장음표시 사용
141쪽
inlutius Hilarion in lib. demudi duratione.
tae Noe non completum, sed incia pium tan' l
ium. Si enuit sexcentesimus , de sexcentesiniusprimus Noe intelligantur completi, secedet illasiimma Quod lic ostenditur. Anni patrum usque ad quingentesimum Noe, e lucium is 6. Addet .qui abinde adi excei te imumNoe,cilicieti6 6. Porro diluuii dii Irauit anno i . SI dAbus io: vel ad minita anno ivno integro solati.Eriant ergo i 6 7.comple- lcii, vel :6,s. inccciti: quod est contia computationem omnium, ac sui nariam sit Lmet tandem Poetis. Pnoa AT quidem hanc sententiam satianus num. . argum to petito, ab annis
d S. August. is. ciuitia is . aiunt Mathuc. lam esse mortuum eo anno, quo coepit diluuium. Atqui, ut paulis ante docuimus, hoc ipso anno terminanturus'. antii Mathusalae. Ergo hoc anno coepit esse dili uium , dc non iἡ- uenu ; alioqui vixisset 97 o. antiis : quod scriptiarae aduersatur. Vr x v M , hoc argument uni videli potest non concludere. Nam quod anni Mathusala retininentur hoc anno , intelligitur terminatione incccptiua, vel de com- , Si de completiva tunc nihil obstatum inccxpisse anno sexcentesimo com- leto, seu sexcentesmoprimo inc pi Mathusala vixeri annos ' o. mc s uidem, non comi pios: quod non adueri Libitur scripturae, tradenti eum vixisse 969
: siquidem Vs' completi unturo incoepti Sit autem de incoeptiua: hoc ipsum non potesti dei distrari, nisi prius sibi posito , si e dei imonii to diluuium incoeptile annos centesimo Noe tantium incoepto. Atque ita ex
hoc princi se supposito, demonstrauit id Salianu, uni. r .Quicquid sit,
P RU B AT V R H. Sententii tribus
I. ARGyMENTUM. Petitur, amodo loquendi Scripturae hoc loco: necnon more hi inum usitato , tam loquendi de rebus ci inmodi , in cas computandi Gen.
aperi u o P re A., incae , dcc. Communissima iam temta est. menses illos inicia-sendos esse os pectu anni currentis: multo rum vero, nection ipsius Pereri j Disp. r. resse pectis anno una vitae Noci Atqui mos hominum eli sta computandi annos vel mundi vel principii , ut ii quid eueniat, aur illisa ciant , initio alicuius anni mundi,vel principatus sui, v. g. tertio,quarto, quinto, α cxt. id euenit se, aut eos sectile, anno tali, natandi,ves principatus fili. non completo .sed i pro tantium, vulgo usurpetur in modi
loquendi, tuna in publica monumenta serendi. Cori x MAT R. i. Nam alio duin, ut monet salian. num. s. annus sexcentesimus primus qui sequitur , erit sexcentesimussc-cundus, non sexcentesmusprimus. Et ccithanni non solent alit appellari, nisi qui sexcentcsimus ei e sexcentesimus: qui sexcentes uni primus, verὶ sexcentesimus primus.
Vnde etiam si quid accidit intra primu om irino annum summodo ineo plum,dici solet accidisse primo anno. Neque est par ratio cum dicitur,vixit rat,dce. Haeeenim significare solent praeteritum: illa veto pi Ans: praeteritum, inquam,& praesens, illi no, quo stibi unguiri aliquida tum. Cor ri Ra vvst a. Nam clini dicitur
m ma die mensis: rursumque Voc a . mense secundo , vi sim errimὶ dum si , are acta sterea, de similia passim tin- rei uni ut ea quae narrando subiiciuntur suisse facta, intra mense , vel dies numer a. tos, incoeptos tantum: non autem post eos completos. Ergo simili te cum citur annos cent o o, excentes norim tale si iidactum: intelligendum est actum intra annos illos incoeptos: non autem post eos comple
in Ocr rentesimo anno, invita Noe, primo mensi , d scit aqua de vers. i . In
142쪽
non de completo inerit 6que videntur intelligendae, sic tillae , inmense, im die, invita. Atqui in me etsi, in die, in vita,non exponun- Aturnis de incoeptis. Ergo in anno exponet Da e sponsdum est non de exacto, sed tantum de incce pto. Di Crs. At nonne quandoque fert usis,l ut illa phrasis, anno tali, a c. suriatur proc5l pleto Sic enim exponunt aliqui loca plurima, scripturae sacrae, prout in singulari videbiturl deTostato super libris Regum.
pugnare, verumtamen admittendum non es
se, quando nihil ad ipsum cogit. Et fauet rat 'philosophica. Nam quamuis aliqua so-i leant dici maxime proprie, vel per prius : Mi aliqua minus propriE , vel per posterius esicut omnibus notum est de analogis, tamen quae dicuntur maximε proprie, priora sem-l per intelliguntur, nisi pateat aliud aliunde vel, sicut etiam dicitur apud Philosophos,
l Analogumper si umptumstat iis, si- ignificato. Sic igitur quando reperiuntur inscriptura sacra phrases illae simpliciterpositae, semper intelligi debent modo magis usitato, quando nihil manifestum ad aliud copit: nihil autem manifestum ad aliud cogit isto loco. Sed neque quidpiam coget vliis alijs in locis posthaec in scriptura xidendis : quod confirmabitur in pluribus habitis passim in libri Regum, ac susscienter quantii huc
sacere potes lib. . cap. 16.sere toto.
que inuictis suinum. Petitur, ex Scriptura, ab annis omnibus vitae Noe ' cap. '. v c 23. Mixit autem Nolpo se diluuiuo 3 o innis. versr'. O impleti sent omnes Leseius annοῶ, m risus est. Porro cap. S. vcrs. vlc. . mi intentorum esset anno m uit rcc. viique completorum, ex sensu omnium: dc sicut probatum est ν. io. A cap. 7.& 8. erat excen torum, cum incoepit diluvium: Exeaddunt ioci. Intelligantur hic tum.Vt complet nec
cc sexcenti completi ant E diluuium. Adde post diluuium 33 o. ecce 9 o. pleti. Atqui collat annus integer, de plus, quo ducauit diluuium : ergo erunt 21l. completi: quod est
OblICI potest, contra Hanc sent n-tiam, cap. p. vers. s. Eraque Nocrum annorum, quando quae dilus inundauri
nisi 'terram. Atqui ex similibus plurimis ostensum esse, s .io. phrasim huiusinodi. at,
tot annorum, ex usu si ripturae, importare annos completos.
