Lexicon medicum Graeco-Latinum, a Bartholomaeo Castello Messanense inchoatum. Nunc verò in commodum publicum opera et studio Adriani Rauesteini ... Ex Hippocr. Galen. Auicenn. atque aliorum celeberrimorum medicorum monumentis. Tertia quidem sui part

발행: 1664년

분량: 600페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

321쪽

ioc.cap. r. & lib.de Virtute Centaureae, cap. . Yπόπυον Υπουες, Graeci vocant. Sunt autem υποπύου symptomata dolor pulsatorius vehemens, rubor oculi totius, & temporum dolor.

H ophthalmia,& H ophthalmium,Vide H onos. 'posarca,quae & H Uarcidium, & Disarcidium dicitur, species hydrops est, in qua habitus totius corporis pituita plenus redditur, η. de rati vict. I I. vide

cruentas suffusiones, appellant, η.de compos medic. loc.C.8.species ὀαχμώMως. Fit autem cum ruptis aut contusis ex plaga vasis, quae in oculorum tunicis habentur ; sed iis maxime, quae sunt in adnata membra,

na, sanguis sub eam subit; ac primum quidem is rubet, postea verbiiuescit. Eorum qui sic anisti sunt, hodunum symptoma esse dicitur , quod quaecunque Videant,rubra esse putent, ut Galenus lib.de sympl. causannotauit, sed praesertim recente malo ς ob id etiam ab Archigene is λωπα dictum esse putant: Sed tamen ιδμάλωψ generalius dicitur,quam υπόσφαγμα. mpo Fadiat, Υπιαπαδαῖοι, ij sunt,quibus ob vinculum, quod ad finem virgae habent, meatus seminalis est contortus, & ob laesa genitalia steriles sunt, non quod semen faecundum non habeant,sed quod in virgae flexibus haerens ferri prorsus nequeat, recta in uterum, quam rem caratio ipsa comprobat, vinculo enim abscisse, generant, i s. de usu pari. cap. 3. Κυ- , siue, hoc est, Canem, vel Caninum vinculum Vocant id, quo cutis membri genitalis cum Glande colligatur; vitium id a prima origine contrahitur. Et quia Glans non recta forata est , sed sub eo vinculo, qui sic affecti sunt, urinam quoque anterius facere ne queunt, nisi pudendum ad pubem reflectant;differunt σητο τ a τώτων. d απητος ditantur eam viri quam

322쪽

mulieres,quibus anus aut genitalia perforata n5 sunt,

siue id ex natura sit,sive ex morbo acciderit, Carne vel membrana sueercrescente, & meatum obstruente.

H Uasis,sive Sedimentum,est id,qubd in urina residet, tanquam crassior urinae portio , & in sanis quidem tertiae concoctionis excrementoruman aegris vero morbidi succi pars, ab urinae liquore secreta, & infundo subsidens, lib. de urinis , cap. i6. Licet generalitcr quidquid subsidet, atque in imo cuiusque liquidioris excrementi sit ; quae crassior uritiae pars , si ad supremam superficiem terminatur, dicitur Nubecula; si ad mediam regionem,SuJelum; si profundiore parte inferiorem locum occupet, dicitur 'postasis, ibid. c. 1 i. quae si diuulsa non sit, sed cotinua,apud Hippoc.dicitur Plana; quod si per omne tempus sui similis est,itavi,si primo die sit cocta,sit etiapostero die; & inseper quae sedimentum,& humorem urinariu habet non distante a se,sed totum sibi aequalem,quaeque continuo sibi similis perseuerat, aqualis apud Hippocrat. dicitur, ibid.c. 38. Optima urina vesicae cui maxime facultas inest urinam concoquendi, sicut & renibus attrahendi) optime seviabentis indicium primo est; secundo, renum ; tertiδ, sanguinis &vasorum quibus ipse continetur , quarto,iecinoris; deinde verb ventriculi.Sic enim urinae concoctio pret- cedit, nec potest subsequens praecedentis vitium omnino corrigere & abolere. mobrem si optima est 'postasis e vesica prodiens, omnibus iis in partibuo

