장음표시 사용
101쪽
S. P. Cum multa Geietatis humana vineuiasiae, nuLiam tamen x-strictia Mat. quam in gynaecaeo musarum sudiosa in ago,atque arris e sidem cultura. Le vero G.T . ad escu-ι ac educationis sors proxexit,ab unguiculis fere secretissm medicorum in eisigationi operantem, atque in araras fore,consiliis lativagispol)daedalum. Ea leainem sene impensus Dbor, faucitatis anuusus, ut in Medicorum gregefamiliam sicas tr.mi nominis artifex, trophaeιsserataris recuparata undiquaque is. Quocirca publicos ratio Neatri anatomicipraeses factus, chirurgorum ruritatem eraδe- , sectioms i/strumenta curiose tractans s jam olim Iubselliis Senatoriis dexteritate etendi insin s. sisa hono=um periodo languor tibi non Οἶre- fu , qui Physicae quoque orcana rei medicamentariae iv ter copulin. uam genii tui benignitatem subinde eve dens, bene collocatipensi ergρ laudare te soleo, elut humanitatis insignia in abjecto facere non patior. Vuippe ad
agrorum culcitras tecum simul vocatus,omm ossiciorum genere me exceptum non e nego, velut morborum indagine,
nonperfunctoris a te tractatum esse fateor,quare sorti meae gratulari sesto, quia albi tuispatia multιs par angis occupa i, amicitia Iura diligenter conservans, ne di ortii laricula hospitali ι carpeta contabescerit. Vna omnia la
102쪽
ctenus animi tantum eancellis circumscripta, ad opus meare aggredior,memoria nostrae fidum testem taturus. muto enim adtesucce vis horu elaboratas membranas, inquιι - hemerobii infectipeculia digerantur, sui tamen teneris insignia tenentis, ne in cartum illum transferatur,
de ro Plinius major hanc asse rionemroferri, Hipanis fluvius in Ponto circa Glstitium desert acinorum ess-gie tenues membranas,quibus erumpit volucris quadrupes stipra dictar F3raustae videlice modo,n uiltra
diem vivit, unde Hemerobios vocatu ιnter eos adnumerar,patiis, qui in Hemon re dicuntur, ciatimgenium defraudantes, asu qui laιori meram dis praecipitatariere solent, non conticinιum tantum noctis, sed etiam adolescentis vesterae crepusculum contemnentes. Qiά'3uod ne Hemerabiu quidem iis accenseriparior,'mscriptorum vibrate orbem conspurcant, Fararum dec era Rhombis siluris aptiores, arum ut manuus eruditorum versemur, aut alienas aures barbarie inflent. Hoc unicum tamen cum nostro Infecto cammune habere vadentur,quod venenata Indole in eos arietine non cessant, quibus cerebrumpalpitatosinistra mamilla salit, ut cum Iuvenale loquar. Hemerobius enim nostergentum quoqMeroxico plenum nactus est, circa superficiem aquae volitans.
turae indignantis poenas timens,al- ab humore arcet, quem
cUM F contingat impedito volatu piscium esca redditur
103쪽
nmus tantum lucis usu m nactus. Sed haec in raeamlulum astricta Vse tractatu Aiatamur, ut ι;c logo aetati ab elia eruayi necesse nonfit. Oculis vero tuIs temperiem imperabis, ne candorissuasu editum libellum, socinare conpendam. ii enim nostra apud te apparitorem esses ; πηρε umi agnoscant, Iudicis amicitiam pactam Iudiose ad canos issique a me cultam esse. Si quid tem CLDiriisseeutiae malo detortum invenies, humanae imbecillitatis fortem excusere te precor, postquam nulli. non Racillare annarum eis, ut quadrupedes quoque cespiatare eontingat. pectin autem in te mei pongia juie- quia mendosum videbitur, delere dignaberis. Ita animo nosis ad Majora cursum stimulabis, quae hactenus in Musaei latebris eam blattis tineis rixantur in quibuου toeenseriam νirgulam aliquaὴλ aturumstero, ut omnia
adunguem per'olita in mundi theatrum prodire queant in quo indi a sertriplures mali quam boni visuntucquique aliorum scriptis Rhinoceroris nasum insistunt. Sin
hi tibi gratium munusculum censeri percepero, omnia cumu's, qua γeto humano ge erare quis audeat..