RESPONDETUR. ex eodem loco, phrasim quidem elusinodi resulariter importar cannos completos :nis asiud obstet. Ob stant autem icta, n excentesii πιο, dia Hebr. Chald ae Septuag. in anno, dcc: maxime ve- tb argumentum 3. superius allatum. Credibile namque est Scripturam sacram non hoc fuisse dicitaram, nisi per hoc ipsum ostend te voluisset illa vecta,Eratque rx toruman Θο-m, intelligi debere de sexcentesimo tantum inccepto. Alioqui facile fuerat ipsi dice-
obita. rean sexcente ire pri , rursumque inseritas
anno sex nisi secundo , quod tamen ipsa non secit hoc in loco, sicut econtra secit innumeris in locis, Sc prout praetendimus nos, in omnibus omnino quibuscumque alijs.
XVI. DI FICULTA S. DE VII. DIEBUS. IGcn 7. verssio. dicuntur transsei se antequam Aquae Diluvii in
Vers. io. dicuntur transsile, antequam aquae inundarent superterris , non eae chrono: cos , sed includendos in anno i sexcentesimo vitae Noe, de immediate prae
cesti e diem decimam septimam mensis illius istu 'di, qua diluuium inccepit, legenti ma-
nifestumest. A N autem in primi die septem illarum dierum , Noe fuerit arcamingressus t supponimus ad hunc librum non propriE pertinere: quia nihil directh, vel indirectὶ incit ad seriem intonologiae. Quare hi omissis ad alia pergamus.
143쪽
XVII. DIFFICULTAM DE MENSE SE CV QDO, O
l & cuius Pecimaseptima Die G cn. . versit:. dicitur Diluuiu incoepisse: An intellige iussit, ex vi Scriptura , de Secudo Mese Anni sex centesimi vitae Noe: An vero de Secundo Anni Mudi, scia currentis'
mensem ill si s undum,intelligendum esse ex vi seripi urae, de secundo mense anni sexcentesimi vitae: Noe. Dixi tu . Quia, an per acci- dens, aut etiam simul,sit idem qui vitae Noe, dicetur infra =. 26.
PROBAT UR Haee Sententia tribus
l. I. ARGUMENTUM. Percr. Quia inquit secundu hanc interpretatiotic, plana est Sc facilis verborum Moysis constructio. Nam si mensem secundu distinguas ab anno
sexcentesimo vitae Noe, neque non potes Moysem locutum obscure,alio annos,Malibi menses reserendo, ne verbo quidem eius rei varietate indieat L
Peret. Quia hic est mos 5c usus computandi. Cum enim dicimus aliquid es e factum anno tertio, 3 mense secundo, alicuius principis i cmper ad id citi resertur annus Minctiis, idi est ad vitam vel principatum aiusi': incipi . t tu. ARGUMENTUM apud Salianum. Sicut enim, inquit, dies decim eptima, ad
proxime nominatum mensem: ita & mensis secundus, ad proximE nomina uni annum, reicitur.
lioi eniti mensem illum secundum intelligendum esse cx vi scripturae, de mense iecundo an i muti rerit . di xi tunc agebatur: siue anni curtemis. Ita reliqui omnes ut agnoscit Peretius ipsemet loco citato.
Scriptura: recensendi mei es per numeros eorum.Nam ubiciique i* scriptura recusenturnienses cu numeris stiis , semper intelligi, turi menses anni mundi, seu currentis, quantum-l cum a coni gantur anno vitae, regiminis,
principatus,aut alterius cum tus nisi aut concurrat talis annui cu anno mundi, aut it, de aretur expresse. Huius rei tot exemplat' ossum esse, quot loca scripturae sunt allata demensibus, . a. M 9. Notetur escinter alia. . Reg. vlt .vcris i. Fadium est anno nonorum Gin sedeciae mense imper die mensu de vers. r. Et claui utra at ite et Elata, et se ad i. de diem sis, ipse se annus L mxsuo re is de versas. est autem in mense primo, sec. H loca Tomi ellus ipsemet intelligit de me sibus, i no regni Sedeciae, aut Nabuchodonosor, sed i anni ei irrentis quem ille sacru vocat prouti videre est pila iam ab an. 3 . de dein-hi psipta erit mucro An 3ψ s num. 6. 3 ἡῖ
nare coemat aput Ioachin regis Iuda δι carcire. tem. Ierem. si vers . s. s. a. dc si Ezech. i. '
vers. . M t. s. Vers. I. aQ. velis i. 2 . vers 1. 26. veri l. 29. vers. I. 3 l. vers. l. 2. vers. l. 33.vercal.
& - .vers. i. H cenim dc similia ruritu, tu ibi ame .lum post suis locis, exponit eodem modo Tomi ius demansibus anni currentis.. Co NII κ Ma Tvx. A locis omnibus in qui bus recensentur menses cum nominibus suis
propriis , coniurastis eoru dem numeri , quae ij is usi vide . supra citatis. Notetur haec inter alia. 3. Reg. 6.vers. i. I uno quarto, mense Zio li res mensisseeouisius ) re mi Salomo cis . Ibi lenim mensis non refertur ad annum regni, et insistes coiti ias: sed simpliciter ad an nummundi. Zach.7. vers. i. Et 'ctu est in-nop arto Dar' re is , emim est tu Domini ad Zachariam in quari; mensii non, qu es Caf l te . Caetera vid locis praedictis. In quorumi nullo mensis resertur ad annum vitae , veli euentus.. Dὲ XI. Nisi aut concurrat talis annus cum anno nisi di aut ita declaretur expressE. Quial sunt dam ei. odi loca, in quibus mesis ε rescitur vel ad euetum, v ladannueia S. plura conius hum. v. g. Exod. i9.verca. Ire se tertio mysi senis Isi uel terra E pD Ibi enimi mensis tertius egressionis, idem erat qui an-
ni mundi; quia egressio tria facta est inirio
anni mundi, seii currentis. Item sorte a. Pal. . verc3. I De Eet echias anno mense primo re enisui apemit et aluo Amus Domini, O instaurauit eo. Ibi enim Unus Ec mensis primus expressi E videntur declariri regni hae , chiae. amuis tamen primus mensis, intel-
l lisi post si ibi quasi per parenthesin reposta
144쪽
tus : sicut ille secundus 3. Reg. 6. vers. r.
