De ratione studii puerilis, deque uita iuuentutis instituenda, ac moribus studijsque corrigendis, opuscula diuersorum autorum perquam erudita, ..

451쪽

temperemus .Haec de oratione er silentio. Vinisaturitate aeque 4c cicuta ubet: nam secundἄ-boc,quod iuuenile corpus,quod uapte sto ite ad uehe ς qmentium procliuis est,nd insanium adigit ,senectum etiam astac dubie nos expectanteo berba uitiat:qvostinc fors ad eum uentust orbi non requiem reperiamus.Fieri enim non potes Lut qui e tapensissumo proluere cosueuerit,ut non in aliquem fonticini moria tand incidat,ut est epile laus,purublicus, hisdropicuselephanticus, et consimiles. aproptormature fias senex uis diuesesenex. Reliquuε uictus pardilis estoriam quid adolescen 6umtic uius stomachus natura expeditus est ad perfectionem,cu perdicibus, turdis, ficedulis,capis, capreis, id genus lauticijss quin eos dentius tundem obtusis, palato detrito, gulae diuturno ustucasiose, stomachoiumstgni,corpori siemimortuo utendos reponit. Nam

fluendist iij, quae stes erit, si, quom cupidum est, id sciua iuuentus per intemperantiam Midiosa fecerit trimes interm umceda modo est, non profligada: nam Galenum perhibent annos centum uiginti uixipse,quod a tabulan uisatur abierit. Nes hic exigo,

lat,implacabili uo ruituti ferulas: no enim ignoro, 'cile peccari pose inutias parte uel in lupos voracitare abe sis,uel me inutiles nos reddiderimgs.

453쪽

serviat , quae non unum cr alterum pessi debit, sed florent ima regna euerti urbes potentigimus ensedi rem quan mῖ pullicam inuasit , funditus peta, dit.Hecubi arcem mentis occupauerit, nihil πειν-ripermittit: nocentii a pestis est,sed heu potens: Pam per olis cis Ris τ v Μ iugulabimus a Di mutitores eius fuerimus:is enim quid aliud hic egit, quam huic malo mederis Mathematicis disciplinas,quibus Musicen quoque Disciplinae rennumerantum leuiter, tumes perfunctoricidit radas esse putamus:ut enim cognitae magno fiunt ustui, neglectae uero impedimento haud modiocrisitui quis in eis consenescat, nihilaliud emolumenti reportabit, quam j, quine octo pereunt deambulando ubinde lo-

Palastrum no usipetaeo damnamus,aliter tumen pronuntiaturi, si non uideremus quosdam praediuites constanter abhorrere db eo labore,quicommunem uitam iuuat. christiani tamen hominis fuerit ab armisi pro Mabstinere, quoad per reipublicae statuσtrant . quissitate licet. Nam Dein, qui Dauid armorumdem LM:πcontra Goliathfunda proficiscentem uictorareduxit, er inermes s delitas ab imminete hoste feruauit, nos etiam indubie seruabit:dus aliter eiusum erit,dexte ras armabit : ipse enim docet manus nostras adrin Pin. γ

' . . :

454쪽

periri, hic unicus fiscopus,ut patria uel mac eo quos Deus iube tueri. Velim itaq; cinctos,praecipue tamen eos, qui ossi cis uerbi Dei destinandisunt, no aliter putare,quam quod una solus pristoris Masiliensis ciuitate potiri queunt, qui neminem in ciuium numerum censiebant,qui nitit artificij nolle quo uictis pararet: hος enim pacto fere utoctu omnis lustiui es muriam mularet, er corpora nostra longesalubriora,diuturnior robustioras euaderent. PRAECEPTIONUM V

RINCI pio ita Ru reputabit ingenua mens: Cia Risetvs sese prst nobis exposivit, nosteri Actus es ita Cr te oportet omnibus exposituessono te tum putaresed aliorum: non enim ut nobis uiadmus nati vi ,std ut omni bus omnia fumus. Solus igitur,iustitiam, fidemcostantium,d teneri*meditabitur,quibus Reipub. christianae, quibus metriae, quibus sigillatim omnibus sit profuturu3. Linq

