Lodouici Cauitellii patritii Cremonen. Annales. Quibus res vbique gestas memorabiles à patriae suae origine vsque ad annum salutis 1583. breuiter ille complexus est

651쪽

arc s Mediolani, &Cremonae,& in ea pace comprhensi GCxtant sum m. Pon . Maximilianus ito. Sigismondus P Ioniae, Ioannes Lusitaniae. & Christiernus Daniae Reges, Carolus Dux Allobrogum, Germani,Sueui, ac Veneti, & Principes, & ciuitates liberae Italiae , & Henrincus Rex L A rigliae tunc obsidens mari, & terris Boloniam, & Mon-

tilium, si uoluillet. & ad quem Rex Galliae, cum destinas set ex suis primoribus causa ab ipso scisitandi, num uelleti in pace comprhendi, Reκ Angliae eos tenere iussit in arcel A rdetons distante per quatuor millia passuum a Bolonia,tquam cum habuisset a Verni cense ibi prefecto prς si dis cla

ciuibus,&tribunis dic vigesima quarta Septembris per-lmissis inde abire cum bonis, quae inde humeris asportarii potuissent,& quos abeuntes, & tranantes aquas Angli insequuti ex eis occiderunt senes, pueros, ac foeminas quam plures, uocatis ad se legatis Gallicis re, quam nollent, facta dimisit eos uacuos ad Regem suum, Qui d ditione Boloniae intellecta copijs suis militaribus ex Campania accersitis, ut cam recuperaret eas transmisit sub

Henrinco Delphino, quae cum ingressae partem eius in f riore ibi trucidato prcsidio Anglico predae inhiarent desertis ordinibus, per Anglos de facili illinc repulsae fumrunt, & inopia comeatus dissipatae, inde statim abierunt

dimissa Bolonia Anglis, qui oppugnato Montilio sibi di misso per Vbiam regulum ibi rectorem, & Rincherij fano

incenso, & oi agro contermino latc uastato,& in Scotia

Eldenaburgo direpto, ea dimissa sub fideli, & congruo

praesidio per Regem cum eo reuersi sunt in Angliam. Et Ariadentis AEnobarbus archipyrata Turcarum solutis uelis ex portu Thaurentiorum Gallis Prouincialis una cum Leone Strociorectore classis Gallicae direptis litori bus Heu uriae, ibi occupatis portibus Thelamonis, & Herculis

652쪽

tulis Senensium, & Insula Lilij . ac oppugnato frustra Om,itello, illud copijs ingrelso Ioanne Lunense Hispano,&lluc ad opem destinatis alijs agminibus per Ducem Fl entiae sub Stephano Columna. & Chiapino Vitellio du- ibus & per illum habito a Iacobo Appiano regulo Plumbini, filio Sinonis ludet ,&archipyratae captiuato ad Tu ietu,&facto christiano, & depopulatis littoribus Cal rix. Apuliae, & Siciliae, redactisq; in sui potetatem Insi is Ischiae Lyparis,& Procidae, & oppugnatis Putheolis,&lum illuc ad opem properaret Petrus Toletanus prorexueapolis decem millibus pedestrib. & bis millibus eque. tribus tumultuarie coactis ivit Byratium ad ibi Impera-orem multa prsda, & innumeris captiuis, Ioanne Doriactasse Caesariana illum insequente, ac lacescente. Petru Moysius Farnesius die decima Augusti in ecclesia cathel rati Placentiae eius, ac Parmae ducatus accepit in ligni a. 1x IlI. familia Douaria Cremonense Federicus interita-os militauit pro Carolo Caesare turma equestrium quin-luaginta ex quibus pleriq; fuerunt Cremonenses,& mox

,ro Cosma Mediceo duce Florentiae. - ῆ .

