Gasparis AloysI OdericI ... De argenteo Orcitirigis numo coniecturae

51쪽

tis, reor ostendunt: adjecta vox COIOS, quid sibi velit, pluribus disputat Bochatius, quae paulo post perpendam .

Altera in parte equum sessore vacuum , & effrenemessinxit artisex, desuper ORGITIRIX legit Bouterovius, ORCITΙ-RIX habet Havercampius, si1 Bochatium audis h ή, '' 'l' librariorum erroret ut ut sit ORCITI RIX scribendum Numus tuus diserte docet ; qui ut dicebam a Bouteroviano non parum differt. Princeps enim Numi pars imberbe caput exhibet diademate, seu vitta circumdatum 3 nullae circum literae, si quae suerunt, periere detrita dextera Numi ora. Altera in parte equus, & hic sessore vacuus Currens, sed habenis collo circumligatis, sub equo Leonis caput lingua enormiter exertu jacet ; desuper ut dixi OR-C TIRI X. Cujus nam sit caput illud priori in par te sculptum frustra a me quaeres , foemineum esse non dubito, ac Gallicarum Dearum aliquam exhibere facile mihi persuadeo: at quae nam illa sit definire non audeo, Iuno ne, an Venus, an Diana, an quae Celto-Britannis Andate, sive An rasia, ut

52쪽

co Baxt. Glos. BaXtero placet 3 Latinorum Victoria , si Dionic: Dion .lib. Credimus Andate praesertim luco: sc enim H . .. ''' Horiam appellabant eamque colebant sudi issime . Iunonem ex diademate suspicabar; de Diana etiam, quam Galli Arduinnam dixere Cogitabam, eo libentius, quod hujus tanta apud Gallos reVerentia, ut Christiana etiam religione adulta illius cultus, ct superstitio aegre apud illos extirpari potuerit, quemadmodum resert Banierius Ad haec si ad Dianam aVersae Partis equum, & leonis Caput referre libuisset, Dianam linis , apud Pindarum lege-

se Ubi Latonae,, Equorum agitatrix filia, , Excepit zenientem Arcadiae abis iugis, S zari ea Moses recessibus.

53쪽

eamdemque cum leone videbam non ephesiis modo

in simulacris, sed in vetustissima etiam Cypseli arcii apud Pausaniam : jam vero Dianam, Vtiamobia ρ ' η'' 'rem dolucrem fecerint non facile dixerim , timoris alae certe applicatae sunt , dcxtera Pardalim, altera LEONEM tenet. Nec Dianam dedecet vitta , seu diadema, ut ab aliis jam animadversum est D. T Ly.f. 6ι XVI. At haec conjecturae merae ; illud mini '''' me dubium Gallorum in Numis equum frequentissime exhiberi, Vel quod, inquit Bouterovius Τῖ , nobilium equorum serax esset Gallia , vel quod belli

de Causa Marti Bellorum praesidi sacer apud Gaulos equus fuit. Utrumque fatis probabiliter, at illud omnino falsum , quod addit; Gallos, cum equos

sine habenis, atque inermes Numis suis Caelabant , liberos se, atque externi imperii, nequaquam patientes ostendere Voluisse . Caeterum non apud Gaulos dumtaxat, sed alias etiam apud gentes equus Marti

54쪽

Marti sacer fuit. Romanos rerum dominos equum. o Marti dicasse docebunt te Plutarcus, ct Festus G Qψις V Vqμμβ Ono r equus, inquit Festus, appellatur , qui in Campo Martio menis Octobri immolatur , quotannis Marti bigarum victricium dexterior . . . . . . quem hostiae loco quidam Marti bellico deo sacrari distini, non ut Quia gus putat, quia zelut supphcium , de eo fumatur, quod

Romani Ilio sunt oriundi , G Trojani e te equi sunt capti. Sacrificium hoc idibus Decembris peractum scribit Plutarcus, at ni oscitantis Librarii error sit,

deceptum Plutarcum pro certo habeo . Ostendit ipsum equi nomen , firmatque Kalendarium apud γ' Lamb. To. Lambecium ubi idus Octobris equi sacrificio in-

bavitque Lambecius, ac de equo Octobri, qui in-. ludis equestribus prae caeteris Adnistis Marti immolabatur, interpretatus est. Martis equum lubenter hic agnosco, at illud Adnixus minus placet. Nihil immutandum censeo, lege Ad Maeas , atque ita meo periculo interpretator Idibus Octobris equus Marti ad Ciconias Maeas immolatur. Ciconiae nixae in regione Urbis IX. apud P. Victorem , quo regionis loco incertum . At cum apud has Martis

55쪽

equus immolaretur , qui autore Festo in Campo Martio immolabatur , in eo fuisse illas arbitror, non longe a Martis, vel Ara, vel Templo. Aram Martis ex Livio nosti, Templum habes apud M' Dionem Ciconias hasce intactas tibi relin uam, Diφ' lib.

