Lodouici Cauitellii patritii Cremonen. Annales. Quibus res vbique gestas memorabiles à patriae suae origine vsque ad annum salutis 1583. breuiter ille complexus est

681쪽

uersi Galli Vlpianu Aumalo,& Brisacco regulis ducibus illoci oppugnarunt,& in potestatem suam compulerunt die Digesima secunda Septembris, eius* nasia ijs, ct uallod Cm olitis, & mox receptis Monte Caluo,& Bugella dieo 'aria Octobris, dc Monte Caluo demolito, ac Aquensi urbe,& Ancisa tentatis, ab Ancisa repulsi multa predat ueriant ad hyberna. Et alij Galli cursitarunt. ac diripuerum r. ac serro,&flamma subuerterunt fines Flandriae, comitatus sancti Pauli & Arturi proditis in lucem tractati Bias quibus Cesarianis prodebantur urbs Mediomatricae propugnaculo Motali, & Maria burgum ei tunc, ac media hyeme opem,& annonam tulerunt resistentibus Cesaria

nis Principe Aurengiorum duce, & ibi utrinq: commissilprςlio in quo fuerunt multi de*derati hinc inde, iuerunt lad hyberna ,& inter naues uiginti duas Flamingui una, &l decem nouem Gallorum & nonnullorum nauigiorum in mari Anglico c6missa pugnar sex horas ardentibus ani lmis, & uictoria prius inclinata ad Flamingos Galli prsua luerunt ex nauibus Flamin gliis sex combustis &quinque linterceptis, dc nauarchis circiter tercentum occisis. dc ex lGallicis sex combustis,&mille nauarchis occisis. Caro-llus C sar die vigesima quinta Octob. cessit Philippo filio suo omne ius Regnorum,& dominiorum suorum coram multis principibus, ac nobilibus Burgondiae, ac Flandriae illuc accersitis, & Maria sorore, quae ctia dimisit regimen Flandriae. Sumn vis Pont. die vigesima Decembris crea luit quoq; cardinales Antonium Capocidam Rom. Ioan inem Croperium Germanum .loannem Ricem anu callu,t Ioannem Saliceum IHispanum,Scipionem Recheidam Si lculum, Diomedem Carassam Neapolitanum, & Bernar idinum Scottum Sabin ensem, & transmisit legatos in Galli iam Belgicam ad Carolum, dc Celticam ad Plenricum ibi l Regem

682쪽

legem pro discordi inter eos sedanda. In Italia P inenon apparuit stella crinita ualde horribilis & pallida cum ad ijsauros milibus a Meridie uersus Septem 'monem, χ mox successit calor ingens, di inultae, & diutinae pluuiae

reciderunt, & in Norico, Sueuia.& Boemia tam uehemes exorta est uentorti turbo, cum multis fulguribus ignitis in aere, ut eorum impetu multa fuerut prostrata aedificia,& arbores radicitus euulcar, & in partibus montanis Au gustae coelo aperto uis, sunt in acre multςssamae exire,& ex terrae motu ByZant ij multa aedificia corruerunt,&post triduu stella summi splendoris, S magnitudinis inusitatae prope lunam uisa fuit qua ob acumen sui lumiconspicimi poterat in agro Bitticis oppido Germaniae post grai illinem,& fulmina ingentia uisae sunt in aere co currere inuicem alie armator uiris.&auditi tubarum, &dympanorum sonitus eos ad pugnania citanduir est lo CDrolus As ytatus supremi nominis, inter negotiae tores Ex ropae A iatu uel piae Morinorum eκ Gallia Belgica, dum ibi relideret, obijt dimissis post se immensis opibus. & Fortu nius eius agnatus excellens theologus phylosophus,pby sicus,& astronomus dum esset Londini in.Anglia ann Orsi

quadraginta quinq; dimisso post se libello astronomic si diutius uixisset multa alia opera in eis selemiis relinquisset, de Antonius maria Augustus scriba Reipub)Cr mone sis nulli secundus prosa di carmine in quibus multi composuit non impressi clie secunda Decem brisCre ira

A n n o pi oximo Reges Gallorii & Hi s banoru motum uiguisset bellum inter eos per quinquenium exhortarii et summo Pont. factis inducijs conuenerunt tractare, num intercos locus esse posset paci autoribus loqardinale δι Regina Maria Angliae eia,& pia sule Vince