104쪽
ciem me transferens, tui penicillo, quantum in se minus divulgata licet,accurato depingatur. Sed adminiculis ad hoc institutum necessariis privari me video , qui praeter paucula aliquot in Autorum spatiis annotata nihil solidi asservo, quo animalculi genius elucidari possit. Quocirca ex penuria mea ad penu aliorum confugio, eblandiens ab Amicis Hemerobios, non solum repositorio aut pyxide clausos, vetam & historia dilucidatos. Quippe specierum collatione certam descriptionis fidem promere studeo. Hemerobios autem ipses manibus versare, satis etiam mihi non est, qui indolem scire prinia ratione annitor: quam ex plebecula etiam, imo ijIotrivio hinuire non pigebit, Auli opusculi nostri ariditas foe- cundarim G Ponquam Hosterio Chir ψiae lib. a. capit. a. ri tradente ; Non luxpe est per viilyas Sc aniculas profecisse. Non enim puduit majores nomras in multis remediis br ,, torum discipulos sese profiteri. Sed acceptis is vulgo re- ,, mediis adhibendaratio & rectus usus, in quo summa attis, , posita est. Varia interim veterum ac recentiorum de Ephemem opicione commotus, de natura ejus ac se a in fine atque ultimis capitibus separatini agere institui, praemittens quasdam sententiarum discrepantias ab amicis ad me delatas. Ideo admonitum volo Lectorem, ne quando aut Ephemeri aud-fit mentio, statim ea istimet eadem esse animantia, neque etiam diversa penitus. vario enim significatu & consua appellatione multi usi sunt, lucem tenebris ossuscantes. Roterodamensibus enim hoc insectum v
latile dicitur hast ut & Dordracenis, aliisque Mota accolis,
apud quos tanta ejus frequentia est, ut adagium inde promanarit, ubi magna hominum coniuges in unum ivit. 'tRodichials stl quasi dicant, multitudine cum Hemerobiis
certant. Sed illam insecti luxuriem accelerata mors compescere selet, postquam brevem illi vitae usuram natura la
gita est. Ut hinc quoque veriverbii solemnitas derivata sit.
105쪽
ε8. DE HEMEROBIO. I. Ephemeti vita, quod iis accommodari let, qui 1 ibith pereant & emortualem diem natali vicinum habent. Sed haec inse isti itidotes in suam tribum ireferri delubet, vellit Ephemero quoque pisci sua ut ita dicam) familia
asscribenda videtur. Vincentius enim Iorathae auctoritate fultus, ait,piscem eum sine parentum complexu nasci & vix tres diei horas superisivere. , Sed mon hiose ludentis Naturae
prodigalitas sistit, postquam sara etiam Mupiot 1 ad nomenclatura celebrantur. Dioscoridi enim Fphemerus duarum herbarum nomen est,quarum altera ita di sta, quod uno die interimat: altera quod una die flores amittat. Sed neque hicis meta est varietatis,quippe Aeliantu,Fphemera,inquit ani- ,, malcula unum' diem Hvrint: ex ece vitii acescente magi- ,, nem trahunt: aperto doIio ni luce sileepta sunt visa exco,, dunt. Vinulas eas vocat Scaligeri. Ego vero tenebrarum lumnas nuncupaverim quod cidi a-succutsim e vitae internecione non femi inseo Natu aromnisciae vim adinis rari licet, quaeulio salti damnata ammi levia: variae originis& essicaciae sbire beat 'it.' ciania estim brevem vitae' teram' num nacta sunt, quae tamennon una facie atque indole amnotantur. In quoversicolqri animalium Meum 'pende tot
se lector gerere debet, ne confiisis hominibus rerum quoque turba nascatur.xaupd in tanolaria Φoque velim observaret: veluti & in morbi Vareni descAptione 3e cura, in qua hau cinati sint, ut quadrare cuiat veritate non videantur. μιν Forsus Avunculus meus post Lienis affectus, & Scorbutum libro XX. observationum &curatiorium medicinalium, He rico a Bra Reip. Campensis quondam Medico Historiam a ceptam refert, morbi hujus novi εc incogniti Nesiphali , Geldris,& Frisiis quasi Endemii aegros diversis symptomatibus infestantis. Verum cum hoc si priter institurum meum in Insecti tantum examine subsisto. Osparia Hinmannus Med. Brandeburgicus, nec rum Ioan s me rus Clixeis: comsulendi
106쪽
sulendi, quibus morbi natura penitus observata & lavestigata videtur,a me nedum comperta quod libere fateor. CAPUT II. ERroram parens est vocabuli aut rei alicujus vicinitas &similitudo. Qirare dissicile est ex aequo vel assirmare veritatem, vel falsimoniam refellere. Nonuna enim pro arbitrio hominum rebus induntur, quae ipsa deinde cognominibus de agnominibus additis offuscari sepe potuisse c2nstat. Inscriptaones autem nudae aliquando non longe quaeruntur, aliquando anxiis excogitantur. Q ne quis sine testimonio me dixisse arguat, Cape Cl. Salmasii sententiam in Pli- nianis exercitationibus pag. 1 ago. B. Unde igitur haec in dis reta nominum facies ad res toto genete dissitas λ,, Mandas inplerisque alii Herbis Arboribusque hoc casu
