Ad extremum Pandectarum titulum, qui est De diversis regulis juris antiqui, notæ, multis exemplis illustratæ, editæ opera et studio Matthiæ Stephani, ... Accessit legum & paragraphorum hujus tituli; itemque verborum & rerum præcipuarum index

11쪽

mendatoris in Suhmbruchi

Domini Patrui vestri, studia vestra ad gloriam Dei , alitem anima vestrae, utilit tem Reipublicae dirigite Valete. Gryphis maldi ex Museo meo Anno 1626. diegi mensis Augusti, quoipso, praevio solito solenni actu A,

cademico vos vestra nomina

mihi ratione publici ossicij,

matriculae sive albo studios rum hujus Academiae ins renda&inscribendidedistis

12쪽

Rubra cana sive Titul uno

res potuit sunt enim perue innumerabiles, sed tamet de non paucis ilia diversis, e varib quamplurimis regulis, tum a P a R- WoNAra , tum ad REs, tum ad Acrio, , . pertinentibus , pro ratione nimirum triplicis ris subjei is n. Instinde urenat. gent eae quibus utplurimum de jure Rosia no iudieiunx ferri possit. Et in libris antiquorum JCtorum complures extare regulas, quae titulo huic insem eae non sint,nemo,ut opinor,inficiabitur ' Deindet dicuntur gulae JuRICI Nrrqvr; non etiam uos antiquati, vel juris aboliti sive e ''ius quod novo jure seu constitutione Jumniarii abrogatum est ius nam antiquum hoc loco dici- eur quo iam diu item Romana usa ius quo etiamtum utimur, quod a veteribus iuris au

13쪽

inoribus, Papiniano, Paulo Ulpiano, Cato, udi pote ab illis, aut Imperatoribus tunc temporis mi roductum,novum fuit Justiniano autem, qui longo tempore post vixit,antiquunc. Et in hoc significatu id omne imperatori Justiniano dicitur antiquum, quod ante ipsius tempora sancitia est, ut videre est ex . i. suum haec, et de ver. iure evues. Quando itaq, sub poena falsi Irohibitum est,tegibus abrogatis uti I unic Faunt igitur C. de Justim ad consim i straue f. ad L. Corneι defvs illud ad hunc titulum non potest applicari , cum se antiquum hi non significet abrogatum .

Regulae a quae rem, qua eB, breviter enarrat, o ut ex regula jussumatur, sed exi re, tua est,

regula fiat Per Regmam stiram est rerian narrauio tra vitare, ut ait Sabimis quasi cause conpactio eq.sua

. a Uius legis haec praecipue est sententia: Regu-

lam iuris , esse sententiam quandam generi lem de brevem,quae quidi singulis rebusque set, breviter S generaliter demonstrate vel quae item a JCtis de Imppo ante iii multis partibus iuris casibus specialibus clisputatam, decisam,sammatim narrat coplectituit. Exemplis res erit illustrior Mulier potestrenunciare SCto velleiano pro se introducto Fideiussor potest remunciare benefici' divisionis ordinis Litiga vos uni intersi pacisci,ne utaritur beneficio appeb

14쪽

appellationis. Et sic reliquistant renunelare

beneficiis pro se introductu Hinc igittit regu l. h. e. generali; brevis homprehensio seu de-gnitio colligit ut omnes licentiam habere, ijs, quae pro se introducta sentirenunciare .pen C depac . . iuuin conscribendo et de Fc iter. Et

quia hae retula ut inreliquae aliae)

non novum

jus constitu hsed tantum jus thid,quod antea ceptum est ' per singulas species seu casas obcshrv num breviter, simpliciter aegeneralitere:

Indelubilest Paulus,honuit ex stegula issumatur,sed ex jure quod est,re uia flat. Ex regula non est ius sumendum v. G. rivsto beneficium non

datur. At hinc nem' dixerit,libertatem non dari invito: quia libertas est beneficium. Nam servo etiam invito datur libertas I ult et de testisis manui, si se servus consequatur haereditatem. Sic Regula est Petreiorem conditionem no stram per servos, fieri non,pspe. Heistendo se vel jusjurandum deserendo. At delinquendo potest quia dominus servum noxae dederem igitur i. quod igiturrile, Sit arm Chat.ad .i Non tamen Paulu negat, regulam ius esse seu regula ius contineri. Nam jus ex regula percon 'sequentiam sumitur squatenus illa regulariantuante ex certo ture, vel sanctione, vel prudentum interpretatione constituta et Dr.f. delegi Moc enim est tegulariter definire L sed si quia u. .

sistra T. Dasu p. Differt itaq; jus a reguli tam

15쪽

.quam causa ab eius iv. 'us est ea uix Regul i effeci us et Qui regul temp.re posterior est jure

specialiter constituto.

