Synopsis universae medicinae practicae: sive, doctissimorum virorum de morbis eorumque causis ac remediis judicia. Accesserunt nunc demum casus nonnulli oppido rari

발행: 1766년

분량: 358페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

21쪽

CAP. I. Febres coni uae . II

, potius mitigationem, in his sicut in aliis febribus, alibi sAre. ioa.

,, Io3. Sc. dicendum erit. Interim sat erit impraesentiarum adnota- re, quod, sit quando Febris remittens, vel ex errore aliquo typum , mutaverit, & in continuam vel malignam migraVerit, curationem ,, tunc prorsus aliam exposcit, ut infra videbitur.

FEBRES CONTINU H.

Febris continua quid. ) Art. sq. . se Febris continua, sive ,, Febris putrida dicta, est , quae per plures dies sine exacerbationibus ,, ct remissionibus usque ad ultimam & integram sui cessiationem per- ,, durat, aut saltem ita perhibetur. Fomes Febrium barum omnium fere idem. ) ,, Fermenta febrilia , ,, 1eu fomes morbosus in febribus omnibus ante dictis ς θ' in hac quoque

, grais tantummodo disserre videntur.

'mefectio. ) Art. ss. ,, Febres continuae putridae plerumque Venae- ,, sectionem requirunt; intermittentes & malignae rarissime aut nun- quam eandem admittunt. In Febrium progressu ad statum appropinquantium sanguinem detrahere nefas est iuxta antiquorum praeli, cepta ', Caelius Aurelianus , Ceraus , & reliqui sanguinem mitti solum- , modo prima diatrito requirunt, ultra Vero nunquam. Non fine necessitate. ) Art. 56. De venaesectione in genere dicendum est; in sanguine est νadix vitae , O sanguis est ipse υitae tbe- - 1aurus; unde, si aliis modis aegro Vel sine periculo . vel aeque com- , mode succurrere poterimus, sanguini parcatur. Rariores sunt sangu - , nis emittendi occasiones, quam vulgo creditur . Itali , Galli , s, Hispani sanguinem mittunt, non unciatim . sed libratim . In Ger- , mania non ultra quinque vel sex uncias emittunt. Inter hos nos , Angli mediam Viam amplectimur. In quo vena. Art. 57. In brachio subter venam basilicam ia- , cet arteria, subter medianam nervus, subter utramque tendos jurini, ta cephalicam nulla est arteria, neque nervus, neque tendo ; Al- , que hanc ob causam haec ultima minimo cum periculo aperiri pot

millibi sententia.

l Quatuor stadia Febrium putridarum . in Art. 68. In Febribus putri-

illis continuis quatuor numerantur stadia , vid. initium , augmentum talus, & declinatio; in initio plerumque adsunt symptomata sequentia, rigor aut horror, lassitudo & perturbatio cum siti & vigiliis , dctor in capite aut lumbis, nausea aut vomitus. In incremento sequel lix, sitis intolerabilis , dolor capitis & vigiliae pertinaces , deliria, ,hrenitis, motus convulsivi, oris amaror, sepor ingratus, linguae scpirities, pulsus vehemens & citatus, urina summe rubicunda, plerun ue turbida, contentis faturata, sine hypostasi aut sedimento lauda-ili . Crisis. Status morbi crisin continet, quae in Febre Continua fere dem est ac paroxysmus intermittentium, qui non nisi stato tempore, it post totidem horas, evenire solet, sic etiam motus critici in Febribus continuis a die quarto in quartum aut forsan a septimo adeptimum contingunt: Hae Crifes sunt plerumque per sudorem , veliaemorrhagiam; sunt etiam aliquando ori os im erfectae, quae morbum lili solvunt, quales sunt PGr urinas. Vomitum , secessum , eXaR- a the-

22쪽

r8 Febres comita . CAP. I

themata, bubonos. 'c. Crisos tempora sunt valde incerta. Si Febri in principio sit uchemens, plerumque intra dies quatuor expectandi est crisis ; quod si tardior sit Febris in initio, circa diem septimur ad ακμ per eniet; si vero adhuc remissus incipiat, ad diem undecimum , aut decimumqu/xtum , Vel ultra protrahi solet. ta sene. Alet. Interea notandum est, quod sicut paroxyarni intermittentium statis redeunt temporibus , ita mortis critici in conii inuis diem autem quartum ut plurimum observant,) nam licet cri sis persecta ad a* 17. aut χo. diem prorogetur , tamen iRtermedictempore motus leviores contingunt, quibus materia Febrilis Velut pe Partes amputatui , donec pleniorem ejus discuisonem natura aggred

valeat natura etenam ut plurimum , nisi aliaά perturbata , quarto quo vis die partem oneris fui excutere tentat quare Ut plurim Um 4. 7. IIl- 2ψ. motus critici i non plan*tarum directione , sed ob naturae nece sitatem eveniunt.