evenisse notiavimm, ut nomen unum idemque duae vel plu- , res habuerint apud Romano cum tamen utrumque ex di- , , Versa veniret origine. Apiastrum ut mentastrum & ociis mamm,ab Apio idem quod silvestre apium , Mis Apiastriun aliud ab apibus,, σελιν .HO sapra & in aliis cssi servavimus. Hic ide nominis
concursus in contra & origano apud Latinos accidit, qui utramque herbam eodem vocabulo significa- runt; sed ex diversis fontibus prose sto &c. Idem pag. ras sis C. . Sic multa alia vocabula in Latino Homonyma sunt, quae tamen non fuit Synonima , quia diversas hisent ori- - &c. Atque ibidem litterae A. minus ergo mirum si Cunila unum vocabulum pluribus designandis Herbis,, faetum est, cum non ex uno fonte procedat, &c. Idem pa- gina Iaa4. litera E. Quemadmodum autem flores & her is cognomines licet, ubique ab autoribus consenduntur, ita, , etiam utramque Hyacinthum confundum , Possiem N a aliorum
107쪽
aliorum quoque & vel antiquorum autoritate asserta nostra fulcire, sed ne in mustaceo laureolam 'captare, & rem tria viis notam ad ravim usque inculcare videar, supersedere ab
inani labore fas essejussicavi , Iectorem inquirendi diligentis tradens. Cum vero ut in Plantis & fructibus ita & in insectis infinita sint facile est . via veritatis aberrare. Quod in
Epis a D. Vogestis affine meo ad me missis claro apparet. qiu Varenum morbis, & Ηcmerobii usum tractare opinatus est, quarum tenor & dispositio in hac textus serie annectuntur. at Mitto ad te historiam assumpti Hemetobii a virgine viginti quatuor annorum,cujus ani culi sormam non rith expressisti, ' velut ego quoque facile in lineamento rum ductu aberrarem. Quocirca occasione abblandiente
ipsam vermen ad te mitto. Cujus similis usis est. Virgo haec cardialgia laborans, semel dimidium vermem cerevinae -- ro pinguefactae commistum assumpsit, non sine levaminis sequela paulo post & in angustiis non paucis, sperans meliorem convalescentiam denuo sesquialterum lau unum cum dimidio, cerevisae sine butyro inditum adhausit. Binis exactis 'horis tormine & cruciatu infestabatur prius in ventre,sed postea destentanto,circa muliebria parete sirperiore &inferioresse mihi Chirurgus secreto retulit. in Hisce sese annectebat' continua ne linatio 3 conatus vomendii sed frustra dolore increbrescente vinum calidum cum nucis myrasticae misceta usurpabat, sed citra fructum. Dolor surorem minabatur toto octo vel noyem horarum spatio, ita ut confestim expiratura ridereturis Doloris vel mentia in lecto eam capiti innixam stare cogebat. & in modum vermium sese vibrare, cum horrendo clamore, & nisi diligenter custodita & stragulis muniista fuisset virgo, nullius auxilii compos reddita foret. Obstetrix quaedam aquam faeniculi stillatitiam illi communicabat, sed cum pauco auxilii prosectu. Chirurgus copiosam olei olivarum qRantitatem, cerovisiam valde butyratam, oleum raespaceum
108쪽
DE HEMEROBIO. γιpaceum & smiles pinguedines propinabat ; quibus admotis
lamihors spatio placatiora omnia se praebebant, reddenti urinam copiosam & quidem sanguinolentam ex laesa intus muliebri parte , postea perseverante olei usu &c. sensim dolorassopitus est, &postero die reconvalisit. Atque in hunc usque diem statu indelibato fruitur. Haec in compendium astricta, sed non admutilata narratio est. Huic Historiae secundam in altera virgine adnectendam operae pretium duxi. quae ita habet. Anno Ioaa. Quod attinet ad Hemerobii usum apud virginem Hassellensem, haec mihi memoria suggerit. Postquam mulieris cujusdam consilio ejus insecti dimidiam tantum
partem assumsisset, aliquam urinae provocationem & dolorisint estinorum allevationem nacta est. In eam postea fatuam Opisionem incidens, cum tam pari aΗemerobii portio tam
