장음표시 사용
551쪽
cap.9. de anat.ad. c. I. Ληνὸο, nomen est profectum primum ab Herophilo, deinde ab Anatomicis usurpatu .nteria, proprie non pro ulceratione intestinorum , ut plerique Medici solent, sed pro cruento ex intestinis proluvie sumit Hipp. ut etiam, quando exiecoris imbecillitate, cruenta dejiciuntur, affectio talis quoque torminum nomine appellatur: id quod & fieri,& dici a Medicis quoque videtur, ε. de art. 4. Fiunt
autem tormina, & proptra morsum Vehementem, M propter spiritum flatuosum,qui non habet exitum,sed in intestinorum inuolucris est interceptus, & praeter naturam detentus, .aph. I I. Vide insemeria. , Torpor motus & senueus difficilitas, diminutiove in toto corpore, & maxime in artubus a frigore ,
coniuressione neruosorum corporum, concitata, I .deca is sympti cap.s. Aliquando ιογον significat ventriaculi in concoquendis cibis imbecillitatem,com. 3.in ..
Tortio est, cum articulus quidem est illaesus,sed neruosae eirca ipsum partes tortae, & p. n. coruractae senuid quod inaxime in iis contingit, quorum in Vacuum gressus dilabitur, 3 .de iis quae in med. 3 I. Toxica, hoc est, venena, quae mortem inferunt, lib. de Dynamid. , apud Antiquos, certa quaedam species veneni fuit teterrimi,nec tamen id esset co stare adhuc arbitror. Videatur Plinaib. 16.cap.1 . Trachea, sunt aspera medicamenta, quae a cataloca vicerant,& exasperant, libr. de Dynam. in proce nato. Tει της, a peritin, est vitiosa conformatio parti Cui accidit, inaequalitatem insempto latinore india cens. Huic contraria affectio λειότει, id est, lanisas, di-ςitur, suntque piami generis morbi,qui in Ormation consistunt, & a causis contrariis promiscuntur. EmΩ. peramur enim quae prius erant laeuia & laevigantur,
quae r tua erant aspera; illa quidem ab humorum acria. monia,
552쪽
monia , aut medicamentis adstringentibus resiccata ,
t sunt enim & acria & adstringentia potestate sicca)haec vero a pingui & lento humore madentia. Praecipue vero in ossibus hoc malum apparet, cum non recte a Medicis curantur. Trachea arteria,vide Anyera arteria.
Trach a, altera est species scabiei internae palpae- brarum,aspera,doloxem, & grauitatem faciens in ocu- . lis; humiditatemque nimiam in generans, lib. de ocul. pari. q. cap. 9. Prouenit saepe ex mala curatione, affusis nimium diu collyriis. Nam sicut in vulneribus aliarum partium illita pinguia cainis excrescentiam inducunt,sic etiam in palpebra. Potest: etiam ob diuturnam defluxionem excitari, sed non mordacem: humor enim mordax,non palpebram, sed oculumpotius ipsum infestat. Hoc vitium sunt qui . lάσυμμα siue δασυπτα appellent. Attamen ea distinguit Aetius , scribens δα συτητὰ esse inaequalitatem quandam palpebrae interioris superficiariam,& cum rubore: παχύτου- Ve-m; siue esse palpebrae internae inaequalitatem'& asperitatem multo maiorem,ade ut intra eam emineant veluti Milij grana , aut Erui semina cum dolore& grauitate. Malum autem utrumque oculos habet humidiores. Idem vero, si intendatur, magisque promineat appellatur , tandem ubi ad extremum .peruenit,τυλ ιος. est collyriorum certa species, tollendis oculorum asperitatibus emcax. autem pharmacum dicitur quod deterget ea quae adhuc mollia sunt,nec adhuc chirur- .
553쪽
a Firatio seu Pers iratio ,es iiisensibilis per poros
dimatus excrei nemori ura fuliginosorum flatus, I. des anitat. tuend. cap. i 2. vide Inspiratio.
