장음표시 사용
221쪽
fieri direndum est. Nam etsi leges patri filiam in ipso adusterii probro detectam, adsilierumquainterficiendi secerint potestatem, ac viro quoque adulterum vilem & abiectum internecandi, L. 2 , L. 32. D. ad L. Iul. de adulteri znusquam tamen eidem . viro uxorem perimendi ius datum. sed si is adulterum occiderit, hoc unum ei iniungitur, ut uxorem adulteram statim debeat dimittere,. ci . L. 24. g. I.; ac si. doloris impetu, quem temperare vix licet ulli, uxorem occiderit, sola ordinaria ex lege Co nelia remissa poena, in opus publicum tradi,
si humilis loci sit, sed si qui honestior, relegari debet ex diui Antonini rescripto , L. 38.
8. D. eoae, L. I. v vis. D. ad L. C. ornes. δε Icariis. Unde constat, uxoris ut ut in adulterio deprehensae. interneeionem sane criminosam esse. Quum itaque vir ob tale facinos mulieris o citae dotis iacturam faciat, L. I S. I. D. Dis Iuto matrimonio potiori equidem. ratione tenenis dum est , Se ab uniuersa - bonorum possessione. repellendum, argumento etiam L. s. D. de his,
UI. Elt & alia quaedam coniuguri succes. fio nouellis inducta Iuliiniani constitutionibus,
quibus superstitem .eoniugem in certam herediis talis partem admitti datum est. Principio im- perator uxori a viro sine iusta caussa eiectae, quae sine dotalibus instrumentis nupsisset, qua tam eiusdem viri bonorum partem dari iusserat in L. vir. C. de repudiis. Sed postmodum noueII. I. cap. o. coastitutionem hanc suam produxit d
222쪽
ad speeirin, ubi mariti morte solutum seret matrimonium Q atque uxorum inopem, siue sine dote nuptam . eo quoque casu ad viri bonorum quartana partem vocavit; smiliterque virum in bonorum suae uxoris mortuae quartam, si imopia laboraret, sueeedere iussit' etsi adscendentes, vel ex latere cognati, vel ipsi etiam liberi erastarent. Tandemque huic eonititutioni derogauit idem imperator πο-u. CXUII. cap. S., ubi uxorem non 'virum j in plenam quartae proprie, talem vocavit, si liberi deficerent; his vera exstantibus, siue communibus, siue viri tantum, quos ille ex alio matrimonio suscepisset, si quiadem hi numerum quaternarium non exaequarent, ad plenam quartae proprietatem admisit, si 'vero ruatuor pluresue serent, ad virilis portionis viam. ructum , ne portiones hereditatis , quae liberis summo iure debetur , in exiguas euade. tent '). De viro nihil attigit imperator' prois inde is in plenam semper quartae proprietatem succedet ex nouem LM. Quorsum, si ita est. inter virum dc uxorem diuersitas isthaec Ni-. O mia
') Cui Mius ad noseu. LIII. in moellus eoi mentaν. de ruta civit. lib. IX. cap. I. ,. , aliique docolit, uxorem semper quartae, vel virilis usumfri ctum tantum capere, quamuis liberi sint quatuor pauciores. Sed ego puto verius, eam in plenum quae- .rae dominium uenire, si liberi in numerum quateria narium non adsurrexerint . EO namque easu mulieri quartam ex liri substantia i quae verba certe arguunt plenum dominium dari praeeipit nouea. CXCII.
