Chronique

171쪽

LIBER TERTius 115 mancipari u SSit. Ceteros, prout quisque nocentior Vel innocentior erat, aut exilio deportari aut detondi et monacho esse precepit. Ilis gestis, Britanniam pergit et generalem conventum Venetis habuit. Inde aggressus Britanniam, munitionibu Scaptis, eam totam sibi subiugavit non magno labore. Nam Post quarn Wiomarchus, qui tirannidem vindicabat, ab Inperatore occisus est, nullus inventus est qui resisteret aut Imperata sacere renueret. II ac expeditione completa, Andegavi reverSu e St imperator et Errnengardi regina, coniux ejuS, quam proficiscens ibi egrotantem dimiserat, o Si duos dies adventus ejus obiit. Eclipsis vero contigit viri idus ulli. Et imperator, permotomagum et Ambianos et Camaracum Aquis grani reverSus, cum Eri Stalli venisset, obvios liabuit legatos ducis Beneventanorum Cum muneribu S. Erant aliarum gentium legati Abodritorum, et Boi nego, duXCanorum et Timolianorum, qui nuper a Bulgaris desciverant et ad eum se contulerant. LQudewiti quoque, ducis Pannoni inferioris. legati erant ibi, et ad elai comitis et Marci, presecti Foroiuliensis, quo omnes auditos honorifice dimisit. 5. - Salomi itaque Abodritorum rex, ob cujus perfidiam ulciscendam Saxones et orientales Franci eodem anno trans Albiam missi fuerant, adductus est captus ad Aquis grani a missis imperatori S, qui, Cum ceu Saretur multis criminibus nec se ille defendere posset, exilio condempnatus est, et regnum datum StCeadi ago, filio Tras conis. Similiter Lupus asco, qui cum Beren- geri Tolosano et arino Arvernis comitibus conflixerat, et victis Grati em in bello ammiserat, ab ipsis comitibus Valde accu-SatUS, cum Se non POSSet purgare, Xilio deputatus est. Conventus Aquis grani post Natalem Dornini habitus, in quo multa de Statu ecclesiarum et mona Steriorum ordinata sunt Legibus etiam capitula quedam perneces Saria que deerant, conscripta et addita Sunt. Quo peracto', imperator, inspectis nobilium filiabus,

Vulpi comitis diam nomino Judith duxit uxorem. Imperatori ipsi porrexit librum valde mirabilem de theologia sancte Crucis Rabanus non enlius, monachus, doctissimus magister

Alcvini. Beda enim docuit Simplicium, o Simplicius Raba -

172쪽

num, qui a transmarinis oris a domno imperatore arolo SUSCeptus est, et pontifex in Francia actus, Alcvinum docuit, et iculnus maragdum imbuit, muragdus autem docuit Theodulsum, Aurelianensem episcopum, Theodulsus Vero Heliam coligenam, Engolis mensem episcopum, Helias autem Hetricum, Hetricus Remigium et Ucbaldum Calvum monachos, heredes philosophie reliquit. 3 Conventu preterea

ab imperatore apud Ingelene im ' palatium habitus, et exercitus de Italia in Pannoniam missus est propter LaudeWiti rebellionem, Sed non prospere actum est. Et audeWitu S', Superbia elatus, legatos ad imperatorem mi Sit, quaSi propter pacem cum qUibu S-dam conditionibus. Quas cum imperator non reciperet aliaSque ei Per legato mandaret, ille, manens in perfidia, vicinas ad bellum gentes sollicitavit Timolianos quoque ab imperatore, ei Sila Sionibus salsis, avertit. Porro de Pannonia reverSo Xercitu, adolac, dux Foroiuliensis, febre correptus, in ipsa marchia decessit. Cui cum Baldricus esset subrogatus, et in Carentannorum, regionem sui S Set ingressus, obvium habuit Ludewiti exercitum. Quem juxta Dravum fluvium parva manu adgreSSuS, pluribus intersectis, de illa provincia fugavit Borna vero, dux Dalmatie, cum magnis copiis ad Colapium fluvium Liudewito occurrit, et in prima congressione deseritur a Godu Scanis, auXilio tamen Suorum praetorianorum evasit. Periit ibi Dragono Sus, socer LiudeWiti, qui,

