De sumtibus pietatis

21쪽

det nostrum essa, de quicquid in hae mortalitate possidemus.

Et quamvis omnia sint ipsius Dei , voluit tamen Deus, ut iapsi debitum honorem de proventibus. nostris exhibeamus. Dom. Soto, de Aia. O Iur. Lib, p. q. s. art. ... quod ipsium ab omni antiquitate factum esse historiarum monumenta te tantur, de ex S. Bibliis etiam notae sunt decimae, primitiae, et 3. oblationes Deo factae. Erant autem primit ae paries ex re bus primum natis vel collectis Deo oblatae , antequam arsibus olferentium inservirent, C. i. T. de Decimo, primitia ae blat. C. Revertimini. bi. a m. I. Et haec erat justa religio beneficum largitorem rerum omnium tanquam Dominum. munere aliquo primo honorare. Quemadmodum enim

lias utilis Dominus in recognitionem directi dominii Domino quid offerre solet, ita pium &Justum est,ut velut in reco gnitionem Divini beneficii prima pars proventuum offeratur illi, qui est autor naturae de omnis boni. Sic ex Gen. II A constat Cainem obtulisse de fructibus terrae munera Deo, ecAbelem de primogenitis gregis sui ili de adipibus eorum. Et de his primitiis in sacro Codice plurima recensentur praechpta, Exod. XXV. XXXIV. Od. m. amet. s. Det t. XIV. 22. . I tr. Greg Tholosi I. Vniti. Lib. a. C. s. Et has pismitias non saltem ab iis, qui veri Dei habuerunt notitiaim, sed etiam ab Ethnicis ex instinctu naturae esse solutast istoricorum scripta reserunt, De priscis enim Romanis scribit Phu. Lib, ιδ. C. r. illos non gustasie vina aur novas fruges, priusqua lacerdotes libassent primitias, olimq;ad statuas Mercurii in vias collocatas quas viatores ederent, ait Suia. teste .s, Peti . Greg. Iliolos. d. C. s. Quae autem quantitas loco primitiarum sive primorum proventuum Deo sitosterenda, definitum non est, sed arbitrio de cujusque pietati est reli,ctum C . Retiertimini Q. XVI. q. I. vid. tamen Pere. Greg. . . Tholos Partit. Iar. Can. L. M Tit. C. . Quamvis autem hae. .

primitiae ipsi Deo immediate offerri non possint, tamen Deo offerri dicuntur. si dentur Ecclesiae ministris vel pauperibus, .

.vcrsat vero primitia 1. u. Decimis. Ob.

22쪽

Oblationes in specie sunt res a pila& fidelibus Deo at.

Ecclesiae oblatae. C. devies i/ MI. . Marcus Antoniusce nunis de Republ. Ecclv. Lub.f. C. . Quae oblatio nes, quam vis regulariter liberrimae sint voluntatis, quando.

que tamen fiunt necessitatis, quando scit. parochini coguntur ministro verbi Divini alias se sustentare non valentiisu currere. C. Chararatem .s. XII. q. a. Huc etiam spectant de , secimae , tuas fideles ex pio assectu de proventibus Deo persi l- vere solent cap. Laa. 1. de D:omu, sic quoque in Jure 'Rom. occurrunt textus, ubi Deo aliquid legari dicitur, L. i. s. g. ad L. Falcid. dc ubi ipse Dominus noster Jesus Christus clicitur institui heres, L. in. C. de SS c s. Hoc ipsum tamen , quod ita Deo relictum est, Ecclesiae S pauperibus venit praestandum, L. Fin. C. de Sae Eccles Aratth. Tm. s. OIn Deum enim tales sumtus fiunt, non qs ipse indigeat, sed ut pauperibus succurratur. Maria Anton. de Dom M.