ipsi si mensio μνη Μ adeoque ad annum
mundi reser vidus , prout no probabile putabimus tuo loco : nunc que ceniseri po
sis primi munia , die. Vt ut sit, haec sane sunt evidetissima signa, quotiescuq mcissis nume ramur simpliciter 5: absq; expressa relatione ad annos post quos apponuntur, eos ii telu- gendos cite ex vi scripturae, de mei ibus anni lcurrentis, tanquam per nomina primi, sc- Al ra,ci a quaestiones in quibus de si inis. Nam quando cap. s. vers hi mentio mentis se , t limi si diei eius vigesimae emimae, & vcri s. mcnsis decimi, α diei eius p n. volsit Tor nieli A: Salian. cos in elligi, non anni vitae Noe, sed diluitii incoepit volunt auteni reli qui omnes, α Permus ipsemet , intelligi demensibus anni currentis. Cur non ero hoc loco possit aut debeat mentis seciuidus. aliter intelligi, qualia sol unimodo vitae Noc Z vel politis, ex vi scripturae sumi dire ae de mensecundi, ter iij, ε . sibi appropriata declaratis. lBJannini undis ci arrentis Aliis enim Mo
II. ARGI MENTVM. sitato more computandi etiam in politicis. Nam nunquam dici solat aliquid ei lenisset a- lli mense talis anni regis : fecit aliquidem anno regis , tali vero mense anni mundi, v. g. linense Martio, Aprili vel simili. Ita creb hic, i es variaret intelligentiam mensium, Q ios
dentissentcnti ea et oiade uir, platia usuit se naremonem Moysis js qui utabantur m libus per numeros solum designatis , quales mens ei timo, secundo, vel simili. Decuranti l l crant Iudai tunc: Planam item esse reliquis
i nomine auctoriim huius sentcnti .e, Perer num. i. hoc modo. Sicut Romani nquit up- putabant annos ab urbe codita, de nos Chri j iii alii ab ortu Saluatoris nostri: ita simillimul vero est, homilies qui suci ut ante ditiuuiu, -- nos st exordio mundi coditi numerare consueuire. Ab initio autem mundi usq; d diluinum recensentur annit 6 6 Quapropter se cundum eos inesta ille quo coeptum est dilii uiu, erat secuidus messis anni ab orbe condito millesimi sexcentes uni quinquagesimis ti.
III. ARGUMENTI M. ad his minem. Petitur ab alijs locis habitis in scriptu-
nunc qui norunt morem Stapturae, necnon politicorum, menso computandi. AD Il. Respondetur negadori cesse se morem de vi in computandi: nisi quandye declaratur expressὸ metem, GuE ac annum, reserendunt ei se ad vitam, vel principatum alicuius principis. AD III. Respondetur, nepando consa- Aa . f. quentiam stemm sit Scripturae,ac fili coriim,constat, diciti reserti quidem ad pro
rum E nominatum mensem: non autem men seni ad proximρ nominatum annum, rusi de staretur expresse.
XVIII. DIFFICULTA S. DE XL. DIEBUS , QVrBVS
Gen. 7. vers 11. dicitur facta Pluuia: dc uo. Quibus vcrs 2 . dicuntur Aquae obtinuisse terram: An intelligendi sint condistinctio Anverὁ o. in iso. inclusi 3
biis aquae dicuntur obtinuisieterram, nitelligendos esse con
distinctos r adebque ei licerc. id O .dics, qui cc erint a diluvio. it Iosephus i. antiq. R. Salom. hoc loco apud Tosta in fine cap. 7. Gen. M apud Genubr. anno 1637. seu passia 3.s n. s. Chri-
Gen. 4- . iuxta Symmachi A Aquilae interpretationem. Lyran. Lippom.Caiet. 5 4 stat hoc loco. Delcio saeptiis. Torniel. annonii. 26 seir pag. vs ol i. de Salian. eodeanno a num. 38. icti a pag. 279. sin. ad quemim. 38. -o. & s in schol. ad num 33.
: P RU B A T Hane Sententiam Salianus
num. 38. Petitur a voce, obtinuerunt. SIλ-
tus aquarii. inquit melliis significatur voce, o in erunt , ita utitur Hieron. in Vulgati, verti potest con rniatas, aut o Sym-imachi, id ei potita est, aut i N. Sept. id est, exaltat es, aut pris i erct Oncheli, aut ba. ueris nisi Pagii. Eleganter Chrysost. ei , ὀ vorticem mundi uetita man- 1 sit aqua. l l . ARGUM' TVM. Ium. n. pcu- : At . tur , aratione remi oti,id Gigente Alioqui, in itanniis praeiens minor erit caeteris spatio o. dierum. Quod ita demon stratur Di uilina ccepit post viasi . ensem . Se it . dies anniseia te sint Noc ides post 6.dies.sequii ita insiluitia dierum o cum perpetuo incremento Tunc status perdici i qua utra que summa sunt i ex me es Lunares i . die-ium , α 3. dies. Quoniam vel barca substiti:,igesimas eptima die sept 'ii mensis, ri talictis 6.ruentibus do i 3. diebuι addendi sum de hoc septimo mense i6. die, qui supersunt. Tum duo intestim ei es, scilicet octauus, de nonus , qui conficiunt s. dies Sequitur
145쪽
primus dies decimi me liloa eremi
cacumina motium. A qtio die vique ad ei sionem corvi intercesieri: nt o. dies. Postre-nio serui uti sunt bis r. dies. Sicique impletur totus t cccntesimus annus Noe. Qii dii in
f i,o. diebus praedictis, includas o. dies plu- , dcerunt uti anno o. dios: quod per ab , Gidum est. Haec ibi. Et in schol. Vide, inquit,l rem oculo subiectam, ne quis forte deincepsi is . istos dies hoc ponit propter Capellula ut inscite reprehendentem Tornielium ) fictii lios putet,&malit vetia vice bis in o.dies lioe li solsandixit conua Si dig. aut ter septenos de hoc sorsan contra Mercatorem Scriptu li ixa singere. Video. meses Lunares excaliis di plenis alternatim conliantes qui dies irr. li coiissiciant,quibus additi is dies ciliciut i 'in
. Facit quod aut bores eius ideo amplectuntur illam, quia per ipsam putent conuenientius assignari dies omnes anni in quo euenit dilui uiuii ,36s At hoc non esse couenientius,iam suit ostensum, ubi de mensibus Mannis fuit
.. H. SENTE NTIA & probabilior.