683쪽

- - - - - -----

rno questore ac duobus alijs proceribus Anglicis φ Rege

Hispaniarum couentis in unum ad Gi auarinum una cum

cardinal et Othoringia & pissiulibus Aureliestu & Diui- duri, ac Memorantio.& Albaspina scriba supremo Regis Gallorum pro eo, ac presule Alexiae ,& duce Medioli pro C sare & per Cardinalem, dc Reginam facta propositi

ne .utilabella p. imogenita Regis Galloria nupta Carolo

primogenito Regis Hispaniarii si hi dimisso dominio Mediolani, & Regi Gallorum comitatu Caroloini loco Te-manae,& propugnaculo Montili 3 demoliendo una cuin arce Montentae iuri,uel Danauillae arbitrio Regis Galloru, uel omnibus reseruatis Synodo generali per ipsam deci- dedis interim dimi Isis Emanueli Filimberto quibuscunq; occupatis per c allos, ex eius Ducatu Sabaudiae, ac principatu Galliae subalpinae prster arces ducta per eu uxore Margarita rore RegiSGallorum.& cum agentibus suis haec offerentibus facere, etiam restitutis Duci Octauio Farnesio Placentia, & aliis ibi occupatis per C sarianos ex eius Ducatu,& alijs controuersijs rei nissis etia synodo per eam decidendis,cum ob id copositioni locus ere non potuisset Galli adhuc cursitarunt,& diripuerular ac ferro,& igne diruerunt Picardia, Ci sarianis Φ principe A urentiorum duce eis resistetibus ope, & annona Marie burgo per Gallos datis ibi, ac alibi in ea regione comissis utrinq: leuibus prstiis, in quibus multi occubuerunt, mox ipsi,&Cssariani luerunt ad statiua .& deinde fecerunt inducias per annos quinq; die quinta Februaris ad paguinVacellae apud Camariacu Burgondiae Gaspare regulo Castulonis, de Carolo principe Aurentiorum pro Rege Hispaniae procurantibus. Caresus Cssar cum Maria, I Eleon ora sororibus pi ofectus Selim burgu Selandiae, & ibi die prima Septembria diplomate dimisso iure imperis I erdinando fratri

684쪽

fratri illinc traiecit cum eius sororibus in Hispania.& ibi ingressiis Zenobium diui Iusti religiosorum Heremitarundidi ui Hieronymi uacauit cotcplationi diuinae. De mense Martii cometes horribilis apparuit permulta hebdemo das. Summus Pon r. Christophoro Mandrucio Cardinale & episcopo Tridentino Vicario Regio in dominio Mediolani, ut Regem Hispaniarum exueret Regno Ne. politano percusso in eum faedere cum Rege Gallorum sibi per eum pi omissis ad illud uindicandum odio millibus pedestribus, & sex centum equestribus,& iussu ipsius carceratis Carcislao de Vechia legato , lo. Antonio Tasso Magistro Tabellariorum Regis Hispaniarum, Camillo Co lumna, & Iuliano Caesari no seque utibus eius partes, &Ascanio Maria Sfortia Cardinale.&Quaestore Apostolico una cum Latino Volaterano eius scriba a secietis per Carolum eius fratrem receptis ex ςlasse Gallica, quae er x

in portu Hostiae duabus triremibus sibi per Gallos, dum esset cum eis Masilliae, adeptis,& ex iussu Suhaim. Pontaps nes Gallos dimisiis auxilio eorum Regis molait bellum Columnensibus, eis, &ipsorum fautoribus, & auxiliato ribus excommunicatis,& ad eius stypendium conductis Iulio,Camillo, Fracisco & Paulo Ursinis. & Ascanio della Corna. Antonio Torclado. & ex eis constituto duce su premo Iulio,& Ascanio Locum tenente Antonij nepoti l sui exuit Marcum Antonitam Columnam dominio Pale ni,& alijs, quae habebat in Latio, & Pallani nepote suum constituit Ducem & eius filium Marchione Cauarum die decima septima Maij, & Antonium alterum nepotem Comitem Balnei, & Marchioneni Montis Belli. Et dum Ascanius Corna ei exosus ab ipso timens aufugisset Neλ polim, iussit carcerari Angelum fratrem Cardinalem, SCssarem nepotem ipsius,&dum Stroeius prosectus Γλ

