De patronis coloniarum atque municipiorum Romanorum quaestio epigraphica

51쪽

De muneribus, orae iis, honoribus patronorum urbium.

Patronos Oppidorum, eum e patronis hominum privatorum exorti essent, etiam iisdem sero officiis atque illos functos esse consentaneum est i). Quare ut patronus privatus omnes causas clientium agebat, Sic Oppidorum quoque patronus in omnibus rebus et cau8is, quae oppidis in clientelam receptis cum Romanis erant, iis adeSSe eorumque jura et commoda ab injuriis Romanorum defendere solebat. Atque etiam Saepe patrono8, ut ipsi controVersias, quae inter cives ipsos coloniae vel municipii exortae essent, dijudicarent et componerent, a senatu Romano admonitos esse Dionysius Hal. tostatur r); itemque dissensionem, quae inter Pomprianos veteres et Colonos eo deductos inveteraverat, ad patronos dolatam osse et ab iis cognitam videmus δ). Jam patronos jura coloniae statuisse ex exemplo Antiatium apparet, quibus, cum sine legibus certis et sine magistratibus Se esse questi essent, Rb. urb. c. 437 a senatu Romano patroni , ad jura statuenda ipsius coloniae dati sunt ). - Neque minu8, quocunque modo urbiS, quae in clientelam alicujus se dederat, aut Status permutandus erat aut salus in periculum Vocabatur, patronorum erat auctoritate et potestate uti et operam dare, ne quid detrimenti clisentos, caperent. Itaque Ciceronem, Capuae patronum, cum ab Antonio

52쪽

- 52 interrogatus esset, jura clientium ita defendisse vidumus, ut id fiseri non posse, sed novos colonos votoribus adscribendos esse responderet i). - Atque etiam ex multis titulis patronos omni modo a periculis et detrimentis defendisse oppida eorum tuo 'commodis ot utilitati serviisso, cognoscimus, ut legitur in titulo

B0110vontani et in titulo a. 395 p. Chr. Gonustasi insculpto δ)ἡSingulos universosque tuetur et fovet . - Ρeliuinatos autem a Nummia Varia, quam patronatu urbiS honoraverunt, petunt, ut, in quibuScunque rebuS ratio eXegerit, intercedente auctoritato dignitatis, Omnes cives tutos defensosque praestet ), et Saler- nitani Arr o Mecio Graccho patrono Statuam dedicaverunt, qui civitatum illorum, quae destituta et defe8Sa jacuerat, ad Splendorem revocavisset β). Neque ullo modo statum civitatis altiorem cultioremque reddi posse, nisi cives industriorum

quod revera factum esse a patrono Aulio Aseliano Archolao Marco titulus Volturni repertus ' docet, qui illum cumulasse reipublicae vires commemorat. Idem patroni curabant, ut voctigalia quaedam et tributa civibus imposita deminuerentur vel romitterentur, ut M. Sontius Redemptus Interamnates Lirinates ab indictione auri argentiquo liberos reddidisse dicitur d). - Ρraeterea permulta inVeniuntur eXempla, quae patronos oppida operibus omnis generis publicis adjuvare otornare atque de civibus donis datis bene morori solitos osse doc0nt. Allisis ') enim medio fero quarto saeculo cf. IX, 2639). Fabius Maximus patronus moenia publica condidit, idemque Juvani λ') moenia publica restauravit. Capuenses statuis

honoraverunt patronos Postumium Lampadium V. C. CODSular. Campaniae restitutorem patriae et redintegratorem operum publicorum U) 0t Jul. Αur. Auxontem Leonidam, V. c., qUReStOrem, praetorem, inStitutorem novorum ae renOVatorem operum Cie. ἡΡhil. II, 40 I02.

) J. N. 1420 v. pg. 41 u. 5.) Gordiani aetati hunc titulum adscribit Marquarditus ἡR. St. V. ' I pg. 104. cf. supra Pg. 41 adn. 4.)β) J. N. 591. ε) Wilm. 2856 Or.-Ηong. 4036 J. N. 6034. β) X, 520. - Ηujus tituli sermo quartum vel quintum saeculum indicare mihi quidem videtur.

) X, 3860 p. a. 333 p. Chr.