Declinatio. Art. 6s. Per declinationis stadium intelligo conditionem aegri & morbi, quae statum sequitur, sive in salutem sive in moditem tendat , vel alterationem quam sanguis subit post crisin bonan Uel malam , cum res adhuc in dubio Versetur , quandoque etenim crisi imperfecta existente, aegri diuturna imbeeillitate labefactantur' non nisi longo tempore, si omnino, convalescunt. Ptialismus. ) Art. 61. Aliquando in declinatione Febrium incrussatio in partibus oris succedit quasi species πώibarum & etiam adest taliυatio copiosa, velut ab assumpto Mercurio, cum foetore anhelitus, item linguae α gingivarum intumescentia. Dibolo in Febr. ardentem o tentam . ,, Ut instituatur harum Fe- ,, brium therapia rationalis, utilissima est earum divisio in Febro ,, ordentes s lentas, utpote quoad medendi methodum toto quoci

, aiunt ) caelo a se invicem ducrepantes. ,, FERRES ARDENTE s.

Causus quid. ) Art. 62. Causus seu Febris ardens ea est, quae cum majori astu, siti fere intolerabili, aliisque symptomatibus insigniore in sanguinis pbIogo arguentibus , cursum suum peragit; symptomatis magis horrendis stipatur; crisin habet difficilem & eventum periculosum. Calor ad tactum fere urens, est huius Febris signum: 'ath momourcum , &, ut plurimum, habet conjunctam insignem alicujus visceris inflammationem. γ Li Fria, Assodes , Eudes , o c. Art. 6q. , Huic Febrium classi a- , , liquo modo referri potest et . Febris dicta Art. ro .) in qua iu-

teriora uruntur, e teriora vero frigent. a. Modes , in qua aegri de--, cubitum eundem non ferentes iacendi situm perpetuo variant inle..

cto indesinenter iactitantes. 3. in qua aegri profundissime su- , dant, sudore nihil proficiente, &c. Sed revera haec sunt potius: ,, Febrium symptomata, quam novae specieS. Ηjusdem quoque com-- matis est Febris Calantura dicta, quae nihil aliud est quam paculla-- ris deliris species. Calentura . ) Art. M. Calentura est Febris nauticis peculiaris . . , Hoc morbo correpti singulari delirii specie assiciuntur, nimirum a- iunt se in vireto, quod semper in conspectu habent. & praesto esse se arbitrantur , ambulare velle ; ' nisii vi detineantur , in mare

, , prosiliunt y atque hoc symptoma est fgnum hujus morbi pathogno , moKic5m. In mari meditorraneo friquenter occurrit ', juvenes robu

23쪽

Febres ardentes.

l, stiores & temperamento sanguineo praediti , huic Febri sunt magi

i, obnoxii. Larga sanguinis. missione ut plurimum sublevantur. merbaaυit sententia. Symplomata frequentina . ) Art. 63. In Causo adest calodi ardentisiimus , siccitas in cute tota, naribus, ore, lingua; respiratio densa, inhelosa, cita lingua sicca, flava nigra, exusta, aspera; sitis ine plebilis I nausea, vomitus . anxietas , . inquietudo , lassitudo, summa et ussicula. vox clangosa delirium , phrenitis , pervigilium , coma , onvulsio. diebus imparibus exacerbationes . Prognosis. 1 Aiet. 66. Tertio & quarto die saepe lethalis evadit, eptimum, raro transit, si perfecta ; solvitur saepe haemorrhagia squas , ii tertio vel quarto die parca, lethalis . ) haec praenunciatur cerviein dolore, temporum gravitate, tenebricosa caligine, praecordiorum con-:entione: sine doloris sensu, invitis lacrymis sine lethali signo alio, subore iaciei, pruritui narium , optima fit die decretorio ; stiluitur &lie decretorio vomitu, alvo, sudore , urina , sputo crasso ', accessio

