Antonii Zeni patriciI Veneti In concionem Periclis & Lepidi ex libro primo historiarum Thucydidis et Sallustii, commentarius

발행: 1569년

분량: 246페이지

출처: archive.org

분류: 연설

221쪽

met, es bonorum uirorum , ct locupletum es certe ciuium, praedam suam se uendere. Qv A SIC IMBRICAM PRAEDA M. Odium inouet Syllae, qui bona ciuium uendiderit, aut dona uerit, quasi Cimbricam praedam. Cum Cimbris enim, inquit, Ciccro de ossicijs libro primo, bellatum ende capite. ergo merito praeda Cimbrorum, ut capitalium hostium uel uenum, uel dono data est, De Cimbris Marius, & Catulus triumpharunt.Par etiam prouerbiunae est apud Graecos./-σῶν λεια. Dru praeda. de quo Harpocration in Lexicon. Demosthenes in oratione pro Ctesiphonte, Aristoteles lii ro primo Rhetoricorum ,& illud apud Latinos .

AT OBIECTAT. Tertium crimen, quod sibi a Sylla obiiciebatur,diluit.Obiiciebat autem qu5d bona proscriptorum empta teneret. Diluit autem duobus modis,quorum unus hic,de quo Aristot fles libro tertio Rhetoricorum . Si calumniator unus ex ijssit ; qui illam culpam quam criminatur, admiserit. Oste dit enim Syllam proscriptionis auctorem eius fuisse. Alter uero est, quo criminatem recriminatur, se enim ait poenitere, & restituere, quae emit, Syllam uero minime poenitere. Argumentatio,qua primus locus tractatus est, dicitur a Graecis Βίουον, reto

quet enim argumentum Syllae in eum, & ait non se .accusandum esse, qui emerit, sed Syllam, qui proscripserit . Hac argumentatione usus est etiam in

ia epistola

222쪽

xos I N M. L E P. C O N C. epistola Mithridatis. at qui ea, qua te posse morarivide

tur ,si uera existimare voles, maxime hortabuntur . eadem

etiam usus est Cicero pro Lege Manilia,cum argumenta Catulli refelleret. Alter locus tractatus est comparatione suae uoluntatis, & Syllae. OBIECTAT. id enim uituperabile etiam Syllae aliquando uisum est, praecipue uero in Lepido, qui eius acta reprehenderet. Cornelius Nepos cum de Attico scriberet, laudi id tribuit ei, quod ad hastam nunquam accesserit. Quod QEIDEM SCELERUM ILLI v . Pimana criminis dilutio. AT ME ILLA. Altera ratio, qua a se repellit Syllae criminationem, qua se poenitere ait, & bona dominis restituere, nec bellum cupere, contra uero Syllam contraria agere. Hoc modo se bonum uirum ostendit, Syllam improbum. Sibi beneuolet tiam, illi odium comparat.Historia autem haec con firmatur cum ex oratione Philippi, qui inquit. AuLepidi mandata animos mouent, qui placere ait a cuique reddi, O aliena tenet, belli iura rescindi, cum ipse armis cogat.

Tum ex Floro, ubi agit de bello Lepidi, qui ait, Lepidum acta Sylia rescindere uoluisse, proscriptis bona resiluere. idemq; confirmat etiam Appianus libro primo, QUAE TUM FORMIDINξ. Adiuuat caussam am, quantum potest, & Syllae caussam opprimit Est enim illud formidine in sui excusationem dictum

sillae autem acculationem. i .

NEQUE

223쪽

sequuntur dicta sunt ad ornandam uoluntat ni suam, itaque commoratio est, explicandae magis ,& augendae uoluntatis suae caussa, quo maiorem sibi beneuolentiam pariat hac eximiae probitatis specie. PRAEDAM EX CIVIBUS. Praeclare,nampraeda proprie est ex hostibus. SATIS ILLA. Commoratio . Bellorum civ lium,& incommodorum eiusmodi finem hunc esse cupere se ait. R AB iE Rabiem per translationem iram uocat, est enim rabies is us ex tribus morbis, quibus canes laborare tradit AristoteIes de Historia animaalium, estque ea furor quo incitati huc,& illuc aguntur, sic etiam Sylla ira exagitatus fuerat, nempe ut inimicos ulcisceretur. MANvs Cor SERENTES. Interpretatio. E ponit enim, quae sint ea, quae rabie contracta tolerauerint. Appianus scribit ante bellum Marianum

seditiones, ac tumultus tantum in urbe excitatos suisse,non exercitu,nec imperatore rem esse aetania bello autem Mariano priuatam ciues signis, & exemcitu manus contulisse. primum cum Sylla reuer

siis eiecit Marium ad Portam Collinam, dc Exquirutinam pugnatum est. Deinde in foro cum Cinnaab Octauio eiectus est ex urbe. tum ad urbem,cum

Cinna & Marius reuersi ingressi sunt in urbem. demum

224쪽

mum saepius & ad urbem, & in Italia, & in Sicilia,

in Africa reuertente Sylla ex Asia. AB EXTERNIS. A Cimbris,Teutonis,Numi dis, Mithridate, hi enim paullo ante uicti erant a IN pulo Romano, cum a Mario, tu ma Sylla; quare ijs exercitibus , quos ad ea bella conficiendJ a pol pulo acceperant, inter se pugnarunt. eademque illa arma,quae contra exteros parata suerint, inter ipsos uertassint . .