Licet vero Dd. statuant disserentiam inter pauperes ecmendicos, ut hi dicantur qui nihil habent nec habere possunt, dc propterea panem ostiatim quaerere coguntur; Illi vero , qui quidem aliquod , sed admodum tenue de non sufficiens habent patrimonium. Utrisque tamen succurrendum esse pro ratione necessitatis christiana monet charitas; Quippe a Deo est insunctum, ut esurienti frangamus panem, ia IS. vers. . de huc spectant innumerae leges Divinae de sublevanda indigentia pauperum.Deut.XV . .1. Exod.XXILas. sit. XXV.as. Vid. Jos Arndii Manual. LL. Mos. Dam. p. de Diaeir. Domi. militia* S. . O si . Omnibus tamen anteponendam esse necessitatem publicam totius universitatis, quando illa passa vel incendium, vel invasionem aut depra uationem hostilem, tradit CarpZ. I. E. Lib.a. Di.at. Def. set . .

tibi etiam adjicit, quod in distributione collestirum eleemo-onarum facienda observari soleat aequalitas Geometrica, ita, ut dimidia pars impendatur in reparationem de reaedificationem Ecclesiarum parochialium ec scholasticarum do

muum.

23쪽

muiun. De altera vero dimidia tertia pars tribuatur reseactioni domuum publicarum, residuum vero inter Cives si gulos pro rata damni perpessi dividatur, cujus praerogativae rationes de ibi videri possunt. is. Non tamen simpliciter unicuique sub praetextu infidimitatis aut paupertatis statim est danda eleemosyna, uti iis enim esurunti patio tollitur, si de cibo scurm justitiam negligat, quam es menti panu frangitur, utimustitia seductis ac rura escat Can. a. Cais s. sed tum demum, si de inculpata egestate constat; Eo enim redacta est pravitas hominui mendicantium , ut vulnera, morbos aliosque desectus simu leni,colore aliquo, vel herbis aut medicamentis morbi imfirmitatisque alicujus speciem fingere conentur, de interdum sibi concilient , idque ob eam rationem, ut homines horrenda illa specie ad misericordiam commoveant, dc ad largius dandum invitenti Quod insigne peccatum inchina maxime frequens esse, Scriptores ejus regionis asserunt vid.

Erata. Francisci, im eiuslantister jotcntaien

Propter quam fraudem si de ea constat, merito gravibus poenis coercendi. Cui rei remedium aliquod quaerere, varii Legumlatores in variis rebuspublicis fuere solliciti, Petr.

Heig. Lib. a. q. a . per tot. Quid Imperatores Romani statuerint , apparet ex L. t n. C. de val. menae crNov. go. Cap. I. Si tutum enim est, ut mendicantium robur de integritas cori .poris exploretur, inertibusque poena imponatur , ut, si liaberi sint homines, addicantur servitio colonario ejus, qui imposturam aut inertiam eorum prodidit; Si autem servi sint, proditor illorum dominium consequatur, salva tamen

manente actione Domino servi corrupti contra eum qui servum corrupit. Per Nodi. Xo. Cap. s. tamen potius ad publica opera, v. g. pannificia, hortorum operationem de similia mendicantes validi transferendi de alendi, quo ita se gnem vitam in meliorem mutent Dn. Brunn. ad X. L. t. NeiS, vero Civitas his hominibus oneretur munus inquirendi in

Personarum mendicantium qualitatem ad Rectores civit

24쪽

xum spectati v imi quod de videtur iniunctum In ordite.

Pol. de Ao an . Tit. a . veri , ,ettierniano v iggangcrnlu-bi etiam dispositum, ut quaelibet Civitas suos mendicos Iat, &sic apud Ebraeos quaevis tribu uos pauperes in re debebat, Letiit. XXV. u. Deat. m. d. Non reprehendenda autem egestate laborare volunt impersonas religiosas, quae religionis causa mendicitatem professae sunt, non quidem inertiae gratia, sed ut rebus secularibus expeditae eo liberius inserviant Dei ministerim qualium mendicantiu sacras familias pontificis quatuor recenient,Divorum Augustini,Francisci, Dominici S Sodalirium Carm litarum. Quin & hi miseratione digni sunt, qui accepta dio aliqua clade fortuita lapsi sunt facultatibus, de mendicare palam erubescunt, iis namque subveniri aequum est Joan.

