De recta curandorum vulnerum ratione et aliis eius artis praeceptis libri II ...

41쪽

ducenda ergosunt in locomproprium ossa, quam seriρo sit commodissime spars aliqua, ut onficium at erue aes etesilauia compressis ossibi laedantur, se ne qua interiora curentur,apertio delit Nec ver osafracta omniaflarim eruere oportet, nocet enim ratum inpesticulis statium apertum, atque patens esse, aere nanque

circunua Colaeduntur.

FB autem diligenter confiderandum perstiaciendum, 'n inferioris tabuiaportio, aliqua aut

rupta , aut compressa, uisuperduram matrem quam vocans incumians areat . namque earumque maior portionem inferiin, quamμ- perim, commoueri, ac rumpi, ut in testis motis, accidere iam saepissime cons ex in . Nec arboihi accidit ut maiorem ossisportionem, intem commotam eprehenderim, quam ut ex ori.

flciopossiem eruere quod ubi contigit, os ipsum isse Mentu leniter rumpe re se inplures r-ticula diuisum,eru e conseueui. Et quoniam imprumentorum magnu est se , cuiusmodi ego ταν instrumentis picturai ne libri additu docebo. res iciendum itaquesuerit, an ossis portionem aliquam eruioportea quam siemeris,pes lati incompressa continua pulpati - - rumpi necesse est cognoscitur autem hoc

42쪽

ipse compressiores, atque a cranio plusiquam pare distantes, apparent Ergo ossibin in locum

suum reduritis, partibwjs , qua erui opor luit, erutis,siqua a steritas reliquasit, ad quam dura mater colimia suapulsatione offendat, eam asseritatem sicuti ferro abradi coueniet po- fleraautem dis,postquam a correrita,atque eruprafuerint fidurae matris color niger esset deuiatur, pro lacre,oleo, se melli roseaceo,de quibi su terius diximus, latu rosaceo melli cochleare illud chirurgicum plenum,atq; ad candia lumen calefactum,ini, cito, atq; cendatum, inter duram matrem, se ani/- nuato prodest enim hoc, es t materies omnis' corrumpi posset, melius expurgetur se vi pulsationesua nihil dura materiadatur LAtque hoc roseato mellificillime dura mater mundior es citu ex contusione nigriorsen ,atque impurior facta erat. Cum vero nigredo ista in meliorem o rem conuerti iam coeperit,pro rosato melli,ad restituendispei liculis, hoc inimento utero, quo duobus a Ioanne Vigone descriptis, praestantius atq;praesentatius ese frequenti experimento intesiexi

rum hisericonis , ora ro marini, grana anaparum erebinthinae vini odoriferisii et omphaacini quartaminam, rariparum bulliant sique

43쪽

ad consum tommimi, deinde coontur. AEdimus oleum Agud omphacinum , ad uoris praestantium , - dolor sedandum tame auctor si huiusemodi tam praetermiserit , a

men nos ut non praetermittendum commendamus, crocum etiam offloribus dum coquuntur, subtiliter addimus Solent autem ante decimum- quartum diem hoc Mimento membra omnes

pleni sim restitui.

Iu uniuersali autem vulneris curatione , baLsamoia nostro procedendum est , quoad vulneri necesaria accreuerit caro, se offa omnia quae erui oportuerit uerint iam eruta.eruuntur vero ante vigesimum quintum diem, quo tem re tentanda ista erunt inam facili erro leuatoria cedunt, ensim trahab. Hoc balsamum, praterquam quo optimum conficit, se non nimia, istaretium in exteriores vulneris partes commori me expe fit,neque pM intra vulnin re quit,quam quodad vulneris coctionem,es iurationem commodum est ruborem etiam apti in carni addit se cranium opportune humectat. tque hoc modo vulnera curandaseunt semet

quidemsingulis diebis,donec obse omnia/- eruta qui iam eruus,licebit aegroto euisosurge re,qui iam deinceps ingulis dis sis in cur-