: Dicit, o dies pluuiae intelligedos esse inclu- so, intueo. quibus aquae dicuntur obtinuisset terram: adeoque ei licet e solum ibo. dies quii coepti in t a diluvio. ta videri potest S. Ambros. lib.de Noe θ
Arca, cap. tr. It.1 HIor. Scholast. in Gen. cap. 3 . Hugo Victi . laoc loco. Genebr. an. is I seu pag. r . iiii caliger. lib. 3. de Emcd. Temp. ca'. de annOPriscor uni Hebraeorum Abrahamaeo. 5 lib. scap. de Diluvio. Temporar. lib. 3. secti cui tit. Temporum mensura, seu pag 36i. O. Nin paradigmata anni
diluuii quod habet pag. 383. plui imique alii. Pererius quidem videri potest, & videtur diano, dubius, cum lib. ia. Disp. ii. a pag.
362. rationes utriusque sententiae afferens, notat primum, dilucescatio sin quaestionis in eo potissimum e sic, ut statuatur quid significent illa verba Moysis, Obti erunt a quae m-ram. Summarie autem dici potest, quod si,' o D e, significet prorsus operire: primam lsententiam csse probabiliorem. Si autem ii I gni licet quocumque modo obtinere: probal biliorem esse secundam. Deinde, cium norat, iriorem quidem
sententiam, quia facilior est intellectu A verbis Moysis congruen ior, verissimiliorem quoque fore,nisi ei valde otii eret, quod me- ses, partim . partim 8. cap. memora os a Moyse, cogitur vati ε 3c ambime accipcre,dccomputare: nempe aliquos ab iitio anna euvit .r Noe, alios non ab initio anni .ied ab ini tio diluuii ca tamen illos Moyses sine ulli di itinctione ponens, eo de modo accipi debere Smnes,nbobi cui Esignificet. Haec Peremias. Attamen, ex aliis eius distis constat ipsum sentit se hine sententiam esse probabiliorem. Vr,ubi agens de ient nitia computante septimum mensem, non ab incoepto diluuio, sed ab anno currente, aut vitae Noe, lib. :3. Dii put .... Vltimis verbis, dicit, eam alteri esse pruerendam. Ex ea autem neces rid sequitur in o. dies esse misci. incli-ndos. ut osten- seriar f seq. Item, verbis coceptissimis Disp. s. n. . , a. eparat inquit in Caiet inus o. dies pluuiae ab aliis iueo: sed eos no debere separari simia ostendimus esse probabilius. Haec ille. PROBARI potest Haec Sen: emradito bus argumentis. Altero probante, altero solii ita suadente.
Procedit ex de non stratione facta . praece denti, menses a scriptura per numeros suos recentitos, semper esse iumendos demensibus avi currentis: hinc rursus suppositione danda, mensem septimum quo arca tedii leuit, intelligendum esse septinatim, non ab incoepto diluuio , sed ab atmo currente, vel ad plus per accidens simul anno vitae Noe : hac vero demonstratione, vel suppositione data, Petitura ratione temporis necessario sic exi gente. Quia alioqui darentur dies multo plii quam dies 6. mentium & dies L . mensis se timi a principio anni usque ad requiem arcae: quod est et contra maniicitum scripturae textum. Ostenditiar in omni sentemia. Nam in sententia de mensibus Lunaribus , dies 20. mensis prinii, i 6. sccundi, O. Pluviae, A i o. aquarum : saciunt ei ex 23 . in sciitentia deme , bus Solaribus, dies si mensiis primi 'ico luidi. o.& faciunt Distribue13s. in menses Lunares: Ec habcbis . menses, z8. dies: seu g. menses, una die miniis: qui bus adhuc addcndi sunt aliqui decrementi aquarum intera o. dc requiem arcae Similiter distri e 136. in menses Solares: α habebis r. menses, & 26. die. : seu 3. menses, . diebus minus : Mibus addendi sunt pariter aliqui decrementi. Atqui sumpto mense septimo pro mense septinio anni curremis, actisuerint solummodo iuxti Scripturae textum expmum, ab initio anni currentis ad requie arcae, 6 menses, A 26 dies mensis septimi E go mense septimo sumpto pro septimo anni currentis, seu computato, non a diluuio incoepto, sed ab initio anni currentis,aut etiam vitae Noe: o. dies pluuiae non possum non iniso. diebus aquarum includi.
146쪽
a variis eius lectionibus. Nam si recte conspiciatur textus, idctur in eo insinuari verba illa, Ol timuerunt aquae teream Iso diebus , csse dicta per modum cuius da summarii, partim praecedentia partim aliqua plus, inuoluentis P ira o a similibus summariis passim in cadem serie textus habitis. Vt cap. p. vers. 13. In articulo diei illius ι et sus es me Sem, Cham, Iaphetsi j eius,ix Prus,c tres uxores torum eius tu eis in arcam. odenini hoc ibi diruim fuerit per summotum, patet,
quia dictit in suerat veis. 7. Et ininspui e N .
