De Diagora Melio.

11쪽

Ac Molos quidem, insularum, ut ait Plinius i), rotundissima cum urbe insigni o Cycladibus suit. Antiquissimis temporibus nomen ei Byblo inclitum suisse dicitur, quod olim incolas ex Byblo urbe in Phoenicia sita accepit, qua ex urbe etiam in plerasque Graecorum insulas Cyclades Theram Dolum aliasque cloductae sunt coloniae Thuc. II, 8 Herodot IV, I 7ὶ. Postea

frequentabatur haec insula per Lacones, qui anno 7OO ante Melum ab Atheniensibus expugnatam in hunc locum immigraverunt

Pinquitatem conjunctissime vivebant Melii cum Lacedaemoniis, quibus fidem servabant singularem. Itaque exorto bello Peloponnesiaco Atheniensium imperio, ut Ceterarum insularum inColae, Simul cum Thera subdere se nolebant, quantumvis illi foedere Sibi adjungere eos Conarentur, primoque quieti neutri belligerantium parti studuerunt. Dein Cum Cogere eos agrorum populatione facta Athonien-SeS Ordirentur, in apertum bellum incurrerunt. In id missi Cleome-cles et Tisias, Atheniensium duces positis in insula Castris priusquam vim facerent, legatos ad eos miserunt, qui verbiS eorum animos tentarent. Quibus cum contionem clare Melii recusarent, apud magistratus et optimates solos, cujus rei CAUSA a OniSsent,eXPOnere eos jusserunt. Secutaque est in isto Consessu prolixa

dissertatio de aequitate et jure partium quid utrique expediret,

proposito Melios legati renuntiassent, ad arma Athenienses se Converterunt et urbs castellis Cincta iisque praesidia imposita et Classis pars ad portum relicta. Melii cum iterum ac saepius erumpentes Atheniensibus aliquam cladem intuliSsent, tamen Ol. 9I, I urbs dedita arbitrioque hostium permiSSA OSt, Cum ACCederet etiam proditio aliqua ac potissimum fames, unde δεμος

Mλνλιος in proverbium abiit. ) Ab his puberes omneS, QUOSCOmPrehendere potuere, necati, pueri Cum seminis in servitutem redacti, locus desolatus ab ipsis victoribus habitatus colonis illuc

12쪽

quingentis missis Thuc. V, I 26 . Qui fuerit hujus crudelitatis

auctor praecipuus, Thucydides non tradidit: alii reserunt, Alcibiadem, quod decreverit populuS, assenSu suo CXCepiSSe Ot mulierem eximia pulchritudine e captivorum numero sibi emere Om-taque meretrice uti non dubitasse cf. Bahr. ad Plui. Alc. I 5. Hertzberg p. II 7 . Scholiasta quodam auctore Athenienses indignatione doctrinae Diagorae deos esse negantis per lucti esse dicuntur, ut Melum aggrederentur. i) Melios, qui manus hostium effugerunt, a Lacedaemoniis receptos esse Conjici licet; postea autem devictis Athenis a Lysandro amissa bona omnibus Superstitibus esse restituta pro certo haberi potest Xen. Heli. II, 2, 0. Plui. LyS. C. I q). Atque de patria Diagorae quidem haec

hactenuS.

III.

Jam ex Ρhiloclemi de cliis libro inter Herculanea volumina invento consequi videtur AristoXenum, celeberrimum illum Peripateticum, in libro, qui inscribitur Ta τῶν MaνTένεων εθλη,

memorRret, maXimo Cohortabatur ratio, quae interCessit inter Diagoram et Mantineenses et potissimum Nicoctorum legislatorem eorum. Nam aliquam rationem inter illum et Mantineenses inter- COSSiSSe Cum Carmen illud, quod infra CommemorabimuS, JOCet, tum aliunde ploratum habemus intimam fuisse ejusdem Cum Nicocloro amicitiam. Aelianus enim tradit ' Nicoctorum, Cum inter laudatissimos Mantineensium pugiles fuisset, eXtremo aetatis j Schol. ad Arist. nub. I 32: επὶ το αθεον ερε αμεν ἐφ' co otIθηνωOι αγανακτησανTFc Triν Μῆλον ἔκακωσαν. CL infra. in Aristoxeni de moribus Mantineensium liber cum titulo nobis demum a Philodemo cognitus est; utrum integrum per Se suerit OPUS, an par alicujus a G. L. Matine in diatribe de Aristoxeno P. I9 enumeratorum librorum dijudicare non ausim, ejusmodi tamen argumenti scriptum in libro νομων πOLTικων vel in ἱστοριος et ιστορικοic υπομνημασι non idoneo carere loco videtur.' Var. Hist. II, 22 Sq.