parum profecisset,duplicatam bis tantoeffecturam, proprio consilio rem aggreditur, unde ut verum confite , majorem vesicq exoneratione adepta etsi hydropica non esset quan- tu memoria recolligoὶ sed flatuum & doloris augmento vexata eo tempore dubiε se habebat, quod ab ea proterviae magis quam necessitatis stimulo factum. Sed ejus temperamenti urina erat, ut pars corporis inferior inde excoriaretur &c. simul tammisere ventris dolore., & contractionibus affligeretur, ut mors appetere visa sic. Denique cernua capiti in11- stebat,brachia dc manus jactans,ut vix neque verecunde,neque per vim resistipossit: durante interim ad horas aliquot calamitate & clamore. Per id tempus cum a Chirurgo Luca
P. M. oleum ad.bonae notae quantitatem cum lacte vaccino oblatum esset,ad frequentem vomitum excitabatur,& hausti pulverisati vermis ejectionem. Ex eo tempore, neque eam neque alios inde assumere voluisse opinor. . Rem quoque
ipsam periculi plenam & minus commendabilem existimo, quantum experimentisantelligere licuit ' . Κ 3 Ex
109쪽
Ex hisce neque morbi,neque vermis naturam &esientiam
ab lute colligere licer, postquam alibi suspensa manu, alibi
mutile rem tractar. Quod temporis intervallo accidisse auguror, quo multa inAssine meo memoriae repagulum subterfugere potuerunt. Hoc saltem notandum sive vermem,sive
volatile quippiam, aut vagimpenne e scarabaeorum genere animalculum exhibuerunt, liquido constare aeque dissicile esse falsa refutare, ac vera stabilire. Inserere tamen haec propterea libuit, quod occasio identidem suggereret, & ad rem & propositum nostrum aliquo modo facere viderentur. CAPυΥ ΠL
NIhil vilius indicina, si quae pedibus calcantur ad usum
veniant, teste Plinio. Qippe missa non Regio incolis suis salutaria progenerare solet. Non tamen ob hoc apud exteros nata contemnere fas est, postquam iis quoque luas vires atque essicaciam esse ad morbos depellendos,exemplis infinitis comprobatum habemus. Quare neque Plinis asiis sentiendum, qui est. Nos nec Indicarum Arabicarumqueri mercium aut extremi orbis attingimus Medicinas. Non ,, placent remediis tam longe nascentia : non nobis gignun- ,, tur: Imd ne illis quidem dioquin non venderent. libro M.
Sed neque domestica semper appretianda veniunt, post-ctuam inter salutaria, etiam pestilari generis noxia reperiri solent subinde , quod Hemeres,si nostri recensioris liquidciapparet, cujus eiu in patrio selo natalis est, inquilinis tamen selummodo in detrimentum vergere videtur, non una hist ria fidem astrale e. Ne autem humana simplicitas damni occasionem temerario usi inveniat,insecti ubivis memorandi tabellam exhibeo, nihil abselutissimo Alamanasi de insectis opere deterritus, in quo nullum cum nostris quadrare oculis
110쪽
DE HEMEROBIO. 73 oculis quisque sitis dimetiri potest. Sed mihi ad examen non
solum Medicorum, sedaetiam indagantium Naturam provocare libet, quibus mcerriculum lacere permitto, quantum uel distenr inter se. vel conveniant. Etsi autem longe petitis
etiam ir sistendum Iudico non tamen idcirco aspernatim triviales & ubivis obvias , vel e stercoribus azimalium erutas res modo a probatis Autoribus usus applicandi ratione celebretur,atque experimentam vicem testimonii ad stabit endam veritatem adduci se patiatatur. Pnidentis enim medici eura esse debet, a faedis & venenatis remed is abstinere, ne inconsulto ea propinans de corio humano ludere & ςgrorum animas negotiari dicatur. ia autem veneni mentione la. bor noster occupatur praeterlegendum minimὰ censeo duorum generum venena csse. ippe alia tota sit bstantia &portione qnantumlibet parva noxam inierunt,alia in quantitatem immensi ratam adhibita ad laedendum inclinant. In in autem cautio adlubenda.ut pestifera longhamandentur,
de 'in iis quae dosi sola obsunt vel prosunt . prudens Medicus
administrationi invigilet,ne iniquo ponderis augmento vitam litati noceant,quae caeteroquin salutis adminiculum praebere klent. Differentias vero horum Mistorum ex scriptis medicorum assequi licet. ' Apud Bolanicos praecipuis investis fanda veni me, quae naturam infestare vel Iovere stilent.: e quid tamen per nos etiam in hoc tractatu mutilum reperiatur quorundam recensione destingi pergam quamvi, extra operis nostri propositum abire videatur. Sed priusquamavi ventitia adduco nostra peculia propone a uiuentur. Ioh. Ulibitis Clivetas quondam Ducis Medieus in Traetatulo suo de viseno morbo depingit animalculum, non qui, dem Ephemerum,sed scarabaeum mi alam his verbis' Ge manico idiomate in Latinum versis 1 me. In Misima Via circa limites Boreales versiasDaniam & phia gas conterminas, Vermem habent, ab iis nominatum