장음표시 사용
511쪽
Praetore postulare, ut adderet in iudicium IΝIVRIA: et, quia non impetrasses, Tribunos plebis appellare, et hic in iudicio queri Praetoris iniquitatem , quod 19 deINIVRI non addiderit Haec quum Praetorem postulabas, quum Tribunos appellabas, nempe ita
dicebas, potestatem tibi fieri oportere, ut Si posses, Reciperatores persuaderes, non esse iniuria M. ullio
damnum datum. Quod ergo ideo in iudicium addi voluisti, ut de eo tibi apud Reciperatores dicere li
ceret eo non addito , nihilominus tamen ita dicis quasi id ipsum, a quo detrusus es, impetraris. At quibus verbis in decernendo Metellus usus est, ea 4 ceteri quos appellasti confrmarunt. Nonne haec omnium sui oratio quod vi hominibus armatis coactisve familia secisse diceretur, id tametsi nullo iure fieri potuerit, tamen se nihil additum. Et recte, Reciperatores. Nam quum perfugio nullo constituto, tamen haec scelera servi audacissime faciant, domini impudentissime confiteantur, quid censetis ore, si
Praetor iudicet eiusmodi caedes fieri iuro posses An
quidquam interest, utrum magistratus peccato defensionem constituant, an peccandi potestatem licen-4 tiamque permittant Etenim, Reciperatores, non damno commoventur magistratus , ut in haec verba iudicium dent nam id esset, nec reciperatores potius darent, quam iudicem nec in universam familia ua,
39. Cum tribunos Particula timvix divinando legi potest. Nem e ta Lectu dissicilia. Detrusus Eu eertas litera. Ε S S, quare legi etiam potest depulsus. Metellus Opiuo esse praetoria
nomen, qui interdictum dederat. Iam vero Marcus Caecilius Metellus praeturam gesserat A. V. 68έ vide Αet I
i verris et to; Q. C. Metellus Celer
Praeturae munere functus est, Cice
rone consule A. V. F. t quum suspicari liceat alios etiam Metellos suisse per illos annos praetores tum certo statui nequit quis iste fuerit. Ea eonfrmariant In contextu hiante duo haee verba addidi. o. Tametsi Librarius scripserat tamensi. tum emendavit tametsi, ita ut
litem Tuteat in literam Paulo erasa.
512쪽
ΡRD M. TVLLIO sed in eum quicum nominatim ageretur; nec in qua
druplum, sed in duplum et damno adderetur lΝ- IVRIA. Neque enim is, qui hoc iudicium dedit doceteris damnis, ab lege quilia ccedit, in quibus nihil agitur nisi damnum qua de re praetor animum
In hoc iudicio videtis agi de vi videtis agi de hominibus armatic videtis aedisciorum expugnationes, agri vastationes, hominum trucidationes, incendia, rapinas, sanguinem in iudicium venire; et miramini
satis habuisse eos, qui hoc iudicium dederunt, id
quaeri, utrum haec tam acerba, tam indigna tam atrocia facta essent, nec ne non utrum iure iacta
an iniuria Non ergo Praetores lege Aquilia reces-
Quicum Godex eum. Ceterum hielegis A in iliae actio comparatur cum
actione de ri bonorum rutontim . fieri
eum Iuterdicto Luetilli. Nam ex lege Aquilia Digest Itb. IX it i. eg. 32.
x familia aronum dederat, Perse quillio poenae non in singulos daha tiar, ne ex uno deliet tota familiadoiniuri careret, sed sussiciebat id Praestari quod praestandum soret, sitivus liber dedisse damnvm iniuria; haec paene sunt verba Gaii. Contra inaci Ione de mi in rapi Digra. XLVII, tit. Hi log a d. Haec actio etiarn familiae nomi ue competit; non imposita necessitate ostendendi quitani ex familia tiomines, qui aPuerunt, vel etiam damnvm dederunt. Apparet ergo Lucullum iudicium deis disse in tiniseersam familiam. In quaciruptum Interdicti Luculliani poena erat in quadrisium, quod
Poeua aestimabatur, tianti id in eo anno Plurimi Iuu tantum aes ara domino damnas esto. Tamen adsereissus infriantem in disylum aerio erat, teste Gaio et Vlpiano D est. I. IX. tit. II, eg et S. I, et leg. 23 g. o. Consessus quidem suerat Quintius altera actione, illam caedem ad sa- miliam Fahi pertinere; at, Praeterquamquod iudieium , negante Quintio, institutum fuerat, novirniis r gressu temporis poenam legis Aquiliae fuisse quandoque duplicatam. Sic Digest. l. XI tit. III, de Serv. eorriti g. . . ad Haec aeli etiam ad matis Iatentem in Mylum est, quamWis Aquilia insiciantem dumtaxat coerceat. adderetur. Vocabulum INIURIA Ordo erat, atque sundamentum actionis Aquiliae. Contra in actione d β abor . rapi Digest. lib. l. vllia liti VIII. leg a.d. xv Non utiqua spe et tis rem in bonis actoria esse; ιιMein bonis sit siMe non ait is, bonas te a me possideatur dicendum est mPetere mihi hane aetionem cita ut ius, aut iniuria nullum habeat locum.
