Antonii Zeni patriciI Veneti In concionem Periclis & Lepidi ex libro primo historiarum Thucydidis et Sallustii, commentarius

발행: 1569년

분량: 246페이지

출처: archive.org

분류: 연설

201쪽

rum hostedit' 'Sysia ait, quia

pramia in pie , quia turri Hri repsi scilicet, quia non aliter salui sutisque tuti in imperio re tis,nisi Vettius Picens lis Cornelius ab

na bene parta prodorint ue nisi approbaritis omneἔn scriptiones innox mis diuitia

cruciatus uiroruis illustrium uastatam urca di si bona ciuium misero rubquasi Cimbricam praeciam ueηum, aut dono datam. At obvectat mihimsessiones ex bonis roscriptorum . quod quidem meterum sius uel maximum est non m neque quemquam

uibus prauam ese satis illa fuerintv qua rabie contracta tolerauimus, manus consterm tes inter se Romanos exercitus, Garma ab externis in nosmet uersia . celerum: ρο contumeliarum omnium finis sy : quomm adeo

202쪽

Syliam non 'nitet ut acta in gloria mereti siliceat

Uga v M &c. Digrediturhoc loco ad resultanda quaedam crimina S la .quorum tria gene: xa sentiunum Lepidum seditiosum etaalterum belli cupidum;te tium eundem proscriptqrun Ibona emisse . De aduer*riorum quidςm criminum ditatutione in uniue sum superior commentario fatis explicuit us 2 Haec autem tria quomodo a Lepido diluantur,sigillatim ex Ari

stotele ostendemus.

VERura Eco M. Aristoteles libro tertio Rhetoricorum docet i a tam fri Meadem res pluribus de causis gna sit, calumntirer deprauarelsam rem debet in deteriorem partem semetido, contra qQ criminationem depellit in borem trahendo

ornare. HSc loco usus est Lepiaus3h duobus pristiis criminibus as repellendis. se eniἡό n ii seditiosam esse ait, sed seditiosos praemiis afficῖ queri,nec bellum cupere, sed pacis iura repet .

re Tractatus est autem hic locuS Igοταγρε, ιτο γυ- - Ἀποφη ἰ, qu sunt rosellendae obiectionis. instrumenta. 'V E R v M. Particula apta est obieetioni r ' sutandae,ut etiam ahat imis. EGO

203쪽

CU M MENT AR I VS. Esi O SEDITIOSUS. uae,r, is, qua utebatur Sylla ad eleuandam fidem Lepido. Quoties aut non 'rq sua qui ue opinione obtinere in RSpublica putat,sediti nes nascuntur, o discordiae, Aristoteles in Politicis . est, autem sere seditio, ciuilis tumultus . . . UTI SYLLA AIT.

PRAEMIA TvRBARUM QIEROR. Idest quia doleo seditionibus esse proposita praemia. TVRBARUM. graece tumultum significat:

est autem y in. v. uersum, ut Sylla Sulla.

ET BELLUM CUPIENS. Altera, μοφορα . BELLUM CUPIENS. Φιλοπολεμος. est autem grauius bellum, quam seditio, haec enim cum inimicis illud cum hostibus, haec cum suis , illud cum externis, sed tamen hoc etiam ad suos transtulit augendi causia. De tumultus, belliq; disserentia, ataque significatione pulcherrimus locus est apud Cliceronem octaua Philippica. QUIA IURA PACIS. Alterius obiectionis ἀνθυποφορα. . Sunt autem iura pacis, ut aeque . quisque suis fortunis fruatuc, & quiete uiuat. Est autem hareuratio morata, qua sibi beneuolentiam concilia ρdium aduersario parit.. SCILICET. Alius locus refellendi crimina, de quo Aristoteles libro tertio Rhetoricorum . erimi Mutem recrimimi: Obiicit enim ei possessiones bono

204쪽

I NiM. L Ep. Co N C. ruin satellitibus datas, caedes, cruciatus uirorum, exilia; praeclare, ut ait Atistoteles ibidem a surdum es eius uerbis fidem habere , qui indignus sit, cui res

datur .

SCILICET. Addita est Ironia, sunt autem ir niae exprimetidae aptae particulae,is stet,

ut apud Dcmosthenem νηδία. NON ALITER SALVI. In contrariam sententiam accippiendum eth. Rempublicam nimirum perditam csse,quia Vettius,& Cornelius aliena b ne parta prodigunt, & quia plebs approbat proscriptiones ,& caedes, & exilia Syllae. Odium autem parit syllae . qui sceleratos praemiis afficit. Nem sim, quia indignos decorari ait. VETTIVS PISCEN s. Hi sunt satellites Syllieturpiores. de Vettio hoc nihil memini me legisse. Odium ei parit, quod e Piceno esset, non ex urbe.mum cohortem ex civibus esse, tyrannorum ex externis ,

docet Aristoteles libro quinto de Republica. CORNELIVS SCRIBA Oneque in hunc adhuc incidi, erat autem satelles Syllae, sorte etiam libe tus, quia nomen eius sequebatut ; ut Sex. Clodius

suit scriba P. Clodij Tribuni plebis, qui egit Cic ronem in exilium. M. Claudius Glicia scriba fuit P. Clodii qui rem male gessit primo bello Punico; Fasti cotulum. Aemilius praeco satelles fuit Scipionis Aetniliani, Plutarchus in Aemilio. M. Tullius scriba Ciueronis.Parit autem odium a ministerio .