455쪽

bi tranquilla uita cotingat: nec Deo tumsimiles, ias ex qllae omnibus siuo etia cu periculo prodesse studet. Hic tame prouide custodienda erit, ne quod ad o νridm Dei,patriae,omnius utilitatem fuscipitur propositu, a diabolo aut philautia uitietur,ut quod aliorum grati buficepisse uideri uolumus, ad nos tandem traba mus:multos enim uidere licet, qui ab initio recta stimciter incedunt,post pauca uero a vana gloria omni bonorum consiliorum peste in transuersum aguntur. . Infecundis σaduersis aliorum,no aliter lingeret,

bi euenisse putabit,aeque se aduersa.Rem etenim publicam unam, ueluti domum ac familiam, existimabis: hno vnstra corpus, in quo membra ita uigaudent, moerent, ac se mutuo iugant, ut quicquid uni accide

ri omnibus acciderit. ιAd hunc modumgaudebit cum gaudentibus ebit eum fletibus,omnium enim euentus suos putabit. Adde quod iuxta Senecae uerbum cuiuis potest cotingere quod cuiquam. Nes bos addictus, gaudiu er maerorem,sta praee Gaudium standos esse docemus,ut uulgo mos ciuno enim volu mus, ut secundis rebus exultemus,et aduersis delere fanda.

πω ed posteaqua sine bis alijsq; ad fictibus nuquam

456쪽

te aepede δεηο tramee Miter costistulimur γα eg, moderare omnia stremus.. Ab his coetibus quo uel promiscue,uel publice conoon abhoia' venitur,quales uni propinquora nuptiae,et annui iamdium ludia feriae,non follicite arceo,quod CH RisTu ΜωM 3 uidem nuptiam aliquado partem no ingratifimam fuisse. Magis enim nobis probatur ,s quod omnino fieri oportet, in publicosiat, quamsi in angulis auigaiieis: resti enim multitudo posta uehementius tereret,quum propria mens: Cr omnino deploratus erit, quem publice indecore siegerere non puduerit. Ex publicis congregius semper aliquid boni a ferre contendetine quemadmotam Socrates querebotur, si per deterior domu redeat. Obstriabitis quis hi publico uerecunde=egerat,et imitabitur: si contra, impudenter deluet. Hoc autem cum aegre,qui maturisi unt,praestare

νομα uadeo quam rarisimoieri potest in publicos Gaetus coire: ersi omnino insaniam sociare oportet, mox nos i os repetamus: desertioni mile praetex, tur causa, cui adquiescant i ,qui nos bonis tud spiti'

per intentos esse norunt. In rebuε alberis,luxis,frenis adcurrere decet: hic primu postremus esse praeclara est,hic tedi nerui A bet,considerarimulu,tructari,amoueri, consilia dari.

457쪽

APHORISMI. 429

necis habendos esse,apud infideles quos receptum est.His igitur ubis cedendum est. Et si quando feno

ex sententia cΗRis Ti, quae Cr nostra est , gerunt, non est importune illis obluctandu,sed quod dictuβ-dium ue oportet cium mansiuetudi ne ma proponendis:quod si recipere nolunt, potius deberendi sunt, quum contumelia adficiendi. Irum ex calida causa nasci perhibent Pisficeas haec elasset calidifima, diligenter ab illa cauendum est, ne quicquam ex eius impusu uel dicamuε,uel aganiau.sus eis esse debet quicquid is mentem uenit, hoc addictustruente. calumnia ,s deuorare prae amaritudine prorsus Calumnia rino pomus,adiudicem duimagistratu referri opor ῆς ς'

tet:nam comitium pro comitio reddere,σ contumeliam regerere in eum qui dedi aliud no est, quam taei fieri,qualis is est quom damnas. Lusus quum aequalibuου suo tempore permittimus, Lusus doctilsed doctos tantum, Er ad corporis exercitium utiles. Docti sunt,certare numeris,quod Arithmetice docet: aut locutionibus, quod luterunculorum excursioneser cunctamina, stationes quoque er insidiae. Is enim ludus prae omnibus docet, ne quid temere fuscipi tur: modus tamen interim in eo struandus est: fu

runt enim, qui posthabitis ferijs huic uni haererent. Gefmι tantum horis haec obiter Munda pedimittimus.