513쪽
serunt, quae de damno est, sed de vi et armatis se. verum iudicium constituerunt; nec ius et iniuriam quaeri nusquam putarunt oportere, sed vos, qui armis, quam iure agere maluissent, de iure et iniuria η disputare noIuerunt. Neque ideo de XIVRlcnon addiderunt, quod in aliis rebus non adderent, sed ne ipsi iudicarent posse homines servos iure arma ca-Pere, et muniam cogere. Neque quod putarent, si additum esset posse hoe talibus viris persuadere non iniuria factum; sed ne quoddam scutum dare in iudicio viderentia iis, quos propter haec arma in
iudicium vocavissCnt.. Fuit illud interdictum apud maiores nostro DEVI, quod hodie quoque est. UNDE V AUT FAMILIA TUA AUT PROCURATOR TUUS ILLI MOUT FAMILIAM AUT PROCURATOREM ILLIUS IN HOC ΑΝΝΟ VI DEIECISTI; deinde additur illius iam hoc causa qui cui agitur VVMILLE POSSIDERET, ei hoc amplius quod NEC VI NEC CLAM NEC PRAE ., CARI POSSIDERET. Multa dantur ei, qui vi alterum detrusisse dicitur; quorum si unum quodlibet probari iudici potuerit etiamsi consessus erit, se videiecisse, vincat necesse ost, vel non possedisse eum, qui deiectus sit, vel vi possedisse, vel clam, vel praecario. Et qui de vi consessus esset, tot de sensionestamen ad causam obtinendam maiores reliquerunt.. Age illud alterum interdictum consideremus, quod
item nunc est constitutu in propter eandem iniquitatem temporum, nitniamque hominum licentiam . . .
Damus est arat in die ESSET. 46. Licentiam moe verbum addi situm sv lalis S deleta suili re lena . . ut Ciceronem hic 3. Quod iam murum Modex quod dixisse de interdicto De Vi homini-
tamen ultam bus arminis. ut autem fragmentum ι 'irantia dantur Milice multa anteponendum esse censui proximo conceduntur, inultu inusia dantur aequenti, in quo Oiator nonuulla
514쪽
boni debent dicere. Atque ille legem mihi de XII ta .rbulis recitavit quae permittit, ut furem noctu liceat occidere, et luce, si se telo defendat et legem antiquam de legibus sacratis quae iubeat impune occidi eum, qui ribunum plebis pulsaverit. Nihil, ut opinor, Praeterea de legibus. Qua in re hoc primum quaero quid ad hoc iudi scium recitari istas leges pertinuerit Num quem Tribuno plebis servi M. Tulli pulsaverunt non Opinor. Num suratum domum P. Fabi noctu venerunt ne id quidem. Num luce furatum venerunt, Et S telo defenderunt dici non potest. Ergo si is legibus, quas recitasti, certe non potuit istius familia servos M. Tulli occidere. Non, inquit, ad eam rem recitavi, sed ut hoc in stelligeres, non visum esse maioribus nostris tam indignum istuc nescio quid , quam tu putas, hominem occidi. t primum istae ipsae leges, quas recitas, ut mittam cetera, significant, quam noluerint maiores nostri, nisi quum pernecesse esset, hominem occidi. Primum ista lex Sacrata est, quam rogarunt armati, ut inermes sine periculo possent esse. Quare non iniuria quo magistratu munitae leges sunt eius magistratus corpus legibus vallatum esse voluerunt. Fia 50 rem, hoc est praedonem et latronem, luce occidi vetant XII tabulae, quum intra parietes tuos hostem
Certissimum teneas, NISI SE TELO DEFENDERIT,
515쪽
yia ORATIO inquit, ctiamsi cum telo venerit, nisi utetur let eo ac repugnabit, non occides; QUOD SI REPUGNAVERIT ENDOPLORATO, hoc est conclamato, ut aliqui
a iidiant et conveniant. Quid ad hanc clementiam
addi potest Qui ne hoc quidem permiserint, ut
domi suae caput suum sine testibus et arbitris serro defendere liceret.
si Quis est, cui magis ignosci conveniat, quoniam me ad XII tabulas revocas quam si quis quem imprudens occiderit No in opinor. Iaec enim tacita lexos humanitatis, ut ab homine consilii, non fortunae Poena repetatur Tamen huiusce vel veniam maiores
non dederunt. Nam lex est in XII tabulis, SI TELVM MANV FVGIT MAgis quam iecit facii quis furem occiderit, iniuria occiderit. Quamobrem
tibi eodiees variatis lectionibus, ex. lithen de uenderit, defenderet, dasndas. Discrepant etiam veteres, quilianc legem commemorarunt. Gellius XI. 8 Furem occidi Permiserunt. si interdiu se, num Prenderetur, defenderet lutiva Pauliis v Sent. Σ3 9 Si tiis furem diurniam, qutim se leto defenderet, occiderit.
