장음표시 사용
411쪽
effectus' indebiti est,quod per huc quasi contractam transfertui dominium in accipientem Linterdum s. in . L Domi nus N. f. h. t. n. Eo enim animo fit solutio, ut dominium rei, quae soluiturvi datur, in accipientem transeat. accipiens eius dominus fiat. Neque refragatur, per errorem in inde bito 'fieri solistionem,ut saepe inculcatum est . Errorem au-rtem in doministranslationem impedire procuratoris de acquir.rea dom. 3. Flen decondicLcau dat. Ergo dominium in indebito non transferri Minor enim locum obtinet in iis, quae essentiam solutionis spectant, vel quando in ipsa re eiusque solutionc cst erratum, hoc casu dominium non transfertur, locus seres habet, quando in causa seluodi error committitur,ut in indebiti blutionciquo casii dominii translatio non imoeditur,argumento cumrao.7.F. Falsam,de condit. δε- monstriPacad Rubri Tit.nostr zab con διὸ indi4.nam. . Sodis o tW huius vitamsblutae obiect ionis occalione, haud utcmp stivequ.eritur, indebito soluto, ad quem spectet rei periculu, periit enim forte res indebite soluta, ante eius restitutionem,uIrumfluenti,an vero accipientipereat,quaestionis esti Hic accipientis periculo eam interiisse statuendum vidctur,eam' propter aussam,quoddominiumi accipientemsit translatum, ' modo ita dinuu; Exploratae autem fueritatis est,quod rus suo pereat domino. Interdum II. Cscretere. Hinc in mutuo rem
domino siue accipienti perire certum est, L bufamilias, . de reb.credit. Atque hanc sentcntiam post os sapprobarunt Bart. Angel. Paul. de Castro S alit,in Lindeblii Is hede nummissi. t. n. ita visum quoque fuit Francitavit manno,
in commentariis adt.h. nus circa pagina mihi Io.Caeterum, seio rius est 4 ad soluente damnu pertinere. Quamuis I in mu-
412쪽
tuo illud receptum sit, ut respereat accipienti vel domino: Tamen in eo mutuum ab iniicbito discrepat, ut pcticulum adaccipientem in indebito non pertineat. Accipiensennis' inde itum tenetur de lata culpa,non auic de casu fortuito,, mutuum ab indebito in nonnullis differre, upracv.a .circa finem ostendimus,ubi hanc quoque differentiam
Deinde accipiens findebitum,vIte ius no tenetur quam
locupletior factus est, eum ista inprincip. insumma, O . . le- nullimst. h. t. n. eri cum hi, 3. .si quude alimentis.de transaction. Mutuum autem accipiens tenetur, etiamsi locupletior reddimurion sit,iscae inιeρdum. Cod cerrumpetat. Et hanc post
riorem sententiam contra glossam S Dd modo adductos, tenent Iacob. Butrig. Alberici Bald. Salycet. Fulgos Alexan.&alii, indicia legandebiti .nsinummi h.t.n. Eamque comm nem ibidem scribsit Iason. nurn. . quam merito in iudicando
sequimur. Id quos non tantum procedere volunt, quando saccipiens casu fortuito rem indebite solutam amisit, verum etiam quando eam, absque dolo consumsit, neque in
rem suam quicquam conuertit, nam hoc quoque casu, a
Cipientem non teneri contendunt, Iason loco modo allegato. Quod si ex fructibus rei, quae fortuito interiit, acci- Iapiens locupletior tactus sit, in id cum recte conueniri, exi gibus paulo ante allegatis, quibus conuincitur, accipientem ulterius non teneri quam factus est locupletior, satis Constat Sic etiam ' tenetur accipiens quando res quidem a speriit, sed i uis facto. Ob factum enim illud conuenitur, reique sublata aestimatio, ab eo est praestanda. I.p--ebitum, Atima, verbo, Tantundem,ss. h. iis n. at haec de quaestione
413쪽
haud inutili,ad quem rei indctitissilutae,periculum spectet.