ille pari pessima, si in ante diem sextum ς urina nigra, pauca, tenuiv mic lethalis; lethale sanguinis sputum : lethalis sani uinis mi eius. leglutitio laesa , mala, extremorum refrigeratio , pessima ; facies x lira & sudans mala parotis non sappurans exitialis, alvus, nimis flu-ha lethalis; cum tremore abit in delirium , inde in mortem transit in peripneumoniam saepe cum delirio . In Febre ardente inquit , Hippocrates ) si tinnitus aurium, cum visus hebetudine fiant ali nares accedat gramitatis sensus, delirium portenditur. ,, Intentiones curativae. ) Art. 67. In hoc casu integumenta debent isse minime aggravantia corpus; situs corporis, paulo erectior potus f piosus, blandus , demulcens, subacidus, aqueus, calidus; cibi leves,tarinacei , hordeati, avenacei , ex fructibus subactas confecti; requiri-ur Venaesectio, si morbi initium , plethorae indicia.inii ammationix ingularis signa, cal0r intolerabilis, rarefactio nimia, revulsio necessaria , symptomata urgentia , neque alio remedio facile superanda,laanc exigant. Indicantur etiam quandoque ob imata blande laxantia uec refrigerantia , prout Vis ardoris , siccitas, alvi , imperant medicamenta diluentia . nitro , alvum lenissime laxantia, &c. Interim in animo, probe tenenda est' Waldschmidii admonitio ;.Febris malignκ inquit ille in principio saepe speciem Causi cautus ital, que sit medicuS . ne in errorem incidat : animadvertendum ergo est, an Febricitans de cordis anxietate , virium jactura , aliisque, gravioribus. accidentibus conqueratur, & qualis sit urina , &c. nam 4 lonpe diversa est harum Febrium curatio.

,, Remediat particularia his intentionibus satisfacientia a sectione . de Febrium: symptomatis Art. Ioa. Ios. &c. petenda sunt

Etimuiri fententia Febres . Art. 68. Febres , etiam si sint minae: acutae

ant tamen continuae, im quantum continuo, affligunt aegros, sed tar-liore motu sua absolvunt tempora ; hinc diuturniores sunt , & sym-Romata habent minuς urpentia. De Febribus his apud praciicos pau-

a prostant. A vitiis lymphae vel pituitae potissimum oriuntur ἔ

κ a Sylvio Febres lymphaticae appellantur, t forsan ressius pili litosae.

24쪽

Febres tentae. CAP. I.

Febres catarabases. in Art. 6 . Inter has eminent Febres statarineses uuae in principio & incremento con;unoeum habent catarrbum , coozam, rati edinem, &c. Hae Febres sunt plerumque lentae. interdiu mites, vesperi vero aliquanto eXacerbari solent adest talia ludo artuum, durant symptomata sub coryza & tum gravioribus Ul-uue ad statum morbi , donec materia catarrhalis ut vocant ) cocta suerit & spimior mucus emungitur , & deinde ceriat Febris . Sedes morbi est in glanduliS conglobatis ' . in re t νί Curatio . ) Art. 7o. In Febre catarrhali ligna cum Od. Iiquiritiae & pastulis ad humorum acrimoniam ) item Jπccus raparum expre1sus cum pauco faccharo ; item volatilia & sudorifera o- Iulio sum. ammoniac. &c. vid. catarrhum , tussim , raucedinem , M.

FeMes pituit . in Art. I. Praeter dictas observantur quoque Febres lymphaticae potius pituis ae) vitio lymphae pituitae) glandularum con-Clomeratarum, quae in certam cavitatem suum effundunt succum 3 Inter quas eminent parotides & pancreas, quae in os & intestina, &conseque ter in massam sanguineam secretos liquores eVomunt. Peccant hi nu- mores quando sunt nimis viscidi , salsi & acres 1, unde excitantur hae Febres, quae quoque non improprie interdum Febres a diunt. Acutae continuae, nonnunquam etiam intermittentes, In hujusmodi lentas degenerant, & quandoque in harum Febrium est plerumque in stomacho ex Indigestione & crudit

Curatio) Art. 72. Ideoque tam in principio quam In Incremento mitius vomitorium ad curam optime viam sternit, & postea 'isciditas vel acrimonia pro re nata corrigenda est, & symptomata mitiganda, & ventriculus roborandus, &c. Pro his sic is consequenais aliquomodo valent remedia sequentia, Tartarus vitriolatus , pulveres test ei, antimonium diapboreticum, antetbecticum Poterit tinctura coralistis Iaira

molatilia, . i. . 'L

Febres colliquativae. Art. 3. ,, Febres colitquative sunt, an quibus ,. corpus brevi tempore insigniter consumitur, & emaciatur I partes,, solidiores & ipsa pinguedo colliquescit, nunc per diarinoeam , nunC,, per sudorem, nunc per Urinam , nunc solo ardore febrili 1ine ulla ,, sensibili excretione Febris aliquando ex cancro mammarum cum diarrhoea observata est. Hactenus de Febribus benignis.