223쪽
UIrum potius v detur . esse ius viri egestate pressi in liberoium hona , quam uxoris' & virrer, a quo dumtaxat munera In republica georuntur, maiori , quam mulier , indiget a
VII. Haee est mutua coniugum successio Iustii, iani placitis nouissime intro , quam tamen uni uxori, non viro, tribuunt plerique, iniminatim c ui acius , Ritteratius ius , Wissem b chius, Rἡm hinus , & BOrchol ten , quos omnes rant uerios egeriant polirema verba noueIL CAVIL
An sicut liberis exstantibus tribus vel paucio
vibus, mulieri quarta debetur, pluribus autem quam tribus, virilis tantum pars , ita quoque si liberi desiciant omnino, solique sint parentes, obseruandam hoe idem sit , quaesitum eii. Forti erus de Decessi nib. Lb. IX. tap. io ex. stimat, aequalem esse debere liberorum & parentum conditionem s atque ita si quatuor sint ad se. ndentes, puta auus & auia paterni , auus & asia materni, coniux ex eius sententia non in quartam, ted in virilem vocari debet. Verum a mitti id nullo pacto potest, quum sane diuersa liberorum sit ratio, quibus hereditas summo iure debetur, atque parentum, qui miserarionis tantum musiti suecedunt. Quo fit ut liberis ex tantibus eoniugis Reeessio debeat restringi , non quando parentes sunt, nullis liberis superilitibus . Multo Lainus ergo C Neenda succellio illha e , quum parentes nulli supersunt, sed a 3 nati , vel eognati tantum . Atque foediuimus imo ecto non eiusdem modo Foristari error est, sed , Hugonis Donelli viri eeteroquin praeliantissimi
hoe idem serua trium aiunt, quum a ignari cognatique succedunt, non existantibus liberis & pareatibus .
224쪽
MF. f., ubi ait imperator et Virum enἰm ἐκ ra. libus eastas quartam secundum priorem nostram legem ex subsantia mulseris accipere , modis, matbus ρnobio mus . Sed ii si sedulo haec uerba expendiisent , non ita prosecto essent opinati . Sensus liquide ex Verbi S , . quae praccedunt , eruitur. In his enim dicitur , mulieri , quae 1ine iusta .caussa repudiata foret , quartam etiam ex viri bonis competere 2 & m x eontiis num subnectitur, virum prohiberi quartam ex mulieris facultatibus accipere. Hi ne colligitur eo tantum casu virum eiusmodi quarta privari , quum dimiserat uxorem nulla iusta caussamo'us: quod mirifice confirmant verba : feeu . dum priorem nostram legem . Quippe in eit. nais velo duarum constitutionum antea editarum me. minit Iustinianus, hoe est L. vis. C. de repudiis et novet. LIII. , quarum in prima cauerat , ut vir quartam bonorum suorum inopi mulieri , quam sine iusta caussa repudiasset , dare tener tur . De muliere quidem lex loquitur, non de viro; unde pronum est intelligere , ex eiusdem legis sententia viro inopi a muliere iniuste e pulsa , quae diuitiis abundaret , quartam hanc ' non esse suppeditandam. Atque hinc recte dixe.ris prioris legis mentione , hoc est praefatae L. vlt. C. de repudiis . aperte ostendi , loqui imp ratorem de eo quidem casu , ubi vir a muliere diuortisset ei tra legitimam caussam , eoque tantum casu ex illius bonis quarta privari. Sauni haec interpretatio robur quoque mutuatur ex Harmenopulo Graeco interprete ιib. promptua-Ο a νii
225쪽
Hἰ ν t. 8. de ἰndotata muliere , ubi ut uxori εῶ opi, se etiam viro quartam adserit , Iustiniani
nouellas allegans. AtquI Graecorum interpretum auctoritatem in stabiliendo sensu Graecarum Iustiniani constitutionum plurimum valere noscunt
VIII. Inopiam eoniugis plerique iudici
