장음표시 사용
12쪽
debetur opusculum istud, titulus eruariis. Etenim l
siste tetur suluctum eii : erit e undi quidem lmstoria; sed Isundi progenies per rectam quandam sicce sonum seriem de ludia, cunis auxilio licebit cuilibet, etiam luminibi orbato, conspicere San iam Omnipotentis Ecclesiam , a siis Omo que incunabulis, ad Qtriusque nunc prout tam aetatem , vis biliter propagatam. At quiis ibi talem Cendicet Indicem : tis quem visibile suum Caput istamet indice μὴ Sancta nunc prodit Ecclesia Z Luu merito ma' Genealogia Mundisiom reclamet delineationem: quam qui totius totam iam in se contrahit, tanquam ultimus in vivis agens Pater, Mundi generationem trirculum arroget sibi totius diuina famiba: nisi qm ,sicut primus quondam omnium nasiente Mundo genitor, futura circumuolutioni sebolisistitu sicra primordia dedit , ita po iremus nunc ex lens cunctorum Mundo sine cente parens , claus iam fere sacratioris eius lem parentelal reuolutioni complementum addit Z Si spedietur natale solii in : est Hi pa
tria Francia regnum. At quem animo resticia cordatiori cordatum i lud regnum: quam eum , qui non modo , elut omnibus GHIianis,
uniuersalis est ei diuinus pater, hed etiam singulari rationesingularis; ut qui Chrictianismum oe pissimum eius Regem , nunc primogenitum setium diuinitus Ilium haιet ς Dicamne, qui iam olim in Franciam Nunciuae Sancta Sedis, intuens primogenitum Henrici Casta istium Sedis i ius nomine desacro Taptismatis fonte leuariis cui istum vidit
unicum tunc generatione tanti Monarcha natum: Ac eundem intuetur nunc unicum regeneratione termaxima matris Ecclesiae, cuius, Tone ex
Maximim, sponsus est, suum Z Dixerim, qui sicut olim primo: enitum Ecclesia Henricum Magnum Francia delicias cor vidit, fouit, coluit,
13쪽
aedilixit sic eluserim e sonarchae primogenitum iure naturae Lia maeum XIII. nunc At mel atque Ecclesia iures id primo genitum, in s cit, amat, peramat, diligit, ac paterno corde complestitum in Franc cis ergo campis ortus bis primitiarum fasticulus, debetur Summo Sacerdo
ri, Franciae nostrae Patri, Parenti, Disectori. Si collectoris istius fas ensi, utio habetur aliqua : Relirios militia nomen ille dedit: in Gange caB. Franci i Reguti sacramenta iurauit. at cuiujssam fuerit plenum itis in ramusculi frueitim : msi cuius in plensiimum e i in arborem ipsami dominium ' Volos eciali prae cateris militantium castris, promittith an gelicus ordo Fr incisianus Summii Tontificibus Obedientiam G Reust
rentiam : ex quo Summum pro rempore Ton fram exstentem a roscit
familia seraphica , tanquam primum situm Superiorem regularem. Num primo βιο si veriori non debeat, etiim minimus omnium subditio, totum quod est , totum quod potest tum quod agit 8 Accessit huic ti liuis , Summum no Irum Tomi tam , Stemmmn nestrae Francia Pa - trem, ummum ordinis nostri Superiorem , habere conscriptum delem flationis nosrae commilitonem , anima dimidium pia, chari imum suum fratrem. Aduassi summus in Iapiens, qui testimonio sapientis attingit a me que adfinem fortiter, distonit omnia suauiter, Utima suo misi per media commoda iungat, ita tu virtutis prosessoribus prouiderat, ut i/nter infimum humilitate quod instituit, s supremum authoritate quod constituit, tanquam corpus inter podes in caput, tanquam elementum 6mbolum intersolum coelum, medium quendam ωIocet, qu sicut terrae decorauerit a nitate , sic caeli beauerit consanguinitate. Haud mu
tum dis ari quondam ratione, dilector ille populi pii , seupremum ei praeficiens cia G1sen , germanum M sis Aaronem medium quoque dedit. Itaque quasi per matu Aaronis nostri, Musi quoque nostro , quod.
