장음표시 사용
121쪽
eap. 6. Ulisses Aldroandus animalculum ignorat, quod unius diei vita fruatur, veriim Aristoteli totum tribuens , pedibus quatuor totidemque pennis anima tum figura non addita
describit, 3 Plinii subdit Historiam qui abAristotele mutuatus repetiit serme eadem,quibus indolem Hemerobii Ephemeri,seu diarii nostri exprime re videtur. Aeliantis lib. s. de animalibus cap. 43. Aristotelem citans hujus mentionem absique alarum & pedum numero facere aggressus est: vocatque quod idem senat. Ara otelem dicere inquit , Bestialam apta Hipantii fluvium unum diem viventem sub lucem matutinam nasti, post autem ad solis occasiim extingui. Iacobus Dalecha ius in Plinii locum hoc addit Scho- , liolon. Tali tempore id Culicum gentis in Arari nascitur, ,, eodemque die mortuum in aquis innatat, piscibus avidissi- mE consectantibus : Lugdunenses Piscatores vocant laMannetacille. Sed cum Ephemeron, sive Hemerobion,sive monemeron, Aristoteliquadripenne sit,e culicum genere,quod bipenne est, dici non potest. Insecta interim quaedam culici mia quoad corpus, etiam quatuor alis praeditat apud Al-droandum sunt. Bocottus Ephemeron manε esse infantem inventutem tenere meridie,vesperi senio cc afici & mori addit. I. Ephemeron dUcribunt, quo- rma verba hic subnecto, sed ut cardani priora uni, cujus tex-: tusFol. 61 r. hic est. , , Notissima apud Ciceronem Ephemeri historia,quod ani- , , mal quaternis pedibus, totidem alis nascitur apud Hipanin ,, Bosphori fluvium. Vitam a mane ad vesperam, unde illi in-
. , , ditum nomen est, ducens. Mane puer, meridie juvenis, o, , , senex vesperi, occidente sole commoritur : ut multo plus, , laboris ac temporis ad generationem, quam ad vitae usum, , natura impenaisse videatur. Demirari itaque tantam con-
. ditricis solicitudinem licet, & in tam brevis vitae animali, , tot instrumenta tot facultares : videt:audit ; volat , --,, bulat. '. M a Ad
122쪽
autoritate qiaiccium aggrediendum non censeo . non ne
glectis interim Neotericorum sententus. quarum sibi Dori-' .mannus bonam partem vendicat. In Epistola H. a Bra, Cantaretio voce Italica dicitur, sed quam benc nescio: Quum. Cnim non Clidit. Asserit interim Vocabulum vvcilia patria. lingit' singulare quoialasi genus lumbricorum denotare. Apinse' dem Vareni morbis gna, differentia , Causas, Par- res affectas cmuoscere licebit, ejusque morbi curam accuratissima & a Clarissimis Medicis Foresto & Heurnio approba-- . tam, Vegnala interim majesis usum rebcientibus. Aldroan dus neatScaligerum quod maluerit de numero pedum veritatem tacere,quam Aristoteli repugnare, non qnim credendum cum caeteroriam Scaliger meminerit optime pedum numeri fuisse oblitum. Haec sunt quae m autor 'spatijs fidiusquam Parcius,subtilius quam verius conscripta repperi qui- . bus rem ignotam aut potius neglectam Πragna ex parte praeconio suo notam facere conati sunt. Praeconium enim non est nec dicitur de ignota re. Interim licet in brevis vitae creaturaeterit transellerint, nos tamen naturam rei Vebminimae Mon praetereunam, sed maximopere spectandam judi- .cavimus; praecipue cum rerum Natura nusquam magis quam in minimis tota sit, reserente Plinio Lib. undecimo Natur. His r. Capite secundo. HemembrusHo na ii paucis tantum omissu a Scaligero de.
. pingitur,ta hui-apit u*ungitur ut 'age, vacuitati accurratur.
123쪽
. DE FIEME ROBIO.. pit, sed priores pedes in cornea rimam illi degenerant proinde pronam pinxi. Tertia inse Mest, cum ludit super
undas, in hanc quam praebemus formam se componetis. Est ea magnitudine qua Νygitur, eolore ex buxeo, cum cauda 'trifurcata& Oblonga. Vorat modo capite supino, modo in-stse reliquotam insector , erecto. In volatu autem coit tremulis alis gestens. Undas itibus caudae processibus ut
innitatur, amplecti seles. Quod mirabile visu est,ita scilicet
spargi caudae tamos, utextantes corporis partes CXtra aquae contactum con1erventur. .