committunt aesti mandam . quae debent rationes iudicem mouere , ut aliquem inopem esse pronunciet, eaedem & ab interpretibus excuti possunt. Itaque de viro generatim dicendum est, si is haud habeat , unde se commode possit exhibere, inopem esse. Uxor autem inops erit, si nihil dotis , aut bonorum attulerit , siue pau xillum, quod pro iustis alimentis non sum ciat. Sed quum dicitur , virum & uxorem inopes esse oportere , ut possint sibi inuicem succedem in quartam, non inopia requiritur, qu/e mem. dicitati cohaereat ' nam quamuis coniux super. stes res aliquas habeat, modo sint alimentis ex sua dignitate suppeditandis impares , tamen succedet in quartam . Quinimmo quum coniux neque ex dote , neque aliunde tantum habeat , quantum quartam bonorum praemortui coniugis portionem exaequat , eum pauperem censendum esse, Ut, quod quarta minus habet, ex desunm sit lacultatibus supplendum, docet Gudelinus de . rure nou s. lib. II. cap. I 6.: nec immerito. Iuo sinianus enim in nouem LIII. cap. 6. si vi elegatum uxori inopi reliquerit minus quarta
parte , hoe suppleri iussit ; unde constat , hanctitisse imperatori mentem , ut quartam semper
226쪽
eoniux haberet undecumqtie, utque nullo pacto ea defraudaretur. Quod si superstes coniux patrem habeat locupletem , is' inops dici nullo pacto potest, quum pater. ad alimenta filiis praestanis
IX. Si & eoniuges desint . aliae itidem
personae intestata quandoque fruuntur juecessi excluso fisco. Hae sunt , quae collegia tali priuilegio donata efformant . Atque primo quiadem si destinctus ex decurionum, sue senatorum municipalium numero fuerit, ciuitatis ordo , sue curia ad eius successionem vocatur, fiteo remoto e quod primus sanxit Constantinus M. ian m. C. N. de Mn. decurion, confirmarunt Thesdosius & Valentinianus constitutione , quae ex. stat in L. 4. C. Iusin. de hereditatis. decurion. Decurionum conditio durissima ' ad onera Q. ina patriae suae una cum bonis suis erant adstricti;
ariisque proinde aucti priuilegiis. Corpus quo
que nauiculariorum ad bona nauicularii sne Itagitimis heredibus Sc uxore mortui vocatur , fisco excluso et quod & idem statuit Constantinus in L. I. C. eod. . quae scripta est ad praesectum annonae urbis Romae , cui corpus nauiculariorem suberat. Nauieularii erant , qui praeerant annonae in urbem inuehendae s j , quique ce tum ecu pus efformabant duris conditionibus , quibus succetares, eorumque bona tenebantur, O
Vetus glossarium r Nam euiarii sunt, quἰ tra ferebant Iramenta in urbem , aat ubicumque eras im
227쪽
noxἰum , ideoque pro munere periculi pleno
multis priuilegiis donatum est, ut ex tit. C. de nauisu D r. adparet . Inter isthaec autem priuile. gia & illud erat, ut unci lex nauiculariis mota
tuo . nullo herede relicto , eius hereditas non ad fit cuin abiret , sed ad ipsum nauiculariorum eorpus. Porro militi, qui sine legitimis succes.soribus decesserit . succedit militum corpus equod ius bene vetus est , & ab Hadriano sorotasse primo constitutum , ut ex Vlpiano in L. d. 7. D. de ininso rupto testam. colligi vide.
tur: confirmitum postea a Constantio in L. vn. C. N. de bon. milis. , ex qua deprompta laxet. C. Iustia. de hereditatib. decurian. , ubi ait imis perator, miriti succedere leg onem, aut vexilla. t onem comitatensem , vel cuneum, in quibus is
fuerit Multum antiquitus distabat legionem inter & vexillationem. Vexillatio erat militum equitum, ita dicta a vexiliis . sive flammulis , vi patet ex Vegetio de re militari lib. II. cap. I.;
Huie iuri aduersari videtur Papinianus in L. 2. D. M veteran. O milit. Dccess, dum ait, non legionem, bonis militis intestati eastrentibus sue- cedere , si nee adgnati exstiterint , neque cognati ad quintum usque gradum . Verum iurisconsultus id dixit de milite, qui poenam rapitis se passus , eui post
quintum e nationis gradum filium lueeedere statutum eli z quod eoo stat ex proximitate legis I. , ubi de milite ea nite damnato agitur, itemque ex eiusdem Lgis a. inseriptione , quae demonstrat . legem esse desumptam ex difro XVI. re minorum Papiniani , iα quo de reis tantum capitalibus egerat iurisconsultus.