commendauit Deus, quod noster modulus fert, in ornamentum tabc
naculi sui, licet infimorum s plebe modici Omim ego , munustulum hoc profero, do, dono , dedico. Sed erit qui postulit, i, mod) munus adeol tenui filo contextum , in auro um aὰeo de ramentum , in veneraudas' adeo manus supera tilii Pontificii conjcio ' Tenuis imum quidem ru- deque multum esse respondebo , si umoris insticiatur industria. Verum,s gintilem in obiecti materiam , necnon in Aliquam eius ordin. tionem, per icax infigatur intus s , m.i vimum maximo praesentari videbitur iEst enim obiectum illud ta v impactum diuiti's, adeo diuersis atm τ llut argenti filis intertextum, discoloribus emim uniuersi ques generis recamatum, Li' is denique pretiosis p im tanquam superinductum siminora nunc munera nostrum non restuat tabernaculum , apud - sum quoque non vltimum fleret opus suis obtinere coaptamentum. In langusto sum, cui merito magis comparari etaleat, an horto nemori. Reis illius permaximi, quem insuerum Liber Esther initio mo .st, Artaxerxem Longi manum nonnulli verisiimiliter dicunt: an potitis v stibulo horti s nemoris , quod regio cultu ου manu consitum enat, pendebant ex omni parte tentoria aerei coloris, carbasini, ac hyacin-
14쪽
thini, si eucata funibiu b nis atque purpureis Hui ebur peti circulis λ- seni erant, lumuis marmoreu fulciebantur, Lectuli quoque aurei
in argenteipuper pauimentum simaragdin. es pario stratum lapide de
picti etauri quod mira varietate pictura dccorabati An etiam ei, quo
sitim describitu, grande paratum conuiuium principibi in ueris p is forti mu Persarum edorum inclytis , praesectaprouinciarum,
ut ostenderet diuitias gloria regni Di, ac magnitudinem atque iacitan tiam Zotentia siuae ; cumque implerentur dies conuiuij , inustauit omnem populum qui inuentiu est in Iusean, a maximo usque ad minimum, iugit conuiuium parari in vestibulo horti nemoris, quod rebo cultu manu consitum erat. A quo conuiuio bibebant qui inuitati erant, au- .lreis poculis , in aliis atque aliis vasis cibi inferebantur vinum quoque ut magusicentia regia dignom erat, abundans, s praecipuum s In a tur ; nec erat qui nolentes cogeret ad bden m ,sed sicut rex patuerat,
praeponens mensis singulos de principibus sivis, ut sumeret unusqui ite
quod vetit. In quo conuiuio, die septimὼ cum rex es et hilarior , t 'ρο inimiam potationem incaluisset mero, praecepit scptem Eunuchis, qui in constrictu eius ministrabant, utintroducerent reginam Vasthi coram rege, pos ita si per caput eius diademate, ut ostenderet cunctis populis, principibus pulchritudinem Egius. Iu qu3 conuiuio postquam Vasthi renuit , ad regis imperium , quod per Eunuchos mandauerat, etenire cirempsit, irato rege decretum est , ut nequaquam ultra Vasthi ingrediatur ad regem, sed regnum istius, altera, qua melior est ilia, accipiat: dein placitum, ut quacumque inter omnes oculis recis placuerit, ipsa regnet pro Vasthi. Per quod denique conuiuium Esther inuenitgratiam in consuctu i Pius, qui pinecepit Eunucho , ut tam ipsem quam pedisse-
qt ta eius, ornaret atque exta ret: Unde formosa valde incredibili pulchritudine, omnium oculis gratio a oe amabilis , 'uemque ducta ad cubiculum regis, hoc, septim. anno regni esto, tandem adamavit eam rex plus quam omnes mulieresi habuitque gratiam in misericordiam coram eo super omnes mul eres , oe possit diadema regni in capite nus, fecitque eam regnatre in loco Vaghi. Non carent hac mUerys. Ad imtcnta properemus. Si stibi Lim operis huius , horto nemori regis i bres magni comparauc ira: non manis erit Iario. Luid enim in hac Chrο- volo a congerie re periresiit: nisi frum, fructuum, arborum omnium digestam ex ordine distositionem ' Luid nisi cunctarum rerum oriuatum oculis mentis decorem 'Si vestibulo horti γ' nemoris: propius aderit comparatio ; nec tamen hortum ipsiem excludet aut nemus. Nam quid in illa Mundi, stupenda dixerimus an miranda, verius mirandas istoestupenda compos ne, diuiυδ cultu, dixina manu consita, diuinis, iu-q am , manibus illis, quae fiunt tornatiles aureae , plena hyacinthis, libet con icere: nisi generis omnis creaturarum ineffabile decus orna n- tum Z Mundus isse et sibilis , hortus est ac nemus omnipotcntis Dei: cu ies cx omni parte pendent tentoria coloris omnis, marmoreis sussulta co.