Anno is s.Cremonae pretore Vincentio Falcutio Vr inate Caes. Sen. &I. C. & mox reuocato Mediolanum

ui electo ad censum generalem dominij Mediolanensis psi surrogato Alexadro Vicecomite I. C. Mediolanente, k et Caes. Sen. Ioannes Maria de Monte episcopus Prene linus,& Marcellus presbyter, & Regi litus Polus An- icus diaconus Cardinales, ac legati.& Vicarij pontificii ina cum plurimis episeopis, ac legatis Tridenti cociliumncoharunt die tertia decima Decembris pro reducenda

intiqua religione. Neapoli fuit terre motus,quo corruit tropugnaculu uersus molem ,& multae aedes ceciderunt,

k quamplurimi oppressi ab eorum aedificus perierunt i

653쪽

Ioannes Baptista Specianus etiam L C. & Capit. iustitiae generalis in toto dominio Mediolani proco de Francisco Secundo Ssortia eius Duce, & mox pro Inuictiss. Carolo Quinto Augusto Quaestor totius eoru exercitus in Gallia cisalpina ob ijt Mediolani dic o. Octobris, & excellens Phisicus & Astrologus Georgius Fundulus pariter Cremonensis die prima Aprilis, eiust corpus tumulatu fuit in ecclesia ibi cathedrali. Anno altero Carolus 's. habitis comitijs Ralisbonaeno inuito sum. Pont. ab eo habitis duodecim millib. pedestrium & equestria sub Octauio Farnesio eius nepote, d luce pedestriti AlexadroVitellio,& equestri u Io.Baptista Sabolico,& legato apostolico Alexandro Farnesio Card. di fratre Octauij .& a Duce Ferrariae centu quinquaginta equestribus sub Fracisco eius fratre, & Florentiae ducetusub Rodulpho Ballono,& habito delectu quatuor milliu

Italorum,& sexdecim Germanorum sub Aliprando Mandrucio, Georgio Siam burgo, Georgio Rasim burgo,& Io. Iacobo. Mediceo projecto materici bellicae, & Georgio Vilcm pulcho notho Bauariae & Flandrensium duodecim millium sub Maximiliano Co. Burense,&septem milliuequo tu sit bivlaxi miliano eius nepote, Gulfancho, Melenico, Moderatore supremo equitum Prusensum,Com. Burense, Alberto filio Casi miri Ducis SpiturZensis, Philippo I ano io, Principe Sulmonae , Henrico filio et Ducis Spitu retensis Ioanne filio Ioachini Marchionis Butibum

gensis, Emanuelc Phili bello principe Galliae subalpinae, di Com. lo. Raprista Spinello Neapolitano, & ex Italia, &Pannonia conduciis in Germaniam octo millibus Hispanis per Alphun sum Vincum, Antonium Toletanu, & ALuarum de Sandes, & constitutis totius exercitus duce si

premo Hernando Duce Aluar, & Io. Baptista Castaldo

654쪽

castrorum rectore,& consultoribus rei bellicae Pyrro Columna Ro. Caesare Masso Neapolitano, & Co. Francisco Landriano Mediolanense, & cum quo erant quam plures proceres, nobiles, ac tribuni militum impigerrimi Ro. &Itali, & receptis in eius partes Gulielmo Duce Bauariae fratre Alberti generi Regis Rom. ac Gulielmo Duce Cli-uense, et genero Rom. Regis, & declaratis rebell ibus Imperij Rom. Federico Duce Sansioniae, & Philippo Lante-

grauio fautoribus haereticorum, eiq; contumacibuS,CXutoq; Federico autoritate eligendi Caesarem collata Mauritio eius nepoti, ad reprimendum eos, & alios, qui anno is 3 .habito conuentu apud Schel me lucum in Sansonia per eos. ac Christiernum Regem Daniae, Federicum Co. Pallat in um, Dominicum Ducem Vin tiburgierisein , ac Ducem Cliuensem, Co. Vbertum Vsdem bu rgi, ac legulos Augustae,Vlmae, Argentinae,Constantiae, Tona uertae,& Nor bergi in unum conuenerant, & foedus percusserant. Et cum in eum transiuissent exercitu oetuagintam illium pedestrium, decem millium equestrium, &sex millium fossorum, centum triginta tormentis bellicis, 3c pro eis, ac annona, di materie bellica: dc alijs pro usii

exercitus conducendis octo millibus equis, octo centum plaustris, tercentum nauibus,& multo alio apparatu exercitus duce supremo Lante grauio castrorum magistro Stenipeo,& Erneste filio Ducis Spruincentis uicario DucisSansoniae,& in quo exercitu fuerunt quam plures princi pes,proceres,reguli, luctorcscquestrium & tribuni Gemmani , earumq; ciuitatum liberarum secum consi derata rum, & per illos occupato propugnaculo Scluse in comitatu Tiroiense,& ad fines italiae, ut impedirent Italos in gredi Germaniam, & aduersus illos uolentes occupare

