Lexicon medicum Graeco-Latinum, a Bartholomaeo Castello Messanense inchoatum. Nunc verò in commodum publicum opera et studio Adriani Rauesteini ... Ex Hippocr. Galen. Auicenn. atque aliorum celeberrimorum medicorum monumentis. Tertia quidem sui part

311쪽

aut inter Claniuin,& Cerebri laevibranas:aliqui addunt, ex Aetio quartum locum,inter Cerebru, & eius membranas,sed tunc nulla recipit citratione. Puerilis maxime familiaris morbus est,& eorii proprius. Multis au-atem de causis aqueus ille humor colligitur,quaru aliae euidentes,siae internae sunt. Interna quidem est,cum sponte sua vasa capitis rarescunt, & aquosam illa subsantiam,vae sanguinrmista est,in locum alique effundunt,unde totum caput intumescat. Externa vero eui

densque causa est plaga,aut colusic, non omnis quide, sed quae infantibus praesertim ab obstetrice insertur in Puerperio,rudius contracto,appressbque eorum capite.'dromphalon, coitio,& concretio in umbilico estienti humoris, qui sub tunica ibidem congeritur , di Continetur, lib.finit.Graece, Glρόμφαλον. Is drophobinta est, ua Υπροφοco is proprie dicitur, qui ex morsu canis rabidi, aquam reformidat, s.met s. inde H drophobia,id est, adia timor, ex rabidi animantis mordicatione prognatus.Aliis st tim liis quadragesimo die, aliis etia serius superuenit. Sed nemo eorum qui , rabioso cane demoru suerint, imi mis ab ea affectione est, qui neglexerit, aut male cubierit curatione,idque maxime,si corpore fuerit ca- cochymo & melancholico. In tantum autem aquams nec eam modo ut fertur,sed omne etiam liquoris genus ) metuunt, ut ei visa animo vehementissime pereturbentur. Res quidem admiratione digna,cum ita a secti canibus fere similes evadant non modo rabie, i - tratibus & morsibus aeque pestiferis, quibus oblita factos petunt,sed calida etiam siccaque inteperie & siti. Huius causas qui inuestigarunt, existimant eos aqua tantopere aversari,qubd in ea tanquam in speculo, ii tueantur se rubenti tacie, toruis oculisin supra humanum more efferatis: unde non aquam modo,sed quic

quid eum peducidum est,abhorrent. Alii dicunt fieri

312쪽

, iis Misophobiam,oNo Canis,a qvo demorsi sunt maginem in aqiis cernere sibi videantur. Nam ut fertur, cum Philosophus quidam eo affectu laboraret , & falsisd,sicut caeteris , Canis species ante oculos obuersar tur,& propterea a bibendo deterreretur,animum fortiter recolligens, secumque reputans, quam absurdum

sit canem in balneo versari, aquam intrepide bibisset, sitimque explesset, curationem est consecutus: Alij , metum aquae gigni docent,ab immodica siccitate,qu si in contrarium habitum mutata penitus humida eorum substantia. Sunt qui vanam esse huius rei cauta inquisitionem dicant, ipamque nihil aliud este,quam insaniae ex atra bile genus. Est enim magna huius veneni cum eo humore similitudo, notumque est valde differentes esse melanchol1ae differentias , csimque omnium melancholicorum communis sit

metus, alios tamen alia timere.

Idropici, vide oderici H drops, τδρωψ, est aqua iliter cutem, in quo pes

Cutem extentam , siue aer & flatus , siue humor ali quis in profundo conclusus, catur ; si igitur iri membrana abdominis interiore s Peritonao Graece dicta a aer recludatur, fit Hydropis species, quae sicca ab Hippocrate vocatur ; si vero humor , fit Ascires, qui MI drops aquosvi ab eodem dicitur, .aphor. II. Eius tres sunt species r prima ι Aseites, ἀαίπες , quae fit scdm inter membranam Peritonaeum , & Intestina splurimus aquosus humor eoaceruatur , qui locus , a quoso humore , viris modo impletus videatur , unde& utricularem appellant, Barbari corrupta voce elisim. Altera , Tympania, Τυμπανίας, dicitur , qui fit , ubi flatus , ac spiritus copiosiis , in iisdem ventris locis eongregatur 1, Hoc nomine a 23 my no omnibus notissimo instrumento , appellata