44쪽

--πς π epicanisau antiqui aliquefactis'. ueuim porcanae antiquae que ad T J mῖ- sice, se adignem immems-facito mitu balsa miseemuncia quantumuis magnum . in cura poterit piri autem est huiusmodi vulnere absterseo,atque, rebiu,quasiam praeseri metu, u- serpesi uia, impolitis bal imum vasie aliquo, adionem liquabis, ita vino nimium calefiat ies ci-uces ore nimio aegrotum dat , ex eos diis quatum sererit is vulneris partes om-s niter immMto Satis enim e Ineuirarperi, ubi unxeris XV ου autem linum cum emplastroponito, quo emplastrum gummielemi dicitur : cuius descriptionem apud cociliatorem inuenire licet differentia centesima prima. Namque hoc empla frigentu Culneritati castis sanandisa om

omnia imapraeter armoniacum tu a uno,

se dimidio ini odorati, usque ad consis iis nemvim visis.loco addatur armoma cum dissolutum,

45쪽

s. tum, cu aceto gimimi hederae puluerarito, se malaxentur cum vino, aqua viω, se ui emplastrum. Non minoris etiam et in em- postrum ista esse frequenti experimento intelori, cuius descriptionem ex Ioanne jone petas

Ianue s Barchinonen fibus chirurgis tradidit,

, hoc ambas desicriptum. Infundiautem oportebit perse dies praedi Io aceto, ita ut omnino immergatur, o cum succi betonicae partita duabus se te e parte una maiaxentur omnia, ct maceretur iterumper siex alterosine insuccis r is posthaec malaxetur cum iacte mu- lieris: redigatur informa magdalionum nutasim maior est apud Celtiberos omnes quam huimem siri,cuim me etiam nunquampani

Igitur cum pellico restitutae iam fuerint,lial in quem descripsiminiiquoras in nihiloo opus de caeterieris,sed'Licuia ipse, atq; adeo totum manus piam ex balsamo intincta leuiter est

46쪽

LI BAE R I. sin sedum,donec totum os carne obductum ob

, fidelicet, carnis D ediatur accretio, incremens ue. Nec vero carnis induciis impedit, immmo sacorema. quae ferint, tempore remittantur. Est autem opportuni videam rem

te in fere vigesim uarim , aut vigesimus quintin dies,quibusda- et m, ante hoctem pus re ittuntur: sed ubi vianus magnum eriatque Milocus terebra perforatusfuerit,plerunque vigesimoquinto die,osium remissos t. Necvero haec quae de ossibus extrahendis diximus Alcinterpretari debemus, ut ossaseu lonte rem pura atque eruptura intesibamin t plerique chirurgorum putant se neces est, trabartifice extrahantur eo instrumentoferreo, quod vulgo caprinus pes dicitur hoc enim ubi ap-srehenderis , se paululum contenderis , sa

imis se ipsa cedant , se sequuntur quod si prima die nonsuccedat, equenti uos expetetur res. Itaque curandum est, ut te entu opportune ossa extrahantur. Vbiautem extracta

47쪽

miscatione ii conueniet, aluminis et Hime D

puluere, sines lis impositis,addito etiamsu per haec emplastro nec ver requens ade)debet esse huimpiaveris in , sed parce agendum est:

utque hoc modo triginta dierum salio vulnera

fit eius usus veteribus periculosus est existimatus: unde Galenus scalpellum magis probat quod per caua scalpra adhibetur tandem sexciditi. excisorio eo lenticulari tatopere a Galeno laudato: vide AE-ginetam capite proprio Aduerte tum est usum terebrae alienum esse ubi ossa sunt vehetarenter perfracta aut ubi per se imbecilla sunt, aut cotusa excipit Hippocrates puerorum os, quod hon admodum imbecillum est. Nocet ent,n Doctissime annotqui auctor,quod Galenus ait in octauo de usu partium, videlicet quam celerrime excidenda ossa esse , ne refriger

tur cerebrum.

Postera autem die Paulum Eginetam sequituri aduertendum est, si spontanea sit nigrities, perduretque ita, ut iam profunda petat, insiri caloris mortificationem significare, atque ita sane desporandum esse.