13쪽

tempore et exacta pugilatione etiam legislatorem eis exstitisse et multo utilior in se patriae haC in re praestitisse, quam eo, quod publice victor in stadiis antea renuntiaretur. Itaque rempublicam novis institutis ac logibus tam sapienter stabilivisse, ut Mantineonsos ευνομωτατοι fierent. Diagoram Melium autem, a quo amabatur, CompOSUiSSe ei leges. Habere sese, ad OXtremum narrat Aelianus, aliquid amplius, quod de Nicocloro dicat: seclito victoretur simul laudare Diagoram, huC usque tantum orationem perductam osse: nam cliis suisse infestum Diagoram nec sibi jucundum esse, amplius mentionem illius facere. Aeliano igitur tribuendum est quod tam pauca de isto experta habemuS. Sed quoniam de Mantinea dico, non alienum ab hoC loco

osso arbitror, Mantineensium reS breviter enarrare, praeSertim cum infra ait illas crebro reverti neCOSSe Sit. Erat autem civitas Mantineensium ex antiquissimis Arcadiae

Polyb. JI, 56 , sed quinque illos pagos, quibus Civitas esseCta eSt,

quorum pagus Mantineensis jam pridem notissimus fuisse videtur, post bella Persica demum et quidem Argivorum opera in unam urbem Conjunctos esse verisimile est. i) Et Mantinea quidem κωμνὶ νον habitata etsi optimatium clominatione tenebatur, tamen adeo florebat laude reipublicae sapienter et institutae et adminiStratae, ut, Cum Cyrenaei Batto III Claudo regnante civili

discordia eXorta Delphos se Converterent, ConSulentibus OrRCulum reSponderet, peterent sibi a MantineensibuS, qui ipsorum res Componeret. Potentibus Cyrenaeis Demonactem miSerunt MantineenSOS. Qui cum Cyrenen venisset, novam quandam distributionem populi faciendam statuit, regiam vero potestatem ita imminuit, ut honores tantum et veCtigalia relinqueret Summarumque rerum arbitrium Demi sive comitiorum esse vellet Herodot.

IV, I 61 . De quo nisi errat Herodotus et si quid tribuere

POSSUmus Verbo Demi, Cum verisimile Sit DemonaCtem Cyrenensium res ad similitudinem Mantineensium ConStituisse, hiC quoque jam tum - acta enim est haec res inter Ol. 57, 3 et Ol. 62, 4 - Comitia, quamviS peneS OptimateS imperium eSset, plu

tineam sedem Sibi delegerunt, potentiam populi auXerunt, Sed

14쪽

non tantopere, ut studia Civilia reipublicae plane mutarentur: nam eandem fidem, qua bello Persico Mantineenses reliquos Graecos adjuverunt, etiam Lacedaemoniis praestiterunt, quibuscum

inter Ol. 75, Ι et Ol. 78, 4 ceteri Arcades acl Dipaeam dimicaverunt Herodot. IX 35). Etiam initio belli Peloponnesiaci

Mantineenses partes Lacedaemoniorum secuti sunt Diodor. Sic. XV, 12. Pausan. VIII, 6); Sed eo Consilio ut auctoritatem suam in Arcadia augerent partemque ejus terrae Sibi subjicerent: cum vero viderent Lacedaemonios bello PeloponnesiaCo Consecto hanc partem sibi erepturos esse Ol. 89, 4 foedus cum Lacedaemoniis initum deseruerunt et Cum Argivis, paulo post etiam cum Elide et aliquamdiu cum Corinthiis se conjunxerunt Thucyd, V, 20 sq). Deinde cum Lacedaemonii urbes Parrhasias Mantineensibus subactas occuparent eaSque ab eorum jugo liberarent, Argos, Elis, Mantinea Ol. 80, 4 foedus Centum annorum Cum Atheniensibus

inierunt atque etiam Orchomenum, urbem in Arcadia Silam, ut hanc Societatem Sequeretur, Compulerunt; Tegeam vero clade ad Mantineam accepta a foedere Lacedaemoniorum detrahere non

potuerunt Thucyd. V, IO, Ι9). Quin etiam cum Argivi ob

clarissimam illam victoriam amicitiam Lacedaemoniorum quaererent, MantineenseS Pacem Conficere coacti sunt ea condicione,