de Platea mend. isti enim artes dolos mendicantium non exercent, nec iacto suo aut inertia,quae praecipue plectenda,in id malum inciderunt. Vid. haec & plu.ra ap. holos. Syntagm. iur. uniters L. f. Cap. .. nis raseqq.Non minus autem laudabile quam pie in nonnullis locis aedificia sunt exstructa, ad sublevandam miserabilium inopiam, constitutis ad id quibusdam reditibus ac censibus, cuius generis varia reperiuntur. Sunt enim vel Brephotrinphia , in quibus educantur infames nati, pauperes vel expositi, certis pecuniis ei negotio deputatis L. ar. C. dera, Ecci vel Hochotrophia, in quibus aluntur mendici, nomautem illi, qui ex proprio labore, si vellent vietiam parare possunt, aut aliunde licet parco habent unde vivant, L. t. C. d. val mens. Noso mia, in quibus aegroti curantur, L: prosaria, Hospitalia dcc. Si itaq; in tales pias domus eleem synae impenduntur,perinde est ac si sumtus in ipsos pauperes sit factus, qualis sumtus, si abusus absit, Iure Canon. non

modo laudatur. sed etiam in remissionem peccatorum tor, addita promissione indulgevriarum Cap. cum exeo. t . X.

de Poen. O rem. Quamvis vero saniores christiani ejusmodi sumtibus indulgentias papales coemere non laborent,

pie tamen erogare iolent. Similiter Ecclesiae, dicholis, A- D caee,

25쪽

eidemit, talis sonitus recte praestium, ut& A teremtio

raptivin um aut ad stipendium pio relinquitur CNE. P. s.concc .. D. Et tantus est favor alimentationi; pave mun & redemtiotus oeptivornm. utres sianae ctres Ecclesiasticae hic potaint impendi, L. an cis Sa Eccles qua demptura dicemus insta. Non incommode autem hic diaetatur qxtremo i An tacitum sit Ecclesiae quid donare a ue consenta Superioris

Quod omnino de Jure Civili est animandum, L. I. rae Eccles Quin tamen utile sit, ut Magistratus ac Superioris co sensus requiratur, duinum non est. Nam experientiae do. cet, quanta per promistuas lamitiones in Ecclesias ipsi E clesiae dc reipublicae sit creata calamitas. Unde in proverbi um pene abiit : Mater me preperit religis, sed Ita consim aeratrem. Et qui abusus occasione bonorum tempor umiu Ecclesiam irrepserint, egregie ostendit Maret Anto, det Dom. de Republ. Eccles Lib. p. Cap. s. per tot. Praeterea per ejusmodi donationes. quae Ecclesiis, Capitulis, Collegiis . Fratriis, Communitalidus, aut eiusmodi personis fiunt, mammum praejudicium Principi creatur, praesertim si sint re- irum immobilium, ita enim res commercio eximuntur, uet sero nulla redemtio aut ulla spes recuperationis superfit cu' nec semel quaesitae distram, aut diuturna locatione ali promiscue concedi possint; de etiam dicuntur manus mortuae, scilicet quod nunquam manus mutent, sed sempe: transserant in flaccessores. i antum vero incommodi hoc secum trabat , exem .plosio docere nos poterit Bohemia,quae ejusmodi donati nibus sermo exhausta, ut redituum Imperatori debitarincum clerus fere omnia possideatin lauto liberaliterqueinde vivacparum stipersit.Cui malo latius repreti iam tum No.Imperator Carolus V.remedium quaesivit,dum dieas .Octob.e Jusdem anni per expressam Constitutionem honoru immobilium acquisitionem & possessionem manibus mortuis inte dixit, cujus exemplum postea etiam asu secuti. Consulib