Transumtiu: Is rnotus,quem Metalepticum vocat,est,
quo per machinas utuntur plurimi, tum architecti,qui Mechanici dicuntur, tum Medici, qtii organici nuncupantur , qualem motum natura musculus conciliauit, quoniam nemorum principio existens, Cerebrum & . ratio, ibidem radicata, per neruos , tanquam habenas, musculos laryngis E. G. intendit; sic etiam neruus, quia cerebro proficiscitur,a superiori loco per totum collu fertur deoruim, ad multam usque thoracis partem,
indoque rursus redit usque ad laryngem, ubi neruis in laryngis musculos insertis, quasi a manibus quibus- da,linguli musculi deorsum trahutur,7.de Vsit pari. I 4. Trauiates, Latinis Bia vim nominatur, qui hac patiasione correpti sunt, καυλοὶ Graecis, Blasi vero Latinis dicuntur, & sunt, qui certas literas Alphabeti expri- mere non valent. Affectio autem varia esse potest. Primum quidem breuitas linguae, quae tame rarissima est:
Deinde eius inteperies humida & mollities. Hae naq; siit naturalis balbutiei causae,a quibus fit,ut lingua prioribus dentibus male innitatur;breuior quidem propter
breuitatem;humidior vero propter imbecillitate. Humidiores enim linguae musculi non possimi firmiter stabiliri,quod est tamen necessarium ad literarum t&r pronuntiationem. Itaque eas tanqua t& ι pronuntiat, pro τριωλω dicentes τλ-λός. Plurimi quoq; balbutiunt ab externa causa, ut qui plurimum dicendo . aut tibia canendo , & ex febre vehementem linguae siccitatori contraxerunt. Lingua enim his euadit imbecilla , nec
propter siccitatem dilatari potest. Balbutiunt etiam aliquando ebrij,lingua & cerebro humore nimio perfluis & praegrauatis. Itaque patet praecipuam ferε
balbutiet caviam sitam este in superflua humiditate r
554쪽
propterea scripsit Hippocrates balbos alui profluuio
maxime corripi. Tremor, vide Palpitatio. Tremor ocudorum,uide Mollities.
Diehiasis, id est, Pilare malum, morbus est, in quo cum crassa urina, veluti capilli una exeunt, A. aph. 76. Siquidem talia quaedam corpora in renibus possunt concrescere,& ab humore crasso & viscoso,vsto e calore, ut docet Galenus. Adhaec Trithiasis est affectio, in qua pili inutiles, & pungentes palpebris innascuntur, η. de compos med. loc. cap. 8 vide PhalangosisProuenit malum hoc ex superflua humiditate, ex qua pili, tanquam herbae in humida terra luxuriant, vel palpebrae ipsae resoluuntur, nimio humore redundantes. ut ιαας etiam vocatur mammarum dolor, quem pi-
ius aliquando mouet in poculo forte haustus. Is autem nori sedatur,donec pilus vel gressus sponte exeat, vel csi lacte exugatur. Id mali genus etiam τρεχί- vocant. Triera, hoc est, unciae quatuor, . de compos . med. per loci cap. 84. Trielochiis siue IrVcula, figura est,qualis E. G. inest quinque membranis cordis,tribus in dexter1 parte, duabus in sinistra consistentibus, similis figurae triangulari, & telorum cuspidibus, T. de anat. iam. cap. 9. Trigona medicamenta mi, ex seminibus composita quae sicut ad torporem inducendum mitiora ita in futurum sint minus tuta: quibus omnibus utilius anodyna sumuntur, I 2. hod. cap. t. Τρέγι- , Pastil- Ius,in medicina olim celebris ad sistendos dolorem: est
enim stupefiustorius. Sic dictus fuit a figura, qu1 fingebat , non a numero medicamentorum. Constat
enim quatuor medicamentis; semine apij,semine hyoscyami, aniso, δc opto ed quorum pondera non sunteiaem Galeno,Paulo, & Aetio.