FEBRES MALIGNT.

Eumtalari sententia s Febris maligni . Art. 4. Febris malignae primum signum est subitanea virium prostratiu citra causam manifestam cum pulsu debili calor exterreus non adeo 4ptensiis ac in Ruibusdam aliis Febribus, potius interiora uruntur; adsunt vigiliae pertinaces mox a principio morbi, inquietudo anxiosa : conqueruntur aegri, & monstrant regionem stomachi seu praecordiorum ', urina est sanorum umilis ', IacteS Interdum solet esse tetra , ct a statu naturali multum mutata, livida Interdum , aut plumbea. In his Febribus , quod aestus & Febrilis ebulli, tio ut plurimum remissior sit, malignitati , quae sanguinem occupat. Prorsus debetur , & spirituum magis asse lorum s quasi sideratorum. Suana turbatorum humorgin indicium est aut saltem In humoribus,

25쪽

praesertim sanguine, a sermentativis malignis miasmatis confusionem rct in textura & in motu intestino eorum inordinationem indicat, re ita incalescentia quidem , sed interne tantum gliscens, non vero alexteriora pergens, accidit; unde natura quasi oppressa non potens est symptomata illa magis regularia exercere, quae morbo competunt .c Magna varieras. ) Art. s. Ratione symptomatum adjundiorum ma-

gna est varietas Febrium-; dum quaedam cum certis ti in- ῖgnibus cutis efflorescentiis, quaedam sine iis , vel paucis admodum ,s quaedam aliis symptomatis stipatae sunt. il Vermiculi Art. 76. Nonnulli asserunt sex observationibus microi scopicis) in omnibus Febribus malignis & ulceribus gangraenosis talemi adesse putredinem sanguinis, ut exinde copiosissimi generentur vermiai culi, qui, ubique scaturientes , de corpus lancinantes , tam varia in-iducant symptomata. necesse est: Sed hi vermes non nisi putredine prael cedente generari possunt. In Febribus malignis sanguis est nimis fluidus,l vix aut plane non omnino congrumescit Isa. sed hoc quoque esti morbi producitum . Malignitas aliquando est tanta, ut parteS nunc in ternaS , nunc externas Aphaceio ac gangraena correptas observare li

ceat .

Prognosis . Art. 77. Audita Febre maligna homines contremiscunt*lsiquidem omnes Febres malignae sunt admodum periculosar έ & quoadi exitum valde incertae, unde Galenus malignas Febres statuta ad iudicandum non habere tempora asserit. Surditas in principio pericul istima, in statu vero morbi salutςm portendit. Narium stillicidium, ut &alvi fluxus, quocunque morbi tempore, sunt pessima signa . Μuscarum venatio, aut floccorum collectio est fere semper lethalis . Inte dum bubones circa genitalia apparent, quibus die undecimo erumpentibus morbus evanescit. Medicus recie admonente Waldsthmidio γ nunquam ab aegro recedat, nisi prius inspexerit oculos, quorum in-- solita mutatio infaustum praedicit eventum ς & dum pullum explo-M rat, semper attendere debet, an manus aegrotantis sit tremula.. Curaris.) Art. 78. Venaesectio in Febribus malignis locum non h. Ibet: quo malignior est Febris, eo magis nocet; es quo tardius insti-:ltuitur, eo deterius. - Vomitoria in primo principio morbi prae caethris omnibus maxime conducunt, antequam natura moliatur aliquam excretionem per cutim; elapso vero primo principio elapsa est occasio : Et postea cura aggredienda est medicamentis sudorem moventibus ', sudo- tres etenim sipsa natura monstrante viam causam & morbi fomitem frequenter expellunt: haec medicamenta be oardica aut alexi barma tappellantur; quo autem major est malignitas, eo capiosius provocanitus est sudor respectu semper habito ad morbi Renium, diversitatem,iaegroti vires , &c. ter ad minimum in boris fusorifera Iunt pro inan-

oiritus nitri dulcis, item tinctura croci cum Diritu nitri dulcis extra a ) succus citri, cidoniorum , oeo. Campbora est nobile alexipharma-um, sed omnes ejus usum ferre non possunt, praesertim mulieres & lite

ati, quorum spiritus animales sunt mobiles & dissipabiles; est mirabileoncretum , dc, si cum cautela usurpetur, vix datur par remedium.

tob. sambuci est egregium sudoriferum pro pauperibus . Caulbaridum dii uesicantium usus in statu morbi insigniter prodest. Sal υolatile C. C. ροal υiperinum sunt sudorisera, ct malignitati resistunt; & hic locum labet Paracelsi, viz. 1 p. theria I. campborat. X. D.