48쪽

J ulmumiquefactum quodcramum

etiam inciderit profundum, penetransuest, facile ex longitudine cog sic in nam ex Capitis rotunditate , O loci, in quo vulnin est ratione certa enetrationis cap tur coniectura ,-tursi vulnin profundum enetrans est,forma dum inprimissuerit, neque o fuerit cranium incidere ex transuerso sis, en fuerit,i im ainci se carnis labraina cum pericranio utrinquemducere atque in triangulifiguram conformare Sequenti autem die, bal imo Ego,quod et cam liquato se calido, curare incipiendum est, addito emplastro ex gumi elem, Tertia vero die,

repa siue abaptisto MMu est: ossa vero ex inferiori rie ' oranda,etiam sise litio fit,membranula omnes incisabfuisse; ex eo enim loco, mne' sanies,omnis, noAtm purgatur humor. Aperto ergo iam loco, membranula, rosareo melis curalis, a cum linime totquodbalsamam camin carnem inducente,qvivi descriptuma sis est. Hoc enim dura mater naisset, esca inducit. vetendis πιι- hoc med -ento

totis

49쪽

totis inti octo est,o Fcioplumae, ut omniato c. ubeantur, se mundentur, neque inutilis ποιερο superuacum in his vulneribus rasior, in ira

menti usus est, quem Legram ocant: a MD Ita membranar- portio radendo desecta M. centem aerem admitteret, o neque membrana se ita commotae mundarentur carnemue inducerem opportunam quemadmod/- ii ueterealem commodi nu prae statur Nanq; hoc modo curata vulnera facisiime expurgantur, carnem

inducunt, o sal quae extrahendasimi, eodem

fere tempore quo contusa vi infra remittunt. Si vero haec vulnera, stra prioremfere cran, tabidam nonpertineant in huiusmodi corno .scendis, o curandis, iudicio diligentia magna opus est on enim raro usu vemi, ut haec visiner an ab eo homine 'lugladio rem emtin siciat,nec vulnerando, ciniando te leuiter manu

percutiat se obtundat,potius quam si dat,pGrinde ac si fuste res acta esset ita dat,ix quo

ictu caput conquabsatur quam vulnus a ripiat,secrani/- essem, concauasMsuperficie, atque aparte qua cerebri membrana attingit: magis etiam commouetur , qua ex superiori mimuerit tactum, aut concisi , ita ut grauius ensi,qua uste laedatur accidit etiam, ut ex ea pertusione nonnusiae interdum venae ravmpantur, c qui-

50쪽

ex quakm qnisanguis erumpit, facio cinaν Dru se mortuiλAricia, emi mori se equitum jamobrem ubi huiusmodi quippiam contige rit 'aec quae dixisnus omniis cogitare,docti meri r primu interest; atq; idcommoris eripsi adb- ipsum quoscium vulnusfuerit o-tem,lari,acuim sit an obtusem,se homine eta, qui Nun ecit,an dexteritate valeat; n viribus magis aleat, coi Merare similiter etiam,quoferro vi fuerit, acutone ac levigato,aupugione, siecuri piis aliDepotim qua acuto multapraeterea hutingeneris aestimanda pensandaque sunt. Sionis etiam 'se obseraari oportebit quae in eo, q: urum acceperit , sunt e uia i sistatim euomuit,si corrsit , i visu siensus fuit pertu batis namque hui modi accidere nihil olet seivulam leuiter tantum acceptum est neque aliud quam incisito, est iactum a inim euiter ferre;

Ῥatiit no capite, se pilo ictum tuli se bivideatur, id intem ex veloci euem colusione Pro

nerea est huiusemodi qui acciderit cum difflciutas admodum coniectura, induatio sit, isiud

tutissimum,consultissimum iisse arbitror, mi repano aperiaturmiumque nusium ex hoc e-ricusem timemm,etiamsi nihilinterim, eum ae sumsisse inueniamin inusium inquamperi Mnasi ue curat is dilationem contra verio μ