53쪽

publicorum in). - Cf. etiam IX, 2238 patrono, cujus curast sollicitudine omnia opera restaurata Sunt. ΤeleSia). 1 quae duetus autem a patronis in multis oppidis aedificatos vel renovatos esse eX his eXemplis apparet Polae V, 47 D,2i' L. Menacius Priscus - patronuS coloniae aquam ang. in superiorem partem coloniae di in inferiorem impensa sua perduxit et in tutulam diis dodit HS cccc Lambausis VIII, 2661. Aquam Τitulensem, quam ante annos plurimos Lambaesitana civitas interverso ductu otiam a s0lo novo ductu Severinus ApronianUS r) V. p. praeS. ΡΓ0V. Numidiae, patron. Colon. reStituit. Lomoll0sensium civitas VIII, 8809 tempor. dd. Ian. imperr. Jul. Philippi) aqua fontis, quae multo tempore deperierat et cives inopia aquae laborrebant instantia M. Aurelii Ath0nis Marcelli V. e. proe. Augg., rariSSimi praeSidiS B., patroni municipii innovato opere aquae ductus, abundans in sente est perduein. Itemquo haud raro balneas impensa patronorum eSSe exstructas videmus, ut titulus Interamnatium Pra0tutianorum ' testatur et titulus Ligurum Baebianorum patronum ignoti nominis balineum refici curasso ac sua pecunia fecisse commemorat δ). - Cf. etiam X, 3678. Jam patroni in templis et sacris conservandis Vel eXtruendis pecuniam consumere solebant, quod apparet eX titulo Cincii Victoris ε), qui, cum patronus Agbiae factus eSSet, porticum templi Cereris votustate conlapsam a solo restituit et statuam Genii curiae posuit statuam quo Fortunae promiSit, et ex titulo Horennii Prisci β), qui Puteolanis statuam Serapidis dono dedit. - Aliud exemplum V. C, ' 6.

δ) X, 3857. . uod ΑXon Leonidas a quaestura statim aedilitate omi88a ad praeturam progessus est, id quod inde ab Alexandro Severo imperante licuisse scimus Momms. -R. St. R ' I pg. 459) titulum post Alexandrum Severum positum e8Se RΡparet. ι χ) Severius Apronianus dignitate praesidis prov. Numidiae a. 306 p. Chr. functus est v. VIII, 5556 et 7965. - Marqu. l. l. I pg. 311 adn. 33. - Numidia, quae antea cum provincia Africa nomine dioece-seos conjuncta erat, saeculo III Septimio Severo imperante) nomen provincia accepit Marqu. l. l. I pil. 310 - es pg. 41 adn. 3.

54쪽

- 54

Deinde eurn quoque operum publicorum, quae aliquis in urbe patroni fecit, et Statuarum, quas oppida imperatoribus dedicaverunt, functos esse patronos Videmus: Boviani IX, 2448. Fabius Maximus v. o. a fundamentis tribunal columnatum Deit curante Arruntio Attico, patrono Saepinatium et BovianenSium. Saopitii IX, 2447 Fabius Maximus v. c. rector prOVincinethseruiris Silvani vetustate conlapsas rustituit curante Noratio Constante patrono, Sumptu proprio. Respublica autem Arsacalitanorum, quae est in numeropag0rum Cirtae λ), imperatorem Septimium Severum statua honoravit securante leg. proprael. Qu. Anicio Fausto C. V. patrono coloniarum sc. Cirtensium: Rusicade, Chullia, Mileu,

Commemorentur hoc loco etiam titulus Aeserninus C. 21),

quamquam e verbis ejus si curante Aurelio Pauliniano cur. et patrono , utrum Paulinianus munere curatoris an patroni fungens statuam Fabio Maximo ponendam curaverit, in medio relinquendum eSt. His patronorum curis adjicienda est cura gladiatorii

mutioris publici, qua Minturnis Villius Atilianus patronus

functus est δ). Quas curas patroni eam potissimum ob rem videntur Suscepi88e, quod, qui Opus aliquod faciundum curavit, Saepe ipSe, ut OPUS perficeretur, pecuniam conferre cogebatur ideoque iis occasio dabatur. Munificentia autem ac liberalitas patr0norum permultis titulis commemoratur et laudibus os sortiar: X, 521 -patrono mirabilis munificentisto , J. N. 3549: si patronus dodit singulis universisque civibus Η centenos n. diemque ludorum plenissime

Oxhibuit ; X, 1255 , patrono largissimo X, 4579 si patrono munificentissimo IX, 2243 si Sest. XX m. decurionibus, popularibus, liberisque eorum 80st. VIII m.; sed et populo passim pecuniam distribuit X, 6465 sipatronus sust. IIII milia

D. Sestinis eo consilio donavit, ut perpetuo annis singulis dio natali ipsius ex usuris summae supra Scriptae Sportula8

praesentibus dividerent; IX, 1503 si patronus triclinia secit et

epulum dedit .