Hiris. gij. D. rara. rectificat. ὁ vj. digere in phiala hermetice obsigna-

26쪽

Febris petethiatis . CAp. L

Ettmunera sententia .

maligna in qua praeter symptomata reliquis Febribus malignis communia, adest i nis laetitudo totius corporis , dolor universalis contuduen&, lancinans maculae raro die quarto, saepius circa septimum erum-νunt, praesertim circa pectus A scapulas . hinc abdomen , crura , brachia collum ordinario facies solet esse libera ' interdum non maci Iae solum sed vibices apparent, in declinatione aliquando quasi

mus exoritur cum euphoria aegri . - -

Prognoss. Art. 8o. Maculae hae in morbo salubri emorentia intena se rubent instar pulicum morsuum petechiae differunt a puncturis p 1icum, quod in puncturis in medio punctum appareat , quod sempermanet otiamsi reliquum ruborem comprehensione vel frictione pellas, 'Unc pedetentim pallescunt, flavescunt , sicque evanescunt, & quo ma- is rubicundae sunt, eo melioris notae 3 e contra, quae ex rubore it Uescunt, vel nigrescunt, . pestianae sunt, si .retrocedant, ingens periculum

imminet. . . . I

Contagiosae sunt 'ae Febres, & interdum e idemice prasiantur , agmO-dum 'periculosae sunt , plures moriuntur quam eVadunt. . . Curatio .) Art. 8ε. Quoad curam Febrium, eaedem IndICationes , atque supra circa Febres mali ruas in genere , hic obtinent; si praehaature & nimis cito maculae retrocesserint , applicanda sunt catoriis, quae etiamsi raro aut nunquam denuo apparere solent, earumtamen ablantia vesticatoriis quodammodo suppletur , & symptomata nervosi peneris ex earum retrocessione interdum felicissime praecaventur. Apparentibus petecbiis nihil amplius in primis viis moveri debet, ipsa enemata sunt suspecta .r Onchersi fentPntia. Dra: to misita. Invadendi modus.) Art. 8a. Febris sive comtinua maligna θρidemica in civitate agroque Coloniensi circa annum 16 3. ad hunc modum se h1buit; ex improviso plurimos occupavit anxietas praecordiorum , gravitas circa regionem ventriculi, appetitus deiectio , spontanea artuum laxitudo nec non vertiginosus capitis dolI, praesertim circμ originem nervorum opticorum ', quibus omnibus postmodum cum virium subita prostratione accessi Febris , putridae plurimum referens ideam f=nochi, utpote quae praemisso brevi horrore vel xigore , universum corpus magno, & quem dicunt, praeternaturali pr efundebat calore, sequentiaque secum adducebat sumptomata. S mplomata Art. D. Pulsus in omnibus erat celer , & plerumque

parvus ac debilis : sitis , invalestente morbo, cum linguae siccita ' in- cxtinguibilis; urina in morbi principio ordinario quidem apparebat sana, aliquando tamen rubra A obscura , in fine vero augmenti, vel initio status turbata, in declinatione semper cum sedimento , saltem ali

27쪽

quali ', alvus in aliis adstrict a, in aliis laxa erat; in stabat ut plurimum aegros hypochondriorum praecipue sinistri dolor quod notandum

lumbos secundum spinam dorsi ascendens lancinans ad scapulas extendebatur , & eui non raro se praebebat comitem vel multos in principio augmenti defatigabat alvi fluxus , cum quo non paro lum-lbrici excernebantur; multi quoque alii in medio masime iti in au-irium tinnitum , pravedinem auditus, & aliquando oculorum suffusio-lnem, quin nonnunquam omnimodam eorundem sensuum ablationem

incidebant; omnes denique affligebantur perpetuis vigiliis & delirio, aeuod in aliis levius, in aliis gravius fuit, concomitantibus semper rubris vel lividis aut subnigris maeulis.