I LVI. p. 823.

ne quae de iis dicturus es Cum o νεκδοτον minariorum Rationaritim interpretaberis, atque illustrabis, praeoccupare Velle Videar.

. XVII. ORCITIRI X. Si quid vox ista sibi velit interroges, Apromum Ss harum Regem, seu Domin m interpretor . OR enim nominibus praesi-xun idem est, ac AR, ARD, ARTH, quod a tum , sublime, supremum, apud Celtas sonat. CIT. actit, quae vox apud Gallos nemus significabat, peri, deduci facile posse nemo non videt. RIX Baxtero, aliisque pluribus idem est ac Reae. Cingetoriae , inquit BaXterus se , qua si dicas Britannice cr) Baxie. lex.

v. Cingetorix.

Kenta-rst, quod Primus es, Rox, sise DA Ior .... insidHercingetorix , Straboni ουερκιγγετορα , nisi sermone Celtarum it L EN TARIG cum articulo Britanni

56쪽

Princeps. Novi sane, qui pro RIX, a Gallis RICH

scriptum velint: Riae, inquit BoCartus D, multo in et M rn magnatum . nominibus exemplo sunt Sinopiae , 'Dumnorix , Orgetoriae m. puto Gallos scripsi Rich tit Britones, ta Germani hodieque . id, pol HS ..... Tidet tir esse Arabum Ri K. . . . UIS, G RObtir. BOCartio subscripsit Boutero-vius 'G, dc BoCatius , accedes & tu, si voles 3 at non idcirco interpretationem ego meam deseram . Nam ct Reges potentes, & sortes nun-

quae Vulgatus interpres reddit: deposuit potentes desede, o E304 XV Reges nimirum, & Principes. Sic Robustos Moab H , ἄρχον εὐ interpretantur LXX. Principes Aben-ΕZra. At Romanos vocem hanC Rich pronunCiare non potuisse, ut Credam, non impetrabit Bouterovius D. Miror sane post tot saeculorum intervallo virum doctum I

is) ,, J'ai exprime la derniere letire d'Ambiorix par unis CH d 'autant que c'est uia X, & non pas uia ξ . Rich en ,, langue Gaulot se signi fioit fori , & puis sani ; c'est aliasi que,, Fortunat I explique dans te noni de Chilpericli : Chilperiche potens, si interpres Barbarus adsit Adjutor, Fortis hoc quoque nomen habet. Bouter. l. c. pag. 42. I S) ,, Les Romatias ne potavant prononcer Rich commeoles Gaulois avec uia aspiration, iis Pado ucis ierat, & au lieu,, de X mettolent te qui est notre X, & qui se prononceis comme ian CS . Id. l. c.

57쪽

ctum, adeo considenter statuere, quid Romani pronunciare possent, quid non 3 neque haec animadvertisse,quae scripsit Quinctilianus . : quσmquam pera pr- o. . I ix rationem, ste adjicitur ditis , sdo detrahitur apud nos potes quaeri, an in bripto sit zitium, H hto

poribus es saepius. Parcissime ea veteros dis etiam in et Ocalibus, cum OEDOS, IRCOSUIE dicebant ; diti de

inde obferzaltim ne consonantibus ad pirarctur, At in

GRACCIS, G TRIUMPIS : erupit bredi tempore nimius Afus, ut CHORONAE, CHE NTURIONES, PRAECHONES a huc quibusdam inscriptionibtis maneant . is a de re Cattilli nobile epigramma os . Inde durat ad nos linque VEHEMENTER, S COMPREHENDERE, G MIHI. Nam MEHE quoque pro

Am apud antiquos quidem Tragoediartim Scriptorcs in deteribus indenimus . Haec si legisset cautius, opinor , statuisset Romanos CH pronunciare non valuisse. Sed antequam de tuo Numo dicendi sinem faciam, Observes Velim, quartum Orcitirigis elementum tribus ad perpendiculum punctis efformatum

esse hoc in Numo . An casu id factum sit, & Ar tisicis ingenio ; an Celtici alphabeti litera haec sue rit ignoro . Similem invenio in Numis Hispanicis G apud

58쪽

apud Lastanosam O . Hinc miror literae hujus seriamam a Malivdelio, qui Hispanicum alphabotum ex

iis Numis efformavit, praetermissam fuisse : ni seria te operarum oscitantiae tribuendum sit, ut suspi Cor: recensuit sane Gorius & eamdem esse sta

tuit hispanam hanc literam , ac Latinorum Ι , &Graecorum ἰῶτα, quod recte factum Numus hic

tuus ostendit.