555쪽
Triflaos,sive TIsmos, Latinis Stridor, est con uisio musculorum mandibularum,ex qui fit dentium inuita
concussio, 1. de caus sympl. c.2. Ἀσμὸς, siue τρυσμὸς, sonitum edit,sed tenuem ex instrumentorum aiffustia. Ex flatuosu aute spiritu cum exiguo humore essicitur.
turam sapiens . quae tertio die exasperatur,& ferme in integritatem remittitur ; sed siqua febris, tertio qiu que die exacerbatur, neque perminimum interuallum ita mitescat, ut in eo febricitans prope sinceram infebricitatem assequi videatur ; hanc si quis triaubres
nominare velit, forsan & ipse non sine ratione in hane sententiam descendere videbitur,comment. a. in de morbi vulg. 2 3. Tritans, vide Tritaophiser. tuus , Graece Tρἰβο , apud Hippocratem significat eam corporis partem, cui siue stantes , siue ambulantes, siue ledentes, siue iacentes, innitimur; ut stantibus nobis, atque ambulantibus, plantae pedum ; n tes , sedentibus; spina tota,supinis ; cubito, innitentibus cubitus, 1. de his quae in med. Sic etiam ut aliis thor est Galenus apud Hippocratem,locus tritus dicia pur & callosus. Trochantera, Latinis obereuli ,magni ossis femoris processum in specie sic vocant, a. de anat . adi cap. 6. & libr. de ossib. cap. 1 I. vide Femur.
Trochlea brachi ,vide Bathmides. Tromata, Latinis nominat Hippocrates m gnas noxas , ab aliquo extrinsecus, etiam sine vulnere illatas, com. s. in 6. de morb. vulg. I x. Vnde Hippo. Crates τετρω- ον vocat eum , qui quouismodo offensus sit.
556쪽
Trasmos vide,2rs mos. Tuberbula. iunt qtraedam sponte nascentes,& celelia 1ime factae inflammationes, quae celerrimc in altum attolluntur acumen, & celerrimc suppurantur, & pi
rima horum in inguinibus, & alis, est generatio, quo niam in his partibus multi stilat ad enes,qui apti natura sunt ad has superfluitates prompte excipiendas, 3. aphor. 26.Tuberculum insuper nominat Hippocrates , quod alibi ipse solitus est vocare Suppuratiι-nem,Graece EmDema, 7. aph. 8. de tumor, cap. i' Tum Or,vide Oncos. Tunica cordis , sunt corpora tegentia extrinsecus utrumque ventriculum cordiS , 6. de Viu pars. cap. 3.
Tuniearum nomine , quidam sola composita Operimenta designant;alij autem crassa; alij,nisi compotita simul & crassa extiterint , eis appellationem hanc non tribuunt. Ad eunde autem modum,& de membranis litigant;quibusdam enim simplicitas iusticit; aliis autem tenuitas;alij ambobus opus esse arbitrantur , ur ita nominetur;& nisi tenue fuerit simul,& simplex operime-tu,id nolui vocare inebrana: At Antiqui certe, tunicas, inebranas, meningas, praeter haec omnia alia opcrimeta
sic vocant ; quos nos quoq, sequentes, a vana quidem in nominibus garrulitate discedemtis, , de usu pari. c. 9. Iurgere,verbum est translatum ab animalibus concubitum appetentibus , ad humores: nam sicuti illa 'stare loco non possint, quadam titillatione impulsa,
eoque affectu concitata, motu feruntur turbulento ;& sic humores plerumque in motu vehementiore, atque transflxu a partibus ad partes in morbi princi- .piis,mouentes, titillantes,& quiescere non permittentes, cum & ipsi pariter moueantur , & transfluant, &perenni hac sua latione aegrum molestent, turgere di cuntur. Tales ergo dicuntur humores turgentes. , ML
557쪽
Tureidus dolor est,qui a parte primarib affecta, veluti e radice incipiens , celeriter in partes adiacentes