um uis, strata is lubs auimento vario. Verum, gula quaeque mi
15쪽
tens, quod pr cipuo attendo. in illa Mundi Generationum,ntque num kr in itione magis elucescit, quam, si Deum ορ- timum Maximum eloquimur, Creatoris omnipotentia, sapientia, bonitas, prouidentia , ternatis , miliaque Diuinitatis attiab Li, prae ι- cata, no tu quam, si homines profamur, rationalis Oeatura productis, conditio, mores, virtutes, vitia, es Z am , Destin s hominem, i lius meritum , istius debitum, istius tande secundi opera iacis gutis mel innumeratio per illum Z se summi regis conuiuium Ce sectamus. Conuiuium EDd est ab initio mundi praparatum, ab eo qtuis cit raram magnam, qui fecit nuptias sis sio. 9listini, uicquid n O te per creationem , legistationem , ins rationem , Oratias cesses, humanam has re potest monum. Vinum magnificentia regia di ium, .lo Irina coe pis, per quam xcpleta Hi terra scientia Domini, sicut aquae maris operientes. Paratum equidem conuiuium principi tu ac pro iis forti, mis in incolis. Ad ipsium tamen inuitatus quoque populus omnis, qui
reperitur in terris, a maximo et que ad minimum. Totum vero hoc, Ursu ii. i. ostendat Rex regum diuitias gloria. pua, magnitudinem potentia se . At magnitudine enim speciei creatura cogvscibiliter poterit creator horuni via ri. Intiis ilia enim Eus, a creatura mundi , perca qua facta sint, intesiecta, conspiciuntur: sempitema quoque eius virtus in diuinitas. Auoniam iliritus Domini repleuit orbem terrarum: hoc quod continet omnia, entiam habet vocis. Comedentibus inferuntur cibi, vasis alijs atque alijs: vinum poculis aureis : non est qui nolentes cogat,
sed si tibi in i sis singuli principes pirapositi sint, ut pumat unusqui f
que quod voluenit. Sobcet , scientia Dei distribuitur in rioribus a prae positis, cundum me iram donationis Christi: Deus ipse limpidiores essi latices per auream uam charitarent, yr Spiritum suum S. anctum propinat: unus ti ue pro voluntatis a sectu salutares istas expressiones pol tat. Posirema conuit perpendenda. Deus isse factius homo , 'ton
i conuiuij die .septima is ab undi tempe ite, po quam praecipub octrina se a calice, pretiosi= mero propri se i sanguinis hau , per me amplam
, charitatem incaluit, is tanqucim alter Noe sibi is vineae sua musto, nu- i dans in cruce, iacuit in I abernaculo 'o : praecepit septem stiritibus , ut in constectu throni eius sunt, ut introducerent coram se Syna Nam, notuis indumentis ornatam , posita praecestentis ansa corona super eam, ut ostenderet cunctas populis puli ritudinem nil pis, do mentorum, in cur sitim tot benefictorum in eam. 'At illa renuente , diuertit Rex ad aliam: Gentilium eligit Imrem manam rerum Amivam j, electam
ornat, ornatam amat, amatam diademate donat: ingratiam esus p dissitu is etiam generationes decor. st ke Molit, ac dea rat , unde formo
sanumalde atque incredibili pulchritudine, omnium oculis gratiosam amabilem , introductam tu cubiculum eius , septima qu. in statuimus T conssi Teris , tanquam regni si si primὐ qt dam anno, randemi adamavit eam rex plus quam omnes alias , habuit i a Variam o m. triconcam coralia eo super omnes, seritque ibam regna loco Synagoga.