: , o imminutae si ut aquae. Haec enim sunti partiale qtioddam summatium corum quae li fusuis narrantur postea, ut legentibus cistob-l uium. vers. 2. Lleti illunifontes cataractae caeli: prohibit uni pluuiae de lo.Et haec sunt aliud partiale qliodda summariun eorumdem prout etiam censet S. Aug. vel Author Lib. qq. in Gen. q. a. ea volens ibi per recapitulationem dicta SEcvr ibo. Ab aliis circumstant ijst tus , insinuantibus illa vel ba, Obti eru itque a tuae terram i o. d. is, qmprehedere totam ui, uxor eiu3 ω uxores filiorum 2 aquarum considerationem. Nam cap. 8. vers. cum eo, in arca. Imi, vers. 37. describitu a luuiii in sumptum pro ruptura fontium abyssi, fluxuque imbrium, per modum summa ii; his verbis. Fufium et diluuium . o. Aesus super terram. QMd enim hoc ibi dictumi per summarium,patet imprimis, quia dictumi iam fuerat vers. H. mpti sunt omnes fontes i in i nae , cataractae ctis apertae fiunt. verici 2. Elsa inest 'luuiasuper terram o diebus G o. nostibus. Deinde, post illa verba , Fufὶum est diluuium o. diebus super terram , assumuntur narrada quasi singulatim, ea quae summatim continentur in illis. Sic equu sequitiit cod. vers. Et multiplicatae sunt aquae, σ
ε leuauerunt arcam in sublime a terra. vers. 18.i eb menter enim inundauerunt: ci' omnia re.
leuerunt insuperficie terrae, reo arca ferebatur ope aqua . Ecce initium diluuii illius o dierum. Vers. I'. Et apiae praeualuerunt nimis lupo m, opertitque uni omnes montes exceljibub niuerso caelo. vcrs. ro. Quindecim cubitis altio uit actua super omnes montes quos operuerat.
Ecce progressus M terminus diluuii illius o.
dierum vers. 2 i. Consumpta es omnis caro quam uentur luper terram, et olucrum , animant iam , bestiarum, omniumque reptilium quae reptant super terram: et ni Aersit homines
ra mortuaseunt. vers. 23. t Aleuit omnem I flantiam quae erat super terram, ab homine et iura pecus, tam reptilia, quam volucres caeti, deleta ni de terra : remansit autem solus Noe, cui ci in eo erant in arca. Ecce ei colas diluui ilius. In his porris enectibus diluuii illius, nonnihil etiam insinuari vidcmur aliqui dies supra o. in quibus consum: fuerint, de gel ta illa omnia. Vt vi sit, cum immediatὸ his
subiimgitur vers et . O tinuerumque aquae terram O. telis, sane partim x his, parili ex similibus in jcatur verba haec sui edicta per quoddam summarium, si non ex toto, saltem P pat te resumens praecedetia: adeoque tum illa , tum aliqua plus inuoluens , scilicci, reli- ilia filiae esticiun , o. lacin, similia rursus habemur summaria in sequentibus. Vt cap. 8.
vcrsi. Rex ordatus avi rem Deus Noe, cundiorum-rue animantium omnium iumentorum P e
a. Et clausi unt fontes ab se orataractrae caeli: prohibit ust tuuia de cario. vers. . Reue esunt aquae de terra, euntes redeuκtes: coeperuuin minui potit i o. dies. Si haec postrema verba, cveru ut minui, si Vo.dies,
comparentur ad praecedentia, es Usiunt fontes alesia catara Aiae coeti : ohibitae sunt pluviae: vitiopaeideb dicta lila videbuntur, ut per banc veluti oppolitionein, sicuti aruptis statibus abyssi, apertis cataractis coeli Me incoeperiit aqui ira a iso. dictus post ruptos
eosdem sontes, apertas cataractas coeli, dcc i deni aquae incoeperint minui ι atque ital computandi sint illi lueo dies, a tempore quo rupti sontes abyssi, cataractae colli apertae, Scdenique incoeptae pluuiae. Hoc est, quando di-
l caeli ohibitae pluuiae subditurque, reueri seque sunt aquae , O c perunt minui ρυὶ i diei, insinuatur, quod ii tam ae incoeperanti a ruptis fontibus de c. Scinualueram usque adi iso. dies: sta coeperunt diminui post eosdemiso. ἡies a quibus inccrperant: de sic agatur de imminutione aquarum, de quarum pro-l susione fuerat actum , atque ita tandem in i ierbis illis comprebe da 'r tota consideratio illariam. Neque oberunt illa verba. T l
uersiae uetunt aquae de terra euntes cir redeuntes.
Nil enim aliud proprie dicunt iuxta phrasim Hebraicam, quari quod movebantur δc agitabamur in hanc de alteram partem super terra Vel certe si aliud significare contedan - xur, crimi intellis a per anticipationem ibii dicta: de minutionibus secutis post iso. dies Elista vero sequentia, caepe nisi minui posὶ I, dies, per recapi stationem dicta , de dimini tione omnium prima,post i o. dies qui diminutioni coniunguntur.
CONORMA Tun ab alijs lectionibus.
Nam ubi Vulg.M S. Hieron. habent, obtinue run Hebr. roboratae unt, praeualue- runt Ac a rad. N: praeualere, robulum esse, de Et ubi Vib. Sc S. Hieron. Eabenc , terra, Hebr. o terram, et er ste superi terram. Chald. quod Montan . vertit,l prevaluerunt: radax autem Chald. ο ξ : Oriis, robora ιαι fuit, vini ac ruisiuit, , rae. Hebr.
147쪽
isi prima Temporis periodus. 1. et O. - ssa
eos, a tu si per torram. Vcrlio Latina Montan. lo exaltata est er terram. Aquila υ potens re tua , a cim, Syminachus; poma Pagii. robο- trauerunt e. Praeterea, comparentur laxe, cum verbis illis verisi a. te menter enim inunta
uerunt , ubi Hebr. ' γ' roboratae seunt praeualuerunt, de eadem radix Chald. z pn praualuerunt &c. eadem radix Chald. ab eadem Hebr. hpn. scptuag. 6 imis . r. Vettio Latina Montani, O inualuit a. ua idem verbiun Gr cum quod Symma
chii, supiti. Vbi similiter subiungitur, Hebr.
, adtera ,super terrim. Ite, c Diparenti irverbis illis vers. i'. Daquae Dcuaturiat minis
super terram. Vbi Hebr. ' in, eadem radix: ubi de additur Ru, mal de valde , &Child. 'ρ'R , eadem, radiae Chald. ab eadem Hebr. Montanus pra- ualuerunt: ubi M additur, se luper i mam.
quod symmachus it apri. comul sit, m- η quam, ad inuiceria, illa loca : qui cieadem verba, necnon ea dem phrases, inspexerit . facile id;debitur . ex similitudine rerum αverborum, peristaveis. 22. Obti erunt sue aquae terram i o. diebus, resumi praecedentiatii in vers. ia. M i'. tiam consequenter a vers.
ir: nec aliud per ea lignificari, quam, aquas prana alui se, partim ascendendo', parti in inci istatu illo remanendo: ideoque ἡ .dies includendosci se in I FO.
dentis lententiae. Responsio pretenda ei abi expositione vocis illius, O inuerunt, datat per Peretium supra: Ar a confirmatione set eundi argumenti iam allata; s ilicet, eam sit gnificare hoc loco, obtinuerunt quocumque modo, partim ascendendo, partim in statu remanendo: S. autem Chrysostomus ita scripturai' expositit, ut ibae faueret sententiae. 'AD II. Respondetur, os eo suin suis te
satis 3. ii. rursum ostcndendum M. 28 non deesse huic anno Ao. dies. Quod autem non fuerint expresse ii Moyse notuinat 1, non no-gis ab lardum esse, quam eum tot alio. ibidem expresse non nominasse.