Aspurgum per ibi incolas coactis octo millibus pedestri

655쪽

i bus sub Gustualdo occupassent Tona uertaimet Tralnam 1 Mindilicorum,& firmassent castra adHeum burgum diei tertia Augusti illis duodecim millibus pedestribus.& bisi illibus couestribus tantum occurrit, si malisq: castris apstilinata roti uim quod in icia dc bat & hostes occupare,&- bi, & apud Nica hildium. & Heos dium factis multist rinq; leuibus praeli s, & in eius auxilium superuento Comite durense duodecim millibus pedestribus, sex millil in equestribus duodecim tormentis bellicis, at ad impedirndum eius iter aduorsus eum profecto Comites in cn burgi quindecim in libus pedelfribus, & millel duce tum c questribus & repulso per Albertu.& loanne latarchibnexi randinabit gienses. Maximilianum Regem l 1 diem rima, c Moderatorem Prusiar O. ip ijs per Casaremirantiuis os obuiaui Comiti nurenti,& incius auxilium, Z otia praucosoriensium Franconiae .& appulso in castra Cariariana redegit in sui potestatem Meum burgum, dcfactis qui iri tui imis alijs leuibus praesi s cum flos bus

apti d T inai. C: ta,&Torlingam ,& lder bona C. . pugnata per Aspurgenses. suppedita ui I Onauertana Thili agran ta Louingliam,& uigente hyeme aspera, de frequentibus pluitiis & nitribus cadentibus & utroque exercitu graui annonae penuria opprcsso & nuatis ex morbo,& fame egipsis exercitibus pereuntibus, & eorum aciebus utrinq; dispositis, cum serius armis inuicein se prouocassent.&dcucii ut i fuit ent ad extremu certamen. Caesar pinu biociens cYpositus suisset morti, utrinque pedem retulerunt. S coni crati facta iii uitionc pei Mauricium decem

mi ibus pedescribus re qua tuor millibus equestribus in L ucatum Sansebiae, & ibi occupatis Adorio, Suinglia Vinii inbergo pluribus ali s. frui traei resistente iocine fratre Fcderici, di ii illos tentata pace Caesaris, S nec illis Ss red i a

656쪽

ciuitate Vi glebant substituit Perdinandum i n ZRE,' ex. Principib. Mantuae. Et Neapoli de mense Mais & diel uigessima secunda Iulij p incolas ob inquisitionem Asr iisl in eos inchoatam per Petrum Toletanum ibi pro rege facto tumultu autoribus Caesare Maremano prioI Cruarinetiae ex famalia Caraciota.& Ioanne de Suella,& actis

i prppro regem militibus quinque millibus & totidemi'e Ne politanos & ibi comissi s multis prἴlijs, in quidus non ulli Neapolitani occubuerint destinatis ad x aelaro pro cipe Salerni, & Placidio Sabello, unicum Vallis Hispano legato pro regis in Germaniam, lullis N politanos arma deponere, eis q. y ipis depositis, ex iploannes de Pasqualibus Suesanus, Caesar Mare manus, alii tri inta tres sublati fuer ut ex humanis ius hi pro regis, di Princeps Salerni &Placidius Sabellus,& multi alij lidi

infensi quibuscunq; suis dimissis illinc abierunt. Vbertus

Gambara cardinalis Sanctae Romanae Eccleuar,& comes; datarius perpetuus Abbatiar diui Laurentij Cremonae. ius Ecclesiam ac domos magnificas inde dimissis mona chis suis autoritate apostolica concessit monachi sol tis Olivetiordinis diui Benedicti, qui de mente Apri ij contulerunt in eas habitatum dimissis Ecclesiae, &cbus eorum diui Thomae, & concessis monialibus dominae Sanctae Mariae nuncupatae de Columba ordinis Cy cientium conuentu alium eis adeptis ipsarum Ecclena. domibus, & semidirutis per moniales diuae Monachaeos ditiis de obseruantia diui Augustini cum multis,&op lentis fundis consistentibus in dioceli Cremonen i Mik