16쪽
H est Ecclesia Anni m. r. Hac est qu on Christur dilexit Acrisiam, se sim tradi ro ea, et: iram n foret, n .ms L acrὰ es verbo Gla, Qt exhiberet ipsis ibi glorio am Ecclesiam 'non habontem maculam, aut rugam , aut aliquid huiusmodi , sed ut pit sanctis Ο
immaculata. Haec est qua D abunda canit: Tenui eum nec dimittam, donec introducam illum in domum matris mea, in cubi rem genitricis mea; introduxit me rex in cellaria serta am vinariam, ordiuauit sin me charitatem. Hac de aua con init ipse: Sexaginta ni regina , octoginta concubine, es adolescentu irum non e si numerus ua est - lumba mea, perfecta mea , una est m atris is, electa genitrici a , I - c. tu pulchra es amicis mea, π macula non est in te. Terribilis ut C. i - ...... virum acies ordinata; Tone me ettsignaculumsuper cor tuum, ut gnaculum super brachium tuum: quia fortis est Ct mors Plerit , duras it
infernus aemulatio : Aqua multa non potuerunt extinguere charitatem,
nec mina obruent ictam. Vtique, de qua Sponsus aeternus decreuit, δε- cretum ipsemet ore proprio promulgavit: Tu es Tetris, e super hanc petram aedi Alo ecclesiam meam, sportae inferi non praeualebimi aut uers: s eam. Utique, cuius nunc, . ter Matis e Pater, tanquam i l liis Sponsi Cicariur legitimus, illius Petri siccessor dignissimus, existisi Caput, IIo erutor, alter Sponsus, ait Tereus , Pateramanti semus, Nater amat imus, Summus Tontifex , Tontifex Ogilint imus. Sed pedem ab Oceano retrahamus. vid omnia haec ingressum non tantum exhibet siubiectum istud , me tum etiam plurima tantorum mirabilium
cons cienda praebet ab ingressu. incasium igitur et est talo horti
nemoris Mακροχυῖος illius fuerit ipsum comparatum. Taucis claudiam. In mentem, edit paucis iterum hoc opus horto nemor, que comparare. Consitum patet ipsum adeo variis inteilectus N Coluntatis obiectis in Scriptura Sacra contentis, mi iure vocari hirbeat S)lua scienti ad pietatis. o cuinam osseratur, mimim debeatur: nisi Pontifici, quem v lut hortum sutum ac nemus omauit longa Summi Regis motas, omniabus litterarum deuotionis oblectamentis 'tam Mundum etniuersum ardet cum zidere factum T. si one Catholica Superni Rem hortum
ac nemus' ius in hoc ammantia studia di tum 'Pont cla pietate I
monimentum componit ex an 'sammea stra charitas , visceralis sua dilectio Patris p In mentem quoque redit, non satis et quedi m nos prol motis iniectam istius muneris eluisse paruitatem. Sit illa plus adhuc te- il nuis quam objcitur. Sit aquas sex elementaris , qua nihil quod eratur, implex aut tenue magis. Ex suis tamen ortum ferunt, qui quid a terra coelum reum amplectitur. Ex aqua pultielem homi nem factum Scriptura Sacra contestantur. Ex aquis regenerat m j humanum genus proc imi Euangelium. For an ob qui mile Sinetas illi Tersa, nihil habens quod erret Artaxerxi Memori, maximo re- Persidis, i mphas desumine sumptas porrexit amba manu : mbo-tam, quo noti m faceret, apectu se donare mundum quendam et niuer sum. Sic igitur At a no a modicum aquapropisa continenti. proferen- l
17쪽
tes, plurimum tamen pro rei virtute portant. Mundum num continent. t. em maximum quid, a minimo licet , iure non iniunt Maximus sibi non renuat. Suppetias fert altera consideratio. Deo non tam placet munus ouam manus, non tam effectus quam a s
dis Ofrentis Tropter quo res exit ad Abel, si j era eius ad
Cain autem ad munera illius non res imi s ci turba iactaret asin et Q lacium, multique diuites iactarent multa, venisset autem eti- a una pauper , ω misi et duo minuta , conuocaris Iesbs di intilis suis ait litis: Vidua hacpauper plus omnibus misit. Deficeret erra Gopondere munus, pondus tamav omne resceret, muneres' onderansomni totus erens ectus. EAccipe ur, Reati me Pater, quoda sectu toto debitum ainitionis , ubiectionis, atque deuotionis, nomine Congregationis Seraphica Fratrum Minorum Capucinorum, issent ad te-
18쪽
E q aibusdam breuiter inonendum te duximus, Candida Lector, circalia sic qualemcum- que nostrana Chronologicam Isagogein.