26쪽

pellans mutatio Au lallariationibus ob

o,transferatur, quo illa munera pro consuetudine loci persolvere possit. Ut igitur donatio horum bonorum Ecclesiae vel Clero recte fiat, quandoque necesse est, ut praecedat q-

morticatio ,quae est licentia retinendi bona immobiliaper manaren

mortuam. Hanc autem licentiam nemo concedere potest is nisi Princeps, dein Gallia solum Regem posse daresus morticinii seu amori attonis, non Patricium Franciae aut Patronum mediatum laudi, testatur Tholoso. nt. Iumimis. Lib. o p. s. num. s. Qui tamen pro illa distensiatione in remunerationem capit tertiam partem valoris laudi, vel 1 Iiud, prout cum Rege convenit, in locum ejus juris, qnodes decedit. Rebust in t Part. Orat. Reg. Rubric. dei amortiss id. N. ap. Ahasver. Fritsch. de amorescat. bonorum.

Post pauperes, in quos sumtus pietatis fiunt, considerandi ulterius sunt Ministri Ecclesiarum S scholarum. His enim de necessariis ante omnia promici ci in hos sumtus pietatis fieri debere aequitati est consentaneum. Quod de satis injungit sacra pagina a. Paraliv. XXXI.vers. . . M usae

X. c. Io. t. Corint.r ra. r. Nequaquam enim serendum est,ut vel omissa cura sui ossicii curent terrenas Actor, m. a. vel panem mendicando sibi quaerant. Cap. Diaconi n. s. Nunc autem Distinct. st. Et decet Parochianos, ut pro ratione sua-

rum lacultatum di patrimonii ad sidaria alias modica,& vix ad alimentationem eorum sufficientia contribuanx. Non enim diminui sed augeri silaria st reditus ministrorum E elesiae pium est, modo licue de debito modo id ab illis exsgatur. chi enim de augendis reditibus quotidie loquuntur & cogitant, sunt potius Institores quam Pastyres, Carpet. Jur. Ecclesi Lib. t. Nec minus iuccurrendum est illorum inopiae, qui asper multos annos in Ecelesia docuerunt, de senio consecti muneris gravitati amplius praeesse non possunt; Nam hos

duplici honore dignos esse dicit Apostolus i. ad Timeth. IVIT, Multo minus itaque admittendum, ut eos viribus exhaustos desieramus , accedcnte insuper egestate, quae etiam sola D a . nos

27쪽

nos adcommistrationem ct opem impertiere myran tuere debet. i.Job. III. ir. Neqne vero tantum ipsis ministris E clesiae, sed etiam illorum viduis sumtus pio ex tabentur. in. in quibusdam parochiis optime constitutum, ut insolati,um orbitatis de viduitatis , desuncto. Ecclesiae minio, mestria salaria liberis de Cus viduae solverentur,ec viduis annuo quodam subsidio prospiciatu . 3o. Referri huc quoque post uni studiosi, qui amore sesentiae peregrinantur de quasi exules fiunt; Nam hi multii sumtibus indigent de periculis se exponunt, ut propterea

hos, nimalia semper sere dc ubique praedicamento paulonii subjecta vocet Limn. Lib. r. Iura Pul L Cap. q. n. quod. quam maxime obtinebit, si teste Petro Rebuiso ad Authia. bim C. ne fit pro patre, pag. .. . Sex eo Carpχ illud vacuum, quod Philosophi nunquam dari ante hac statuerunt, inrum crumenis reperiatur; Et inde volunt Dd. quod, si quid studioso legetur ad studia continuanda, vel donetur, id censeri factum ad piascausias Bolo ett. ad Auth. n. etsi Tiraqueil. de priv. pia causin praefat. n m. ae. Et pro tali thstamento, in quo studiorum causa quid relictum respondi se quondam Facultatem Juridicam Francos. testatur D Briann. addict. Auth. D. Eum in finem, ut studia rectius promoveantur , a Sis studiorum cultoribus certi annui reditus ac stipendia Q-jent constitui. Ne tamen de hic fraus committatur, Insiphetores solent iis praeponi, Unde vult CarpZ. I. E. Lib. a. Tita/I. Disso. num. 8. quod stipendia absque praescitu Superim tendentis non sint constri enda. Sed hoc tunc demum admittendum censeo , si a fundatore stipendii non aliud sit cautum. Et horum stipendionem tantus est favor ut non