optimam factam esse concoctione testatur, & proinde partium solidaru robur,vimque caloris natiui ostendit, sicut e contrario mala,partium solidaru, & caloris imbecillitate,a quo certum est,omnia naturae opera perfici : Ad hunc modum in mammis lac, in testibus seme, in abscessibus pus album euadit,ex continua vasorum, neruorum, ligamentorum , cartilagi

numa

323쪽

ariam , ossium, & reliquarum solidarum partium , qua sunt in sede affecha,alteratione. d ad eius substanatiam quoque pertinet Hypostasin , & constantia &copia mediocrem esse oportet, praeterea, quae omnium maxima laus est, albam, laevem, & aequalem. Horuin enim trium signorum in Hypostasi tanta vis est, ut iis tantum tribus optimam urinam Medici definierint. Si enim haec adsint, reliquorum nullum omnino desuit rum videtur : Sunt namque perfectae concoctionis indicia,ex qua reliquae omnes notae dependent. Nec t

men ulla Hypostasis perfecth cocta est, sed cum sit ex

genere excrementorum , aliquid praeter naturam in se Contineat, necesse est. Quicquid euim alimenti in sanguinem conuerti non potest, subsidet in urina. Itaque prout concocta apparet, sanguinem etiam unde man Mit, tantum decoctum esse declarat. Crassa enim crausum, sublimis, flatulentum, flaua, biliosum, liuida vel nigra, melancholicum aut corruptum significat. Ex consequenti vero caloris natiui , a quo concoctio per ficitur,vim aut imbecillitatem denotat. 'mpothenarra est, obuola,pars ea manus est,quae opponitur vola manus,quae dicitur, lib. Intr.c. io

siue generationis organum, ris neruor munius carnosius, diciturque a Graecis, quod postrema sit partium omnium, lib. finit. Vnde sterica mulier , id est ab utero suffocata, siue hsic affectum uteri suffocationem mel'irationis obviem ablationem vocites, qua interdum mulieres, sine sensu immobiles iacent , cum nullo, aut paruo, aut quam obscurissimo pulsu, inter dum mitiori existente malo sentientes, & moueri potentes, atque integra ratione : tamen animi defecti ne, & dissicili spiratione laborantes, etiam crura, de

brachiacoptrahunt, s. de lac. ais. I. . Vocatas etiam

324쪽

vterarἰα vocant, id est,utero laborantis, com. . in 6. de inorb. vulg. 2. Vnde Hasterialogia,uteri dolor: -- seric pus, Sc morbus, accessionis est retardatio, cum posterior accessio serius inuaserit, tuam Praecedens.

Iamtrix vena,id est,scina porta, 6.de placit.c. s. Ichor , est tenue excrementum viceris, ut sordes crassum, 3.method. 3. Vocat etiam HippocrateS, tenueS, acres, aquosas, & mordaces sanguinis humiditates, sanguinis veluti vehicula, η. de rat. Vict.2.

Appellat adhuc Ichores, superfluas sanies, quas corpus aceruat, ex quarum vapore, non tum capitis dolores nonnullis odoriuntur, sed etiam suffusorum, sympto mala ; aliquibus veris & Comitialis conuulsio concitatur , 6. de sanitat. tuend. capit.9. Dicuntur adhuc Ichores, fluentes humiditates ex Coryza, & Catarrho, a. de rat. vict. q. Graece Τ χωρ dicitur ; ex Latinis quidam vertunt , serosum humorem , quidam aquosum , quidam tenuem, alij vero,sentem interpretantur. Icho,-νoeides autem θnguis non simpliciter tenuis, & aquosis ab Hippocrate vocatur: sed qui venenosa aliqua,& maligna facultate praeditus sit: unde Galenus ex Platone: Ichor autem, sanguinis quidem serum , mitis ; nigrae vero, bilis, acris, & ferus. Ichoroeides quoque sanguis vocatur, in seipso prauam ac tenuem hu-IDiditatem continens, mordacem,& erodentem, nonaqueam, & morsu carentem , comm tu.2. in s. de

morb. vulg. 38. Celsus lib. s. capit. 16. dicit saniel speciem elle tenuis, subalbidae, & ex malo ulcere exeuntis, maximeque ubi neruo laeso inflammatio secuta est. Ego vero sic dijudic indum censeo , ut in

325쪽

siue sanguinis, siue alterius humoris Latine reddi pos

sit, extra corpus vero saniem verti debere. Sic Plinius inassati iecinoris saniem appellauit, eum humorem significans, qui a iecinore, dum allatur,emanat. Itaque apud Galen. tenue in ulceribiis excrementum non absurde sanies exponitur : Et in capitis vitiis,quae αχῶρει vocantur, sanies non inepte verti possunt ; vide

Sordes.