de qua etiam tradita quaedam Mnesis cap 7.16 Nunc porro sciendum est, ex l indebito nasci obligati nem, & quidcm obligationem, quae re contrahitur, ut docet Imper.noster Iustinianus,lu 3
trahi.oblig. Haec autem obligatio non tantum ex numeratione,verum etiam ex Consumtione pecuniae oritur, Γαί1ntem
1 iam .i . Rursus obligatio harcproducit actionem, quae
condictitia actio ab codem Imperatore Iustiniano vocatur. inaeg. qum,frequentius autem condictio indebiti T. TC.ct 'ssis condicrindebit. Eaque petitur,ut reddatur quod indebite solutum est, verbi gratia, Titius dicit se Cato centum a reos soluisse, eos autem non fuisse dc bitos, nullam enim fuisse caussam debiti,sed per errorem eos soluissse. Quapropter petit ut reddantur. Petr Iacobi.Aurelianensis in aurea practica libellor.Rubr. I.decondictione indebiti,in primDe effectu itaque huius actionis nuncquoq; est subiiciendum.Enectus ' autem condictionis indebiti est, ut peream dominium rei condicamus.Si enim pecuniaindebite soluta sit pecunia repetitur, S quidem ita,ut dominium pecuniae in soluentem rursiis transferatur, dIquodindebitum, est ael interdum fh.t.n.
Imo dominium, quod occasione possessionis, per usucapionem est acquisitum, condicere aluens potest .ael indebiti,g. sed e nummi, ubi Bart. eo Dd. h. t. n. dictume de eo in finea O capitis praecedentis. Deinde possiessionem ' quoque hac actione repetiposse,a Paulo traditum est,inae indebiti,gsedesnummi,d Et Martia in quiexceptionem o. g.Dpm fh.Ln.Vnde etiam inter remedia recuperadar posscssionis a nonnullis refertunde quo fusius dictum est uncap. postpris.
414쪽
Praeterea accessiones quoque, puta riticius S partus hac: actione exiguntur,ae ImrHIt
ur. Denique et tectus condictionis findebiti hic est, vires teiusdem bonitatis N aestimationis reddatur, i insumma , .F. in rumentoJh.t.n. TMatiandem enim exigitur, Vbi quantitas data est,uel idipsum, quando species soluta adhuc extat, ae I 'dindebitum,cti operus as Is .depraescript. et eis. Ad ea ergo consequenda datur condictio, non datur vindicatio A litoni in rem, quae 'vindicatio dicitur, hic locus non est , sed lactioni in personam, quae condictio appellatur, g. peltimus, IV.dea Ti. Actionum as ivr.de obligat est actbes diximin Leo in
proaemio condictionu certior ncerti.nu. a I. Rationem huius t rei η
li quaeres,hanc assignamus. In debitum enim qui soluit, se ad id obligatum esse existimat, idcirco, ut ab obligatione sese eximatin libet et, soluit. Alter etiam eo animo accipit, ut soluens liberetur. Concurrit itaque utriusque aricctus S voluntas,domini transferendi Sesaccipiendi, in omnibuws, .de . oblig. fract. Quo pertinet, quod solutio tacta non dicatur, nisi domiminutiniisseratuum defatu liber. Cum itaque dominium translatum sit, alienatum est, vindicatione illic in rem actione peti nequit: Datur ergo soluenti actio in personam siue condictio, eaque petitur, dari tanquam debitum, quod indebite est solutum, d. g.appesiamus. IV. LacEL Dominus Uss. h.t.u atq; annotatum rebi Dit semb.inparatit ad Til .h.n Dde condiar. Inisb.num. Io. Pactus ad Rubritat.u. Cuum. r. Nec huic ' sententia obloquia δέ tur,quod C. Vlpianus tradidit, in L MIerdum, infimam mos, qui exstant vindicari posse Solutio cnim ibidem acta cisi ne tutoris vel curatoris auctoritate, a pupillo stiri Oloe pro- .digo: Hi facultatem rei alienandae siue domini transfercn-
415쪽