t in omnibus. quorum cura mihi commissa fuit . vel quatenus ex aliorum relatione potui colligere quorum natura inversa curandi methodo non fuit plane consternata, septimum circa diem subsecuta fuit crisis , vel manifesta vel obscura. .i contagium . ) Art. 83. Hic morbus in primo su1 ortu aliquandiu apud paucos veluti latebat, pedetentium vero symptomatum malignitate funerumque frequentia longe lateque saevies at & ad tertium usque annum plus minus invaluit, I nonnullis in locis tertiam inco..iliarum partem e medio sustulit. Prognosis . b Art. 86. Si delirium circa diem eriticum vel primum

accidebat, vel majus evadebat, concomitantibus diarrhoea, obsclara Voce, & dissicillima citra faucium tumorem ) deglutitione, necnon digitorum , manuum labiorumque tremoribus convulsivis, indubia instantis mortis erant indicia ; in hac Febre quando alius aliqvrs morbus se illi conjunxerit, multo periculosior fuit; lethalis fuit frequentius in caeochymicis, plethoricis, A valde obesis; pulsus parvus celer in morbi principio male ominatur Maculae parvae & nigrae aut lividae male portendebant: quibus vero floridae tempestive prodierunt, nempe die quarto seu indicatorio, sub legitima medicatione , ut plurimum servatos vidi . . l

Signa ut plurimum lethalia. ) Αlii autem. in quibus tales macula: serius vel instante die critica sub cuticula obscure proreperent, septimoque die vel immediate post, magis debilitarentur, ac pejus haberent, non evasere; exitialis quoque aegro ut plurimum fuit, si praeter pulsum a principio insignitor parvum, debilem & celerem, utina quoque semper maneat sani coloris & consistentiae; si aegrotus mente consternatus se non aegrotare, ast bene habere, & continuo esurire putet ; si cum magna faucium linguaeque ariditate parum bibat; continuaque adsit oculorum lacrymosa distillatio ; haec enim I similia symptomata, si non certum interitum, saltem extremum vitae discrimen denotant. Certus denique pronunciatur interitus , si circa criticum seu septimum diem, urina in eadem perseverante bonicite & claritate delirium majus fiat; si sitis acuta sit curn tanta linguae fauciumque ariditate, ut aeger non nisi inarticulate loqui , neque nisi cum dissicultate deglutire queat ; si adsint convulsio'nes ; insuper si, exiguis & fuscis sub cuticula obscure emergentibus maculis, alvi fluxus superveniat, mors in propinquo est. Sinna 1alutaria. ) E contra vero si pulsus non sit nimis debilis , ct si sit mediocriter magnus. & mon praeter modum celer

u delirium leve A insomnio quam . delirio similius : si linqua

28쪽

24 Febris petechialis. CAP. I.

Mna cuia, rotundae, clarae, , si post tertium diem erumpant; & urina circa idem tempus rubra & obscura, Vel cum nubecula spectetur , bonum hinc laetumque praesagire oportet eventum, quisne dubio septimo die insequitur, quando scilicet erupto sudore, quietoque Oborto somno symplomata quaeque graviora remittunt, es aege.

i Curatio b Art. 87. Cum ab alυi purgatione anchoanda eu, si nempe nullum aliud urgens symptoma aliter suadeat : sin vero morbus fuerit valde inflammatorius, pleuriticus , Vel anginosus, Sc. ante omnia praemio clystere instituenda est , α remedia antipleuritica propinanda, ct aliquando phlebotomia est iteranda sed parce & non nisi cum cautela aperienda est vena in febribus malignis.

Cathartica calida sunt vitanda, lenitiva, & quae sanguinem minus eX- agitant , sunt eligenda. Factis his iuxta indicationes particulares evacuationibus . sanguinis naturalis efferyescentia confortanda est convenientibus Alexipharmacis , sed non inolentis ac si hostis una vice expellendus esset. Ex innumeris remediis, quae in hunc scopum apud autho- res inveniuntur, eligimus vulgatissima, atque ab omni arvo probatissisma & idcirco tutissima; mithridatium , nempe, iberiacam , da comdium , Sc. Cavendum est inprimis ne sudorem expellere conemur si la vi medicamenti, antequam ipsa natura eum sponte excitare moliatur. Ριtus s Cibus . ) Potus debet esse neque nimis calefaciens, neque valde refrigerans, inchoante crisi cum sudore nihil convenientius expertus sum, quam ut aquam bordei calidissimam copiose bibant cum vino mixtam, & quandoque cum flor. apaυ. errat. Ararar. C. C.incoist. cibus debet esse tenuissimus vel potius nullus.