Nonummerito autem in hac lige dicitur,quod Regula sit quasi conjectior ut in Pandectis Uo

rentinis legitur,quemadmodum enim olim liti :gatores sive causidici, antequam agerent,causam sive rem, de qua litigaturi erant conjicieb/nt,hoc aes merita eausae brevi er&summatim a quac per indicem judica exponebaiat Duar dissu rat. cap. c.(id hoc ipsum dicebatur cquis conjectio h c in breve coae io Alta paedun ta si Crus totam alicujus rei dispositioneni, ex diversi ur: partibus in unum corpus redigit,de ad certa capita contrahit,regulam facere dicitur. Vota JC. nihil aliud voluerit,quam quod Regm . last aliquando juris etiam amplissimi breve eo. . Pediu ealth a misi. 2 Borchis pact.cap. div.a.xi y eniti quod Paulus in hac lige adnectiti Regivi Iam perdere iacium am simia ac in aliquo vitiata est: eo ipso luculenter annuit viscium quidem regulae esse,ut in omnibus casibus, qui verbis re- ulae comprehendi possunt, locum habeat, id quod ita ut generaliter concipiaturi attame quomitu saepe casus quidam aeroseruntur, quos ob in versit item circumstat i rubegula non, Pre hendit,hicregula perdit oriaci seu,h.uaecuncitata

regulam illam in tali casu, qui diversus est ab a traijs, in quibus regula obtinet, pronunciari nol

aeotest sui enim ex facta o turis ex Iagi

16쪽

isitim ad aqviI Id eoq; modica mutatione facti totu jus mutatur. Atq; hoc est, quod Javolenus alti amni velinitioisoa. q. omnem defi-Aitionem quam Paulus regulam hie nuneupat in jure periculosam esse, parumq; ess ait subverti non posIit. Et hoc pertinet quod vulgo dicitur: Nulla regula est tam firma,quae no patiatur exceptionem. Semper tamen statur resulae, donec com rearium probetur, h. e. ohec casus datur exceptus, in quo allegata regula , propter Histi quali,

talem Ac rationem diversam locum habere non,

posui Qui enim regulam pro se hab t,rem certam habere S intentionem suam fundatam h*bere diciturgio in L Limiis deflnitio. Exe pupli gratia Regula juris est Secundum T. naturam esse, ut commoda eum sequantur,quem sequumur incommoda ,scunauni h. t. Et ideo 'haereditas eo pervenit, quo etiam tutela pervehit L queret ins h. t. Et haec regula plerumq;vera est Ut vicissim tutela eo perveniat, quo Pervenit haereditas: Atq; ubi successirinis est omniSlumentum,ibi Ac tutelae onus sit s. i. Iustit deIegiti parram tire. Sed haec regi hi perdit ossiciiiiii suum in feminis. Nam licet ad eas hereditas ne vrumniatu lacust tmen est in onere tuteli et quo tu , rela. Qiua neminae a tui a utpote virili officio, remotclunt l. seq. a. h. tit. Sic vetus uris resula, ne Vim vi repellere li-eet Ls.f. dejust O ur. Verum haec regula subver-

eitur Si qxuatervallo is sibi vim famnila

17쪽

pulerit , aut mo ceramen inculpatae tutelae non servaverit is cum itus vi deviarm D sensio quippe confestim non adhibita, ultionem agi quam desensionem sapit m in in re desen qnup. t. n. so SIN. sic regula juris est par in parem non haliet amperium. Quae subvertitur, ossicium suum perdit, Si quis in illius, cui par pst, territorio de liquit tunc enim delinquens tanquam priv*tus.. pari iubjicitur: eo quod debetis nec honores, nec prWilegia indulta patruinari queant arg. LN

ubi Senan vel chiris cinfundis Susin micrum P. II. II. Heminae ab omnibus ossimae civilibis vespak

i. s L pianus in fac lege duo proponit capita Pri- mum agit de sceminis sive hemineo sexu, sive virgines sint,sive nuptae, sive viduae alterum est de impuberibus. Utraq; capita ad publica vel civilia officia pertinent qualia sentiex quibus co- modum ad singulos de universe cives Pertinet L .pupist smum,mere N.sign. . Foeminara pinnibux ossiciis h. e. n'nulum publicis muneribus , quae personii iniunguntur, . . sed etiam ab honoribus Reipublicae Magistralibus remotae sunt. Duo a. hae officia civilia de