205쪽

COMMENT ARI Us. 2o3 PRODEGERINT. Prodigere est effunde re &consumere,unde prodigusdroc autem dicit sapientiam, ut ait Aristoteles libro secundo Rhetoricolum, qui novi stuuntur diuuiis incurias inferunt non malitia . sed partim contumeliae, partim incontinentia plenas, ut in Memberationem, O adulterium. Opponuntur autem haec bene parrae,&prodigere, quod est male effundere.

Idem Aristoteles libro quinto Politicorum ait,

tyrannos malos amicos parere. r II SI A p PROBARITIS OMNES PROSCRI . AETIO NEs INNOXIORVM- Plutarchus in Sylla primo die octoginta proscripsit, altero ducentos, ac uigin ti, tertio non pauciores adiunxit, de quibus cum concionem heret, dixisse quoscunque recordaretur proscribere, quos uero emoria non teneret, se m proscripturum . Primus SIlla Pr criptionem inuenit.: quae deinde usurpata esta triumuiris Reip. constituendae, Velleius libro se, similQ. IN N o x In R v M. Misericordiam emesimo ue

Os pa ITIAS. Ita Plutarchus in Sylla . Prem

scriptorum magna pars pecuniarum suarum caussa neci tradita es , ita ut interfectoribussaepe dicendum esset, hunc domus sua hunc bonus interemit. C . Aurelius cum ad tabulam

accessisset, in eaque nomen suum legisset dixit Alban a uilla me prodidit, & paullo post a sicariis in tertiectus est. lege in concione Caesaris in Catilina

206쪽

aut uestimentum alicuius concupierat , dabat operam, ut is in proscriptorum numero esset. Aristoteles in Politicorum libro quinto. Tyranni, inquit, pecunias congerere,ctauagere student. Reges, eas potius res, quae ad bonorem, oeso rum Olent. Habet autem odium sceleratum qui quam moliti diuitiarum caussa . CRvCIAT v S. Vt de M. Mario. M. Pletosio, narrat Plutarchus& Valerius de crudelitate . Res miserabiles, ait Aristoteles, esse eas,quae interitum asserant siet dolorem,irirer eas autem numerat uerberationes i& cruciatus corporum. c . -

His enim duobus modis urbs ueXatur a Tyrannis, alios interimendo alios in exilium pellendo,ut docet Aristoteles. Thani multitudine ex urbe ei ceresolent,ii, de ,primores interficere imperii obseruari caussa in Politicis F vh A. . Sertorium intelligit, & reliquos, qui ad eum confugerant, & bellum parabant in Hispania, cum ante proscripti essent a Sylla. C A E DI B V s. Quam multos interfecerit Sylla docet Plutarchus, Appianus, Valerius. iii Bo AzCIVIUM MISERORVM.Misericordiam affert, quia indigni eo casu fuerint. superius, innoxiorum . Ad hoc perti net, quod est apud Cicero . nem secundo de Oisciis cum de Sylla sic loquia quitur. En arsus dicereiasaposita cum bona in foro uende

207쪽

rotaret, O bonorum uirorum , ct locupletum es certe clusum, praedamsuamst uende re. v A SIC IMBRICAM PRAEDA M. Odium inouet Syllae, qui bona ciuium uendiderit, aut donauerit, quasi Cimbricam praedam. Cum Cimbris enim, inquit, Ciccho de ossicijs libro primo, bellatum ende capite. ergo merito praeda Cimbrorum, ut capitalium hostium uel uenum, uel dono data est, De Cimbris Marius, & Catulus triumpharunt.Par etiam prouerbiunx est apud Graecos.ροσῆν λεια. N seris praeda. de quo Harpocration in Lexicon. Demosthenes in oratione pro Ctesiphonte, Aristoteles libro primo I lictoricorum, & illud apud Latinos .

Sardi uenales.