XIX. DIFFICULTA S. DE MENSE SEPTIMO,
tib , & cuius vigesima septima die, Gen. 8. vers. . dicitur Arcaquieuisse : sin intelligendus sit sepamus ab incoepto Diluuio: An
vero septimus anni currcntis 3
. RIMA SINTENTIA Dicit. D nus insolares imi ter 8. forsan .diebia
mensem illuseptimia, intelligendu miniis. Sic alitem falsum esset arcam requie eise septi si non ab initio anni cur uille aut post i . dies, aut vigelim nepti remis edab initio diluuis incirpti. . --. Ita censem aut c rasere debent, author crillati 1. praecedenti subia ententia,& quotquot lseparant O. dies plumae at o. aquarum Alias tot dies quot reperii intur usque ad tincinenties tempora onquadraret I presse autu ito. Si vero post 1 o utique noti vigesimas e- ex recentioribus intellus An .r6 6. num. 2. prima mensis septimit quia finis istorii 'so. num. 2 .8e Sasiantii cod. an nu. o. M ueo. excedit multo 6. menses M 27. dies quae om-l PROBATI Q Huius sententiae, pro-l Mia manifeste sunt contraria narrationi Moy
cedit a suppositione resinae illius isti tentiae siis. Hoe autem dato, quod neniis septimus habita praecedenti. nimirum, O .dics plu- non possit intelligi septim s anni currentis , uiae non ei se inclitisendos in iso. aquarum: g sed comutandus sita diluuio inccepto: con- hac veris suppositione data, Petituta ratio- uenienter assiignabuntur menses 5c dies ain. i mensis septimi. Nam si vigesimas eptim. mensis septimi: utiqtie non post iso. dies; quia 6. menses x x . die, , non complent ne temporis ita necessario exigente. Quia . latentur alioqui dies multis plures quam dies 6 mensitum. Sc dies 27. mensis septimi, a principio a ni usq; ad requi istae, sicut iam 'ostensum cit L 19. Nihilominus ostenditur rursus in omni sententia. Nam mes 29. inclis primi , in 1 entcnti id e mentibus Lunaribus, luctuo. iii sententia det Solaribus, i 6. mensis fecitndi, qo. 4'luuiae, M i o. aquarum: sa- lcium dies as . vel qui diuiti inmenses Lunares, dant 8. menses forsan una die mi -
Moyse memorati, intra annum currentem vel sexcentesimum Noe, sicut sui ius mostral tum est . ti. Breuiter alite sic. o. dies psu - uiae, de iso. status aquarum: lunt iso. Diuidei in menses Lunares: habebis 6. menses, de dies i a. qui fuerint i s. primi dies mensis septi mi. Habebis insuper i 3. alios: qui fuerint decremeti, de cius de mensis septimi usque ad vi- gelii vanis eptima eius exclusiue sumpta. Ad-
edi 3.reliqui eiusde mensis septim j o. octa-
148쪽
columbae. Iunge 2'. mensis primi, M 16. secundi , ante initium diluuis. Hi omnes eis cient annum solarem dierum 36 . Perinenses, A dies, a Moyse memoratos , compo
Facit i. id suod obiicit Peten lib. 13. vitiose
hanc sententiam necesse esse menses varie copulari. Quosdam quidem, inquit, a principio anni: alios vero a principio diluvii. si an que sectatores eius opinionis, mensem secun dum . quo factum est diluuium,& mensem de. eimum , quo appa Gunt cacumina montium, de mens cm primus centesimi primi anni quo dicitur Noe tectum arcae aperuisese, A mensem secundum eius anni quo aream egressus cst Noe: hos, inquam, ait Percr. menses omnes illi computant ab initio anni. Solum autem inciis em septimusti , quot quietiit arca super montes,voliam dii computandum esse non ab initio aptat ut caeteros, sed ab initio diluitii. Quis autem inducat in animii credere; Moysem in hac sua tam breui nari atione varie α ambigue posuisse mense . nulla eius varietatis lactarignificatione Hactentis Phterius . . P ο κ a. o, vel mendia est apud Pererium, vel lapsus memoriae cum dicitii rapud eum authores huius semetiae computare ab initio anni decimum mensem quo apparuerunt cacumina montium. Nam Dispiit sequentiscilicet 6. num. 7. seu pag. 373. col. i. init notat di affert Caiet. ditantersi contrarium verbis expressis Item, Tomici. supra num. 2 .sequens opinionem illam, re respondens cuida arguilaenio Peterio, quod visum fuit 3. i. vi debitur rursus s.sequenti, ex proscisso disputat, asseritque decimu illum mens cm computandum cile a dilutiio: Sc nuin. 22. fin. Nulla, inquit. apparet ratio, citristi menses, scilicet scptimus, & dedimus, diuersimode supputati debeant Denique, idem alter ut verbis expicilis Sal nus, ct reliqui. Hoc igiriat errore memoriae vel scriptoris emendato,concludio optime Pereri unA o H A N e. Obiectionem Respondet Toria tellus inlitum no videri debere retio, quod hic scriptura sacra computet primum, secundum mensem ab exordio anni vitae Noe: alios vero eius de anni dies x menses ab initio diluui . Si Mnsem solet intildum alibi quoque annos, praeter conceptuni ordine ab aliis etiam principiis obiter copulare, ut sub anno I 's. num. 3. aliquot exemplis planum te facturum spondet. Et quidem illo loco nonnulla proscri exempla. E R v M , contra Hanc Responsi Niem
Fac: t, quod hi loci. quae profert ibi Tornis
i iis,Variamur quid ' aliquae computationc
annorum: non tamen mensium intravnia in eumdem qiae annii; neque vero rursus com .