657쪽

s diuturnam litem earum factam Cremonae. Mediolani, ilii omae'. In regione Cremonense, Placentina, Parmense,

& Mantuana suborta est superstitio diabolica, qua multi popularcs & rurales quadam mentis leuitate tam tu in fanatici unitim accurebant ad ecclesias,& per fora,& alia loca publica ibi se exuentes uestibus, etia quod inter eos estent aliquae mulieres & nubiles & cum aliquantulum more bacchantium tripudiassent, se hu ni pro strabant. &illic diu circumuchebantur, & mox aliquantulum tamqva Ortui iaccbant, ac etiam nonnulli pugnis , ac saXis cor- pus suturi percutiebant.& in templis se adunabant ibi tur lix, uim canentes hymnos in honorem Dei, ac B. M. Virginis, ac uigilabant,& pompas ducebant nulla alicuius aeta- iis . ac sexus habita disserentia, & prs sertim in uico Roboreti diocesis C rc monensis,& quae insania durauit usq; adimensum Septembris. Et die septima Augu sti Mecellias in

Branabantia, suborto graui turbine palatium, Idomus Caesaris fulta line prodigioso perculsae,& ex eo cadis circiter sexcentu pulueris sulphurei , qui ibi asseruabatur igne accensis deflagrarunt cum domibus illic propinquis octo centum, ex ibi incolis centum sexaginta fragmentis lapi dum illinc eiectorum percussis, & occisis. N alijs circiter

sex centu fauciatis magno reliquoru stupore ac terrore. Anno sc quente Genua ad finem lanuari ut redderetur pristinae libertati cxcitato tumultu per lo. Aloylium yliscum e& ibi pi imoi ibus ope Ocho boni, Corneli j I Hieronymi se trum suoru in instigante, & contulente Petro Aloyssio Farsa cito Luce Parinae .& Placentiae emptis per Io. Al sitim quatuor triremibus summi Pont. &coactis non nul is e pii militaribus. & per cos occisolo. Dominio, filio Thomae Doria' n pote Andrea prcsecti Cactis Ligusticae quei: e impigerrinio ipsis occvarcto,& lo. Ado

658쪽

yso, dum uellet occupare classem nocte ex eius triremi cadenti in undis maritimis & ibi submerso omnia sedata sunt,& Othobono,& fratribus ex Genua incolumibus ad Montem O iu in ex fuga prolapsis, ubi Hieronymus, dum

illic se firmasset per Augustinum Spino iam illuc copis

profectum fuit captiuatus,& decapitatus.& eius , ac sex trum bona captiuata,& sdes quas habebant Genuae, sol λ quatae. Dus Sans niae eius copiis aggressus Albertum trucem Prusiacensem eius alie fusa iplum captiua int, &multa ex sibi occupatis in Sansonia per Ferdinandum λi Maui ilium recuperauit. Et Carolus Caesar mu itis pre-sidijs congruis Vlma, Augusta, Francum sordio, Verri simi Vi go, Sturcdolpho, Chiercon a Aspurgo & Lium burgo: sibi luppositis, & receptis in eius partes Ioachino Mar-lchione Brandimburgense. & Ferdinando fratre ad cum: profecto mille quinq; centum equestribus & bis millibusi podest rib. Vngaris, & Boemis, & lo. Georgio Pruincensequatitor cerum c luestribus & Mauritio San niar Duce, & Ioachino Bradinaburg nse tribus millibus ducentum,& tcntata adhuc gratia Caesai is per Ioanncm Uedericum

medio Gulielmi Ducis Clivosis c ius cugnati re piis Vali dem burgo, Roclianito, Alamsico urbilius,& multis ali s

Sansi nice exercitu sexdecina millium pcdcstrium,&triu millium sexcentum equestrium Germanorum sub Ansabi do Sucuo, Nicolao Madrucio. ac talorum, & Hispanoria, BGomorum, & Vngaroi una proscctus est in cum lo. ledoi ricum habentem in armis uiginti octo millia pcdcstrium & tria millia equc strium sub Gulielmo Tuber go,& Al cto Co. Maiseldi, & cui adheserant multi Boenia odio prinscquentes corum Regem si ibcc mite aspares luschio re 'traicelo sumine Albi & die vigesima quarta Aprilis prinpe Mel bulgum c luestribus tribus millibus sex centus