relicto genero, Borne Se conjunxerat Godu Scani domum regre S si, iterum amorna subiguntur , et Liudewintu occaSionem nactuS, cum valida manu Dalmatiam ingressus, erro et igni cuncta devastat. Cui cum Borna Se penitus imparem con Spiceret, omnia suis castellis inclusit et cum electa manu, nune a tergo, nunc

latere insistens, iudewiti copias noctu et interdiu lacerabat, et ad extremum gravi dampno affectum regione Sua cogit Xcedere, tribus millibus de exercitu ejus interfectis, ac trecenti et plus

de 7 6 856 ou se rendre compte quem passage 'Adsima Sur a Chro- nologie des avarit carolingiens unque absolumenti' exuetitude.

173쪽

caballis acceptis, preter spolies diversi generis direpta et hec

omnia imperatori per legato mandavit. 6. In partibus autern occidui S Pipinus, filius imperatoris jussu patris cum exercitu aSconiam ingressus, Sublatis ex ea seditiosis, totam ita pacavit ut nullus in ea rebelli remaneret. Eroldus autem, uSSu imperatoris, ad nave suas per Abodritos reductus in patriain quasi regnum ibi accepturus navigavit. Cui se duo ex siliis Godes ridi quasi una cum eo regnatur Se Sociant , aliis duobus patria expulsis, et hoc dolo factum suit. Imperator, conventu dimi S So, primo Cruciniacum, deinde in giam veniens, per Hrenum navigavit. Inde Arduennam; venatum proficiscitur,

deinde Aquis grani ali hiemandum revertitur Mens januario ibi conventum habuit, in quo de Liudewiti desectione deliberatum est,

ut tres exercitu e X tribu partibus ad devastandam ejus regionem mitterentur. In eo conventu Bera cone Barcinonae, qui fraudis insimulabatur et infidelitatis, cum accuSatore Suo equestri pugna confligens, victu e St. Cumque ut reus majestatis capitali sententia dampnaretur, pepercit ei clementi S Simia imperator, et Rotomago exilio deportatus est. I Pan Sacta hieme, ut primum herba umentis pabulum rebuit, re exercitu contra Leu de Witum mittuntur quorum unus de talia per Alpes NoricaS, alter per Caranianorum provinciam, terciu per Bajoariam et Pannoniam superiorem

intravit. Et duo, id est dexter et Sinister, tardius ingressi sunt, eo quod unus Alpium transitu hostium manu prohibebatur , alter longitudine itineris et transitu Dravi luminis impediebatur. Medius autem qui per Carantano intravit, quanquam in tribus locis ui resisteretur, feliciori fortuna, ter hoste Superato et Dravo transmi S So, ad de Stinata loca pervenit. Contra hec iu- de vitus nichil molitus, in castello sortissimo, in arduo monte Se

Suo Sque continuit, et nec belli nec paci Sermonem cum eis habuit. Exercitu Vero postquam in unum e PVenerunt , totam regionem serro et igni vastantes, Sine gravi damno reversi Sunt. Sed e Xercitus qui per Pannoniam superiorem iter fecit, in transitu Dravi

fluminis ex aquis in lirmis morbo ventris graviter allecti sunt et plurimi mortui. Postquam do inum reversi sunt lia ros exercitus,

V prohabebatur . - convenerunt . .

174쪽

Carniolenses qui circa Savun fluvium habitant et Foroiuliensibus contigui sunt Baldrico se dediderunt r. Similiter fecerunt Caran

tonenses. His diebus constituta est pax inter imperatorem et Ambula, regem Hi Spanie, Sed mo rupta est, bellumque contra Sarraceno Su Sceptum est. Incitalico mari, octo naves negotiatorum a piratis capte, et de Normannia tredecim piratice naVe egreSSe,