Icteros est discoloratio ex flauabile,sui seruante naturam,una cum sanguine per totum corpus delata, 1 .ad Glauc. i. sic dictum hoc malum et ab Aue,quae Graecis ἴκπερω- , Latinis vero Galbula dicitur haec enim si spectetur , sanari malum dicunt,& Auem mori ; vel ab Aue, quae Ictinos, ἴκτινγ Graecis, Milum Latinis appellatur; oculi siquidem,hoc vitio laborantiu, Miluinis oculis similes,hoc est,Auricolores videntur ; vel a mustela sylvestri, quae auricolores oculos habet, &Graecis Ι'κτές,Latinis Vitierra nominatur.Etiam Regius morbus dicitur,quonia mulso, quod genus potionis in Regum delitiis erat) curabatur,rebusque omnibus hominis mentem exhilarantibus. Aurigo quoque nominatur a Celso,ab Auri colore,que bilis, per uniuersum diffusa corpus refert. Arquatus denique nuncupatur,quod eiusde coloris respectu referat coelestis arcus similitudinem. Oritur propter causarum diuersitatem.

Aliquando enim fit ab obstructione illius vesicae, quae bilem excipit. Tunc autem bilis non patentibus illis meatibus,per quos secerni & euacuari debet, regurgitat in jecur & venas,& sanguine permisti effunditur in uniuersum habitii.Inde tota cutis flavescit aureo colore,sed inprimis oculi, in quibus vitiosus color propter ingenitu illis cadote magis cospicuus est. Et quia destia natis 1 natura locis no potest excerni,maxima sui parte propellitur , natura in renes vilicsi urina,eamq; Colore suo inficit, & crassam impur que reddit:e contrario

autem s

326쪽

nutem intestina bile vacua sunt, & eorum excrementa candida ; dejiciendi autem cupiditas nulla vel segnis ad dum. Alia Meri species est,quam nulla parit ob structio , sed vel calida & sicca totius corporis, maximeque hepatis intemperies , vel facultatis secretricis

imbecillitas: illa quidem quδd multam bilem gignat

toto corpore,haec vero, quod gaenitam secernere a sanaguine non possit. Ea hoc uno argumento maxime dea prehenditur,quod intestina, J quae in his continentur . Excrementa multa bile, perinde atq; reliquae corporis partes, perfusa sint. ad hanc speciem referri poterit is merus , qui a Venenatorum morsibuS aut potu pharmacorii deleteriorum solet c5tinsere, quique nascitur ab omni alio iecinoris vitio quo sanguis deprauatur,&flavus, usti porraceus, vel pallidus , vel plumbeus eua dit,sive id inflammatio sit,sive durities,siue compositus CX utroque morbus. Tertia autem Icteri species est,qui fit per morborum biliosorum crises. Natura enim ali quando bilem quae morbum fecit ad cutem propellit . unde color biliolus uniuerso corpori inducitur. Caelearum, quae dicta sunt omnia, communia sunt tam fauci

quam nigho Ietero r nisi quod Icterus niger non fit obstructione illius vesiculae bile continentis, sed licnis, quodq; in co non flaua bilis,sed nigra essese sit in coriapus,& proinde color non flavus, sed niger appareat.