Turae idus pulsus de Gracilis. Tosis est vehementissima quaedam efflatio,qua plurimus simiai, celerrimeque foras actus spiritus attrahit, propellitque una secum tuo impetu, quae vias suas obstruunt, a. de sympl. caus. 4. Cum enim externus aer' in asperas arterias trahatur, quae cartilagineae duraeque Litit, nec contrahi circa id, laod continent, postiuar, incitatum hunc excogitauit spiritu S exitum, quem Vocant tussim , quo spiritus sibi ipsi violenter,dc cum impetu delatus, vias expurgat, non aliter quam tubos, &fillulaserpurgant harum opifices, .de causisympi. . Tussis sicca,in qua nihil expuitur, . aphoris s . ID Ops; id est, callus; sic autem nuncupatur, cum in palpebris asperitates ex senectute crassiores, albidiores , & parum sensiles extiterint, eoque minus deleri. pollunt, lib introd. cap. 33. Tympanias, i & d anites, Hydropis est species, in quo spiritus flatusue crassi, frigidi, totam thoracis superiorem, & inferiorem regionem, tumentes facit,
Tynesmus, Fide Tmesinus, Sc Tenesmus, appellatur, est recti intestini vehemens tensio,& assidua deiicienda cupiditas, paucis admodum sequentibus excrementis, quae quidem ab initio pituitosa & pinguia, progress. Nero temporis, etiam abrasionis specie deiiciuntur ; Miis, quae a supernis descendunt, haudquaquam misi eri Videntur. 6. loc. aif. a. Tinesmus alibi dicit Galenus ulcus est in recto intestino factum,quod quidem infert symptomata Dysenteriae similia, nixus tamen multo vehementiores, quam sunt dysentericorum, s. de synis
558쪽
cendentes,sunt,quarum media esstsemisertiana, ι .aphoris. 32. Τυρωδες πυρετὸς, nomen est febris continuae &ardcntis, non per se quidem natae & essentialis, ut vocant, sed symptomaticae, & aiecinoris erysipelate ex- . citatae. Vbi enim viscus id erysipelate assicitur , febrem inde ortam, τι εωδε Veteres appellarant, sicut aventriculi erysipelate λει τυ - , & ab eo qui pulmonem infestat, Galenus comment. in aph. 2. . lib. q. vide. Rebras
Taphomania, quae & T phonia) est Delirus lethargus, vel Lethargicum delyrium, libr. finit. Dphomia
appellatur,commistus affectus ex lethargo, & phrenitide, libr. de Comat. cap. 1. Ego vero , quoties ad finem usque tum desipientia, tum Coma persistunt,affectionem hanc ex phrenitide , & lethargo mistam, appello quidam Taphomaniam Vocauerunt, . proIth. l. pus, est ordo intentionum, &Temissionum ; Pe-
rarius,sule circuitus,est tempus intentionum,ac remisis' sonum in morbis factum , lib. de Typis, cap. a. siue, est formula quaedam accessionis, cum vel subsequitur, vel anticipat. Definitur quoque , quod sit reditus ab eodem, ad idem, I. Cris. 3. Tria, apud Arabes, & barbaram sectantes medici- nam,idem est,ac Ophiasis ; Tyri enim voce,omnes serpentesac potissimum VipreM intelligunt. V Acuario, Graece Κενοω1ς,vide Purgatio. Vacuus pusus est, qui arteriae eleuationem fa-- cicbullos amot digitorum impressioni egressus,per vacua occureat, i .de dissi puls. cap. 6. agina, de Membrana dara. Vaginalis tunica,vide Et troeides. Glta,appellantur crura n exteriorem partem Ver sentia ; quae vero in interiorem, vara, dc manca, .do
559쪽
vora amor est extenuatus,qui pluribus est in spi
famentorum raritate,corporis mollitie, substantiae fu .sione, i. simplic. 8. Harices, siue Cisses, venas omhes dilatatas istiqui appellabant, lib.detum. 36. 'rices, simi venae latiores in coxis,testiculis,& cruribus,quae ex crassb & melancholico sanguine turgent, adeo ut pellente natura, ad partes ignobiliores , humores crastas , & nielancholi cos,dii um passionuna generatio sequitur , 6.aphar: Variciformusexus , vide Flexus varieiformis. Varicosia assistens, vide Genitalis,Glandulosistentes,& Asatis genitalis.