Art. 88. Ptirgationis in momi principio necessitatem & bonos effectuS non tantum inculcat ratio manifesta de qua, si quis velit, videatur a thor in soti s experientia misi confirmaυit, adeo frequens, adeo certa , adeo clara , si sit haec falsa sit , aut esse post , nulla certa aut sit , aut fueris , autIfutura sit unquam . Calbanica. 3 Aiet. 80. Remedia cathanica mihi ustata fuerunt vel huiusmodi apo ema vel electuarium subsequens; 2h. Fol. sen. mundat. iij sem. foen. gis . crem. tartari Sj. q. inq.f. aq. font. ad Vi. in CO-ἰatura di l. pulp. tamarind. Sij. iir. ros. solutis. m. i. sumatur partitis

vicibus. Electuarium sic habet; . ΡuIυ. tamarind. confest. aD-kerm. pulvGaIap. una resu. eiusdem gr. 'i. diagrad. gr. V. cum q. f. br. de cicbor. eum r.eo f. electuarium. Mixturam alexiteriam fere semper hujusmodi cochleatim bibendam propinare solebam. Alexipbarmaca.) 2M. I beriac. Andromac. ias cota. Fracastor. ana Z i. sal. absint. cancrorum cata. ben. molus. auatberiacat. 16r. papav. errat. ana i. 10. fu b. q. f. ad gra Am acorem ,

Successus admirandus. Ex magno aegrotorum numero , quos sub mea habui cura , licet aliquando quinque, sex, vel septem simul in eadem domo Febre ista laboraverint, nullus, quod meminerim, sit desideratus praeter unum virum & unam foeminam. Fides sit penes au

thorem . .

Sed in dubium vocandus. Ait. os. , In calce libelli histor ias LII.,, hac Febre decumbentium in medium profert, quorum duo tantum se mortui fiunt. Illius methodus est plane singularis; &, i si dictis fidesse adhibenda sit, procul dubio curationes hasce laudano potissimum a

,, ceptas referre cui mihi visum est tabemus: in omnibus enim se

29쪽

l Ckp. De Febribus in genere. et si ,, ire pxMistristis Mu num larga manu propinavit: exemplo fit bolus'

sequens u Dia Dota. Disi. laudan. optat. gr. ii. m. f. bolus pro una se vice, concessis eodem tempore in potu ordinario fimpo papaυerisse errat. ρ. ain 7. His expendendis haud mihi suppetit tantum otii, sed his ad Propositum revertendum est . Farrago sententiarum.

l Do diebus e=iticis er indicibus. Art. pr. Hippocratis aphorism. 3p.

i f. 4. Sudores febricitantibus boni, qui manare coeperint die tertio , i quinto . septimo, nono, undecimo, decimo quarto. decimo septimo , t Vicesimo primo, vicesimo septimo , tricesimo primo, tricesimo quarto, ix enim sudores morbos iudicant: qui secus evenerint, laborem , ct mo bi longitudinem, & recidivas significant. Aphorism. 24. β. a. IndeX se-l ptimi quartus: sequentis septimanae octavus initium : spectandus quoquel est undecimus, siquidem is secundae septimanae quartus est rursumquel decimus septimus spectandus t is enim a quartodecimo quartus est , αι ab undecimo septimus.l Doctrina eorum valde obscura . Dierum inquit Iser ) indicuml ct contemplabilium ad orifes explicandas tota doctrina valde obscura est. Est quidem trium concoctionum quaedam mensura, ut ex anatomia & statica medicina platiἡ constat; ita Febrium intermittentium periodistatae sunt; in aliis vero morbis acutis, quales sunt Febres symptO- matteae, ut pleuritis, angina, variolae, α Febres Continuae, cris es, i earumque indicia forte non ita prompte animadvertimuS quod PMl xum naturae sed nobismet ipsis quod tamen veteres non tecerunt totam fere fanationem Vindicamus. Utilitas vomitorii in Febrium principio. Art. pr. Nullum remel dium inquit D. D. Freind sub initiis Febrium est aeque salutaret ac vomisorium, saepenumero, & necessarium est, si quando, quod Plerumque fit, vel nausea, vel ventriculi gravitas, vel etiam Capii iis dolor invaserito hoc medicinae genus apud vetustissimos Graecos haud infrequens fuit, & Celsi temporibus Romae perquam familiare. Virtui singularis raci. De amanbae. Medicamenti, quo vomitus cietur, interior est quaedam alito; quae nusquam alias se manifestius

