De genere dicendi C. Valerii Catulli Veronensis Pars 1

11쪽

VIRO DOCΤISSIM CLARISSIMO

. . .

Diuiti geo

13쪽

Praefatis.

Ad C. Valerium Catullum, hunc elegantissimum poetarum Romanorum, postquam animum intelidi simulque in universum quidem perspexi eorum vera, mira illo scripserunt, permulis ad eum interpretandum atque intellegendum facta esse repperi. Quamquam autem eorum numerus haud parvus est, mox tamen complures mihi quaestiones extiterunt, quae ab illis viris doctis aut omnino non aut certo parum ab omni parte consideratae atque explicatae

erant.

Si editiones omniaque opuscula adhuc de Catullo edita breviter comprehendimus, quae illi viri docti, quibus interpretatio Cati illi laud dubie plurimum debet, cura peraque strenust, quam maverunt poetae et enarrando et emendando, effecerimi, haec sunt aut militas sane bene inventa res in commentaria diffisa contulerunt, ut Antonius Mur

tus Achilles Statius Iosephus inliger Palladius

Fuscus Antonius arthenius Ianus ousa Isaacius V sius L . Vulpius Guid Doeringius aut in recensendis carminibus elaboraverunt et ad orblicam rationem correctas editiones confecerunt, ut

Diuiti geo

14쪽

atque ordine quo carmina sunt scripta disseruerunt,

ut R. estphalius F. Iacobsius C. Zellius L . G. rosilitatus; . m. Iungelaussenius L. Schwabius o. Ribbeckius aut denique singulos locos et nonnulla carmina critica grammaticaque ratione interpretati sunt, ut M. mptius: F. Handius F. Ritschi I. Alius P. Oelimius L. Schwabius;

Non autem mihi notum est opusculum praecipue atque proprie de Catulli dicendi genero conscriptum.' Nulla autem re magis, ut scriptor omnino

intellegatur, efficitur quam accurata cognitione earum rerum, qua eius loquendi rationis sunt propriae, qua do causa operae pretium mihi visum est,

hac dissertatione ea iroferre, ita de Catulli genere dicendi maxime mihi visa sunt digna, quae compo'nerentur. Hanc rem acilem non esse sentio, et temerarium videri possit, ne his rebus parium eXercitatum hoc interprotis munus subire velle, cui praestantissima modo ingenia paria sunt. Itaque non in poetam coniecturas inferam, nam hoc non adolescentis, qui primum in literarum arenam descendit, sed virorum est, qui ex longa et cotidiana Musarum consuetudine earum ingenium quasi in se receperunt. Coniecturam facere facillimum est, sed

in Libellum e meri: observationes Grammaticae in Catulli veronensis Librum Berotini 1870μ, in hoc opere euntieis et absoluioninus suin, ita ut Mitea inspicere non potuerim.

Diuiti geo

15쪽

m coniecturam rectam sacero difficile. a tantum res in medium proferam, quae, postquam haud breve tempus in carinimbus Catulli evolvendis consumpsi, memoratu mihi dignae esse videbantur. Si in hacro cum Viris doctis, qui de poeta scripserimi, non consentio, meam sententiam ea modestia proferam, quam prae ceteris eum iuvenem decere rius, xime cordi esse debere puto, qui do sacro quodam antiquitatis monumento iudieium sacere sibi sumit. Hoc loco lectorem rogare velim, ut cum venia hunc libellum legat, si scripturas genus propter insoletam xem, quam mihi conficiendam sumpsi, non tales soreperit, quale forsitan postulet. Libros, qui ex numero operum Virorum, quorum supra mentionem feci, mihi ad ea quae scripsi

mero, quia suo quisque loco commemorabitur, sed hoc unum moneo, me veteres interpretes, quorum enarrationes sunt in editione:

,,C. Valerii Catulli per omnia quae extant

Morelli. 1604. ita citare: fol. - Τotum libellum in duas partes dividi, quarum prior est do etymologia, altera dociminis turbinas res prioris partis iam Heusine l. L, ut postea vidi, tractavit, qua de causa ex meo opere eas tantum vis describendas curavi, de quibus illo vir doctus aut nivino non aut minus accurato di

seruit. Diuitiae by Corale

16쪽

VIII Opto autem, ut hae dissertatione aliquid ad Catullum intellegendum conlaram, et summas agam gratiasisSi qui sorte inearum ineptiinim

Lectores eritis manusque VeS RS

Diuiti geo

17쪽

caput L

l. quammiani Catullus haud ita crebro mirumque in mο- dum in usu substantivi generis discedit, communi inore verborum tamen nihil minus nonnulli loci sunt satis graves atque momoratu digni, qui in dissertatione de ootae grammatim dicendi genere respiciantur. Quinque omit in loci apud eum reperiuntur quibus pro usitat genere inusitatum scripsit, ad quid in dii exompla leguntur apud Catullum solum reliqua tria etiam ab aliis seriptoribus Romanis quamquam in universum ram usurpata comprobarii sunt. Oct autem quos dico sunt dii primi carin 1, 2, 27, 4 uos altori carm. 42 4-o 68''. 0 et 10l 4 denique carm. 4, -2:10; 4-I5.2. Carm. I, 2:- Arida modo pumice expolitumγ- Contra communem loquendi usum, ex quo nomen Substantivum pumex' est generis masculini, Catullum L .

seminino genere usum Sse reperimus arida pumicd,' pro quibus orbis alii poetas oditorus servato senere masculino

rid pumice' legunt, quod quidem habent omnes libri. quapropter etiam Lainmannus ita scripsit. Quaesti igitui hoc loco existit, quid Catullus scripserit, utrum nomine substantivo pumex genere seminino an masculino sit usus. Qua in quaestione persolvenda ut ud certum exitum perveniamus, a loco. maximi nostrae rei momenti roticisci debei Di sitire by Corale

18쪽

2mus, qui a Servi ad Verg. Aen. 2, 587 additus nobis est

servatus.