685쪽

aecinum illuci intenderet munire propugnaculis, & Dux A Jux Prorox Neapolis timens, ne quid aduersius regnum Neapolitanum in nouaretur, ut rumor erat, coactis septε - illibus italis siub Vespesiano Gon Zaga, trihus millilius Hispanis sub Garsia Toletano, quatuor centum eque stri latis sub Marco Antonio Columna & mille tercentum Velitibus sub Co. Populi eos duodecim tormentis bellicis

a d principium Septembris transisset in Latium ,& ibi occdupato ponte Corui redigisset in sui potestatem Verulas,

i ou das.Γrossinum.ac Ananiam ea expugnata. Summus

poni. habitis a Rege Gallorum ex Corsica his millibus ducentum Cuasconis, & alijs mille ex Monte Caluo & ex xucatu Vrbini mille quidque centum Italis sub Aurelio Fulgoso, tercentum Germanis,&nonnullis cohortibus talorum profectis Romam ad eius pres dium, &,ibi in colas A lex adro Columna duce assumptis armis ad ipsius defensione ni iussit prs sidijs congruis muniri Bononiam,st alia municipia ad fines Latij, et alibi in dominio ecclesiae aduersus H; spanienses. Et dum, et ipsi redigis erit in sui pόrcilat miNepi uinum, et alia usque Marinum, ac Hostiam die decima celaua Septembris P nucem Somae proscciuin duabus cohortibus Guasconum , et nonnullis iurmis equestrium Pitilianum , ut illinc expelleret Hispanos ibi ad pri siliu degentes, reliqui Pontificii transmissis

ad eorum auΝilius cr Regem Gallorum ex Gallia transal- Dina duodecim triremibus appulsis in portum ueterem, et inde conductis per Strocium Neptunum cum non ullis copijs, illud obsederunt, ac oppugliai unt, ac rCntarunt cccupari Moret o Calabro ibi duce ad iirssidium, et cumplispanii nscs illuc ad auxilium properassent et oppugna sent arcen. Hostiae, ad cuius pri si diu erat Horatius , bimius dux Ronianus septuaginta militibus. Et Strodio mul s

686쪽

tis eopijs ad Vrbem ueterem profecto ibi utrinq: eomissa

pugna ex Cesarianis centum, Hispani occubuerut Vesposiano Gon Zaga. et plurib. alijs Italis uulneratis, ex quibus multi perierunt. Et Dux Alvae sibi data spe per Pontificios pacis. pro ea tractanda expectato ad Critam ferrata iuxta ordinem secum datu cardinale Carasia, et nec prinfecto, delusus prosequendo bellum cspit Tybuti ad cuius prς si dium erat Franciscus Vrsinus quatuor centum pede stribu et mox ad eius prisidium accessit Montuchius septem centum Guasconis, habito delectu aliorum militum per Baldcisi em Rongonum, Lucium Vitelium , Bruneri u Vaposchi uri ex Foro Pompilij, et Antonium Carassam duces pontificios,& Romam unita per Alexandrum Cinlumnam septem millibus italis, Guasconis, & Germanis, de to idem Romanis, cum Hispanienses cnrsitassent ac diripuissent usq; Romam,&Pontificij forent oppressi graui inopia omnium terum uigente hyeme, Summus Pont. expcctatis in auxilium alijs bis millibus Guasconis, sex millibus Eliae iis pcdestribus, & ocio centum equesti ibus de mille uelitibus eu Gallia transalpina per ibi Regem desti natis sub Erancisco pri 0 cipe G u in i fano, & tentata societate Venetorum . di nec inabita die vigesima octa tra Octobris fecit inducias cum Regis, se interponentibus Cardinalibus Sanctae I loris,& Sancti lacobi eo cardinale Sancti lacobi transmisso per hinam. Pont. ad Ducem Aluae Ananiam, & per cum adliin ri uni Pont Romam Francisco

Pace co etiam cardinat mox in unum conuentis ad Cr, tam serratam, Hispanienses pcdcini et ulcrum Tybur.