est arteriar motus,ta stui occurrens, interuallum

autem,est tempus interpositu inter duos Ictus , quo di . stenditur,contrahiturq,arteria,de pulsad Tyrones,C: ηι Idea mo=bi, idest, Morbi essentia 3. de cris. q. uiopathia, 1δοπαθεια, proprius affectus est , qui Midest, primarius affectus dicitur, ex aduer- 'se distinctus ab per consensum seu per viciniam;& secundarium,seu posteriorem : Ei verb,qui per consensum infestat, qui συμ- άφεια, quod δευτεροπαθεια. dieitur,proprium opponimus, i. loc. assis a Per consen

s Futu

327쪽

sum autem assci tribus modis membrum aliquod dicitur, vel propter viciniam , vel propter familiaritatem generis, vel operis : generit, ubi neruosum nerthso, venosum venoso consentit ; operis, cum mammae, &thorax , partibus genitalibus condolet , com. 3. in 3. de morb. vulg. q. vide Sympathia. Iae ncrasia, idest, corporum proprietas, & conuenientia, ac cuiuslibet peculiaris temperatura . meth Iecoraria vena, vide Caua uessa. Devis vena, vide Choladocos. Iecur, vide Hestar. Zeiunum intestinum , secundum est intestinum in ordine,qudd a Duodeno intestino quod vocant) multifariam in orbes conuoluitur , vasorum complurium serie contextos: Dicitur autem ieiunum, quod semper cibo vacuum reperiatur, 6. de anatom. admod. capta '.

quapropter Nnos, hoc est , iei--, appellatur, quod semper inane permaneat, nec tantillum quidem in seipso alimenti contineat, s. de usu pari. cap. 3. Ignem,suo more Hippocrat. febrem vehementissimam

Ignis sacer, idest, Eris petas, 8. de plac. . & libr.de

Purg. med. fac. cap. s. vide Sacer ignis. Ite, alias, Κενεων, locus appellatur, qui est inter thoracem, & os coxae, propterea quod Κενειν, idest, cauum, & vacuum, deprelliumque est , 1. do his quae in medic. i6. Tota ea regio inanis videtur , si tam cum inferis quam superis partibus, utrisque osseis Conferatur. ἡm locum etiam Graeci Λαπαρ- appellant, qui inter thoracis & iliorum ossa subsidet, propterea quod eo loco cingulum circundatur, unde & Λαγονα etiam nominant, secundo de fract. o. Ileon, tiλεὸν, intestinum est ordine a ventriculo te

xium , quod incipit ubi iciviliari desinit i e' scilicet

328쪽

s , MEDICUM. Y77 loco,in quo chylus iam crassior effectus incipit consistere:chylus enim admodum liquidus a ventriculo prodiens,facile per Ecphysim & Ieiunum intestinu emuit:

exuctus vero avenis quae ieiunu circumstant,attractaque liquidiore eius parte, paulo crassior redditur, & in ' ileo diutius cunctatur,praesertim obtusa iam bilis acrimonia in Ecphysim excretae, Ileoque ab ea minus demorso atq; irritato, diciturque AMὸν, a multis anfractibus, & circumuolutionibus ; idern vero &-, hoc est, tenue, simpliciter dicitur,nomine duobus etiam superioribus communi. A qua parte affecta, obstructa,&inflammata,nomen desumpsit is morbus peracutus,quineos, Graece ειλὰ. appellatur,sed nihil vetat in crassiori intestjno colo, eundem affectum progigni, sed mitiorem , & minus mortiferum , comm. 2. in 3. de morb.

Vulg.Licet aliqui eundem in pleniore intestino factum Vocent , in tenuiori ειλεὸs, cum prius diceretur Ohd per eum intestina δεε 4,idest,conolui, videatur: unde quidam Latine Voluulum dixere: Char-dusium autem,quod qui manum loco dolenti admouerit ex tensione,--α fidia, hoc est,Chordam attingere ivideatur, 3. aph. 22. & 6. aph.44. Sunt autem ii ias morbi symptomata, signaque ventris tormina, stomachus Hulta humiditate perfusus, exolutiones animi,

ructus inanes, vomitus pituito si & biliosi, & inde aliquando desipientiae , & conuulsiones. Morituris vero sudor frigidus, urinae difficultas, podex ita astrictus, ut vel specilli extremum nequeat admittere , & vomitio

stercoris.Verum haec omnia non omnibus pariter con tatingunt: unum tantum est huic morbo proprium inseparabile, quod nihil ad inferiora descendat, nisi fortEliquida quaedam pauca & serosa. Vomitus non semperi adest,sed morbo tantum exbitali. Quyd si vehementius

aeger laboret, stercus in os usque aicendit, & singul-τus oritur. Cupa enim intestina,quae hoc malo tentan-

329쪽

aur, appetant a se expellere quod nocet, quodque iatri Iongo tempore caepit esse molestum , nec se propter obstructionem exonerare possint, concitant violentius moxiam materiam, & in partes superiores contra natu-aeam propellunt. Obstructionis autem causae sunt cruditates, & continua ciborum corruptio, lethalia medi. αamenta, Enterocele,Inflammatio,Colicus affectus, &aliquando stercoris nimia re siccatio.