a Flandransibus φ sugate sunt, que in Aquitanico littore irrumpente cum ingenti Peda reversi Sunt. Hoc anno propter juges pluvia et aerem ni ini humore solutum, pestilentia hominum et jumentorum graSSata Si prevalidari frumenta et legumina imbribus corrupta aSSidui colligi non poterant, et collecta putre Scebant. Vinum tunc parum fuit et ipsum acerbum De inundatione fluminum ita autumnus impeditus est ut nichil ante vernum seminaretur Luna defecit VII kalendas decembris, hora noctis Secunda. Imperator, o Si conVentum in Carisiaco actum, quis reversu est, et ibi conventum tenuit mense febro ario, et in eo tractavit de bello iude Witico . Tres exercitus ordinantur qui futura State agro persidorum' vastarent. Similiter de arca Hispani constitutum, et iterum conventus mense malo Novio- magi mandatus St, et comites qui illic venirent nominati. Post Pascha autem imperator per Mosam navigavit, ibique annis superioribus constitutam inter filio Suo regni particionem recensuit, et juramenti optimatum confirmare secit. Ibi suscepit legatos Paschalis ape, Petrum episcopum Centumcellis, et Leonem nomenculatorem et eo celeriter ab Solvit, comites qui aderant ad expeditionem Pannonicam destinavit, et ipse paululum ibi moratus, Aquis grani reVersu est, et post paucos dies per Arduennam iter faciens, Treveris et Metis venit, inde Rumerici castellum petiit, et reliquum aestivum et dimidium autumnam 'in venatione o Sego fecit. T. Interea Borna, dux Dalmati et Liburnie, deinctu e St, et imperator nepotem illius Ladas claum constituit . Nunciatum est ei de morte Leonis imperatoris quia dolo optimatum Suorum et precipue Michaelis S comitis in palatio sit occisus et milite pre-y doderunt G. - Flandansibus F, G. - a pluviarum , G. b perfidorum deest F, G. - et comites deest D. E. F. G. - pauca D, E, F, G. - autumnum , F, G. - Pro eo constituit , F, G ς Deest depuis de mortes itisqu' Michaolis D.

175쪽

toriani et cives Constantinopolitani secerunt de ipso Michaele

imperatorum. Tunc Fortunatus, patriarcha raden Si S accusatus est a presbyter Tiberio apud imperatorem, quia horiaretur Liu-dewitum manere in perfidia, et quia ei ministrabat artifices et murario et munienda castella Ideo jussus est venire ad palatium, qui primo prosectus est in Ilistriam elud jussionem impleturus. Inde, simulato reditu, ad Gradum civitatem venit, nullo Suorum Su Spicante, Preter eos cum quibus hoc tractaverat, inde clam navigavit ad Jaderam, Dalmati civitatem, et ibi Johanni praesecto provinciae illiu S, suge sue causa aperuit, qui eum Statim navi impositum Constantinopolim misit Medio ero men Se Octobrio, conventus generali apud Theodonis villam celebratus est, in quo Lotharius, primogenitus omni imperatoris Ludovici, Hermen-gardem ΙIugoni comitis siliam, sollempni more duxit Xorem. Illic cum muneribus adsuerunt legati pape Romani Theodorus primicerius et Florus. Adsuerunt et comites de Pannonia regre S Si, qui depopulata de Sertorum et Liude Witi regione, cum nullii ei Spugnam intulisset, domum reversi sunt. In hoc placito piissimus imperator ussit ad se venire eos qui cum Bernardo, ne Pote SUO,

coniuraVerant contra caput et regnum Suum, quibu Vitam et

membI a Conceden S, Posses Siones pristinas que judicio legis insis cum redacte erant eis restituit. Ade lardum abbatem de Aquitania, ubi Xulabat, evocatum, abbatiam suam ei restituit id est Corbe iam, cum quo et Bernerium, ratrem ejuS, reconciliatum, eidem monafiterio reddidit. Completisque utilitatibus et Sacramentis que Novio mago oblimate generaliter juraverant, qui S grani imperator revertitur. Filium autem Lotharium post nuptias celebratas, ad hiemandum in armatiam misit. De parte Danorum nulla sui rebellio ipso anno, et Eroldus a silii modest id in Societatem regni Oceptus h est Ceadi agus vero, Abodritorum princeps, cum siliis Gode si id non bene erat'. ideo Salomir e inultis ejus, in patriam remittitur. Qui cum in Saxoniam pervenisses, egritudine decubuit perceptoque baptismatis sacramento, defunctus e St. Tunc autumnus nimiis pluviis impeditus est, cui hiemps soriis Succes Sit, ut ipse Hrenus et Danubius, et Albius et Sequana