di,non nabent,quapropter dominio non translato,recte da tur vindicatio, idque bene ibidem verb.vicidicabuntur, Α cursius obseruauit. Pupillum autem facultatem rei alio nandae non habere patet Gleg. Pupisius I.ῶ as utrireridomtis. possessionem O .de argu Hvelamiιeosesi. Mago g. .dereb eon qui sub tuisiunt. Iulianus M. Fquis apuιEo.deata.emi est τμά. Hup riosum etiam salienare ex bonis nihil poss), in aperto est, Eius enim ntilla est voluntas. Furiosi. I.de Reeuciar. Sed per O .mnia cin omnibus absentis, quiescentis, dormientis ci ognorantis locothahetur, 1.F.F risvi. de acquir.possessi . de δ' duora. ν repud. I. a. . detur, Hesiorum Prodigum' quoque nihil alienare pos).dubio caret. Quia 'prodigus, furio sus in iure nostro aequipatantur,cI.ιυ ranc.δ euratoritaόβιristis si allisextra minores dandis, Damhauium Enchirtaeparaum amitium iuris, Rubrifuriosus, rapi f.Asno et Aprodigus Effcctus itaque huius actionis est, ut indebite solutum cum accessio,
' nibus pcream exigatur&reddatur Sedi quaestio satis ele gansvi notabilis hic explicanda est .vter ex litigatoribus de beat probare sndebitum v I debitum solutum esse amam rudebitum an vero Reus debitum ' De eo latc agitur, misi omis '. μ' indebitors.deprobat.QNam hini
uis o seb Iurisconsulti Pauli nomine ibidem proposita est Pauli
deproba autemeam non esse, sed Triboniani, &Tribonianum a senistentia Pauli discessisse, aliaque supposuisse rem ad usum ti accommodasseCuiacius in Iulio Paulo,sib.3quastionum iis expiscatione dictI: Cum de indebito, aliquando docuit. Cui A. cile assentior: Cum genus dicendi a Pauli latione plane di uersum ibidem deprehcndatur S phrasiis alias Triboniano usitata idipsum suadeat, idemque post Culacium tradere vi- iurium Fabrum, ψ----. .
416쪽
Proponuntur' autem incia Cum deindeb/Io, aliquot visio nes,Pe. ι nae, themata siue species, quas breuibus,ut scit..tentia uiuas prolixa legis facilius percipi pollit, comprehendam. Prima species haec est Si reus indebiti' condictione con 33 Eentus inlici citu se pecuniam acceptile, actor autem illud probet,rcddere debet rcus pecuniam , nisi debitam fuiste probet.m imprme BuIus u. InhCaationis 'ri mendacii poe 34nacst,ut onus probandi reus suscipere cogatur In mendacii enim odia multa legibus sunt constituta.Paulus. δε-rimosea Iem.nt. ema adamaci permμ.duplent. Exemplum eius in hac indebiti materia exstat,m ea quae . Ch.t.n. .vo Inside obligat. ae tu excorurac'Tisaside quo dictum cst upric. . vescemiado indebitum urepetitur.
Secunda species est, si reus ab initio fateatur, se pecu
niam accepisse,indebitam au in eam fuisse neget, actorem indobitam a se per errorem solutam docere oportet. Recte autem onus ' probandi hic actori incumbit,quia nemo sana si mente praeditus indebitum soluere, suum proiicere S in re propria errare praesumitur, maxime cum actor vir prudens pater familias diligens est, . Sin vero ab initis h. . Genera Dera .,ppetitum, d deicommisJlibera.Lubim inprincip. De eo quod metin caussa
Tertia species est Si ' pupillus, minor, muliera usticus, 3ν miles vel alius simplicitate gaudens, desidiae deditus, Meeis sonach o t. Hi namque si indebiti condi mone
agant, vincunt, nisi reus conuentus debitum esse solutur ; auerit.*m rem . n.Cum hi saerunque forensium
erum ignari sint, iisque ius ignorare se errorem Iuris
417쪽
solutum repetere permissum lenitur sesct ignor. Neque 38 nouum cst,ut perpendatur in iudicio personarum qualitas,
Pomponι- .de negotge .Nonnunquam a.de iudic cis urandAs .g.Nonsemper,de iuretur. Neque enim o rebus tantum v rum etiam ex personis colliguntur coniecturae,cum credibile sit huiusmodi persena propter simplicitatem, rerum imperitiam saepe labi, S facilius indebitum seluere. 3 Quarta S ultima pocles,tres cotinet casus,in quibus sine distinctione, Actor indebitum esse blutum,ostendere. gitur, puta, si patriim debitum, partim indebitumi sic plus debito solutum assirmet Item, si dicat, se quidem debuisse, sed iam dudum soluisse: Item si affirmet, se ipso iure debuisse,