313쪽

sonum edit. Tertia Anafarca , Ανασάρκη, Ma 7άρκη, Δευκοφλεγματίας, dicitur,fitque quotieS per totum corpus humor pituitosus diffunditur,adeo ut instar spongiarum , aut papyri, uniuersa caro permadida appareat, ideoque in ea totum corpus intumescit, ac mortuo simile euadit. Sed omnium fere committi, ista sunt, quod jecinore vehementer refrigerato Mantur, sintque deprauatae sanguificationis symptomata, sIue. primario propter phlegmonem,aut scirrhum,aut aliud vitium , iecur male affectum sit, siue lege consorti j, quod illi cum aliis partibus intercedit,quodque omnis a cacheZia initium lumat. Fieri quidem non potest ut hydrops vllus citra hepatis refrigerationem gignatur et id quod illi contingit tum per se, tum etiam liene, aut ventriculo refrigerato. Compatitur praeterea aluo Mintestinis, maxime ieiuno, pulmoni, renibus, & septo transuerso. Sed & immodica per baemorrhoidas , aut Vierum, aut dysenteriam , sanguinis euacuatio, hydropem gignit, sicut & consuetae vacuationis suppressio :His enim de causis refrigeratur hepar, post: vero aliquando & durum fit. inuis autem frigida intemperies hydropem pariat , omnes tamen hydropici &febricitat & stitit,quod humor circa viscera deles neCperflatus salsedinem putredineque colligat. Sed febris quamuis assidua,lenta tamen est,cum pulsu paruo. Ad- haec omnes spirandi difficultatem, tumorem, grauitatem,colorem vitiosum,cibique fastidium incurrunt. 'drops aquosin, & sicci , Vide H drops. H drops maressa, vide Diabetes. H drops in vas urinale, vide Diabries.

'eloeidei, vide C stallinus. Huieta, id est, Sanitas, est affectio, constitutioque

partium .cuius ope,functiones secundum naturam edimus, I .meth. s. Inde salubris medicinae pars est, quae sanitatem tuatur, & imminentes morbos praeca'ue

314쪽

uet, lib.Introd.c. 7. υγέεια per syncopen υγειαὶ Empla- strum etiam Cephalicum est, quod & Panaceam , &Trium fratrum vocant. Heras υγέει υ facit ad nomas,& omnia ulcera maligna. Valet ad plurima, ad quae commendat ipsum Aetius, lib. 13. cap. de Emplast.Cephal. υγιεινὴ vero , caeteras medicinae partes dignitate antecellit, duobusque summis continetur praeceptis et optime valentia corpora similibus esse conservada:quis parum ab optima constitutione desciscunt, aut quodammodo ad neutrum statum accedunt, modico contrariorum usu ad mediocritatem reuocanda esse. Itaque ad eam pertinent aeris , cibi potus, exercitationum , somni, vigiliarum , excretionum , atque affectuum animi discrimina ; de quibus Galenus copiosissime disseruir. ύγιμιον salubre tripliciter apud Medicos dicitur: ut corpus,ut causia,ut signum.Salubre autecorpus tripliciter dicitur: aut simpliciter,qudd ab ip naturae ortu bonam habet temperatura in simplicibus& primis particulis, atque in his quae ex ipsis componuntur,est commens iratum,aut,Vt nunc,quod in praesenti est,sanum.Est vero & hoc ipso tempor equo sanuexistit,si non optima,at sibi propriam haberis temper turam,ut multiam autem,qubd a constitutione optima non admodum deficit, vi explicat Galen.in art. med. Igro focete id est, aquosia,simul & varicosia ramex est dilatatio vasorum testem nutrientium,& lenti humoris copiosissimi in Scroti aliqua parte collectio, lib. finit. 'men, 'menaeon, vide Cossiculum.