176쪽

et cetera omnia flumina per Galliam solida lati stricta suerint, ut plus XXX diebu PlauStra undique currentia velud terra su Stinuerint, et e Solutio eorum a lati magnum intulit damnum hominibUS. 8. - Anno Sequenti, id est ab incarnatione Domini DCCCXXII, in Toringa, juxta quendam fluvium, cespes longus L pedibu S, latu XIIII pedibus, altus sex, qui pede sublatus est de terra Sine manibus precidentibus, et ab eo loco, in quo Sumptu e St, XXV Pedibus distabat. In finibus oraborum, juxta lacum ArSeo, terra intumuit, Sicut agger longia una leuga et una nocte per Semetipsum ad instar vallis erectum est Winigi sus, dux Spolitanu S, jam senex, habitu seculari deposito monachia sactus St, et Po Stmodicum, tactus infirmitate, obiit, in cujus locum Subrogatu e StSuppo, come BriXie civitatis Domnus imperator, con Silio epiScoporum et optimatum suorum, iterum reconciliatus est fratribus suis quos invitos tondere jusserat, et de his et de aliis que erga Bernardum, nepotem suum, et circa Adhelardum, abbatem Uum,ge Staiunt, publicam iterum consessionem fecit, et penitenciam egit, et quicquid ipse vel pater ejus, domnus arolus, contra aliquo PerpetraVit cum culpa, emendavit cum Summa deVOtione. Tunc misit exercitum in Pannoniam ad debellandum iudeWintum, cuju adventuti Liudewintus comperto, ad orabos, in Dalmatiam fugit et unum ducem eorum, qui eum recepit, dolo interfecit, et civitatem ejus tenuit, misitque legatos ad exercitum imperatoris, Volens Venire ad eum. Interim Saxones, uSSi imperatori S caStellum trans Albiam quod dicitur Delbende, ut Si ex eo claViS, Saxones in eo posuerunt contra incursione illorum. Tunc comites Marche Hispanie transito fluvio Rim in Hispaniam profecti, vastatis agris et incensis villis, cum multa redareverSi Sunt. Similiter in autumno, comites Britaniae, contra Wiomarum expeditione acta, omnia ferro et igni a StaVerunt. Imperator Vero, Venatu pergens Arduennam, Lotharium silium suum misit in Italiam, cum quo Walaum monachum con Sangui neum uum, fratrem videlicet Adhilardi abbatis, et Gerungum,

hostiarium palatii magistrum, simul direxit, qui ei consilium preberent ad utilitatem regni. Pipinum autem in quitaniam

j adventum Α, , , adventu G. k hostiario A.

177쪽

Lini v ERTiUs 121 diro xit, data ei uxore filia Theotberti, comiti Matri ensis. Imperator vero hiemavit in Franco nostr trans Renurn. Ibi conventum generalem tenuit more Sollempni pro piser utilitatem regni Adsuerunt ibi ad eum cum muneribus legati clavorum, Abodritorum, oraborum Wil Zorum , Beheimorum, arva no rum, redentanorum, Pannoniarum, Ormannorum, et legati Eroldi et Godes ridi, quos omnes absolvit, et novum ibi palatium a dis cavit. 9. - Mense malo conventum Suum cibi tenuit, ubi suerunt universi nobiles Francie Saxones, B Oarii, Alamanni, Burgundiones Aquitani, et qui Sunt juxta Hrenum, et multe alie provinti e . Ibi ratres Wilgorum controversiam inter Se de regno habentes coram imperatore, id est Milegas tu et Ceadragus', concordavit eos imperator, et muneribus donatos et Sacramentos rimato in patriam remisit. Erat enim junior frater melior, et de ipso juniore illa gens volebat regem et Seniorem expulerat de regno. Et ideo imperator, cognoscens Voluntatem gentis juniore ps Patre, secit eos ambo equaliter regnare. Fuit autem pater eorum rex ilZorum nomine Liubi Accusatus est ibi coram imperatore Coadragus, dux Abodritorum, quia infidelis erat Francis, et quia vocatus ad allurn rnperatoris, contem P Sit venire Per Semetipsum, Sed legato ei miserat. Tunc imperator direxit ad eum epi Stolam ut veniret, quod ille per legatos promisit se sacere cicius Lotharius autem,jussu patris, in Italia justicias faciens, dum reverti vellet, papa Paschali rogante, Romam venit. Et Summo honore Susceptus, in die Pasche, apud Sanctum Petrum coronatu Sest ab postolico, et imperator et AuguStus est appellatu S, et Papiam regre S Sus, ad Patrem suum venit. Qui cum imperatori intimasset non e sacere potuisse persecte omnes justicia in Italia, misit imperator Adhelardum, comitem palatii, jubens ut