debeant sequestrari. Carpe. proh DA . I. ar. a. n. yy.Hac occasione quaeritur: Anne stipendium certae ia- miliae ad studia relictum, si nullusin ea sit, qui studia tractet, in alios pios usus conferri queati Quod nego cum Carpet. P. a. Conct s. Def. Servanda enim potius voluntas T - . x xii, quam contra eam quid sine caueattentandum a

28쪽

potestate privati, deliincti l berum qui semel placuit stylum,

liberum illud, quod nunquam redit arbitrium, mutare, Nait. Coimsil. r. Hoc tamen suadet Carpa. ut hoc in casu pe- cunia collocetur ad licitas usuras, quo ita stipendium auehus reddatur; Sic enita voluntas testatoris amplimem exbtum habere poterit. Quod stupro certae personae legatum studiorum causa relictum E. G. si testator uni ex heredibus certam pecuniam ad studia praelegaverit ,legatarius autem non impleat conditionem, sed derelinquat studia, dubitandum non est, quin exstincta illa conditione ad heredes r vertatur, quia cessante causa finali, etiam es lectus cessaret debet. L s. in . f. ad So. Treb c. Et legatum relictum ob causiam tacita voluntate intelligitur ademtum, si cauta

non impleatur sub modo. Mantica de con

Propter amorem patriae debitum etiam in hanc sum- JG tus pietatis recte fieri debere apertissimi iuris est; Non enim nobis solum nati sumus, sed ortus nostri partem patria sibi vendicat, partem amici, inquit praeclare Cic. Et ideo iuris frnaturae esse dicitur , uti patriae pareamu L. I. O I. dein casu necessitatis potius patriae succurrendum est, quam Patri, per L. m. s. r. f. de capta OA rav. ejusque utilitatem in omnibus negotiis privatae saluti esse praeferendam mmnet L. C. de primim. Hinc etiam in jure gloriosum de dulce dicitur pro patria mori S sundere vitam, quam in ea a cepimus. Et passim illi, qui dato pretio tentant subterfugere patriae munera, aut idoneos a procuratione utilitatis reipublicae avocant, poena digni dicuntur . L. .. g. s. de re mil. L. te. f. demun.cthon. Ut igitur impium est patriam deserere, L. un. Osi curialis Auct cim L pen. C. de rem ad venae

ira eam juvare pium ec justum censetur. Post patriam agendum esset de Parentibus,Placet vero prius de liberis, in quos Parentes sumtus facere debere manifestum est disserere. Liberoru autem appellatione veniunt is

em liberi primi gradus, sed etiam nepotes, Fronepotes, ii a Ceth

29쪽

de si .s sive exsustis nuptiis sint nati, sive alio modo productu, L.ass e nrari.ilis ubi lit mentio partus excisi. inter hos aut ' sumtus primum locum tenent alimenta,quorum causa piae cfavorabilis dicitur L. t . F. i. A. Alimenta autem sub se comprehendunt omnia necessaria ad vitam, sine quibus corpus humanum ali, de vita commodo traduci non potest, ut sunt victus, habitatio, vestitus, L. o. vescis. lig. L. H. - .as . s. a. de V. S. imo etiam sumtus studiorum, si nempi alimenta decernantur ex sure singuinis vel edicto Praetoris S sussit Judicis L. .. F ub. pap. educ. ALibique Dn. Brunn. non vero si ex di sitione hominis , v. g.