Ilium, ελιΘὸς, est tenebricosa vertigo, quae fit, cum humor crudus, cum fatuoso crasso spiritu, in capite mouetur, & idcirco praecedit Epilepsiam, & Apople-

Ilium,λαγονων ός. ν, est apophysis ossis sacri, superna,&la, continens intus ventris imi partem plurimam, tangensq; Ilia. Os enim sacrum tres habet apophyses e stas,nec deorsum,nec sursum repentes, Ilium, Coxae, in Pubis os: tamen os totum , Ope os illum vocamur,

quod id magnitudine,& crassitie praepolleat reliquis. Illegitima cosia, quae Notha, uria, & Mendos dia

Cuntur, F. de anatom. admΟd. cap. r. Cartilagineae admodum existentes,sunt quatuor vItimae costae, quae ad Pectoris os non pertingunt, 8. de anat. adm. cap. I.

Illiseo, vide Collisio. Alsi, ab ιλλο, Oculus, dc Strabimus, seu strabili

mus, sunt inuitae, musculorum palpebras mouentium, concussiones, i. de sympl. cauc cap. t. , vide Gargareon.

Imbecilla corporis pars est, vel quae a primo ortu suo,& nati ra, est intemperatior, vel quae ex praecedente aliquo morbo, intemperiem contraxit, vel quae ex praesenti affectu intemperata reddita , promptius vero in iis partibus imbecillibus superuacaneum, qualecunque id sit, & morbidum congeritur, & suscipitur, quam in membris fortioribus, II. ineth. 2 Ο. Mutatus morbui est, cuius longior est accessio, de minor

330쪽

minor satis remissio ; quo genere Antiqui Tnum quo ridianarum, & semitertianarum reponebant,lib. de Ty-

.Pis, cap. 3.

Impetigo Λειχία ,est summae cutis. asperitas cum rimita, prurigine,squamis,& furfuribus,tib.finit. Agrestes verbi impetigines nominant, quae , medicamentis imbecilli- ter siccantibus, nihil iuuantur, a validis irritantur, ε .do comp. med. per gener. cap. 1. Ea autem Impetigo, quae Cum pruritu fili, etsi non aspera, sed lenior, quam vel mora,vel Lepra est; adeo ut si sola saliua quotidie defricetur, sanescat: sed ubi increuerit, extremam cutem in furfures resoluens, in Psoram transit, atque deinde in Lepram,ubi pro furfuribus,piscium quasi squamulae concrescunt, & per frictionem decedunt, s. de Compis medic. loc. c. s .& c.7. nec tamen est is morbus, qciem sticum,seu Neapolitanum, seu Hispanam scabiem vocant,ut alibi mihi forte ostendendam erit.) Caeterum ΛαχGΘ, Lichenis nomine , illum etiam impetigin mmorbum, Menturam Romanis appellatum,multo magis ferum , &.aegrestem. Plinius comprehendit, non1quamis, ut Lepra, sed fedo cutis furfure , totos primum vultus , deinde vero & collum, pectusque,& manus occupans, oculis tantum immunibus. Fuit autem,

ut idem author est,nouus morbus,& ante Tiberij Prin cipatum penitus incognitus: nec vero in iis tantum notis feritas eius erat, sed quod admodum contagiosus esset, soloque osculo vel contactu, non humilem aut mediam plebem, sed solos proeeres inuaderet. Ceusus Lichenem, non interpretatur, sed

pulam ; cuius duas, quas habet & Lichen , differentias, feram, & mitiorem: Nam quae ab eo describitur Impetigo, Lepra est. Impetum facientia, vide Continentia. Implicatus assectus est , in quo multae sunt assedis partes; nam potest idem homo , non solum laborare

s 3 ex

SEARCH

MENU NAVIGATION