659쪽

congressus cum eo secum habente sex millia pede strium , cum bis mille quinq: centum equesbibus, ipstr: i l stliciter sudit, eumq; uulneratum in facie,& captiuatum ijper Co. Hyppolitum de Portu Vicentinu unactim Ducci Mernesto, habuit in eius potestate suo primogenito atria ligiente, ex ipsius exercitu occisis circiter bis millibus pc destribus & quinq; centum equestribus, & longe phirib. captiuatis,& es Caesarianis tantum desyderatis quinquaginta, aquis fluminis Albi, dum illud traiceret aviariani depressis,& moY auctis, ut absq; periculo traici non po sint. Vt Aquila tunc conspecta eos circundare,& lupo egresso u sylvis ibi spinquis ab eis interempto, & caligi ne, qua ea die hactenus sol obscuratus fuerat evanescete & sole emitidie radios suos ferrugineos,& nec solito cursu, sed tarde descendente praeter modum ad occasum da is prodigijs dcmonstrata fuit uictoria Caroli Caesaris,& cxlcidium Io. Federici Ducis Sansoniae, Sibilia Cliuense eius

uxore, una cum Ioanne Henrinco eius cugnato & Cat lia

cina ipsus uxore , & sorore Hernesti Ducis Vimiliber siensis ad Carolum Caesarem profecta & pcr Caesiri, ii uereceptis Vimiis bergo, Gottia & omni Sansonia, Lantu grauium post multam illius resistentiam diffisu in v tribu suis pro eo intercedentibus apud Caesarem Mauritio Sansonio eius genero Ioachino Marchione Pruindense.&olfanglio Duce Tribolghi feci permittente omni ba bus sui dominij solo aequatis praeter Ciueriam, sed Coraci Jam ac solutis per eum aureis tercentum quinq:ragilit in illibus &dimissisi,ibus tormentis,ac alijs in st uni tithellicis Cesari, limi *Henrico Duce Pruincenso, queri

tenebat captiuirin,eiq; ,&surnino Moderat Uri Pi ulla his quae ex eorum dominio occuparat, rcflitinis, tener; rupti

ille decima lunij per Ducem Aluae sub cullψdia Hispanψ

660쪽

um in eos, ob id per Germanos indignatos assiimpus ammis, & quos deleuissent, nisi eis Itali affuissent, & Caesar se interposuisset & qui, dum esset Halae in Sueuia, de mense Iunii in sui gratiam recepit Odoricum Ducem Vintuburgiensem sibi supplicem. una cum Federico Co. Pallatino, ac Argentinensibus. Et inde conuersis armis in Boemos rebellcs Ferdinando eorum Regi & habentes in armis triginta millia pedestrium, & duodecim millia equestrium, lo. Iacobo Mediceo copijs suis in illos premissis quamplurimis ex ipsis occisis in Thuringia, dum illuc in eos trans Aret, solo terrore armorum ad pristinam sanitatem illos r degit. Et Bucemenses, Nubicenses,&Horbingenses pinpulos Germaniae Sansoniae finitimos, & Philippum,& Ba uarum Duces, Pomerianae sponte quoq; se ei permittetes sub imperio suo recepit, & postremo Constantienses ais huc sibi contumaces suppeditauit,& profectus Augusta ibi habu it comitia, & autore Othone Trusio cardinale illic presule pro conseruada religione christiana, extirpandaue haeresi Lutherana, condi.& publicari iussit non ullas constitutiones die quinta decima Augusti in Germanix

obseruandas, donec perficeretur Synodus generalis. lEt Germanis ob stypendium sibi no solutum tumultuantibus, repressis, Si ubiq; in Germania compositis rebus ex Spira prosectus est iam uere Imperator in Galliam Belgi cam de mense Octobris secum conductis Duce Sansoniae.& Lantegravio. Ex Tridento fuit translatum conciliuna nononia. Henricus Octauus Angliae Rex annorum qui im quaginta septem, & regni triginta octo obturato meatu' tibiae supupuratis ex febre ardetissima Odoardo eius filio superstite. Et Franciscus Valesius Rex Gallorum anno

' rum quinquaginta quinque, & regni triginta duorum iu' arce Rubeletana ex febre dieru decem. α octo oppressu, die