ex legato vel contractu, L. b. g. de al. oel ob. IV. Barta 'a in mum. num. s. Vid. Struv. Iurivr. Forens tit. Aug. s. tr. i. Et quidem Parentes liberos tenere alere ex jure Naturae constat. pr I. d. lumnat. gent.ct Cim Schnob. Di .ad Dig. i . S. s qui alimenta denegat, necare videtur, L. .. f. demtr. F al. Abia CarpZ P. a. C. io. D. 8. Cuius vestigia

possumus cernere in ipsis brutis, quae tamdiu fovent ex se nata, donec sibi ipsis quaerere possunt victum ; Et ipsi mi mantia sibi siepe detrahunt, ut suis sit, unde vivant, ct pro sa .

lute dc defensione eorum caput in quovis periculo osterunt.' Hinc etiam ab his sumendum argumentum, cum in filiis educandis adeo exsuperet amor paternus, ut semetipsis Pa rentes alere existimentur in filiorum educatione, quibus tanquam proprio semine procreatis sperant eorum speciem D. luti insitione quadam diutissime conservari L. aao. s. a. . de HS . Indeque oriturea sutis praesumtio, quod Pater amare magis centratur filium quam seipsum. Iste amor nota. saltem continetur in liberis primi gradus , verum etiam e tenditur ad nepotes, cum, uti Callistrates in dict. L.aao. loquitur, appellare nepotes liberos, dc nomine liberorum etiam nepotes comprehendantur. S. i. I. qui testam. Tui. dar.post.

3 Debentur autem alimenta nonsulum liberis morigeris, Vertim quam extenduntur ad minorigeros ec male moratos. modo

30쪽

modo non sat adeo ingrati parentes ut Fane secieta

te paterna sint indignita possint exheredari, ob dict. c., sy al.hb. Non tamen propterea licitum est occidere sitos liberos s. I. de pure sua. Imo etiam hae sumtus 3 praestandus Bannitis , quoniam hi retinent rura naturalia dc Gentium , is in s. i. g. de paen. dc filios qui bona , parentibus assignata dilapidarunt, T. r. in s. C. de bon. qua lib. Pro quo etiam facere videtur exemplum patris fili uin prodigum ingratiam recipientis Luc. in Quod an ex mera gratia, anne vero ex officio factum, meum hic non est disputare. Similiter etiam extenduntur ad liberos emanci, Datos, uti textus est expressus in L. f. F. t. . de agn. fr al. lib. Nec hic quicquam movet, quod ille non amplius fit in sui pa tris potestate, sed habeatur pro mortuo. Nam obligatio hiendi non oritur tantum ex jure patriae potestatis, sed etiam ex jure sanguinis , quod emancipatione non potest rumpi.

Surd. de aliment. Tit. /. qu. s. n. ao. dc propterea sumtus a Phue in liberos erogati ex pietate facti censentur. Peculiaris etiam sumtus pietatis in filiam vel neptem nuptias contrahente erogatur,nimirum dos. Quamvis enim Parentes videantur satisfecisse suo officio, si liberos eo pediduxerint, ut propriam familiam instituere possint tamen me. rito Parentes aliquid erogant de vitae instrumentis , ut liberi commode familiam instituere valeant, dc dum lata nubens in domum mariti transit, ac a marito imposterum alimenta exsipetat, non immerito pater congruam dotem ipsi constituit, cujus quidem maritus fit Dominus,nihilo tamen minus mulieris est proprium patrimonium. Si igitur Pater recuset dotare, ossicio sudicis ad dotandum compelli poteriti L. a.

Moee Harer dotatio feri debet pro modo facultatum et dignitatis non saltem patris dotantis, sed de mariti, Lis D. Ende iur. dat. Nam non opus habet Pater, ut tantum

huic filiae det in dotem, quantum illi dedit, sed pro dignitate Mariti huic plus, alteri minus ervare potest. Dn Brunn. m,-.. c. ca. Excipiunt lac ham locupletem, quam

dotaret