Originem habet ex verme quodam terreno & pedibus instructo,qui postea mutatur in apodem bestiolam cum ex terra pindit. Candidissima investitur phllicula, qua disupta volat i quod illi circa S. t dumifestum solemne est. V
latus autem per triduum viget, sed ita ut qui mane prodivit, sub vesperam intermoriatur. Super aquas vero cauda innixi cum ludunt facile a piscibus capti abiumuntur,quq causa est ut piscatores haec animal laara vocant, quod Latini pis, cium cibum terpretantur.
Sehol. stato ad austino En ExarchatumJ Qiud sibi velit
haec vox Exarchatus, ex Epithome vitae imperatorum a Sex. Aurel. Victi re conscripta intelligere licet. De minore e- nun Iustino sermocinans hoc digressu evagatur. Exarchatus sedes quondam filii Ravennab qui Magistratus ccepit, anno mundi 41 31MDhristo nato sis, ab hoc Iustino minore e cogittius, ut Imperatoris quodammodo vicarius in Italia foret, eaque fuit aucto ritate, ut Pontifex Romae creatus abὸ eo confirmaretur. Duravi mus hic Magistratus 16 . Homericam Iunonem βιώ-J Iunonis epitheton quod haberet oculos bovinos, id est rotundos & magnos Ecper hoc pulchros. Est & Piscis Boops qui cum parvus sit ha - uet magnos oculos. ' ' . oculumJ κουρη pro η puella, nympha Graece...
124쪽
se committunt. Postquam volando distringuntur,vix Io auxeta horarum beneficio ad vitae usuram fruuntur, sed longiori=fili spiritum trahentis ex quo effossi in genitali limo asse vantur. Fluviatiles pisces eam saginam appetunt,praeter Lu- pum aquatilem & Percam, qui nunquam aut saltem raro caesta capiantur. Atque ea sunt quae huc usque indagando as sequi licuit. Si quid porrci conscire nobis dabit , accelerata expeditione tibi communicabimus. In Epistolae hujus comitatu olla overais instrueta ad te venit. Ex piscatoribus 'deinde assecutus sum,optimum vitae servandae modum esse, si ramentis cespitum aut furfure condantur. Porro aliquot ad te transferri curabo, ubi volandi lemnia apud eos desiverunt. Centurio quidam Leo vocatus attendisse se ait, eo, Prope ad generationem apum accedere. inippe ubi adultivolando se exercent, pulli bonae mmitudinis inmensum na-etisint, ita ut aliquo temporis praecursu semen excruerint; antequam ad vo di ritus se transferunt.
uteram viri hujus diligentiam addo sed cujus sententiam quaestionibus explorare duxi, ne lonio commentandi spatia
nascerentur, si in orationem continuam verba coagmentanda venirent. Neque enim omnibus vel eruditio invet, velothun assentitur, postquam disertissimos quoque negotiorum moles a scribendo deterrere selet. Singulis vero quaesitis responsa sua adaptavi, ut in diametro posita lectoris i iacium exacuant, & prompta rei discretio reddatur. Ipsa porro problemata benigno pollice premere decet, ne quae in aliis
publicam rem juvandi studia sunt, livoris affatu hebescere incipi'. . '
125쪽
Respondet. Fidei apud me propinquius est,nomen Vermis recta appellatione de rata figurari, quasi hamum riparium dicas, quia in crepidine fluvii reperiri assolet.' II. Utrum prima Mus origo sint Vermes quidam dilute navescentes longitudinem internodii in digito adaequantes, tactu rigidi & motu citati, dum manu apprnenduntur,ut piscium hamus reddantur λ. Resp. Natalitius Vermii hujus dies ex minutissimis vermiculis originem silmit; verum tenellam compagem corporis nactus'. excepto capite, quo duritia notabile visituri quare piscatoribus necessitas impendet uncum hami sui luti infligere , caeteroqui minus tenaciter inhaereret. Motu quippe valens admodum est, colore coesius, mox temporis lapui, flavedinem adumbram. III. Utrum natalis Vermium ex compactili argilla proveniat aut ex cavernulis,in quibusVermininum semen depositum est ρ . .