Taricosus Meatus, vide Genitalis. Varus , exiguus durusque tuitior est, in faciei cute obortus , Graece Dnthos , qui differt a ficosis tumoribus in mento prouenietibus, non soldm quod ex craiaso humore c0nsistat, verum etiam quod participet tenui quadam sanie , ratione cuius facile ulceratur .hon
recte, atque ex arte curatus , lib. de remed. parti facicap ii . vide tinthos, & Ficinia tumori.
Vasa dUerentia, vide sandulosi assistentes. Vasa hyermatica, Seminaria,vae vulgo Praeparantia .ppellanitur, vide Mandulosi assistentes. Vehemens puιμι siue Validus δὸ Fortis) est qui violenter tactum impellit , & quasi ferit : remisvj, siue languidus, qui debiliter; de pulsi: ad Tyron. capit. 3. M lib. bde differ: pulsi cap.
Vehementia morbi, est ea , vim magnisnavnem vo- Canti& mos morbi . quem modum siue naturam morbι appellant, i .cris 3. Vellicationes , seu Aservilines , iunioribus Medicis appellantur eonuulsiones,vae in sbris musculorum cor, qngunt,diam nimis intentae,interdum rumpuntur, 3.daliis, quae in medet soa
560쪽
nica, fibris triplicibus contextum, sanguini deserendo
destinatum : venae etiam nomine,arterias comprehenderunt Veteres: quo sensu Plato in Timaeo , venas a Corde oriri asserit, ut testatur Galen. 6. de Placit. vide Arteria.Prodit aute Vena omnis ab hepate,quae modo. vere & simpliciter Vena dicitur. Nam siquis contedat Venam arteriosam a dextro cordis ventre nasci,ut certum id est, sic ea non simpliciter Vena dicitur. In uniuersum aute duce ab hepate oriuntur; una, a sima eius parte ; altera,a gibba. ex fima oritur, variis nominibus appellatur, ἡ ω ἰ τα πυλας, μέγάλη λε χεMix,quod sit aliarum velut quidam truncus : Vulgo Vena porta dicitur. Haec in sima parte hepatis quinque interdum pluribus paucioribusve radicibus actis,& postea in unum truncum coalesceribus, jecinoris portis una amplaque egreditur: pauloque postea in duos maiores ramos diuiditur,quorum unus lienem petit,alter fertur in mesenterium,utcrque in quamplu-ximos ramos diuisus.QΗ autem a gibba parte jecinoris proficiscitur, pluribus similiter nominibus vocata est ab ipso Gal. κοιλη, ita ατέπις. Ea VeDariu Omnium capacissima est,sparsisque aliquot radicibus intra jecoris parte gibba similes Venae portae radices spectatibus,& propemodu tangetibus, mox seu truncuS US . emergit,nec multo post in ramos duos scinditur,quo-Tu unus in superiores,alter in inferiores Partes fertar. Vena arteriosa, Vide Arteria venosa. Vena axillaris, vide Axiliaris vena. Vena avgos Graece, Coniugio carens Latine, vulgo Vena sine pari, ea est, quae in quibusdam animantibus iuxra cor adnascitur ; in quibusdam vero ut in hominibus, ex ea emergit parte, qua cordis aurem dextram
Vena caua tangit Hinc , si quidem emergens, humilius depressiusque per cor defectur, atque in spinam contori letta, . re