Ounes in Exod. 8, laudans ipsum Milonianae loeum ait me et in Ie-ςιbus antiquis cinMenitur, impune etai nocturnum furem quoquo modo, diurnum autem, si se telo definderit. Sed eum Garatonio ad hunc Muonianae locum' observandum est, eiverho congruere tempora Portere, a quo pendeat infinitivus Iam in Augustino pendet illi itu enitur, in Gellio a Permiserunt in Milou iuva Moluerunι. Hoc ea Tullianae loco pendet a Metant.
hito tamen hie quidpiam latere veteris orthographiae. De voce endo lorato ita Festus vi Endoplorato, implorato, quod est cum quaestione luctan are implarare namque est curusset rogare , quod est probrie apulantis . Arbitris DC ex arbitriis. br. Masι qi in iecit Cicer Topic. 7 . Nam iacere telum, volu tatis est ferire quem nolueris sortunἐie. Ex quo aries ille subiicitu iavestris actioni huc, si telum auufugit magis, quam iecit in Idem a Urator. III, 3 Nonnunquam etiam brevitas travslatione conficitur ut illud. S telum manu Iugit. In Prudentia teli emissi brevius propriis verbis exponi nou potuit quam Giuvo siguilicata translato.. Ita Ergo mutilus contextus suppleudus videbatur.
516쪽
quia ius constitutum nullum est. Quid si se toto do-sondeuit Non iniuria. Quid ita quia constitutum
tamen verum iactum esset non modo servos. Tamen sa
in eo ipso loco, qui tuus esset, non modo servos M. Tulli occidere iure non potuisti; verum etiam si tectum, hoc insciente, aut per vim demolitus esses, quod hic in tuo aedificasset, et suum esse defenderet, id per vim aut clam tactum iudicaretur. Tu ipse iam Statue, quam verum sit, quum paucas tegulas delicere impune sa in ilia tua non potuerit, maxima in cne dem sinu Daud sacoro potuisset. Ego ipse tecto illo disturbato, si hodie postuleui, quod vi aut clam n -ctum sit, tu aut per arbitrum vestituas, aut sponsione Condemneris necesse est. Nunc hoc probabis viris la- , quum aedificium tuo iure disturbare non potum a Rufiniatio in Amphasitisu, inserui hoc loco, qui nativus ..ihi videbatur. N3. Tamen erum Hae turbata esse quisque videt paria verba lamen et non modo se os sesellerunt lil rarium. Posteaquam Cicero dilue-ν. di lex gibus opponebat Fabi iis in hoc fragruent resutut ea uia.. cc milia Tullii obite iebat. noe insesentes Hoes, ablativo casu, Meano Tullio. Per Mim ut Iunio Quam recte haec assi risis Mes Cicero, patet ex VI Dion Digist. lib. XLIII om. έ. quo se aut cram L g. ira Iloe inter .aiettim restitutorium est et Parvi refert, utrum ius h.ιhuerit faciendi. ara non sive enim ius habuit , sive nota amen tenetur Interdicto . Propter quod i aut clam secit .... Vi iam videri Quintus ne ius serii, it a quis conti . Diam prohi-tieretur , secerit . um lege Q
Clam Iacere videri Cassius seribit ei in qui celavit adversarim , neque ei denunciavit si modo timuit eius coutroversiam , aut debuit limere. Idet Aristo put.it, eum quoque clam sacere, qui Iandi animo habet eum, quem prohibiturum se intellegerit, et id existimat, aut existimare debet. se prohibitum iri is alet ergo hoc insciente ablativo eas tutelligendum Pauca regulas . Si quis aedificium dei nolitus fuerit, quamvis non usque ad solum . qui tu i dicto te-Deatur, dubitari desiit. Proinde etsi tegulas de aedificio sustulerit, magis est, ut Interdicto teneatur . vl-pianus lib. I leg. 7. f. 9, o. Restutias Solemne hoc Praetoris verbum servat formula luterdi et in Digest. l. l. Ia privatis controversiis
consuevisse petitorem sponsione certae pecuniae ad vel sarium lacessere uoruut Oniue1.