Et Rex Hispania tum recepit in sui gratiani Octauium Farnes: u sili ic si tutis Placentia, di aliis, quae ex ipso Ducaturei uenerant in Carolum Caesarem patrem, ac conccisuAlcxandro fratri suo abbatiam Morealis in Sicilia. Cremonae i

687쪽

monae ex ordine Christophori Mandrucii cardinalis obdentini Regij Vicarij in dominio Mediolani, dc pro ex quutione litterarum Regis Hispaniae diei duodecimi Nouembris factae fuerunt effosiones extra ipsam apori. diui Michaelis, di propugnaculio ibi erecto fere usque ad arcem super solo priuato pro e a amplianda. Et munienda uallis, & msnijs, & alijs propugnaculis lapideis, sed mox

permissae interdiu transire in uacuum.

Anno sequete Ludovico Maren ta I. C. Mediolanense. ac Caes. Sen. Cremonae pr tot e Rex Gallorum postpositis inducijs, quae erant inter euna, ac Regem Hispaniae indignatus in eum ipsum incusando sibi fidem non seruat se,

tentata pereum furtim occupatione urbium Mediom,

tricum Lothoringiae, ac Burdigallia in Bu rgundia, cu ibi, ac in Flandrialpugnaculis, & Montis Altini, ac Grosetti in Hetruria moto bello Sum m. Pont. in eius auxilium ex Gallia transalpina transmisit in Italiam sub Francisco principe Guinisano Eluetiorum octo millia,& Guasconorum quatuor millia pedestriu,sex centum equestribus,& mille ducentum uelitibus, qui cum peruentiniat in Gallia ut, alpinam, ibi occuparunt,ac diripuerunt,& moeniis nudarunt Valentiam Regis Hispaniae, & progressi in agrum

Regiensem ditionis Ducis Ferrariae ibi secum coniunxerunt sex millia pedestrium, ducentum eque limbus, & sexcentum uelitibus per Ducem conscripta ad sui stypen dium,&cum Christophorus Mandrucius Card malis,&prorex in dominio Mediolani conscriptis quinq . millib. Italis,&Dux Florentiae alijs copijs militaribus ab illis timentes n;uniuissent pres di sciuitates ,& alia loca domi iiij Mediolanensis, ac ducatus Florentiae, & per Carolum Carallam cardinalem ex urbe profectum Regium ad Uucem Ferrariae, & principem Guinisanum ,& alios eorum

688쪽

consultores in re bellica habitis ibi comit ijs, quibus prodposuissent antequam progrederentur,dominium Medio-lla ni suppeditare hac ommissa deliberatione proPerarunt in Latium. Et cu Hispanienses subduce Aluae ibi a unu coacti transmissis nonnullis cohortibus ad prisi diu Ciui tellae sub comite Sanctae Floris eis occurrissent seca coa. iunctis ex Pontificijs ibi quatuor millibus pedestribus . &non nullis turmis equestrium sub Antonio Carafia irrum perunt Apructu,& ibi direpto campo ,& Occupasse Trano regressi sunt Latiuin,& cum ad opem Hispaniens ni ex Latio applicuissent illuc nonnullae copiae Germanor &ex eis septem cohortes transmissiae fuissent ad prisidiuoppidi Florentini, receperunt Pipemum,& multa alia ibi Bonifacio Com. Sarmonete duce ,&G llianum, Zacicarolum Sarra Columna, & Cintio Capi succo eorum coeptis, dum uoluissent progredi, prostigatis per Hispanien ses Pompeo Columna duce utrinq; comita prvtio,in quo multi fuerunt occisi ,& Tybur , dc Montem I ortinum ita missum per Franciscum Branchatium, quod direptum, &combustum fuit, ac Neptunum sex centum Italis & Gu sconis pedestribus illuc profectis Duce Pallani,& Strocloiductoribus ,&Marinum, Frascatum, Critam Ferratam'

Gandulphum, Bari gelatam, & oppidum Sancti Angeli,&linter Lucium Vrsinum, eiusq; copias, & Mar. Antonium,& Pompeum Columnenses, eorumq; attes consertis ma

nibus, ipsoq; profligato,ac repulso,& per pranciscum Cinlumnam multis quoq; locis expugnatis, ac direptis extu gnarunt,ac diripuerunt die quartadecima Februarij uicuVaronis, ibi ducentum Hispanis, oui illic erant ad traii dium, & multis alijs occisis,& multis alijs captiuatis, dc mox obsederunt Ciuitellam Hispanies bus adhuc tenemtibus Ananiam. Presulonum, Montem fortinum Gana