'Oeides siue H stoeides me Lambdoridesis similitudine , quam cum Υ, & Λ , quae inuersa, non est valde dissimilis ab υὶ Graecis litteris obtinet, dictum est os capiti gutturis incumbens , rectum secundum colli longitudinem , & leniter cauum, pluribus ossiculis contextum , & ad radicem linguae situm , firm

315쪽

otentuin est linguae & laryngis musculorum. Os nam, que eius maximum , quod totius ossis velut basis est, teriore parte ad securitatem gibbum est, posteriore linguam spectante cauum, ad continendum. Huic au , em alia duo utrinque ossicula,velut duo cornua uniu-tur unum breuius & inferius, olle unico constans, in

thyreoeidis est autem laryngis cartilagoo apophysiimpraelongam inserto : alterum gracilius , longius , ro-xundius , ossiculis tribus vel quatuor colligatis inuice, ad styloeides radicem ascendentibus conflatum: Qim loco qtubusdam , praesertim mulieribus ligamenta suntrantum sine officulis,ab osse hyoeide ad styloeides ascendentia. Est autem os hyoeides quadrupedibus multum diuersum ab humano, lib.de musc.diiseeh.cap. 13.

uod & Phar Methran vocant, lib.de vocat. inst. dis .

H elata,Camherica sitae Deiectoria medicamenta, sunt,quae renes, vesicam, & gibbam jecinoris partem, cum multo vitioso succo sunt reserta , expurgant, 7 method. II Hveriaucasigura eorporis est,quoties quatuor membra,Graece iil est, Crura,ac Maniti, aut summἡ extunduntur,aut immodice inflectuntur,ipsa item spina, cuius partes vertebrae quoque in ceruice existunt, sum plus nimiu incuruatur,aut extenditur, l .progn. I . 'percatharsis,Υmρκά, ns, Superpurgatio, immodica est ex medicamento violentiori epoto purgatio, in causa ergo est vis nimia medicamenti, quod Iasa ad

ventrem attinentia,mordeRs, aperiens,'continenter irritans , atque conuellens, corpora tota, eorundemque omnes vires naturales cumprimis enervat ac diLsiluit. Sed cum initio vasa modice pateant, nec multum imbecilla sint,non nisi qu5d tenuissimum est, mi

Pimeque naturae familiare excernitur. Tandem vero

'asis multum 4ehistemibusi tum imbecillioribus

316쪽

redditis, succedit eorum vacuatio, quae sunt naturae

charissima. mobrem in primum flauabilis, deinde pituita, demum atra bilis , Postremo sanguis, quippe quem sanguinem natura habet familiarissimum excernitur, initio tenuissimus, demum cras. sissimus : uaque medicamento dato pituitam ducente, si immodica fiat purgatio, primum flaua bilis, mox atra,vltimo loco sanguis excernitur. Si vero qubd flauam ducat bilem exhibitum sit, pituita sequetur , te tia atra bilis , quartus tandem sanguis. .d si medicamentum datum sit atram bilem purgans, eam quia dem primum vacuabit deinde flavam, postea pituitam,

postremo sanguineiu,tanquam ex inanitis iam vasculis effluentem. Cum enim ea non amplius in se continere alios succos prae imbecillitate possint, eorum vero ora aperta fuerint,nec irritare medicamentum desinat,nec familiarem praeterea succum possit attrahere, necesse es: reliquos eo ordine,quem diximus,excerni. Si vero humoris vel sanguinis euacuatio, sponte fiat, a natura, vel sanguinis, vel humorum multitudine aggravata,&ad ipsorum quae onerosa sunt, euacuationem excitat & modum obtinere nequeunt, 'percrisis, dicitur,seu

Superuacuatio I 3.prorrhet. I.

'percrisiis, vide H percatharsis. i H eroa,Υmρώα,est pars oris superior,modice conis caua , foraminulis pertusa, por quae a cerebro pituita ad os descendit. Extenditur a faucibus ad dentes viaque,& in fornicis aut camerae modum concaua est,sea leniter, nec supra modum, ut iis accidit qui sunt acuto capite,ut lib.6. Epidem.Hippoc innotauit. Latine Pa..

pterea Gal. ἀ- περώαν ὁςουν aliquando appellat. 'persareon, ulcus est, cui caro supercrescit, velutia persarcosis, carnis excrescentia, Υ-ρ-Gret cς, meth.1.& 3. meth.6. Neque in ulceribus solum,

317쪽

verum etiam in oculis, auribus, gingiuis , na , testiculis , & aliis plerisque partibus caro supercrescit. Est igitur morbus in incommoderatione magnitudinis,siue ex eo genere quod in quantitate, magnitudinόve partium spectatur : Itaque vel exscindi debet, vel medicamentis cathaereticis absumi. Huiusmodi incrementi praecipua causa est boni sanguinis in carnem uberior astluxus r Quare curatio eius perficitur iis. quae contrariam sarcoticis habrat facultatem: vocan

tur autem ea is ιρέπκα.