putationes annorum mundi taediolummodo cuiusda principis particularis, v. g. Iosaphat, Sedeciae,&c. Et praetera variationum illarum argumenta certissima deducuntur ex ipsameriacra smptura. At hoc seco contra. Quare manet semper in suo vigore ratio Peteria, Noysem nullam huius variationis sectile significationem. Valent A quae nos diximus demo et scripturet menses recensendi per num ros suos s. praecedenti sub a. sententia. FACIT II contra eamde sentcntiam, aut certe contra aut hores eius, id quod obiici ribidem Perer. Disput. s. anum. 23.s pag.
rῖ. col. t.contra computationem inensis decimi a diluuio incoepto. Sed quoniam illa ob ctio propria est 3. sequenti, ubi agetur exproses demerise illo decimo: propterea illuc
II. SENTENTIA de probabilior. Di- idipto cit, mensem illum septimum intelligendum e septimum, non ab initio diluvii, sed ab ea inrit
initio annicii tremis, alite: iam vitae Noe uc Mi .
Ita authorcs allati i'. sub Σ. sententia. His lot Scholast. HugoVictorin Genebrard. Scaliger. Peter. Temporar. &c. Et quidem consequenter magis illis sententiae. Namstus ira o. dies includerentur in Iso. si men sis septimus, computandus esset a diluuio incoepto: cum o. & iso. condistincti conuenientius essent repleturi empus a diluuio incoepto, ad septimum mensem ab eo ci putandum, secundum alteram sententiam.
sunt eaedem quae probasiones qui bi demonstratum fuit =.i8. mensem secundum quo di hauium incoepit, i melligetdum .inc ex vi scri .pturae, secundum anni currentis ; nimirum P tae a more scripturae N politicorum tem per coni putati tamenses ab initio anni currentis miti aliquid expressiim oblitterit.
CONFIRMANTVR Perer fium. casi . .cium ait. Hanc opinion ' illud quidem in cit mihi valde probabilem quod eodem mo-
do secundum eam compiliatur omnes men- l . sesqui iti hac narratione numerant' a Moy- .se,silaicet ab initio anni:& in fili. secunda igitur sententia quae coimputat illum septimum mensem quo requieuit arca ab initio anni, primae vici tur praeseresida. Haec ille. Sunt auatem authores huius sententiae varii in modis numeradi suos dies, iuxta varias de mensibus Lunaribus 5 Solaribus, lententias. I. M O D VS . est authorum stantium pro a M. M. mensibus Lunatibus. Vt Genebrard. Perer . .
dce. Hunc ita declarat eo tu nomine Pererius, i paulo ante verba relata superius: nepe num.
o Et huic , inquit, seu tento consequens est inter cum diem quo coeperunt minui a quae, iacum quo rei edit arca , interiluxisse
149쪽
i siue prima Temporis periodus. l. 2O.
obiect. g. dies, o tibiis caten in inimi initae sunt a Dae, quae altis limos montes i s. cubius superegi citi v suerant, ut arca sun do suo verticem unius montium Armeniae contingens super eum resederit. . Huius autem computationis iatio iniit S subduci ad hunc ilio dum potest. Ab initio anni se centesimi usque ad initium diluvii, quod iactum est decim septi.
modie mensis secundi. Praeterit iant q6.drcs. Et hos co Plecuri sunt i o. dies. Ex utroque autem hoc modo existit summa r96. dir-tum. Reliant igi cur 3. dies usque au to . qui quid , essicium 6. menses Lunares, α insus r z7. dies. quo die vigesimoseptimo mensis septimi dicitur requievisse arca. Haec Perentis. In hoc deficiens: quod primum mensem alternum, sicit dierum 3 o: x dies decrementi 8: dedican vigesimam septimam in ensis septimi meis includit. Nam datis 3 o. dic sprimo mensi alternorum,& non incli . pro' babilius vigesimaseptima menss septimi in diebus praecedentis decrementi: dandisum
dies tantummodo p. illi decremento. Breuius ergb & clarius ex g. nostro II. 6. menses,&16. dies mensis septimi faciunt dies ros. Dii tribue illos in partim nominatos, partim indicatos a scriptura: & inuenies zy. primi, i K. secundi, Iso. aquarum, α 8. decrementi, usque ad requiem arcae. Hico lem 2G3.
OBILCIT contra Hunc N dum Tor-niellus an . num. 22. a med. Dirimus,
inquit, arcam requievisse septimo mense ab inchoato diluvio. Quia si dicis, a principio anni Noe sexcentesimi: nullomodo poterit veridua reperiri Scr tura sacra , in eo quod ait eamdem arcam requievisse vigesimas tima die mensis septimi: siue computes dies iso. status aquarum a fine ψo. dierum pluviae: sue ab initio diluvii, quemadmodum aliqui perperam supputandos existimarunt. Nam cum dictum iit , diluuium coepit se inchoanto decimas eptima die mensis ecundi: si prilis
seorsim computaueris dies 3 o. stimi mensis, x 16. secundi, o. pluuiae, M iso. status aquarum i de his addideris dies ab initio decrementi aquarum, post quos diximus arcam requievisse: inuenies summam 2 9. dierum: qui essiciunt 8. menses Lunares ,rc ia. dies mensis noni Si vero de hic summa detrax
ris o. illos pluuiae dies, tanquam init aedi
A iso. di bus status aquarum contentos: resultabit sumnis dierum ros. qui s. iciunt menses Lunarcs '. integros,& supersunt dies duo nimiis octaui. Et sic utroque modo oporteret aream non die vigesima septima mens si septimi, ut Scripturai crat citatu sta die se cundo mensis octaui, vel duodecimo mensis non ire qui cui sic. Haec ille. t v E R V M . ni multis hallucinatur T r- Res Oncniellus. Primδ quidem in hoc quod cum in
supccioribus voluerit primum mensem con .i starer 9. dierum tantum , ne annum facereti bissextilem: nunc eum facit dicrum 3o: ergol hac ex partς decipitur pro die una. Sed ho. parum in hac cotrouersia. Quod grauius est, i secudo decipitur in hoc, quod rei utando se-l cundum modum computandi: supponit ei est iaci ementi a i o. aquarum ad requiem arcae, i dandos ciseis. aeque ac in modo primo. Hos equidem reperit in illo modo primo, in quo c. dies non includuntur m iso. adeoque in quo mensis septimus non computatur ab anno currente, sedi diluuio incoepto. At vero in modo contrario, dies illi is . non admitti n. tur . sicut nec iuxta veram computandi rationem reperiuntur sed tantummodo 8. Itaque substrane a i3. eos qui superant 8. & trigesimam mensis pruni: Minnentes requiem arcae
poni non secunda mensis octaui, sed vigesimaseptima mensis septimi, quam assignati scriptura. II. MOD Vs de probabilior est, au- ι. Modu . thoruin stantium pro mensibus Solaribus, ut lMercatoris, Scalig.Temporar. dcc. Qitorum sententiae non secundum Hebr. sed secundum Edit. Vulgat. sumptae, consequens est, inter dies iso. M vigesimam si primani mensis septimi interfluxisse dies io. tribu edos dare. mento. Huitie inputationis ratio facile ini ri potest, ut visum est 1. ii. Breuiter. 6. men ses Solares, quia aciunt dita i8o. Mi 6. mens septimi, conficiunt dies ros. Distribue illos in partim nominatos , partim indicatos ascriptura,& inuenies 3o. mensis primi, iis .secundi, i o. aquarum, Mio. decressi emi. Hi complent ros. ' - . CONTRA Itur c MoovM, nil obissci
potest, nisi ta quae fuerunt obiecti contra
menses 5c annos Solarcs I. ro de ii. At ibidem etiam sufficienter soluta sunt. .