ut libertatem omnibus oppidis sibi subactis attribuerent Ol. 9O,

et per triginta annoS PaCem Se Sematuros esse profiterentur,

anno Lacedaemonii timentes opes Mantineensium CresCentes muros dirui jusserunt. Quoct Cum Mantineenses recusarent, Lacedaemonii eis bellum intulerunt, eorum urbem longa obsidione Ceperunt, incolas vero in quinque desertos vicos miserunt itaque non unam Civitatem, Sed quinque soluta ac libera inter sese municipia esseCerunt, quorum Singulis suum Xenagum praeficiebant. Ut igitur priore tempore tota urbs Mantinea majorem populi potentiam ostendebat, sic tum auctoritas optimatium Praevalebat, donec post pugnam apud Leuctra Commissam Epaminondas Mantineam restituit rursusque potentiam populi auxit Xen. QIJeli. V, 2, 4 Sq. . Longum est res Mantineensium eXternaScopiosius describere. Huic Mantineensium civitati et maxime Nicodoro legislatori Diagoras amicissimus erat; aliquamdiu Mantineae vixisse videtur.

15쪽

Sane oum tum cum leges serret nondum atheum suisse putamus: nam Arcados, qua suerunt pietate, Certe tali homini impietate infami munus legum ferendarum non Commisissent. Optimo jure igitur Bruchorus B lium ij acutissimum et athoismi disertissimum defensorem nodos in Scirpo quaerere ait, quod eum admiratio subeat, hominem deos tollentem potuisse tam egregias leges Condere, in eandemque Sententiam, quam Fabricius verisimillimam judicavit, inclinat, illum, cum Mantineam legibus ordinaret, impietatem nondum publice fuisse professum. Diagoras Cum Mantineam reliquisset, Athenas se Contulit; quando autem illuc discesserit, nobis non eSt traditum. Meteriis

putat, illum jam Athenis fuisse, cum Ol. 89, 3 Athenienses foedus illud centum annorum Cum Argivis, Eleis, Mantinensibus facerent, quod pactum Lacedaemonii Ol. 9O, 4 Sustulerunt. Nam in Nubibus Ol. 80, 2 in scenam iterum productis gentilicium Diagorae nomen inservire opprobrio et dedecori: neque tantam acquirere illum potuisse famam, nisi praesens in urbe fuisset. At Meierus in hac temporis ratione, quam iniit perductus Diodori errore, Vehementer fallitur: Diagoram enim jam ante Ol. 87, imortuum CSSe Supra demonstravimus. Gravius etiam quam Meterus errant, qui illum Ol. 9Ι, Ι Athenas venisse putant; nam abSurde cum Diagora copulant obsidionem Meli, unde Captivus Athenas abductus esse dicitur. Nugis istis infuscata sunt scho

cs. Dictionarium in Diagora nota H. omnino adversus hanCBaylianae pro atheismo apologiae partem legendus est Warburtonus DiV. legat. ΜosiS. lib. I. Sect. S. Vol. I P. I 2O Sq.

16쪽

rei repugnant, omissis unum dicam, Molios clectitione lacta ab Atheniensibus viritim trucidatos dolotosque osse Diodor. XII, 8 . Et sorsitan cum Moli expugnatione Cohaereant etiam, quae de Diagorae Servitute narrantur. Diagoras enim in eXpugnatione insulae Captus a Domocrito egregiam ingenii alacritatem et indolem, qua pollebat, perspicienti decem milibus drachmarum redemptus disciplina eius imbutus dicitur. i) Quam rem sabulam

tem revocat mercedem Isocratis, qui item decem milia drachmarum pro rhetorica institutione poscebat a singulis discipulis. Etiam fieri vix poteSt, ut Democritus, quem natum putat Apollodorus Ol. 8O, I cs. Clinton. fast. holl. a. 46O , Diagoram in philosophia instituerit. Sed Gellius N. A. V, G et Diog. Laert. IX, 55 teStantur, Protagoram antea b ulum Democrito in disciplinam datum esse Clint. l. c. p. 377 . Quare Diagoras non magis fuit Democriti discipulus, quam magister SoCratis, Ut sabulantur Schol. ad Aristoph. nub. 820: αλλοι δε φa6ιν ως ουτοc o scaroρας διδαύκαλος λὶν Σωκρατους. In iisdem scholiis sequuntur haec: Iριστaroρου του Νηλιου μαθητ/ης ο 0κρaτης. Et hic quidem Cum Hermanno et Dobraeo p. 34haud dubie secundum schol. Leid. et Cant. Corrigendum est starορου του Μηλίου. Ceterum Aristagoras item Melius a Diagora probe distinguendus est. Diserte enim et a scholiasta 'et a Suida ) Quo Melii inter sese discernuntur, DiagoraS et