'peeocotes membrana, siue Subcingenres, sunt,quae telae araneorum similes, natura simplices, internam utramque thoracis regionem subcingunt: quae vero rectae ad iugulum usque perferuntur , Diaphratiantes, id est, Intercipiante ,siue Intersepientes: ubi autem pulmoni cobaerescunt,huius inerimentum diiciantur, s.de anat.adm.c. 8. Has ipsas pleurae tunicas,omnium spirationis instrumentorum communes esse, communem

que iis largiri tunicam, scribit Galen. 7. de anatum.

adm. cap. 2. vide Cingentes. iώ naticum medicamentum est, quod somnum conciliat, Soporemque & Cataphoram , epo tum molitur : Icfrigerat enim corpus,& sensum ed usique stupefacit, ut, si paulo liberalius ebibatur,mortem quoque afferat, s .simpl.cap. I s. vide Narcoticum. H pocaumata, id est, caloris nostri fomites, alimenta nominant iuxta omnium philosophorum dogma, qui eorum, quae animalia constituunt , Elementorum, Ignem maxime vitae esse causam existimarunt,qui rursum suis pabulis, tanquam alimentis alitur, ut lucernae stamina & oleo, I .aphor. 4. ocheomenis,id est, Saffusi, 6.de sanita mend.c.'. 'pociandria,id est,Subcartilaginea,aut quasi dicas,

sub cartilaginibus posita, sinit partes illae,quae sub ventriculi ore,ad partem exteriorem apparent, cuiusmodi

318쪽

sunt musculi,qui expansi, membranae praetenui, veluti

Araneae,quam Pe=iton on vocant, incumbrat. dxtrinsecus vero cute conteguntur. AEquivoco auten, cum

his vocabulo , etiam interiora viscera vocalpus 'po chondria,quoribam & ipsa sub cartilaginibus nothatum costarum ab interiori parte existunt, lib.Intr. cap. io. In priori significatu, dictum; febres ab H ochondrio moderate 4 cst,omni u febrium actuaru,quae ab Hypochonisiis proficiscuntur, sunt mitissimae: in posteriori significato,quando voce H ochondriorum complectimur,Ventrem,Iecur, Lienem, & Septum transuersum, quaeda maligna,*aaeda mites sunt,com. χ.in .de morb. vulg.Atque in hoc secudo significato, Hypochondroon, ab Epigastrio non distinguitur. Vbi Hippoc. H ochondrium simpliciter nominat;dextrum interpretatur,propter excellentiam,quae praestat alteri. 'pochondriacmailiae Flatuosus affectus mi & simpliciter Melancholia dicitur H ochondriaca, morbus est ex tertio melancholiae genere, a ventriculo & finitimarum partium ex affectu p. n. ortum ducens,prauis symptomatibus stipatus , imprimis metu, & moestitia, Idem alui deiectione, vomitione , proba concoctione,& ructibus leuatur, 3.de loc. aT. cap.7. Graxe retrasνδριακὰ dicitur.

coalitio, in cornea membrana , vel inter corneam, tunicam,& crystallinum humorem, iuxta pupillam concretio : Qua in re,'poch matos,& Glaucomatos, dis ferentiam recentiores potuere, dicenteS , το non aliud esse,qu,m humorem illic concretum; Γλαυ- λώμα autem alterationem esse humoris crystallini, in glaucum colorem ab humiditate quadam intra ipsum Congesta , cum 'tamen veteribus Medicis , idem esset terque affectus: nec tamen hoc solo differunt, sed