517쪽
tueris, quod osset quemadmodum tu vis, in tuo. homines qui in eo aedificio fuerint, te tuo iure potuisse occidere 754 At servus meus non comparet, qui visus est cum tuis. At casa mea est incensa a tuis. Quid ad haec respondeamet ostendi salsa esse verumtamen consite-
hor. Quid postea 3 Hoc sequitur, ut familia M. Tulli concidi oportuerit Vix mehercule, ut corium peti;
vix ut gravius expostulari; verum ut esses durissimus.
Agi quidem usitato iure et cotidiana actione potuit; quid opus sui vi quid armatis hominibus, quid caede, qui sanguine 255 t enim oppugnatum me fortasse venissent. Iaec est illorum in causa perdita extrema non Oratio mo-
que defensio, sed coniectura, et quasi divinatio. Illi oppugnatum venturi erant Quem 7 Fabium. Quo consilio ut occiderent. Quam ob causam, quid ut proficerent Qui comperisti Et ut rem perspicuam qua in paucissimis verbis agam, dubitari hoc potest, ReCuperatores, utri oppugnasse videantur, qui ad 56 villam venerunt, an qui in villa manserunt qui oc-Sέ. Ad se s Ita pro at Inde videre licet servum P. Fabii, qui Tullii
Dinitiam adierat ita ex hominum octilis vannisse ut Fabina ratus illum fuisse a servis Tulli interemptum horum caede uleisceretur servi mortem. Idem etiam contendebat εnam easam a familia M. Tullii suisse
Vt orium peti Ita e ex lucvlentissime Corium pro hominis pellenique toto corpore quandoque comici scriptores, urpant ut Petere corium sit viliu i licuius vel aliquem g- redi, iacmadmodum, messaphoracit gladiatoribus dueta Cicero promu- retia aiebat Seiebam Catilinam non iam aut Mentrem, sed ea in e vitam petere rosere. Verum petebatne Fabius vitam M. Tullii 3 Nonne contextus exposcit comparativum adverbium ante vocem peti, tum etiam possit vel simile verbum Z Quare quum unum et alterum vocabulum desit, tum coniicio integri m versum fuisse a librario praetermissum in Pervetusto codice qui fortasse dabat
eril vix ineherculeutco' lingalsi rorin adversarium peti ete.
518쪽
cisi sunt, an ii, ex quorum numero saucius factus est nemo qui cur sacerent causa non suit, an ii, qui fecisse se confitentur 2 Verum , ut hoc tibi credam, metuisse te, ne oppugnarere quis hoc statuit unquam, aut cui concedi sine summo omnium periculo potest, ut eum iure potuerit occidere, a quo metuissos a dicat, ne ipse posterius occideretur 7
56. Matitia unquam Codex atatu locum ita reeitat: Quia Me statiatium uuam unquam aut eu toncedi gint summo
Poles ut eum Diu his verhi finem omnium Periculo potest, ut eum iura iacit solium Taurinense. Cetera ha potuerit occidere, a quo metuisse se hui ex Quintiliano Instit. V ε 3, qui dicat, ne ipse posterius occidereturiu
519쪽
ALIA FRAGMENTA PLvRI BF AUCTORIBvs COLLECTA
r. aiscIAsva M. 6 J IIoc iudicium sic exspectatur,
ut non unae rei statui, sed omnibus constitui putetur. 2. MARCIANUS APELLA M. 5 Damnum passum esse M. Tullium, convenit mihi cum adversario. Ηominibus armatis rem esse gestam, non inficiantur. Asamilia P. Fabii commissam, negare non audent. Iam
dolo malo factum ambigitur.5 DIOMED. l. id licavi legimus, ut est apud Ciceronem pro Marco Tullio. 4. AcaoB. Cicero pro Tullio explicavit, ait.
ι Reeta riuinus monuit legendum esse a familia P. Fabii Mim eo misis
520쪽
ANGELI NA V. CL. In oratione pro L. Flacco duae sunt insigniores lacunae, una ante eaput III, altera ante IX. Censeo fragmentum hoc collocandum ante caput III, ita ut expleat prunam lacunam saltem ex parte Agitur in capite IIl olim edito de muneribus a Flaeeo gestis non sine optima sania pluribus in provinciis, et de testium adversariorum iniquitate atque ignobilitate. Atqui in nostro Dagmento de his ipsis agitur ergo huc pertinere putiandum est. Et quidem num in fine fragmenti dicatur placens Puer cum patre consule ad bellum esse prosectus, in principio autem eapitis III olim editi munera, quibus Flaccus in reliqua
vila unctus est, enumerentur, videtur omnino fragmentum hoc inserendum esse primae lacunae orationis. Etsi hoc stag- meiatum iam si insertum in cor ore orationis tom. VI, pag. 3oa , dentio tamen illud prelo subiiciam, qui in prima ditione, Schintium sequutua , mimia emendatum Laine notis eum dederam. TYP. T.