Mauringum , Brisci comitem, Secum assumeret, et inchoatas

justicias faceret Drogonem, fratrem eius, canonicum Meti cum electione civium ordinavit episcopum. Ibi mandavit alium con- Ventum in novembri mense ad Compendium palatium. Mimisi et ibi F. G. - Wiltorum F. G. - imperator conventum . . - , Celendragus E, F, G. - in juniore F. - imperatore D. r Marin in D.

178쪽

122 AD EMARL CHRONICON Si Sque primoribus, cum jam regredi imperator de placito vellet, adsunt legati nunciantes quia iudewitus, relictis orabis, Dalmatiam pervenit ad avunculum suum iudemus tum ' et ibi dolo occisus est ab ipso. Adsunt et nuncii dicentes quia primicerius Romane ecclesiae, TheodoruS, et Leo nomenculator, gener US, in patriarchi Lateranis excecati sunt, et postea decollati et hoc

eis contigit quod sidelissimi erant Lothario juveni imperatoris' dicebant quidam quia Paschalis papa hoc jusserat agere. MOX imperator misit Adalungum abbatem Sancti edasti, et Unfridum,

comitem Curiensem, ut causam inquirerent cum Romanis. Qui antequam Romam Venissent, Venerunt ad imperatorem legati pape, Johanne episcopuS, Benedictus archidiaconus, dicentes Papam in Sontem S Se a Supradicta infamia. Quos absolvit dicens Se expectare legato Suo qui veritatem referrent. Ipse, reliqua aestate in armaciens pago, deinde in Ardennam tran Si enS, peracta autumnali Venatione, kalendas novembris Sicut predixerat', Conpendium venit. Legati Romam venientes rei geSte certitudinem S Sequi non potuerunt, quia Pa Schali papa Se purgavit Sacramento cum XXX episcopi et intersectores defendit quia erant de familia sancti Petri, et mortuos elud reo maje Stati condemp- navit, et jure e So pronunciabat. Et papa iterum cum legatis imperatoris misit ad eum Johannem episcopum et Sergium biblio-tecarium, Quirinum subdiaconum, et Leonem magi Strum militum. Et imperator, cum comperisset excia Sationem Pape, legato eiu Sconvenienter remisit et de hoc nichil amplius curavit. 10. Interea Ceadragus, dux Abodritorum, cum primoribus sui ad Conpendium venit, et coram imperatore probabiliter se excusavit quia distulerat venire ad eum, et licet in quibusdam culpabilis S Set, tamen, clementia imperatoris, muneribu donatuS, ad regnum remissus est. Venit ibi Eroldus de ormannia,

auxilium petens contra Go defridi filios. Sed eoterius et Rot- mandu S, comites, missi siliorum Odefridi, jam preces Serant Eroldum et imperatori omnia diligenter patefecerant, ideo fruStratus est Eroldus. Ibi archiepiscopus Remorum, Ebo, qui auctoritate pape et imperatori ad predicandum Christum ad Danos

179쪽

acceSSerat, et multo e et bapti ZaVerat credentes, regresSus e St.

HOC anno, id est DCCCXXIII ab incarnationes Domini. prodigia

apparuerunt: in Aquis terre motu magnus, in villa Corurnercia copuella annorum XX in ab omni cibo et Potu per unurri an nurn ab S-tinuit, et Sana pergebat Sicut alia mulier. In Saxonia pago Fris Zai, viginti tres ille igne celesti concremate sunt, cum hominibus et jumentis, et fulgura sereno coelo per diem ceciderunt per H dies. In pago Italiae, vico Grabadona, in ecclesia Sancti Johannis Baptiste erat imago Dei genitricis depicta in ab Sida, puerum de Sum continens in gremio, et magi munera deserebant. Erantque ille imagines ob nimiam vetustatem abolite et vix cernebantur. Et per