' cf. Hermes I pg. 61. Cirtenses pagi, qui etiam nomine coloniarum vel reipublicae significantur, sunt: Fiddis, Ugulis, Mastar, Pliua, Arsacale sive Arsagale). δ) VIII, 6048. Qu. Anicius Faustus legatus propraei. pi OV. Numidiae fuit a. 201 p. Chr. v. MOmms. in is Abhandiungen dor honigi. factis. Ge- solischast d W.' 1853 pq. 216 et Mai quardi ἡ Η. St. V. ' I pg. 308 adn. 8).

55쪽

55 Quae munera patronorum Si diligentius examinamuS, Omnia ejus modi fuisse videmus, ut eX patronorum benevolentia et

arbitrio magis essent quam legibus definiri et praescribi p0ssent,

atque eam ob rem documento esse, patronatum inter magistratus proprios recen Seri non POSSe.

Neque minuS eX eXempliS, quae modo attuli, concludi potest, falsam esse Dirh8enti l. l. Pg. 62) Opini0nem, qua p0Steriore aetate patronatum nullius fuisse momenti ut honoris causa tantum delatum esse censuit. Apserto enim illi tituli pg. 45). Beneventanus, Genu8inus, Peltuinas, Salernitanus, ΡaeStanus, Interamnanus, qui omnes vel tertii vol quarti volquinti saeculi sunt, ostendunt, Oppida ex patronatu maxima

commoda et utilitatem cepisse atque patrODOS Semper Summo Studio eniSOS QSSe, ut, qu0cumque modo P0SSent, Oppidorum parte8 agerent Salutemque Rugerent.

Quod ad honores, quibus patroni in oppidis fruebantur, attinet, illam patronatus dignitatem omnium municipalium Summam Semper habitam esse, cum eX patronatus ipsius natura concludi potest spatronus enim non domesticis, ut magistratus, Sed eXternis rebus oppidorum praefuit), tum verbis illius tituli Polluinatis J. N. 6034 comprobatur: sipatronatuS honor, qui est apud nos potissimus . Itaque patronorum nomina in albis Canusino et Thamugadensi, in quibus decuriones ita recensebantur, ut, qui majoris essent dignitatis, hominibus minoris honoris anteponerentur, primo omnium loco relata videmus; et in titulo Aquensis pagi valde lacunoso λ), qui a patronis et decemprimis aram genio aquarum et diis vici POSi tam eSSe commemorat, patrono8 priore loco quam decem- primos, qui n0biles pagi sunt habendi, subscripsisse nomina invenimuS. - Jam omnes fere patronos saepissime titulis et statuis si statua perpetuabilis cum pictura similitudinis Hus ), sistatua celeberrimo loco patriae nostrae posita δ), si statua ad aeternitatem meritorum ejus posita ) ab oppidis honoratos e8Se, tam notum et apud omnes pervulgatum est, ut exempla

56쪽

VIT A.

A similius os Waldus Sebasti an natus sum a. d. III Non. Maj. a. h. s. LVIII RusAdorsit, in vico ducatu Sax0Altonburgensis, patre AuguSto, matre Amalia e gente Weber, quam mihi primum annum agenti morte ereptam esse valde dol00. Fidoi addictus sum evang0licae. Primis littorarum elementis in schola communi imbutus a viro optimo Traullomo, qui Sacerd0tium pagi ge8sit, linguarum latinae et graecae rudimenta Reeepi. - Vere R. h. S. LXXIV in gymnasium, sese ridericianum Alieni, urgense, quod tum auspiciis Ei 110sti Alborti Richtor, viri humanissimi, florebat, receptuS SUm. Postquam per quinque ann08 illud gymna Sium, cujuS praeceptoribus omnibus semper maXimam habebo gratiam, frequentavi, maturitutis testimonio instructus a. h. s. LXXIX primum Hold0lbergam me contuli, ubi per unum semestre scholas studivivv. ill Caspari, Erdinanias do erfer, Fis cher, Wachs-muth. - Tum Monachium transmigravi, ubi per duo semestriamo docuerunt uv. dd. Bursian, de Christ, de Gies obruchi

bach, Zeli or. Indo auctumno a. h. s. LXXXI Halas Saxonum redii ibiquo scholas audivi v v. ill .: Dition berger,

narium historicum per 80X mensos me recepit Dium niter.

Praeterea Sociotati suae me admisit Joh. Schmidi, qui insigni bon0volentia mo sibi in purpetuum devinxit. Quibus omnibus viris ili. optime do me meriti8 gratias ago qHam