attenuandis humoribus eximia est cui & fidem facit summa herbae amaritudo , ct vividus ille, qui apparatu Chymico elicitur, sal. ει quidem hanc radicem non parca manu adhibitam esse comperi. cum nulla fere vel per os , vel per alvum sequeretur purgatio : Elapsal autem una aut altera hora incalescere coepit aegrotus , ita ut, pulsul excitato, tandem in uberrimum fudorem colliquesceret. Febres vix sine macuatione curantuν. Aa t. o3. Hoc unum sponi deo idem laudatus anthor ) quemquam experiundo comprobaturum, quod scilicet ex Febribus multae θυaouanti us solis, etiam se baud alio fuerit remedio Mus , cerim consuescant; vix ullae autem, qμα pa Avebementius invaluerint modicina qualisinque s G boc evacuandi instituto decesseris, resingui p sunt. Metbodus I dovici in curandis Febr. ) Art. o4. ,, Haec est accura- ,, tissima Danielis Ludουiei methodus curandi Febres continuas, nempe, in principio praemissis vel omissis υο- , mox volatile aliquod verb1

30쪽

gratia tincturam beetoardicam, mixuram fimplicem , spirit. C. C. se pro circumstantiarum ratione cum optatis exhibendo; in statu sexura, terrea, alcatiua; in declinatione cancrina , corallina , &c.,, hac nempe methodo nec crisin negligit medicus, nec otiose eam

Art. Quo mitiora pathemata sunt circa prim vias & regio- ,, nem stomachalem eo mitior & salubrior est Febris. Signa prognostica. ) Art. ps. ,, Facies turgida & subtumida morbi ,, longitudinem pronunciat. Art. pr. Quo magis sudant febricitantes, eo minor est sedimena ,, ti copia in urinis. Glutinosus sudor est pessimus. Art. p8. se uuanto urina rubicundior est in initio, tanto citius ter. , minatur Febris, cum signis bonis ad bonum, cum malis ad ma- Α, tum . Urina alba aut pallida & admodum cruda in Febribus arden- tibus periculosa est, ct plerumque mortem portendit, praesertim si , adsit delirium; convulsiones enim sunt in propinquo. Art. po. - Surditas in Febribus, urina existente cruda, delirium ., grave portendit ', sed si cum signis coctionis coriungatur, bene o-

, minatur .fDArt. Ioo. In Febribus, si aegri non possunt discernere colores, im-

Cautela de usu Vii. ) Art. ror. - 1n omni Febre pulsu existente ,, languido, inaequali, aut formicante, cane pejus & angue optata ,, vitentur.

Inter tegendum oe ex oberυatione. Frigus . ) Art. Ioa. Frigus in Febrium initiis oritur ex immutata cordis contractione liquidis ad extrema fere stagnantibus Unde o-1iuntur, si diu maneat, polypsiae in vasis majoribus concretiones , se interdum mors subitanea insequitur; ideoque quo maius in initio frigus eo periculosior est Febris in peste incipiente frigus est sum mum. -- Optime curatur potu aquae calidae ni rosae cum pauco vino, decoct. cocin. frictione blanda , Sc. 45. calor. ) Art. 1o3. Calor intensissimus in Febribus & velut incenadium cum magno & forti pulsu fere semper venaeseEctionem postulat; quandoque etiam calorem mitigat. Nimius sanquinis fervor & ebullitio, julapiis, emulsionibus & decoctis a Propriatis attemperandus est sed apprime cavendum est, ne ex nimia attemperatione spiritus elasticitate sua plus justo orbentur, & inde Febris aris dens inopinato in malignam mutetur. Art. 67. ) L,piria. Art. 1o . Febhis limria dicitur, quando interiora uruntur, exteriora vero frigent; oritur ex inflammatione visceris interioris υalde feolis ; algor autem non est tactu medici judicandus sed aegri iudicio, qui se alebre dicit, & tegi jubet; tepent enim membra; haec Febrix brevi terminum absolvit, plerumque intra triduum vel quatriduum & vix unus evadit, nisi statim ab initio occurritur. Siris. ) Ari. Ios. Ad sitim in Febribus extinguendam meliust est frequentius & parcius bibere , quam una vice multum ingurgitare; sequens est potus gratissimus febricitantibus; sq. soni. cum panes ιU. in coit. lii. -. RMnan. iussi. gelatim C. C. ij. Dr. cydon. Vel e fu .

SEARCH

MENU NAVIGATION