in Boeckli. Staatshausti. der Athener T. I. p. 73. in Schol. ad nub. 829: οἱ δε, inquit, ἐπειδη τις χρισταγορας di θυραμt ποιος ἔξωρχησαTo Tα 'Eλευσἐνια. Quo loco non recte Her- mannus conjecit οἱ δε, ἔπειdri τις ηιαγορας -ὶ Scholia illa ad nub. 829 exscripsit etiam Suidas S. Σουκρατης, qui et ipse Aristagoram nominavit his verbis, ἔγενετο δε καὶ 'Αρισταγο- ρας MnDος, διθυραμβοποιός ος ταελευσινια μυστηρια εξορχησαμενος καὶ ερειπων ασε στατος ἔκρεθχὶ ' καὶ an εκεινου τους Mηλίους επασεβεέα κωμμυδουσι. Totidem sere verbis nunc schol. Venet. ad nub. 829: χρισταγορας εγενετο Μηλιος - τα Ἐλευσινια μυστηρια - απεκε νου Ουν - κο μεο μυσέ. Retinet illud ασεβεστατος ἔκριθη, pro quo conjicias, α σεβείας εκριθη J Ex hoc igitur Suidae loco Aristagoras de medio tolli certe nulla ratione poteSt.

17쪽

Aristagoras, quom poetam clithyrambiCum ab Aristagora Comico non diversum suisse audacter Conjicit FritZsChius i. C. P. I 8 . Athenis etiam in circulis atomisticorum et Sophistarum Diagoram versatum esse et cum illis Collocutum existimamus. A nonnullis quictona sophistarum numero adsciscitur. Et Sane in sophistarum numerum refertur a Libanio i) λεγει τοίνυν τλην προς Tot csοτιώτας Tot Tmν οροῦ λ ν, τον δενα ar0ραν, τον LIρωτα70ραν, τον AEar0ραν. In Suidae varia lectione dicitur Diagoras so- φ/6ri ς λὶ φιλούο hoc. USU autem, quo ConjunCtuS Orat Cum sophistis, intimo summam dicendi vim adeptus esse videtur, quam

ou ' Ομως Ου νεν τουταλν GUTOυς α ν ηώεν. Sunt qui contendant ipsa Sophistarum opera Diagoram per luCtum esse ut mutaret animum Suum atque OX homine pio et religioso fieret atheus cf. pari. II, II): quibus assentiri non poSsum. Dicam quid de hac re sentiam et hoc loco, Si placet, perSequar, quomodo Diagoras in atheismum delapsus sit. Hesychius Milesius igitur tradit Diagoram incidisso in impietatem atque a θεοτλὶra hac ratione uispiam eidem arti operatuS Diagorae paeanem ab eo Conscriptum surripuerat et plagii accusatus pejoraverat furti se non teneri atque etiam paulo post Carmen publice pro suo protulerat. Diagoras irarum plenus CXSpectavit fore ut perjurus iste statim manifesta et gravissima poena a diis afficeretur, quod cum non fieri, sed Pe Urum Plagiarium laudibus etiam affici et praemiis videret, hinc Conclusit non esse deos impietatemque hanc scriptis etiam publiciS professus est, quibus titulum imposuit τους Φρυγίους λογους et τους δεποπυρri or Taς. Brevioribus verbis ait Sextus Empiricus αδικλὶθHς υπο τινος ἐπιορκησέ ντος καὶ μ=ηδεν ενεκα τουτου

Apolog. Socr. p. 679. B. Cui Scholae socius annumeratus sit DiagoraS, magnopere de hac re ambigunt scriptoreS. Fieri non poSSe, ut Democriti discipulus esset, jam supra diximus. Brucherus in illa Eleaticae Sectae claSSe, quae physice de rerum natura disserebat, cum Leucippo et Protagora posuit Diagoram. Hist. crit. T. I p. II 3 Sq.*ὶ Hom. IV in prima ep. ad Corinth. C. S. δὶ opp. I p. 232. Idem resert Suidas art. b.