458쪽

mittimus. Talaram tabularam quas chartas u cant, ludos, εἰρι-ακαρ relegamus. Exercitatio ' corpus exercebu cursu istus,dim,pallastra,cψτPoru -piscivi utenda est, n sepe in feri Gij0 lusus apud omnes fere gentes usitati, sed apud maiores nostros,Helvetios dιco,initatis ,σ inuarios euentus utilisimi. Natationes paucis uideo esse procras,tametsi non qua iuuet membra ius Es endere,pificems flerisutiles tamen ad quosda ali quando cases fuere, natauit ex cupitolio qui camillo nunci et miserabilem auarae Romae stat . cloelia membrorum remigio ad filios reme it. conuersatio uniuersa simul er oratio talis fit , ut

. eos,quibws cum uiuimus,lauent.

Alium fiobiurgare oportet, tum cordule, tam ab scitams festiuiter id fater consulte, ut uitum proo. petamus: hominem autem lacrimiamus, ardivis nobis tingamus. studium ae veritatis studiu tam constans er unisu esseopor tet,utsi peri nostrum, tis alioru=emonem ita expendamus,ne quid doli commenti ue admixtum habeat: deberes bona mens non dicta sibi causa magis distplicere,quam si uel imitaesolummodo quiddam mene dacij excidissedeprehenderit:taceo quanto illum de Gut pudore confundis se tam leuem ac uanam im inur, uellet ipsa cuiat, uel ab alijs cularedda . Ueritatem

459쪽

ritaton enim quisq; cuproxim loqui iubetunc H Rts T vs uerius s.christianum igitur oportet uerita- . tu esset cfm . Vir duplici animo lacostras est in omnibus uijs suis.Nihil tuto ei committipotest,qui lingua uariat. Oratio cordis estniuncias: proinde ihaec uerit uana,mendax, onstans, certit imis segnis est pectus longe peius habere. Adde quod medacium aliquandiu, ed perpetuo latere non potest. Umde stultum fuerit malitia domesticum latendiste , vel alere, uelbolari. Quod de ueritatis studio diximus,m actioniis evnctis obstrua est,ne scilicet ide quicquam agamus, ne frons, ne oculi alios se esse mentiuntur quam corin ,quod actionis omni fons est. Incesses quos astitus,argimeti satis praebet,qualis uir sit, qui aliter inceditas ingemustagitarnem po uouser mente prostitutiri. iQuid multushuc omne studiu scelerandum est,

quo hausto,ipfidibi regula erit. Recte faciendo numquam concide nunqua extolletur,augescet quotidie, se bidecrescere semper uidebitur: promouebit, at postremumst esse ducet omniam: bon- erga omnes operabitur,sed no imputabit quicqvase enim c Η R Isetvs Mit. Absolutus igitur erit, qui cii Ris Turimice staturrit mulari.

460쪽

Haec unt elegatisi e Gerolde, quae ad educa os ingenuos adolesceres profutura auximus, pauis ita sint come tradita, ut ne indicari quidem opus fuerit: oculis enim omnia facile patet Tu uero ista recus evoluta: er quodlac calamo rudi desumatu uiderim ribus expri e : ita enim fiet, ut quae hic ordine firmenusto et asiunt, tute fallis in ordine pulcherrimum cogas,σhuius formu trans acuiuiam exemplar βής. insis costantius dicaseri nequi ut m aliquando abfiolutiorevadas,quam nos uerbis assequi potu μ ε modo neruoso eis instarer sntedas: id quod supra modum proderit ad propellendum ocium: quo quidam recepta,=dpsima, couetudine usiqueadeo impudenter is ino uitae limine torpent, ut uideantur non aliud feri cupere, quam fuci er uiuom omnium nae. Tibi autem utendum est ut ille inquin aetate: citopede labitur aetas. Nec bona tum sequitur,quam bona prima fuit.christiani hominis est io de dogmatis magnifice loqui, sed cum Deo ardua si perac magnaβcere.Perge igitur optime adolescens,genus' mammir monium, quae tibi omnia magnifica contrigerunt, bificeueris ornamentis clariora reddere: -- ηας rixi,sola ista ornametu putare, ita uer rinnae esse cognoscere, Deo Opt. Max. duce, qui te incolumenstruet, Amen.