150쪽
XX. DIFFICULTA S. DE MENSE DECIMO, QUO,
de cuius prima die Gen. 8. veri . dicuntur Cacumina montium aps ruisse: An intelligendus sit Decimus a diluuio incoepto: An vero Decimus Anni currentis r
cit, mensem illum decimum in telligendum esse, non ab initio anni curientis, sed ab initio di luuii incσpti. Ita authotes allatis praecedentibus iubi primis sententiis .Ex modernis Caiet in Geo.
PROBAT Hanc Sententiam Torniel- l
ubi post apparitionem montium fit mentio ldierum solummodo o. dc bis r. usque ad
sexcentesimum primu annia: d versis. Igitu hex ouesimo rimo anno , men e primo die mensis , im nutae junt a me seper terram, σaperiens Noe testi m arcae a 'Git dcc. Ex memorata, inquit, Moysis illatione, liqiiidb via detur posse colligi,quod quando sis perius dixit, prima die mensis decimi apparuisse cacu- cmina montium: proculdubio illi menses integri qui praecesserant, supputari nullomodo possunt, ab initio anni sexcenasii mi aetatis Noe. Quia post modium aperte Scriptura sacra dicit,post eosdem illos 9 menses, usque ad initium anni sexcentesiimiprimi, fuxmeduntaxat o. de bis r. nullatenus possunt reliquos tres cilicere irro las , dc annum illum Solarem explete. Dcficium nam- 'ue ad eius impleinentum plusquam ali; ι o.
dies: cipposito ut saepius diximus dicto,
mentes fusi se Lunarcs. CONPIRMANT tiim ipsemet tum alij, ab ostentione, qua computando sic, omnes
illotes , e non pilis aut minus, a Mpyse in
murali, concti tuum 4nnum integrum Solarem, siue currentem , siue vitae oe. Quamuis diuersi sint in modo conlii ruendi annum eiusmodi. I. MODI S. est Caietani, his verbis ad longum a Peretio relatis. Ibant, inquit, quae , dc cresccbant usque ad decimum menset'. Proculdubio ab initio diluvii. 7o. ligitur dies praeteruisse describuntur a quieto
arcae super montes, usque ad decimum meni cm. Fluxeiunt namque tr. dies septi inim-- sis , Ec 8. dies integrantes Ochuium Sc nonum mentem. Dicamenti in mediate seque ti supradi os o. dies , apparuisse dicuntur cacumina, res, quivi signiscat verbum H b uni , ita montium. Igitur quando a ca quieuit iuper montes , adhuc capita ilion tium tam alte cooperta erant aquis , Ut dierum spatio opus fuerit , ut ea delegeretur ec tDv arca libera esset ab aquis , quae per dies illos 7o. secundum non patuam partem cingebatur , aquis sensim deficientibus. 8c infra. Cum Mo G scripsit anno sexcen- iesin primo , incia se primo , dc die primo, arefactam esse terram , significasse tunc com-s pletum e sic integrum anilium sexcentcsit anum Noe. Huius enim anni dies omnes
diminuerauit Moyses per partes. Nam pri- nab, commemorauit 46. dici, cum dixit in-s gressiim fuisse in arcam anno sexcentesimo mense secundo, die decimal tam a. Deinde, recensuit o. dies pluuiae. Post hos autem commemorauit alios iso. dici, usque ad diminutionei aquarum. Adhaecro. alios: videlicet a de noseptimo die mensis septimi, usque ad primum diem mensis decimi. Praeter hos vero nominauit o. dies: de insuper alios bis r. dies. Ex praedictis autem omnibus diebus conficitur sumnaa dierum 36 aisignando cuilibet mensi Lunari 29.dies. Post-naec subiungit Caietanus, annum apud veteres notanter Gretco , de Romanos, fuisse sco. dierum: Et, ut creditur, apud fgyp vos: eumdemque suisse tempore Moysis & Noe , col
ligi ex hae chrosologia diluuij. CONTRA Hunc Modum , qu
tenus legit iuxta Hebr. arcam quieuisse decimas eptima die mentis septimi, actum si it S. . quatenus nienses Lunares facit dieriam tantum Σ'. actam fuit i. ro. quatenus annos veterum, ex mensibus illis Lunaribus νdierni nihilominus 36o. M. it. quatenus autem formaliter computat mens decimum
a diluitio incoepto, quia conuenit in hoc cium modo sequenti: si opterea,si quid est contraeuin alluc est remittendum.. II. MODUS. est Torni essita: salia ni . locis citatis . . Et quidem Tornielli multiplex, anum. 2. . relatus suse . in Brcuius au
tem A ad lowm hunc formalit -, Sa. lianus nuna. Io. A primo die pluui'usquc ad primum diem mentis decinii ceperitatur Omnino Σει. dies conflati ex i9o. 16. & s'. qui
componuntantegros '. menses: quoru sunt 29. dierum , caeteri autem sci. Quae tamen ut