18쪽

Alii aliter referunt, in eo tamen vetereS fere omneS Commemorati diligenter a Bayllo l. c. not. D. E. F.) et Reimmanno hist. ath. c. 3I 8 p. 3Iain consentiunt, ista vindictae divinae mora

inductum Diagoram deos esse negasse et ob eam causam Atheniensium clivinum Cultum Sacraque violaSSe, mySteria quoque omnibuS enuntiasse eaque despexisse, illos etiam, qui Sacris initiari volebant, dehortatum OSSO. Sunt qui de veritate hujus facti, quod atheismo Diagorae ansam praebuisse fertur, dubitent. Ciceronem enim et Plutarchum,

qui et ipsi philosophi ideoque in dijudicando Diagora magis

audiendi ejusque aetati propiores fuerint, et reliquos omneS Cum aequaleS tum poSteriores ne γρυ quidem habere illius decantatae narratiunculae. Quare non dubitant, quin ea tribuencta Sit posterorum CommentiS, qui rem non satis intellectam hoc modo Supplebant. Atque Bucloeus quidem ait: sequae de OCCASione, qua inductus Diagoras ad summam hanc impietatem proceSSit, Commemorantur, fere demonstrant, hominem non satis Compotem fuiSSementis. λὶ Nonnulli quidem fabulam de Diagora editam posseveram esse et Socordibus obtusisque hominibus Consuetum eSSeCΟΠCedunt, negare deum omnino esse, nisi morem illis gerat et omnia pro desiderio Concedant, Sed rationi repugnare, Diagoram philo- Sophum, virum magni ingenii, hanc ob causam evasisse atheum et ex eo, quod non impediente deo fieri potest, atheismi hausisse

Etiam Melerus illam narrationem in errore POSitam OSSO Censet. DiagoraS argumentatione quadam USUS eSSe Videtur, quae illo tempore, ut ex Aristophanico Socrate apparet, SaepiS-sime a sophistis adhiberi solebat, quibuscum ille multum fuit. Aristophanes enim, ut omnes sciunt, in Nubibus clemonstrat tonitrua et fulgura naturali modo exorta esse; et cum Strepsiades

19쪽

I3 ei opponat, sulmina a Jove Contra pejeratos mitti, respondet Jovempe uris Simoni, Cleonymo, Theoro non parciturum suiSSe neque

templum suum et promontorium Sunium et magnaS querCUS perculsurum suisse. Simili ratione etiam Diagoras narravisse videtur Se perjurio deceptum esse et pejeratum non punitum eSSe a diis, sed male parta possidere. Quod argumentum POSterOS moVit, ut illam sabulam obsoletam et ineptias paene anilOS OXCogitarent, quaSi vero Commutatio animi praeceps hac ratione simpliciter explicari possit. Bernius a Democriti disciplina impietatem repetendam Censet, non ab illis rebus adversis, quae in ejus animo opinionem de divina providentia labefactavisse traduntur. OVerum haec sive ficta sunt sive ita ut gesta memoriae proclita, etSi non continent primariam hujus impietatis Causam, tamen cloCumento Sunt, qualis fuerit Diagorae animus. Equidem de hac re Cum Berialiardyo Consentio, qui id quod SeXt. Empiricus atque Com- PilatoreS referunt, non plane repudiat, Cum haec dicat: Wir WiSSen, dasg die aesteren Griechen aus Ereignissen des Lebens Oinon pralitischen Boweis stir oder wider clen Glauben an eine gotiliche Vorsehung unci Regierung ost in Selir nniver WeiSe Zu Zie-

Longius digressus sum; sed ad propositum redeo.

Diagoram ab Atheniensibus eadem lege, qua Socrates damnatuS erat, damnatum et prOScriptum CSSe, CertiS AC gravibus testimoniis firmant Scholiastae ad Aristoph. AV. IO73, nub. 828, ran. 333. Memoriae prodidit ScholiaSta ad ran. 323

20쪽

Cendam VOCatuS non CompnrUiSSet, non Solum VOCe praeCOIUS, ut erat mos, pronuntiari, Sed etiam aeneae Columnae inscribi jusserunt, eum qui Diagoram occidisset talentum, qui vero vivum adduxisset duo talenta ACCepturum OSSO. Diodorus hoc edictum Ol. 9Ι, 2 promulgatum esse tradit et Diagoram discrimen aufugiendo praevertisse loco Supra Citato,

ηττικῆς. Errat antem, Cum psephisma illo tempore faCtum esse scribit, quo Diagoram jam diu mortuum eSSe Supra demonstraVimus. Quom errorem cum multi defenderint, ut Palmerius in ExerCC. p. 756 Sq., Fabricius in Bibl. Gr. Vol. II p. 655, Berg-kius de Antiq. Com. p. 176, Meierus in Erschii Encyclopaedia Vol. XXIII p. 430 et p. 443: hoc loco refellere atque redarguere volumus. Diodorus enim Protagoram Cum Diagora commutasse lvidetur, qui illo ipso tempore propter atheismum Athenis expul-