'sp. Vermes hi reperiundos se praebent in compactili argilla in qua velut apes cavernulis segregatis .muniti sunt. Vulgaris sententia est seminis ejectionem eos moliri, ante quam volandi habitum nanciscaptur, ex quo minutuli pro germinale solent. Alii existimant ex ipsa argillae substantia progenerari , postquam siru minus profunde quam magni
conduntur. Vulgari autem opinione constat, ex semine eorum prognasci,quod ut plurimum circa superficiem terrae eLiunde te scient, ut ab affuxu aquarum liberiores sint. Piscato: res autem assirmat, quanto magis aqua detumuit,tanto abstrusius cavernulis suis delitescere. Fluxu autem increbrescem t in
126쪽
te, in altum ad labra usque terrae sublimari . . Minutiores in principio altius hospitari selent, & quantum magnitudini accedit, tantum cavernulas suas profundius concinnant. Iv. Utrum ad volatum apti, tanquam foetus pennigeri bombycum,copulentur maris & tamellae modo γResp. Hujus articuli rationes reddere nemo pi aesumit.
V. Utrum Uermis hic praecipvh in Aprili Majo & circa
hos menses,tantummodo ligonibus & id genus instrumentis ripae infixis erutus inveniatur, an toto aestatis spatio is labor perduret,ut piscium sagina conquiratur I p. Fama percrebuit toro anni spatio eos reperiri,quod a fide non aberrat: postquam inpraesentiarum tam minutulorum copia est quam grandium. Exigui autem recuperabile, se praebent, post expeditum k magni s volatum. Piscatores tamen eos non prius ligone eruere tentant,quam Martii umbilicus aut Aprilis initium appetat. In quam sententiam resertant,ante tempus praedictu pisces inde delibare nolle. Quando autem volando metam dederunt etiam saginam hanc de generasse. Alii asserere non dubitant, in Septembri 3t Octobri antiquam bonitatem induere, ut piscandi facultas restitu
VI. Utrum vermis hic aut inde natum volatile animalculum a quibusdam Medicinet loco iisarpetur,& quo occasio 'nis illicio λ θ. An vermes hi, ant animalculiim inde priae stum
Medicinae loco usurpetur, neque Medicus noster, neque Pharmacopinus astruere queunt. VII. Magnitudo, &' pedum multitudo,numerus, in verme ipse, tuin ipso volatili, tenor viis quousque extendatur, itrum volando tempus aptum termino unius diei finiatur : color
volantis insecti: haec sciendi cupidinem in me provocarunt Magnitudo volantis insecti auricularis digiti longi-indinem repraesentat. Pedum vero numerus ante volatus Na. auspicia
127쪽
auspicia quantus sit, nescire me profiteor. Rem verb pe
Cunctanti nemo veritatem enodare ausus est. Volantis autem longaevitatem 1 o aut 1 a horis definiri. Qui autem volando perdurant capturam effugientes, omnes pene aqua submerguntur antequam nox in propinquo est. Ita ut quatuor aut
quinqne tantum horis. ossicio alarum iunganiux. Quippe die declivi solummodo apricari gestiunt. Volandi autem haec
cura ad triduum perseverat, ita tamen ut peculiares sint, atque succedanei, qui ex cavernulis suis prorepunt. Per volandi tenorem caesius eorum color est, flavedini interspersus Alae longiusculae & tenellae. Horum Hemerobiorum ti numerus aliquis post absolutum volatum mittetur. VIlI. Volandi vero ritus qua no 1 dirigatur, an cibatu . fruatur,&versus continentem velociter, an lente, humine . an sablime feratur . Volandi industria occupati sagina nulla aut cibatu fruunt ur. Perpes aurem illis volandi cursus, circa aquae s perficiem esse solet, & pon littus . in continentem quoque se promovent, sed semper ad vicinitatem confluentis rea ceS, ut laudem ad unum omnes aqua intereant; in qua iusinito pone numero ab avibus & piscibus devorari solent. IX. Utrum vermiculus qui multipes esse videtur, magnam mutationem subeat, antequam volatilis naturam suscipit. Et transinutatio ex vermis facie ad sormam volatilis an 'eandem indolem habeatqualis Papilionibus utriusque generis innata est, qui ex erucis animari solent, & postquam terrae receptaculo conditi reperiuntur ad tempus usque solstitii latebris se tegunt, tanquam fasciis involutus insans. Quod formae mutationem concerdit, . id anin uilculi