SCELERUM, ET C o N T V M E LI A R V M OMNIUM FINIS SIT. Eadem, quae supra commoratio est, quae omnia superiora comprehendit, a parte enim ad totum peruenit. scelera , O contumelias Graeci scelera, asserunt damnum, ut caedes, rapinas, exilia . contumeliae dedecus, ut stupra . item scelera odium faciunt, contumeliae iram. .

QEORVM ADEO SYLAM. Nunc coparat IIae uoluntatem cum sua, & contendit eum non poenitere scelerum, & contumeliarum. Huius uoluntatis duo affert signa. unum est quod facta inglo riae loco ponat. alterum qiiod si liceat, auidius fa

225쪽

. N Eque iam, quid existimetis

quantu vos audeatis uereor: ne

principem expectantes ante capiamini , non opibus eius, qua futius, , corrupta sunt, sed uectra cordia, quam raptum iri licet quam audeat, tam uideri felicem: nam prater satellites commacul tos,quis eadem uult paut quis non omnia mutata prater uictoriam 2 ficilicet milia te quorusanguine Taruti, Scyrrhoi pessimis feruorum diuitia parta fiunt. an quibus ae M in met, stratibus capien dis Fufidius ancilia turpis, honorum omnium dehonestamentum Z itaque maximam mihi fiduciam parit uictor exercitus , cui per tot uulnera, s labores nihil praeter tyranum, quaesitum est. ni orteiribunitiam potestatem euersum profecti sunt er arma conditam a maioribus μis: utis iura,siudiciasibimet extorquerent: egregia ilicet mercede , cum

D d relegati

de illo, sed

alius aliu

226쪽

liis assecit habebit aduersos. incidit aute locus oppotiunus ad ignauia plebis increpand a, quam si abiecerint , 6stendit, spem esse melioris futurae reipublicae. Mouet autem & hic eundem, quem. etiani Pericles, fiduciae assectum , quibus autem modis hoc faciat sigillatim docebitur. conciliat sibi auditores cum se uereri ait, ne socordia parum

audeat.Tractatio huius loci est καὶ νθίτεσιν αγωνισμα. occurri enim poterat,non esse mouenda arma Syllae, quia potentissimus sit, refellit eorum obiectionem,ostendens infirniissimum esse eum, itaque est NEQUE IAM. Transit a ratione ad rationem'. iamque se scire ait eos satis esse superioribus rationi s ad bellum Syllae inserendu inflamatos, sed sbi dubitatiotiis aliquid afferre, no opes eius, sed eoru socordia.ostendit autem opes esse corruptas, cordiam esse ab ijciendam. estque haec quasi cuti superioribus rationibus,a quibus aliquanto sui excusationis caussa digressus erat, copulatio.

Qui D E XI ST IM E ΤI St. Hoc ad superiora argumenta pertinet, idest non uereor, quin putetis eum dignum csse, cui bellum inseratur.,

SED QUANTUM. Hoc pertinet ad sequentia quibus metum corum est adempturus,& fiduciam allaturus; quam ipse audaciam appellat.

CTANTES. Secordiam eorum damnat, eaque 'i Dd a est

227쪽

IN M. LEP. CONQνπιτιμησις, dc παρρη- , quod saepissime etia facIt Demci sthenes in Philippicis. ut in altero commentario,

dum similem Periclis sententiam explicarem, signi

gnificat plebi non opes eius reformidandas, quas prius maxime resormidabat. Atq; in hoc id, quod ex Aristotele ct in Periclis concione animaduertimus obserua Syllae enim uires ut hostis spectat, id quod ad belli cosideratione maxime accomodatuest. Id quod etiam adeum,qui fiduciam afferre uult plurimum interest,ut aut nullos, aut imbecillos esse aduersarios ostendatur. QVAE FVTiLES. Sic etiam Demosthenes prima Olynthiaca, neque enim, ut uidentur, res Philippi Ut me se habent. CORRvPTAE. Traslatio a fructibus sumpta.

SED v ESTRA SOCORDIA. Socordiam uocat Demosthenes τη -υῖτἰνα.