II dies sicut splendor solis is fulsit ipsa imago Dei genitricis et

imago Domini Jesu pueri et munera trium magorum, Sed et imagine magorum reluxerunt per' multas regiones. Grando devastavit Truges it cum grandine madebant veri lapide magni terreni. Ignis de coelo Super domos et Xurebat ea cum hominibus et jumentis. Secuta est ingens pestilentia hominum per tota In Franciam, et innumerabile omni aetatis et SeXu mortui sunt. Re igitur Bulgarorum non propter pacem imperatori epi Stolam mi Sit, quam cum legi S Set, permotu rei novitate, quia numquam prius in Franciam venerat talis legatio, ad Xplorandam causavi Machelmum , comitem de B oaria, cum ipsis legatis regi Bulgarorum direxit. Tunc hiemps asperrima et longi S Sima homines et animalix extinxit innumerabile in multitudinem pertolani Galliam, et Italiam, et Barbarorum gentem, et II i Spaniam. Liuia defecit ri non marci, hora noctis secunda Suppo, dux Politanus, ibi S se nunciatur, et iapa Romanus obiit, et duo Pereontentionem in apostolatum suerunt electi, sed vincente nobili ulli Par te, ordinatu est Eugenius, presbyter titu si ancte

Sabine. Quod cum Quirinus subdiaconus imperatori detulisset imperator, facto conventu ad Conpendiu in Loiliarium uilium. socium imperii Romam misit ut ordinare inordinata. Inde vero inperator cum exercitu Britanniam serit. Iotharius hedio iugusto in Italiam prosciscitur Domnus vero Ludovicus imp rator initio autumni, Pitanniam ingressus primo Redonas civi

180쪽

tatem conjunxit. Ibi divisit exercitum in re partes duas tradidit filiis suis Pipino et Ludovico, terciam Secum retinuit, et Britanniam totam ferro et igni vastavit, consumtisque XL diebus in hac expeditione et obsidibus quot voluit acceptis, Rotomagum ciVitatem XV kal. decembris reversus est. Ibi adsuerunt legati Michaelis imperatoris, ibi patriarcha Fortunatus Veneticorum ad ejuSpresentiam venit. Legati imperatori munera deferunt, pacem confirmare rogant, et pro Fortunato nichil locuti sunt. Inter cetera vero legationis de imaginum Veneratione protulerunt, propter quod Se Romam ire et papam consulere diXerunt. Quos benigne absolutos Romam ducere jussit. Fortunatum quoque

judicandum pape direxit, et ipse ad hiemandum Aqui Agrani rever-SUS St. Ibi cum celebraret atale Domini, nunciatur ei quod legati regis Bulgarorum' essent in Bajoaria. Quibus obviam mi Sit, et ibidem eos usque ad congruum tempus jussit opperiri. Legatos vero Abodritorum redecentinorum qui Datiam juxta Danubium incolunt, qui ibi erant, ilico venire permisit. Qui cum

quererentur de Bulgarorum iniqua in se statione et contra eo auxilium postularent, domum ire et redire ad tempus legati Bulgarorum constitutum jus Si Sunt. Suppone vero defuncto, duce Spolitano, Adhelardus, comes palatii eundem ducatum Su Scepit. Qui, Po Sthen Se quinque correptu febre in eodem ducatu obiit. Successor ei datus est MoringuS, Brixi comes, et ipSe o Si Paucos dies vitam inivit Eblus autem et Asinarius comites, cum WaS- conum Xercitu, ad Pampilo nam mi S Si cum peracto negotio, reverterentur, injugo Pirinei insidiis perfidorum Montanorum circumventi, capti Sunt et eXercitu Stotu occi Sus est Ebius Cordubam deportatus e St. AS inartia Vero qui con Sanguineus eorum erat qui Seceperant, domum redire permissu est Lotharius, juxta patri Smandatum Romam profectu S a papa Eugenio cum honore SuScipitur. Firmaverunt' Simul pacem Status vero populi Rom ni depravatus fuerat perverSitate quorumdam pri Seorum pre Sulum, Sed papa Eugenio imperatori assentiente correctus est ibi, et omnes qui desolati erant rebus suis, ceperunt que mi Serant, aet