XVIII. I is , quae ad Numum tuum pertinent perfunctus ad ea nunC aCCedo , quae de voce COIOS Bochatius disserit. In eo totus est vir doctus , ut ostendat COIOS Celtice , idem esse, ac Latine Cous 3 Cajus Vero proprium Orcitirigis nomen vult Erravit, inquit, Bouterovius, qui loci nomen esse Censuit 3 OrgitiriX. appellati dum nomen est , ac dignitatem designat. Quis credat Urbis nomen anti

Ca I ) se Bouterode se trompoit a mon avis en prenant Iob, moi citos pour te nona de queique Ville , ota Bourg . li est ,, Plus probabie , que c'est te nona propre d 'Orgetorix , Sc lea, meme que Ca jus . . . Ma conjecture , que Colos est te nom,, propre d 'Orgetorix est d 'autant plus admissi bie , qu ora n ,, sauroit douter, que Orgiti rix ne soli uia nom a pipellatis , &,, Proprement uia titre . . . . Ensin il seroit peu naturet, qu on ,, eui mis dans les me lailles doni ii s'agit uia nom de Uillo,, au devant de la tete, & au revers stulement te nom du pe ,, sonage a l'honneur , de qui la medaille fui frappee. ,, B0cb3ῖl. C. Pag. 38s

59쪽

insculptum est 3 Altera vero in parte illius tantum dignitas, cui Numus inscribitur Θ Haec ille, quorum postrema , cum Orgit trigis Caput BOuterOViano in Numo non exhiberi ipsius Numi testimonio statuerim, corruere jam sentis. Voce illa Orcilitiae virum principem designari non improbo ; at idem Contendo Orcitiriae nominis loco, non dignitatis hic positum. Quis enim sibi persuadeat Caesarem, quere , Scriptorem, & quantuml proprio Helvetii Ducis nomine omisso eum ex magistratu dumtaxat dessignasse ρ Idem igitur de hac voce Orcitiriae , Orgetorix dices, quod de Senatoris, Henatoris, Messoris Uc. nominibus docti disputant viri quamvis scilicet Artes, Dignitates designent, eadem tamen virorum saepe nomina esse , de Cognomina . Sic Messior cognomen est, veteri hoc in lapide ex tuis schedis

C. VALERIO . C. F. MESSENUO . NATERI SAO . V. A. XVIII. C. VALERIVS . MESSOR

PATER . FILIO FACIENDUM CURAVIT

60쪽

2Sed nec illud probare possum, C OS idem esse , ac

GVtiue : Vereor ne Vocis similitudo erudito viro inita

posuerit. Multa ille ingeniose , Ut demonstret notaminis hujus originem a Gallis repetendam esse . Romani, inquit '' a Sabinis acceperunt, Sabinorum lingua Gallicis locupletata vocibus tunc est , Cum

Galli

I 8 ,, On croit communem ent, que ce prenom avolt pa G, , se de la langue des Sabins, dans celle des Romains, & que, , la premi ere s'enrichil de quantite des mois Celtiques, , par les Gaulois, qui chas serent dece pals-la les primi ers ha- ,, bitans de Pitali e M. Olivier convient que la langue des,, Sabins e toti a peti pres la menae , que Celle des Umbres . ,, Or les Umbres et olent Gaulois d origine un mot rec- , , conta potar Sabin d 'Origine peiat austi bien pallar potar venirdu Celtique , que du Grec . 1l seroit alis' tres dissicile de Dire voir par l'analogie latine comment te nom de C in ,, qu 'on pro nonςoit Gajus pou volt marquer , que les Parens deis cellay , qui te portoit, aVolent eu beau coup de joye de sala, , nais ance. C 'est potartant Ia se tale etymologie, que Ies aute urs,, Romatias en ajent donne e . Aus' Scaliger en sentant i 'absu ,, dite reco urui au Grec, & pretendoit , que ce nona en avolt ,, Cte tire potar de si glaer ian homine ne dans te pays . Ce sca- ,, Vant auro it tout ausi, bien pu reco uri r a la langue Celte r,, Gau, & Ga y voviolent dire Terre, pos , comm παῖοι er ν, grec, Ou γmos , γάι os signifient , qui est de la terre . Ce,, qt ii y a de sur, c 'est que les Celtes avolent en leur langue, is uia nom qui repondoit a Cajus des Latins . Selon Baxter tes,, Celtes di solent Κei . . . . les vovelles, & les terminat solas va- riant beauco up dans les differenis dialectes des Celtes , co,, que Pon e cri volt Kei, Paut re ecri volt COI , & uia troisie- , , me y ajoutant la termination grecque OS, en fallit Cojos ... ,, iis almolent les terminat solas grecques comme On Ie volt. D Arivos, Santonos &c. D Bochat. l. c. pag. 18s,