689쪽

num. Sublacum,&multa alia ex Latio. Et sum m. Ponti indignatus in Regem Hispaniae legatum . quem penes eah atiebat, reuocauit Romam. Et in Ducem Octauium Farn essu m quia eo inuito ipsi ad serat. destinauit comitem Antonium de Tolentino ad occupandum Castrum &Adrianum Balionu Velitras inde reuocato Roma Duce Somae, & Franciscum Vrsinum Tybur, dc mox Monucum Gallum, & dum diffisi illud quod esset munitissimu tueri, dimisissent destinauit Ursinum ad Vicum Varonis.&cu Hispanienses eo, ac Tybure cum toto dominio Colum-tiensium receptis incursassent usq; Romam Sumin. Pont.

requistis aliis copijs militaribus a Rege Gallorum.&a Veneti ad habitis turmis Regijs,quae erant Parmae,& Mi- calidaeae.&conductis ad sui stypendium Iulio Vitello filio As andri, Baldesare Ronghono de Brunorio Cirtabosco eu Poro Pompilij in unum coactis Romae septem millibus pedestribus.& totide alijs Romae duersus Hispanienses. Et dum Antonius Carata tribus millibus pedestribus sty pendiarijs,dc normilis euocatis, dc aliquibus turmis profectus Asanum inde fines regni Neapolitani incursando eos in festarer, de copiae ponti ficiae,quae Romae erant, inde

intenderent Erumpere aduersus Hispanienses. ipsi secum iunctis bis millibus pedestribus.& turm is equestribus ad uemus pontificios arma pararunt,dc dum Romani in Guaistonos . quicum eis non solueretur stypendium. sinisti ERomae se gerebant, illic arma assumpsissent. & eis, qui ducebatur PCaraium I Osredus rector Alviani occurrisset, e, Hispaniensib. octo millia italorum. sex millia Getananorum, & totidem Hispanorum pedestrium. bis millibus equestribus luerunt ad auxilium Ciuitellae, quae Obsidebaturr pontificios ,& eis occurrentibus turmis Gallorum duce Scipit 'inter eas, ac quinq; centum ueliter

690쪽

sub Com. Sanctae Floris, & cohortes Hispanorunet Gλrsia filuce factum fuit leue pretium pari marte & per Hispanos lcapta, & direpta Iulia noua ad medium mensis Martij dii superuentis ad opem Hispaniensium sex millibus Gerrna n is ductis per Doriam super classe, & ex eis tribus millib. progressis in Latium, & ibi iunctis secum quatuor cetum

pedestribus & quinquaginta equestribus Italis & copijs Marci A ntonij Columnae.& apud pontem Sarii facto leui

pretio per turmas, & cohortes Pompei Columnae cu alijspontificijs t eo nardo de Rupere duce eis Ffigatis,&Leonardo captiuato,& receptis per Marcum AntoniuOppido uallis Montalij ,eoq; direpto & combusto &oppidol rc nestino etiam direpto Matheo Stendardo ibi rectore.& ad eius auxilium profectis mille octo cetum Germanis,& mille ducetum Hispanis cum duabus turmis equestrix di summi Pont. Romam mille quinq; centum Ellipt ij &per Columnam firmatis castris inter Signiamra Palea ,& cum ad Paleant auxilium ex Eluetijs.& Italis quatuor millia cum non ullis turmis ex urbe sub Iulio Vrsino tram dirent, eisq; occurrisset Coluna aliquib. copijs ,& utrinq; c0mmissis pugna ipsos, ad quos prius inclinarat uictoria, Tiligas. t uulnerato,& captiuato Ursino cu alijs quatuor centum,&occifis centum uiginti ex eis, & per ipsos post se dimissis septem signis militaribus ,& ex Columnens . triginta intereptis, di multis alijs uulneratis Flaminio egresso Pallanum nonnullis copijs per eas, ex Germanis ibi ad obsidionem degentibus occisis circiter sexagint , & nonnullis armentis interceptis,& ductis intus Palcanii

Columna eius copijs Signia expugnata,&direpta pleri': militibus occisis, eis admotis Paleano illud obsedit,& duGalli pedem retulissent Firmum, & Asculum, & ex eis, cuHispanienses mouissent bellum Duci Ferrariae ad eius sub

sidium l