AT OBIECTAT. Tertium crimen, quod sibi a Sylla obijciebatur,diluit. Obiiciebat autem,qubdbona proscriptorum empta teneret. Diluit autem duobus modis,quorum unus hic,de quo Aristot

les libro tertio Rhetoricorum . Si calamniator unus ex ijssit is qui illam culpam, quam criminatur, admiserit. Oste

dit enim Syllam proscriptionis auctorem eius suisse. Alter uero est, quo criminatem recriminatur, se enim ait poenitere, & restituere, quae emit, Syllam uero minime poenitere. Argumentatio,qua primus .locus tractatus est, dicitur a Graecis.Bἰαιον, reto

quet enim argumentum Syllae in eum, & ait non se .accusandum esse, qui emerit, sed Syllam, qui proscripserit. Hac argumentatione usus est etiam in epistola

208쪽

xos IN M. LEP. CONQepistola Mithridatis. at qui ea, qua te posse moirarisside

tur ,si uera existimare voles , maxime hortabuntur . eadem

etiam usus est Cicero pro Lege Manilia,cum argumenta Catulli refelleret. Alter locus tractatus est comparatione suae uoluntatis, & Syllae. OBIECTAT. id enim uituperabile etiam Syllae aliquando uisum est, praecipue uero in Lepido, qui eius adtii reprehenderet. Cornelius Nepos, cum de Attico scriberet, laudi id tribuit ei, quod ad hastam nunquam accesserit. Qv od QUIDEM s CELERUM ILLI V . Pimana criminis dilutio. ATQUE ILLA. Altera ratio, qua a se repellit Syllae criminationem, qua se poenitere ait, & bona dominis restituere, nec bellum cupere contra uero Syllam contraria agere. Hoc modo se bonum uirum ostendit, Syllam improbum. Sibi benevole tiam, illi odium comparat.Historia autem haec con firmatur cum ex oratione Philippi, qui inquit. iacu

Lepidi mandata animos mouent , qui placere aiidua cuique reddi, O aliena tenet, belli iura rescindi, cum ipse armis cogat.

Tum ex Floro, ubi agit de bello Lepidi, qui ait, L

pidum acta Sylia rescindere uoluisse, proscriptis bona resiluere. idemq; confirmat etiam Appianus libro primo, Qv AETUM FORMIDi Nd. Adiuuat caussam suam, quantum potest, & Syllae caussam opprimit Est enim illud formidine in sui excusationein dictum sillae autem accusationem.

I NEQUE

209쪽

NEQUE PATI CONSILIUM EST. Haec, quae sequuntur dicta sunt ad ornandam uoluntatcm suam, itaque commoratio est, explicandae magis,& augendae uoluntatis suae caussa, quo maiorevi sibi beneuolentiam pariat hac eximiae probitatis specie. PRAEDAM EX CIVIBUS. Praeclare,nampraeda proprie est ex hostibus. SATIS ILLA. Commoratio . Bellorum civ lium & incommodorum eiusmodi finem hunc esse cupere se ait. RAsi ε Rab, per translationem iram uocat est enim rabies is .ius ex tribus morbis, quibus canes laborare traliit Aristoteles de Historia animaulium, estque ea furor quo incitati huc illuc aguntur, sic etiam Sylla ira exagitatus fuerat, nempe ut inimicos ulcisceretur. MANvs COM SERENTES. Interpretatio. E ponit enim, quae sint ea, quae rabie contracta tolerauerint. Appianus scribit ante bellum Marianum

seditiones, ac tumultus tantum in urbe excitatos suisse non exercitu,nec imperatore rem esse aetani. bello autem Mariano primum ciues signis, &exea citu manus contulisse. primum cum Sylla reue

sus eiecit Mirium ad Portam Collinam, de Exquirutinam pugnatum est. Deinde in foro cum Cinnaab Octauio eiectus est ex urbe. tum ad urbem,cum

Cinna & Marius reuersi ingressi sunt in urbem. demum

210쪽

Σo8 PN M. LEP. C O N C. mum saepius & ad urbem, & in Italia, & in Sicilia,st in Africa reuertente Sylla ex Asia. AB Ex TERNIS. A Cimbris,Teutonis,Numi dis, Mithridate, hi enim paullo ante uicti erant a impulo Romano, cum a Mario, tum a Sylla; quare ijs exercitibus , quos ad ea bella conficiendJ a pol

pulo acceperant, inter se pugnarunt. Cademque illa arma,quae contra exteros parata fuerint, inter ipsos ueria sunt . . SCELERUM, ET C o N T V M E LI A R V M OM- Ni VM FINIS SIT. Eadem, quae supra commoraim est, quae omnia superiora comprehendit, a parte enim ad totum peruenit. scelara , O contumelias ,3 Graeci scelera, asserunt damnum, ut caedes, rapinas, exilia . contumeliae dedecus, ut stupra . item scelera odium faciunt, contu

meliae iram. .

QUORUM ADEO SVLAM. Nunc coparat Ila uoluntatem cum sua,& contendit cum non poenitere scelerum, & contumeliarum. Huius uoluntatis duo asteri signa. unum est quod facta inglo riae loco ponat alterum qiiod si liceat, auidius faceret . sic in concione Macri. 2Veque eos, qui ea ferirere , pudet , aut, potet, sed incedunt per ora uesm m ignifice fac dotia , ct cossulatus , pars triumphos suos o

SEARCH

MENU NAVIGATION