sed exceptione perpetuae tutum fuissc. Hic enim indebitum reposcens latctur,se debuisse,&propria conseisio ipsi aduersatur,aequum itaque est,ut doceat,sc indebitum soluisse. 3 4 autempropane. h. n. Idipsiam 'Ioz quoque confirmatur, quod exceptionem allegas siue actor sit, siue Reus, eam probare debcat, in exceptioni 1ρ.de probat & est textus notabia' lis nae . autempropane Uis.hin. Et affirmanti l incumbere probationem, a.ωι tit. Hisce itaque casibus actor se indebitum soluisse probare cogitur, alioquin succubiti cus et absoluitur, ex cnerali Iuris regula, quod factore non probantercus absoluendus sit . iaccusere . . de edenaeo, cola in v n. ex.eod. Subiicit aute Paulus vel potius Tribonianus quod actor hisce casibus Reoiusiurandum deferre, S onus proba-Α tionis a caucrtere possit. Reus' etiam,cui iurisiuradi conditio est delata, praestare illud di iuraret iactu se indebitum non accepisse, vel potest actor iusiurandum referre, a quo iuramentum, se indebitum soluisse praestandum est, g. mo-mnibuου autemhIa LusiurandumIIManife M. Listamur. eston
418쪽
eror autem qui aduersario iusiurandum deseri, prius de calumnia, li exigatur, iurare debet, se non calumniandi animo, aut vexandi aduersarii causa, iusiurandum ei deferre,d. .rno--Ibin autem,hIn.csrael. Iusiurandu, χώειν tra nonfureis remissum .de iureiuran. Estque hic summopere notandum, etiam sit non leuis sit contentio, inter interpre 4 tes nostros,an actor onus probationis recusare, Z reo iusiurandum deferre possit. multi cxistiment, actorem hoc faccre non poste, sed intentionem suam legitime probare de
seq. tuo referri possitiat quae notat Plor. HInht.rum . . a. uum. Jo.cumser Tamen veriorem S receptiorem opinionem este, quod actor illud permissum sit GHcI. ius uran um. I. se /Musuranda defert, ae inon uentremissum, oe . . in omni in h. n. Et
419쪽
super cauta veritate ipsi reo deferre iusiurandum, M. 46 tu, ιυan Mni, recessu . . idq; tin caussis quoq; matri.
monialibus locum obtinere tradit Andi Gail ob .praαν, serti. obseruat. O . num. U.cumfluent. Quae sententia usu quoiaque est recepta secundum quam collegium nostrum Iuridicum saepe pronuntiauit. Et haec, quae de probando indebito hactenus dicta sunt, obtinent, quando indebitum est solu--rtum. Sed quid dicendum, quando findebitum sol cautum,vel promisssium asseritur: Hic resita tempe aut reus caust indiscrete, hoc est,nulla caussa addita, pui Titio centum debere,aut discrete,hoc est,caussa adiecta,p ta ex caussa mutui, locationis,depositis dei ere Priori casu Reus,qui conuenitur condictione indebiti promissi, pre tenetur,sibi deberi quod cautione, in qua caussa nulpressa est,continetur. Posteriori casu actorem qui indebiti actione experitur indebitum se ex caussa adducta fic pedier. rorem promisisse oportet probare, idque non testibus, sed 48 scriptis: Quian scriptum nran recte retellitur testibus,sed a
mo 'monendi sumus particulam Nisi is d. f. Sin autemla non Lacere exceptionem , sed alium constituere ca- , dc Graecorum more ibi accipi, pro Nonsi, ut recte mo-
420쪽
De Iudicis cis in indebiti condictione.
a in inde sententia a semiendo dicitur, quodper eam iudex dec ret,quia de βιωntiat. Iudex autem revin coniamnat, ut reddat , quod iudebite . cepit Verbum redaendi habet etiam ignificatione res dandi, L Iudex amrare debet reficerepartiumpetita. x Disenim ii insententiam bessiere formem essedebere. Interdum etiamιudexpronuntiat,vtremum actoriresuuarias uestitutio enim omniareponi inpristinum tum. Goiaemnatur autemreurio rem reddat in eadem bonitate, cum accessonibus lx Sed tum demum condemnatur, quando actor Antentione uam susscienterprobauit. Legi/ima enimprobatio adeondemnationem requirisuri a Iudicare autem debet iudex nexpropriaconsilentia, ἀμ--dumacta est probata. x Probaturhaesententia ex I.r.Instit.de o tua. αν Consilenti, Ungulorum est nonscitius. Euidens ea ad hoc, eq.pactoralis, g. quia vero De