18쪽

elviis est publicum s/econiti, ossicium publi cum est civile. 'Sequituran textura id, nec judices, se possunt s. Haec verba Sudsi non aliter hic accipienda sunt, quam quod solemus dicere, Exempli gratia. Namgmeralis regula ab Ulpiano quinq; exemplis declaratur. Et haec regula Ouid alia Iex pluribus casibus particularibus est collecta. Et primo ait ulpianus : Foninae iudices esse . non possum. h. e. non possunt inagistratu judbces dari. Judicis enim nomen hic projudice damto,pedalieo iudice,judice heciali exaudiendunt est quamvis alias, iam significet ipsum Magi.

statum ae

. Secundoseminae non possunt magistratum gerere hi trin, rati' insteminis est sexus imbecillitas infirmitas L et ad Se diad. dc quia tapsus adve ius propria commoda laborore inveniantur I c de Sponsa sed recte ait Ulpianus: Fieminae magistratumgerere nonpossunt. Nam ab administra-tu,ne iunci ione illa publica mulieres arcentur. Aliud est in 'ficiis,quae sine administratione sui, sed nudam dignitatem continent si quidem ab his non removentur semime. sed illae omnino gaudent nuda dignitate, quam sarmina ex persona patris ves mariti consequuntur I cam legitimat'. f. stat bom. t multures p. C. de incoZi L mulieres M. C. dedentitatib. Iis ra. Et hic videre licet, inter judicem datum S ma-C.

et id tam plurimum interesse. Nam judices dan-

19쪽

tura magistratibus. Deinde magis ratus est col-ivium consilii publici capiendi causa constitu- euria, cuju ossicium non in litibiis decidendis. sed in procurandis populo varij commodiS,noeituris ii praecavendis vertitur. Sed judex est, qui litigantium jura audit,& posse sententiam dicit Lns caseam stae popul Acu praetor ra. Iudices ejud. Tertium exemplum est Foeminas non postiuare. h. e. desiderium cuma jure apud eum, qui lurisdietioni praeest, exponere, vel alterius desiderio contradicere non posse. Hoc inim est postu- , rare Vidpostulares de postui. Et foeminae nota

Possunt postulare,ne contra pudicitiam ex uisce, mineo congruentem alienis causisse immisceant,

virilibus ossicij sungantur mulieres d. t. t. Et Postulare es dere eorum, qui Advocati dc latroni Gratores vocantur. Notandum autem est ICtum uti verbis, alienis causis. Illis enim expri-

mit, foeminas saltem pro alsis postulare prothiberi. Quocirca sarminis pro sexsuis postulare pedimissumetit Quartum exemplum, mi Quod faeminae non possunt utervenire, h e non possunt pro alio inte cedere sive fidem suam pro alio,quacunq, ratione interponere. Qua in re subventum est foemi-

Marum imbecillitati consilii: idq; beneficem habent exsCto vellejano, quo plenissime mulieribus,quae pro aliis intercedunt,succursum est a que ita huc pertinet tot tit. J S C ad Set Vellei. Quμd autem dicitur in bac rete, foeminas nori ,

20쪽

posse pro alio intervenirere hoc id SCto intro due uim est, non utitemina ipse jure tuta sint,sed, ne siminae, si quando pro alio intervenierint, eo

nomine cum effectu teneantur, aut conveniri possint, sed conventae actionem opposita ea ceptione S C. Ve ejanielidan Et sic datur quidem Gan sceminam pro alio rutervenientem actio, sed ea actio,'pposita exceptione S C. Velleiani elidi, oin ac proindeest, ouasi actio non suist et data. I em est in filia familias mutui pecunia accipi 'ente; qui itidemissi iure tutus non est ut o veni, ri nequeat, sed coventus excipit,& objicit agetibus S C. Macedoniata torti t. f. O et ad SC,aced. Quintum exemplum est Faeminaum, os esse Procuratores a vitem. h. e. ceminae non possimc'. alterius nomine iniussicio versari , vel actionem antentando, vel alienam seseipiendo. he se emi. naii. f. de procurat. Nam anena negotia adini . nistrare virorum magis placuit esse minimis tuam foeminatum quibus non convὴm ahenis se negocijsummis ere. In quo verecundiae earum est habita ratio. Sane negotiorum procuratio,

d mandati actione tenetur l. ideo, o ,.sicut T. svata illi. Et hactenus de neminis inpuberes quoq; qui qua ordecim annos=ion- S

abstinere debent h. egenos. Ratio est quia quini, hamatas videt, ignotat I. I. C. de sal smonet nee