorumque adfectuum, a varia absoluta & paene immedicabili sisti darum fluidarumque partium corruptione atquUIabe productorum: quippe unde

Tot febres, tot lavgaestres, tot ubi me dolores A eo pite ad Nautas buruauum corpus ut exin ,

35쪽

de Ositatione; vis no in morbis. 3 s

Sie intus patitur; per Agula membra venenum Infudit natura bomiui; caput, ae manus, pes, Et latus, sugnacbus grauiter torquentur, aures Atque oculi, b fauces, renes; quid cetera dieam 8 0Atque etiam professo hoc amplissimum & latissimo

ambitu diffusum morborum genus, siue ad fibras respicias debilitatas enervatasque, siue humores consideres lentos, impuros, inquinatos & acres, si non perpetuo omnibuSque in corporis humani locis, lubinde saltem stequenterque, torpidos impeditosque musculorum reddet motus, sanguinisqUOper pulmones transituri iter paullulum retardabit, idque eo magis totiesque , quotiescunque nOUOsrepetitoSque in corpus humanum meditatur impe tuS accessusque, & iamiam instat. Ex quo fieri non potesso, si caussas supra eX positas animo repetamus . X. , quin etiam crebriores su p ementurae sint oscitationes, hocque nomine internorum quoque morborum varias significationes haud postremum locum sibi vindicaturae.

I. XXIX. Quae XXVIII. ut paucis illustremus

exemplis, merito hic prae reliquis nominandi sunt adfectus hysterici hypochondriacique, nec non epi-leptici & conuulsiui, itemque soporosi & apoplectici: quorum omnium accessiones recurio Sque crebriorem Oscitationem, tamquam ominosum

praecursorem, indicare atque praedicere, quotidia-E a na

36쪽

Dissertatio inauguralis meaICI,

m experientia constat u). Idem hic a clus in her. niosis frequenti si me observatUr eo praesertim teinpore, ii intestinum elapsum flatibus fecibusque aluinis distenditur. Ii quoque , qui animo delinquuntur, paullo ante adfatim oscitare solent: quod si a caussa gnaviori, Verbi gratia, enormi haemorrhagia, ulcere interno & spha celo visceris cuius. dam, pulmonum inprimiS, acciderit, funestum euentam iamiam instantem portendit γ). Rariores autem huiusmodi oscitationes obsererantur et , in scirrhis vomigisque pulmonum, licet hoc vis us valde adgrauantibus cuiuS phaenomeni ratio ex nimia huius visceris laxitate tunc praesente Unice CO mInoin distinaeque videtur eXPediend2

Sed ad finem properantes noS pedem pam per sistere iubent aliquot adfelliones, quae ad mulieres grauidaS partUrienteSque , nec non infante Ssingulatim pertinent, sdque itidem varii S Oscitationum accessibus insulsibusque frequentioribus interdum produnt Tametsi enim inter laetabilia conceptionis factae signa oscitationem quoqtie sui n-mus ille cetero quin apud veteres Semio log US, HI Ρ-

37쪽

de Oscitatione, ut signo tu morbis

POCR ATES , retulit a) : ipse tamen' hoc indicium non omni dubio & e Xceptione maius existimasse videtur. Contra ea vero huiusmodi vehementes& immoderatae oscitationes, tam graUiditatiis, qUam puerperii tempore, certioris detrimenti sunt prae nunciatrices; siquidem plerumque sanguinis, non per uteri solum, sed & aliorum viscerum Vasa, propter tumores , in farctUS, scirrhos, atqUe Vlcera, transgreissim di ilici Iem impeditumque declarant. Cuius causae intuitu iam veteres, P L l N l VS snior, SOL INVS, aliique oscitationem in eniXu lethalem iudicarunt b). Dum enim organa respirationi in seruientia crebrius ab oscitationis motu agitantur, interceptis turbatisque parturienti S laboribuS, pamtus redditur dissicilior, immo saepius, ubi insignis uteri languor simul adest, vel funestae uteri inflammationi atque gangraenae , vel haud leuiori eiuS-dem partis haemorrhagiae oriundae ansa subministratur. Cuius generis locupleti stimum eXemplum illustris WALTHERus c) in puerpera Vidit gra Uius Oscit Gnte, quae cum infante & secundinis tantam sanguinis copiam ex utero pro fidit, ut altero horae momento animam quoque efflaret. Quam pessimi vero ominis in graui da muliere immodi cae huiusmodi sint os itationes, singulari eximie illustrauit historia clarisiimus Editor operis mi US-

38쪽

33 Dissertatio maliguralis wefcct, e c. dam Cosch letiani d). Hic enim huius conditionis feminam vidit, qUae Vltimo trimestri, qUO Vte- rum secundum gestabat, per Viram, duaS, tresue diei horas sine interuallo fere oscitauit, hocque ma lo hinc per continuum V teri tertium gestandi tempus, ad sextum etiam Post VltimUm partum i nentem, adflicta fuit, donec tandem hectica exspiras.set. Secta haec fistul0sum Uteri ulcus, & plures pulmonum tophos praebuit conspiciendos. Quae supersunt denique , freqVeutes illae tu utrem re cens natorum ' citati oves, quum a naturali instrumentorum, reipirationi destinatorum, inertia oriantur, ceteroqui Vero, Vti a WALTHERo luculentissime demonstratum est e , in salutem magis, quam detrimentum infantum Vergant, noS nUngamplius non occupabunt, finem Dissertationi nostrae imposituros, & nostra qualiacunque conamina aequis benignisque lectoribus commendaturo S. d9 In Praefatione ad Libr. dc Gravidarliut, puerperarum si infantum recens natorum asscctibus, Lips MDC cxxΣII. 6 Dissert. S g. citati.

S. D. G.