Hi ta P RiMUM. Non esse tibi praesumendum
et i ad huius iliatretae cognitionem accedere , si tyro sis, quin prius Cosinographiae, Geographiae saltem, nonnullam comparaueris notitiam : praesertim istarum Asiae atque Affricae partium, Mediae, Persidis, Chaldeae, siue Babylonis , Mesopotamiae, Syriae, Palestinae, Arabiae, M PEgypti: Fluuiqrum item duphratis, Tygris , 5c Nili: denique Maris Rubri, Sinus Persici, de illius partis Maris Mediterranei, quae protenditur ab Europa ad At ricam ec Asiam, circa AEgyptum , dc Palaestinam, ac denuina Natoliam , quae olim dicebatur Alia minor. Etenim. sine Geographia non est postibile Chronographiam focliciter acquirero, ne a stiri scicirier possidere: quo meritissimc dixerit quidam, Costmo- gr. phia n oculum esse Chronologia. ' . o SECUNDUM. Non etiam tibi curandum esse , huic primo
nostr e Libro Isagoges operam nauaturo, de habenda tot authorum multitudine, quae mentem potius obruit quam iuuat, omnibus omnium scientiarum initiis capescendis. Sta satis futtirum credas , prae-
habitis Bibliis Sacris, solum hunc nostrum Lituum : vel ad plus recentiorum aliquorum Chronologias, is agoges, aut Annales, quales sunt Chron olos Genebrardi Isagoge Bucholceri, vel etiam Calviiij l Oectariorum de Annales Toria elli;ni lubeat, cum tulerit occasio, singulaues alios adhibere, qui singulariter quasdam Sacrorum Bibliorum partes exprofesto tractant: exempli causa. Pererium cum Genesim, Exodum, Sc Danielem exponit: & his similes. Recte liquidem de libris dixit alier, ei docendum necessιrios omnes , unum esse satis addisendum.
19쪽
TERTIUM. Sed neque tibi putandum, cum in manus peruenerint omnia, vel aliqua , praedictorum aqtborum volumina, verbi gratia, Chronologia Genebrardi, Aidiales Tornielli, addam & Anal nales Saliani, quorum interim, dum hic Liber typis voveretur, in tu
cem exiit tomus primu , praeponendum esse quod lani eorum ne-dam omnia , quali pso spere magis viam tibi monstratu im ad no i titiam quam auspicatis. Omniicientiam, fateor, spondebit nemorosa codicum illorum materia. Et quidem eruditi sunt Annales Tot l nielli: pr eclarum opus Saliani: elaborata rcliquorum volumina. Vel nim, ni fallor, discentibus parum minus accommoda. Siquidem, dii in generis omnis positiva si inui dia controuersa congerunt, anil mum addiscentis potius demergunt, quam instruunt, memoriam . obliterant, quam informant. Fide lapias velim , non experientia i quo tandem sapias experientia, non amplius fide. o - . A lt T V M. I ropterea nos commoditati tuae consulentes,l sie opuscula nostra digessisse, ut in primo hoc solam ex intento prael cipuo tradiemus matellam, quae meram chronologiam spectat, seu ire tarn statuit tempor ut scri em in reliquis, suas quaslibet seorsim, lordineque proprio materias, ad hanc reductitae pertinentes. ita filturum cogitantes , ut stabilita prius temporum cognitione, facilius j rerum, quae in temporibus ledes habuerunt, acquiratu notitia. Harum vero rursus, sic tua quaelibet digestim propria, ut quae superflant chronographicorum appendicia, quia dignoscenda sacra, quae profana, suas separatim sortiantur tractationes e omnia tandem simul
unam aliam habeant.breui latis, nec nimium , sed centinuat .a serte,
QVINTV M. Hoc insuper nos obseruare , ut in reserendis sententiarum autholibus, neque omnes prorsus Quos licuit conspicere, semper aut simul proseramus: neque tamen eorum, quorum prose- lrenda putaui si is testimonia, neu verba, neu deductiones, quamuisl longiores, nisi parcum tui mutemus. Alterum scilicet, ea de causa, quod notatio tot nominum & locorum, non modicam asserat lectoribus nauseam ii taceo Scaligerum dicentem , ambitiosam esse laborem velle omnes referre) ; propterea, solos saepe recentiores adduci- .imus: reliquorum quosdam reterentes solummodo, dum vel loquun-. tur ipsi mei, veli peciale quoddam sic exigie opus. Alterum altera de causa, quod nec ori Uibus semper lectoribus , nec quibusdam, ubii cumque extiterint, vacet, authorum opera prae nranibus obtinere:
non parum autem lupet, eorum sententias, si cu bropriis cogital tionibus conceptas, ita verbis propriis enatas conspicere. Quinimδ,
i ii quando nonnulla proprio marte reperta prius, in aliquo postsa vel l aliquibus libris , nondum visis, repcrimus, relictis nostris, aliena sit mus libenter ic consul id mutuati. Sic factum seri aliqua spes , ut unus quicumque noster, futurus sit omnis sere liber:& tamen, nec legentibus ingratus, nec authorum labo ri vel gloriae inuidus, solius
20쪽
. i demum utilitatis inueniatur cupidus.