ipsitas inspectione tibi ratescet, liquidius is quam scribendo tibi delinearem. Et sicut anteoetiduum magnam ollam Vermium seu oeverates fatistu adNauwingium fratrem dese
rij usti, sta ad te etiam b'num numerum mittere Polliteor, ,
128쪽
ubi a volando desciverunt, quo tibi propriae investigationi tutius invigilare licebit. Quaestiones hasce meas response suo excipere dignatus est Petrus crachrius & me raro obsequio devinxit. hilce additis. Haec in fasciculum contracta problematum tuorum ' desideriis inservire patieris i hac Midem occasione, nam in futuro,si quid assequar, ejus ad te compendium mittere sta
Ego vero etiam in smiles leges me astringo,ut quae velabhoc vel ab illo postliminii velut jure nactus fuero,in medium proferre spondeam. Spes autem animare me selet, alicujus opera tandem rerum caliginem disparituram,Postquam non cessante experimento alis atque aliae efficaciae se prodere 1 lent. Interim ingustulum praemissis ita frui tibi libeat,ut convivatores solent, qui pleniores missus expectando supereis tantum labris primos missus aut verius antecoenia delibare
solent,ut sustu excitato, solidi obsonii appositu tandem seu, antur, sed)ndici; qu ue aequitate, circa praeludia nostra defungi te volo i me in artis somam minime redacta fa
et ari potest. Sed neque methodum nostram ad cavillos v cari velim , quod nullas dichotomias Ramaeorum more sector, t a definitione rerum dicendi exordium sumo. Com--ntarium quippe liberrimi traetatus pango, in quo ingenii impetum sequi ex satius licet, quam ad anxias leges scribendi perpendiculum eogere, quo*pe operi majestas perit, velut Plinius Nepos ait. Aimia cura deterit opus. Prolixitas ver elim aliorum ne taedio sit, obtestatum volo, postquam v bis alienis ad dimensum suum uti coactus sui,ne nasutiem meam detruncandi libidine propalarem. Platone enim censente in asiena re talica non decet esse curios,m. .-Ostri quoque textus verba simili venia donare te precor, Si sortis alibi lon-:
129쪽
faciem suo aevo aptare spondeo, velut in sequenti capite debiti mei partem aliquam persolvisse videor. CAPUT VIII
Uod in praecedentibus sese &sparsim dixi,nunc in sta
130쪽
sum exhibitimis. Omniahujus generis insecta,mst vermis aut Erucae se a a motu cessant, & membrana tendi velut putamine obarescunt,ut loquitur Plinius, a rupta exit tanquam ex ovo quadripenne &lax pedum animal, post triplicem se mae generationem omnibus modis perfectum. Pleno enim corporis filo& vitali anima constat,ut nihil desideretur,quam . quod delitescat certo temporis Curriculo,puta, mensis circiter spati,sicut bombyx,quae tandem filis nendis absumpta&exsucca,e nova quas putredine papilio evadit,erucarum quotquot sint exemplo : quae interea nec mutilae nec imperfectae dici debent teste Aldmando: Qui ait vermem accrescere &paulatim discerni in somam & speciem destinati amisialis. Erucae dum repunt cibum capiunt, mox non ubi membrana
clausae sunt, quae per id tempus Aureliae aut Chrysalides a colore , & neydrati quas sepiti, &ut Gaza interpretatur,invalidivisiantur, donec sito tempore se prodant. Summopere necessarium duxi naec praemittere,antequam majalis . vermis &Hemerobb natura dicere inauspicarer pr cipue,cua priscis& eorum interpretibus negle sti videantur, aut tem minus verε depicti. Erucarum quippe fluviatilium nare& cunicntos agere 1olitanam,nemo quod sciammeminit.cum tamen noster vermis instrumenta habeat accommoda& primcipue sexpedes, quibus repere,scandere in declivε & acclive latibulo suo conseptus povit. Vibrat enim se potenter motu
quolibet, ut terram quoque terebrare duro Capite & cornibus munito Ualeat,quibus ut antennis secundumAldinandum
oculi conservantur, pedibus primoribus capiti ipsi annexis, caeteris quatuor paulo majoribus vim facere &vias sibi aperire gnarus est. Caeterum alvum habet duodenis sectiunculis divisam, & inaquaeque earum utrobiq. pinnis ex s sursum vergentibus, quibus gratiost natare consaevit, dotat est, color autem lumus est,cauda relucin gubernaculum addita, qua natatum cursu directo instituere novit. Primum suum