Apud Vergilium y legimus: - Inclusas ut quum latebros in pumice pastor Vestigavit apes fumoque inplevit amaro' quibus verbis annotationem Servius interpretans adiicit: ἡPumicem autem iste masculino genere posuit, et hunc sequimur nam et Plautus ita dirit licet Catullus dixerit semiuilio. Plurimi et praecipuo vetore Catulli editores Servium poetae crem 1 2 respicientem ita scripsisse dicunt, qua de causa legere volunt arida non arido'. contonius Parthenius sol pag. i: Huno puto locum esse, in quo Se uius a Catullo pumicem foeminino genere positum asserit:

ut Catullu in arida pumice credam protulisse. Antonius Muretus tot pag. 5: Ita legendum esse ex testimonio Seruij, ali quoquo annotarunt Similiter loquuntur Ianus ousa

Fit sol pag. 6 Iosephus caliger sol pag. 7 et Isaacius Vossius, qui in editione sua' pag. 2 et ad Serrium et ad Atilium Fortunatianum provocat. A me aulam dissides assi

Inans nomen, de quo nunc quaerimus, etiam apud alios Scriptores Romanos genere seminin in usu versari, ad quod

probandum nos ad carmina quae dicunt Priapeia revocat, quo loco infra scripto legibus commotus metricis pro :- uuae sum caret, atque putris pumex, legi necesse essu dicit:

- Quae uec caret, atque utra pumex, Ut formam lentininam putra iuxta putris suStineat, , tra' et putris' nos monet eodem modo dici posse, quo

19쪽

ἡhilamis hilaris'; pronus' et pronis'; sterilus' et sterilis Cum autem neque adiectivi Arma putra sol

mae, quae extant, sunt: puter, is, e vel putris, uμ neque genus semilii lium nominis , pumex ' ullo certo possit exemplo comprobari, cur illius carminis poetam ita scripsisse ae esse est Sane metrum pro putris aliam vocem postulat, sed locus i. Hi modo emendandus est. Itaque ego contra Vos sium Catullum solum nomine pumex, genero seminin usum esse pro certo habeo. Contra illos viros doctos, qui Catuli uni sinu dubio , arida pumice' ScripsisSe putant, Palladius Fuscus sol pag. 2 maximeque Achilles Statius ol pag. 3 hanc lectionem reiiciunt.

Causa, quam hic assert, est: quod cum est ipsum contra manuscriptorum librorum fidem, tum veterum omnium mei rilaum Appellat Plautum, qui quidem in sabula ulularia

inSCUI lli nomeIi .pumex genere masculino exhibet: - , I un ex non eque Est aridus, atque hic est senex. '

sed fidem loci praestare non possum Concedit quidem Achilles Statius, Catullum Servi auctore arida' scripsisse, at contra etiam affirmat, filium Fortunatianum ut Victorinum, illos celeberrimos grammaticos, nostro Catulli loco nonisarida sed arido legisse. Do Atilio Fortunatiano i ullisses Statius et Isaacius ossius inter o non consentiunt Conseratur igitur quod hic tradit de illo grammatico. Quod denique attinet ad illud etiam Martialem , 72 et Plinium n. h. 36, 2l, 2 lectionem arido videri comprobare, statim infra accuratius do his scriptoribus nobis est disserundum.

Haud dubio autem hoc loco verum est, quod Iosephus Scaliger Servium sequens bl pag. 7 dicit: Cur dubitos do hac lectione, caussae non est, si Seruium locupletissimum auctorem habes. Quare enim illi minus, quam libris abhinc centum annis scriptis tribuendum sit, non video. obloquentes illis viris doctis, qui Sorvium Catullic m. I, 2 respicientem dixisse censent, SchWabi ait i. Diuitiae by Corale

20쪽

foro ' Spengelius' ot ouischius' illa vorba ad alium Catulli locum rei 3rimi. Imprimis Spengelius contradicit, qui ita interpretatur, ut dicat, Servium Catulli carm. I, 2 r spiciensem ita scriptisse omnino necesse non esse, nam alium locum in animo habere potuisse. Quatenus Servius in annotatione sua non apertis verbis ipsum carni 1, 2 in animo so aboro signiscat, sententiam Spengelii quodammodo ess Veram concedere possumu', quamquam nihilo

magis quam nostra, Catulli carm. 1, 2 esse dictum, certis argumentis sustinetur. Attamen haec nostra sententia mihi verisimillima esse videtur. Nam ad quem lacum apud C tullum nisi ad eam. illa Servii annqiatio revocariis test Excepto carm. 1, 2 semes tantum in Catulli carminibus, quae nobis supersunt, nomen pumex reperimus, carm. 22 8 dico: - et pumice omnia aequata. sed genus vocis ex illis verbis nullo modo colligi potest. Itaque ad extremum potest fieri, ut Servii reba ad alia Catulli carmina amissa, in quibus nomen pumex erat, referamus quod nihilo magis comprobari potest. Si praeterea Spengelius etiam Martialem , 72 et Plinium n. h. 36, 21, 42 legisse putat apud Catullum arido non arida', haud dubie longius progreditur. Iam Achilles Statius sol pag. 3, ut supra commemoravi, hanc coniecturam facit, sed loci citati eam veram ess nullo modo Sciunt. Apud Martialem igitur p. 8, 2 legimus: - Nondum murice cultus, asperoque Morsu pumicis aridi politus Sane posita scribit non pumicis aridae' sed pumicis aridi', in quo quidem apud Martialem nomen pumex'