228쪽
legio vero, vel elineus erat peditum , quamuis& habuerint equites legionem , q ii proinde legionarii dicebantur . teste Modesto in I bello de voeabulla re; militaris cum Vegetio edito . Legiones autem & vexillationes cois tute iser dicebantur, quae erant in sacro comitatu . Sacer et mutatus ibi erat , ubi princeps degebat: quod liquet ex L. I 3. 3. D. de re militarἰ iuncta L. z. q. D. de his qui notavi. infam. At era lex ait, militem, qui ignominiae causa missus est, neque Romae , neque in sacro comitatu age posse; altera habet . ignominia missis ncque in urbe , neque alibi , ubi imperator est c morari licere: ideoque ex altera alteri coniuncta patet. sacrum comitatum ibi esse, ubi imperator est , Recte itaque quod sex xo. Q Th. de decurionib. . ait, decurionem esse destinandum ad comitatum, Anianus interpretatur, eum transmittendum esse; vivi rerum domini fuerint , nimirum imper
a - Ο Quam ob mulsam haee inter milites successio, uerit introducta disputatur Radulphus Fornerius re . quotidianar. lib. Ig eap. 7. eam statutam esseretur, quia lex intestatorum hereditates iis addieit , quibus credibile est , defunctos , si testari licuisset . fuisse relicturos ; milites vero laborum , periculorum. que socii mutuo sese amore prosequi solent . Sed larem acu tangere non videtur . Plausibilior est ratio, quam tradit laeobus Gothostedus ad L. vn. C. Th. de Mn. milita, nimirum quia principes iustum erediderunt , penes legionem & vexillationem, ubi miles bene meritus est, eius bona manere, utpote cuius oceasione ea quaesiuisse militem, praes utur. Iam
229쪽
L X. Alia praeterea sunt collegia, quae se
eegionis P iuilegio seu unriar. Ita si cohortalis , eui legitimi quoque successores desint, obierit . eius bona cohortalibus debentur eiusdem prouinciae ex consti tutione Constantini , siue potius Conis stantii in L. 3. Cohortales erant apparitores, sine administri praesidis prouinciae, nseiarii etiam dicti, quos perpetuos suisse di imus ex L. D. de reb. credit. Varia ii munera exere tant, praeter ea, quae praeses iniungebat , veluti eura & exhibitio publici cursus, L. 7. C. . de eobo tesib., L. 4. C. Iustin. de eursu publico ιib. XII. Theodositis iunior insuper constituit, vi clerie rum & monachorum sne heredibus deeedentium bona ecclesis de monasteriis , quibus essent adisdicti, ς erent, L. m. C. τό de bon. elericor , visis de desumpta Iex', C. Iussis. de episeop. edi elein
eis Ira : quod & postea idem imperator ad sa.
Iam quae militum eo ori ob legitimorum her dum Linum sueressiones deferuntur , eaduea les. His di euntur, ut in L. . t 7. D. do Meuomm. IDMνtatib. , ubi pro verbis ea cis legionis perperam Culaeius Mi. ad V . fragment. tit. XXVIII. β. .,& ad L. i. C. de bon. -eantib. reponendum crediis dit ea eariis legibus. Nam in L. vir. D. de σώμα-munit. librarii quoque caducorum occurrunt , qui sei licet eadueorum rationes scribebant, seruabamque equa in lege eaduea legionis intelligi ex eo constat , quia tota lex de re militari agit, ut ex epigrasine. Theodosii aeuo monacti testamenti lactionem
habebant , suosque in bona heredes tam ex testament . quari' ah in estato . Confer Gotholaedum ad cit. L. - C. H. da iam decurion. . . .
230쪽
bHeenses produxit in novi II. XIII de bov. D.
Hicens, ex qua excerpta est hae vis ima C. I sin. de bon. decurion. Fabricenses erant, qui a
ma bellica construebant publicis in labricis ),
ruarum in orbe Romano praecipuae erant Vn-
euiginti , hoe est in Illyrico lex , in Italia quinque, in Galliis octo, omnes sub dispositi
ne magistri officiorum . quemadmodum teItatue notitia imperii . Seruiebant itaque fabricentes fisco, reipublicaeque. Quoniam vero in demoris tuorum locum alii erant sussiciendi , nominandique ab integro fabricensum eorpore , qui pro omni fraude contra fiscum a 'novis admissabricensibus tenebantur ; ideo ipsi corpori priuilegium indultum, ut in bona intestat; sabricenis sis sine herede defuncti succederet , excluso fisco. Area itidem praesecti praetorio fiscum re mouet a suecessione apparitoris praefecti praeo. eorio, siue praefectiani , L. 4e apparis. pro
fec. praetor. lib. XII. Demum 'si unus decesserit ex consortibus liberalitatis imperialis . hoc est ex iis, quibus aliquid princeps communiter donasset, consortes qui supersunt , in rem ab eo don tam succedunt, L. vn. C. s liberalis. imper. s eius lib. X. Hae sunt personae illae omnes, pra ter coniuges , quae , omni cognatione deficie Hine fabrieenses armorum Iactores , hem que morum fabri di euntur Cassiodoro Iib. VII. variar. in formula vi armori factoria.