cuina, quod omnes suffusione ighorantes , lucem vi

319쪽

deant multam, aut paucam: qui vero Γλαυκώμα, quiaque αἱ tύρωειν, patiuntur, lucem omnino nullam cernant. Est autem S usio dirutex; una, proprie ditis, quae est oculorum per se suffusersi morbus, ab humore crassb pupillam obscurante ; altera vero,improprie, in qua oculi non primo,& per se patiuntur,sed via quaedam visis proprie suffusorum similia repraesentan quae

est per consensum suffusio, ut illa per essentiam) siue

a ventriculo sursum ad oculos ascendendo,siue a cerebro deorsum, siue a toto corpore, ut in febribus, crisi instante per sanguinis fluorem e naribus. vide Glauco- A. Alia etiam Suffusio resens est,& quae nondum radices egit; alia vero Confirmata est,& ex toto concreuit: quas quomodo ab inuicem distinguere oporteat, Paulus lib.6. hoc modo explicauit: Oculus suffusionprentatus, concluditur , & palpebra magno digito ad Oculum premitur, eique adducitur, simulque hac illae exprimitur, deinde oculo aperto perattente suffusionem cotemplam .in iis enim in quibus humor nondum coaluit,fuso quaedam ex digiti impressione oboritur, ac primum latior apparet,rursus in suam & figuram & magnitudinem' recurrit: At in confirmatis su fusionibus nulla immutatio,nec latitudinis,nec figurae, ex impress ira obuenit. Quoniam vero commune hoc est siqnsi, & eorum in quibus modice,& illoru in quibus supra modum humor c5creuit,colore ipsas discernemus. Nam si ferri,aut marinae aquae,aut plumbi colorem suffusio habeat oderate coaluit,& ad eductione idonea redditur: si verb gypso aut grandini similiseolor suffusionis est, silpra quam par est, concreuit. 'pu rion, vide Abdomen. 'pulosis, medicamentum est, leniens, laeviganss& corrigetis asperitates asperae arteriae, quin & omne, quod in viis spiritalibus inflammationis reliquum est,

concoquit, & persanat ; liod medicamentum, quia linguae

320쪽

linguae subditur, eoque paulatim liquescente, asperae, arteriae summum madescit, & irrigatur, ob id Υ ἔ- γλωασιι dicitur,de quibus sub linguacibus praesidiis,Galen. fuse,7.comp.med.loc. Eiusmodi pharmaca parantur.ex passis,gummi,tragacantha,glycyrrhiaa,quibus si libet addere detergentia, c5uenient inel despumatum, amygdalae, resina, terebinthina, sicus, uua passa,semen iridis,&alia huiusmodi. Oportet autem reniti tussi, Mne excitetur cauere. Obluctantes autem ut ne tussiant,

quod ex pharmaco defluit, in asperam arteriam excipient ,-Arteriace. Hypo ossis etiam dicitur inferior linguae pars, quae sebiectam attingit maxillam. 'pophora iant fistulae,& vitia profunda, quae dehi Cilnt,ut simis,ulcera, aliaque huiusmodi omnia, quae ex defectu repletionε desiderant,atq; indicant, l.IRtr.c. .

'ponos vocamus, quibus pus in oculis congregatum est, quod vacuari solet,diuisὶ ea tunica, quae cornu est similis , paulo supra locum quo committuntur inter se tunicae oculi uniuersae,quem alij Irim, alij Ste, Phanon , alij Coronam vocant, differtque ab Hypoch mate, in quo non pus, sed leuis quaedam nebula, tunicis oculi interponitur, I 4.method. cap. 39. Q Uod autem 'ponon sub oculis fiat, nomen ipsum indicat, idem enim est, veluti si quis 'ρvhthalmiam dicat, quod ipsum sub oculis sonat. Est autem ex genere eia Tusionum, & Ecchymomatum appellatarum ; Appellant ita Hippocrates, & alij multi Medici, circa cutem

affectionem , cum tenuibus in ipsa venis contusis, sanguis per fissiaras effunditur , non uno loco aceruatim, ac statim ita excretus in grumos coit ; sed postquam per Diapedesim, effusio ista est facta,tunc enim Iemporis progressu , contingit liuescere & denigrari Dculum, paruis nimirum grumulis,ex disperso in mulina curis partes saracine s.dς comtoc medi lac