Qv AM RAPTUM. Hic locus corruptus est, demendosus, & uidentur pauca quaedam deesse, quae restitui sine antiquo fide digno codice nequeunt Quantum autem coniecurra colligi potest,uidetur esse locus ab Aristotele tractatus libro secundo desiducia, ubi numerans res, quae fiduciam asserant, in quit, si malum sanari, O corrigipUR. omne autem hoc incommodum cum ab ignauia eorum proficia

steretur, abiecta ignauia desinebat. Quod in pru

228쪽

.COMMENTARIVS. ara .ma etiam Philippica Demosthenes Atheniensibus pollicetur, si fecerint, euenturum.

pes Syllae esse probat ex eo, quia nullos habeat λdos praeter sceleratos satellites. Eodem loco usus est etiam Demosthcnes in oratione ad epistolam Philippi, item in prima Olynthiaca. Deinde oe motus

Nessalorum illum turbant, bi enim natura,ct reliquis omnibusiodi fuerunt, O id ipsum nunc experitur etiam Philippus. Et in prima Philippica. 2Neque enim putetis , tanquam Deo, res illipraesentes fixas esse, O immortales', sed O odit eum at quis, ct metuit, Athenienses, O inuidet, eorum etiam, qui ei uidentur esse eoniunctissimi, uniuersa, quae in aliis quibusdam hominibus insunt, non eius quoque familiaribus existima dum es inde. Habet autem maiorem uim oratio

Demosthenis, qui Philippum ne amicos quidem fides habere ait. Interrogatione autem locus tractatura

COMMACVL AT Os . Odium mouet Syllae a scelere, & turpitudine satellitum. EADEM UvLT. Eadem uelle est amicum esse.

nam Catilina supra ait. idem uelie,in idem nolle , ea d .mmmma amicitia est. etiam libro secundo Rhetoricorum de amore. amicos eos esse,ait, quibus e dem bona, O eadem mala sunt, ut qui eosdem tabent amicorier eosdem inimicos. eadem enim ut ii uelint,necesseen.Saleia

lites autem Syllae eosdem habebant inimicos,quos Sila, Plebem scilicet, Atque etiam Aristoteles lita . ' bro

229쪽

stas amicorum fide, o praesidio maxime.conseruatur. 7yranni autem es amicos potissimum habere suspectos, insidosque, quavera omnes uelint, hi autem motae eum possint de medio

ab ijs quidem, qui eius partes sequuti sunt, adhuc, apei liusq; demonstrat. non solu enim ei nulli sunt fidi, sed odio etiam illum habent, uictoriamenta

amant, odere uictorem. QUIS NON OMNIA MUTATA. Hoc est ν-- id est nouarum rerum cupidos esse. SCILICET MILITES. Λυ- άοιαν ἀοντος. resistere enim quis poterat, asserens, amicos multos Syllam habere, nam milites ueteranos omnes ei esse amicos . hanc eorum obiectionem dissoluit, &ostendit eos ei esse inimicissimos,& iratos. ira autem ex contemptu nata est, contempti autem sunt, in praemia sint data turpibus satellitibus, & ijdem sibi in capiendis magistratibus sint praelati. Oratio tractatur ironia. Argumentatio cst inductio. paucos enim satellites quosdam nominat,quos ipse praetulerat militibus ex quibus omnes intelligit aua . l. 7S C ILI C ET . Cum interrogatione , sironia, ut etiam superius. ut, scilicet is superis labor est. M ITES. Hi erant milites ueterani, quibus

Asiam Sylla a Mithridate receperat, dc Rempu, blicam

230쪽

COMME N TR. RIVS. a Isblicam recuperat. SANG VINE. Grauius uerbum, quam labore; uere autem ait sanguine, cum plerunque etiam anima profundatur. tanto igitur iustior ipsorum ira. TARVLAE SCYROQVE. Hi sunt ex Syllars tellitibus, in quos nunquam incidi. ab uno omnes intelligit. PESsI Mus SERvo RVM. Odium creat illis, quod sint scelerati. Nemesim, quia serui, indignamur auteni indignis bona adesse .i Est hoc autem graecine dictum των δουλων. Cum autem mulites a Sylla praetermissi sint, ergo contempli,si contempti,irati su fit si irati ultionem appetunt,haec autem fiduciam affert; ut docet Aristoteles. AN IBVS. Hoc etiam eodem modo comthmptum continet, turpem ministrum praefecti militi. --F V FIDIV s. Hic dicitur a iFloro de bello Mariano Furlidius. est autem ille, qui Syllam admonuit, ut sineret,aliquos uiuere, ut essent, quibus ipse imperaret. Orosius Fursidium primi pilarem no muriat.. Horatius etiam mentionem facit cuiusdam Tufidii diuitis,& auari Satyra secunda . Fufidius Vanae famam timet ac nebulonis. D ' Diues a is , diues positis in faenore numis .

ANCILLA TURPIS. Adducit in odium a laclete. Nemesim a ministerio. ancillam cum uocat, significat Syllam abatum esse aetate illius, nam sere

SEARCH

MENU NAVIGATION