S EC T V M. Vices operum nostrorum, partis saltem alicuius eorum , dolebunt, iamque dolent aliqui, quamuis plus quam parte- lnuem illum laborem facientes; eo quod nostra tempestate plurimi linon sint, qui modii in Scholasticum, Sorbonicis, inquiunt , auribus magis aptum , proiiteantur quem si soluta cuiuspiam ver cule proposuisset oratio, nitore quodam etiarii eloquentiae Francicae de- 'corata, subieetum eius tanquam alter Hercules Gallicus, Catenas aut Peas iniiciens, omnium aures δί corda quam primum attraxillet. Ve-
rsim, doleant magis, nos Scholasticam formam non fuisse perfecto l. l satis pro tanto munere cbnsequutos: quippe cuius proprium sit tan- cho licti quam diuini cuiusdam in Theologicis organi, pretio rima vili, scoriam ab argento, lioc est , verum a falso , probabile magis a minus probabili discernendo , mentem addiscentis certio rigus atque solidioribus modis edocere. Quod nostrum est . utinam illa methodust prout a nobis amplexata , digna foret auribus illius almae Sorbo- . nicae Societatis, quae nunc ob aeuo manet verae scientiae nutrix, eri ortim propulsatrix, dc ver ani orthodo Xarum aduersus posteras haeretes acerrima defensatrix'. At hinc methodum illam tantae maciis alumnam eo libentius assumpsimus, quo venerandae parentii famulatur in maiorem veritatum fauorem. Non recusamus tamen, i quin aliquam , postremam videlicet operum istorum partem , eX-hibeamus stylo, quem tenellae vocant aures, si1auiori, prout Dominus dederit: quin Sc Gallicbtorum opus, Sc methodo stylisue minus rudi, si vitam praestiteri ἔ. Interim ab incoepto desistere noni possumus; quoniam sic exigit intentum praecipuum quod attendimus. Ideo non graue tibi sit, candide Lector, si Scholae modos his
in ta ostris opusculis, praesertim in prioribus, adeo religiose seruamus: proindeque Locorum, aut horitatumque notationes, ad marginem, quod cuperent aliqui, non solent si cholastici, minime legamus. bi taedium aliquod illae facessant in contextu , difficile non fuerit modicum exercitato, praetergressis ipsis inter legendum ad probationes sententiarum, aut alias narrationes recta peruolarc. Propter haec enim, quae praecipue sunt attendenda, imai 4 culis capitalibus litteris describenda prouidimus , quamuis nonnulla minusculis solum praescripta , maiusculis nihilominus per typographos initiis descripta tolerare coacti fuerimus. S E P TIM V M quod te velim, benigne Lector, versatur iterum circa hunc primum Isagoges nostrae Librum. Imprimis,non mi-l rum tibi sit, si de in lateriae eius utilitate nihil te remorari volentes, unicum illud commendemus, quod sicut prae caeteris animo nobis inest, 'sic unicet bicommendare sat visum est. Nimirum, adiget te hic labor, ad legendam, perlegendam, intelligendam, contemplandam, reuerendam, admirandam, diligendam, dc menti fere semper n femorandam, lacram Dei Scripturam , praesertim quantum attinet ad Testa