Gasparis AloysI OdericI ... De argenteo Orcitirigis numo coniecturae

41쪽

ledio Taciti loco, sibi anonymus persuadet. Narrat Tacitus nonnullos sua aetate fuisse , qui Ulixem Tyςit deo

Germaniam adiisse opinarentur, hujusque rei testem proserrent Aram Ulixi sacram adjecto Laertae patris nomine eodem in loco olim repertam 3 ad haec monumenta, & tumulos quosdam graecis literis inscriptos in confinio Germaniae, Rhoetiaeque adhuc eXtantes: quae, inquit, neqΠe confirmare aettimcntis, neque refellere in animo es . Ex quibus nemo, arbitror , nisi anonymus, Germanos graecas literaS usu passe jure concludet. Nec Vero desunt, qui Germanos Taciti aetate literas adhuc ignorasse, Conten dant, quod is scripserit kn: Literarum siecreta apud L 'μGermanos liri pariter , S mulieres ignorant 3 quod licet de litoris amatoriis inorio intelligenaeum viris AO-Biue elargiamur, inquit BruCherus H, ignoratum me a simul in scribon o linum involdit: quae ego hic nec probo , nec oppugno : sed nec Schoedio assen tiar D, qui Germanos a Thuistone longe ante quam Cadmus in Graeciam naVigaret literas edoctos Censet. Ast iterum anonymum audiamus. Quaerit cur non a Phocensibus, una Cum caracteribus linguam etiam Galli acceperint Z Qui factum sit, ut Graecorum elementa rudia adeo, ac baibata sueti sat apud si Gallos,

42쪽

Gallos, ac Massiliensibus caractexibus dissimilia; h6ὴ

enim multo nitidiores fuisse , reperta Massiliae vetatera epigrammata satis testari . HaeC eo, ut vides pertinent, ut Gallos a Massiliensibus literas nequa quam accepisse eVincat. Sed frustra 3 primum enim di co caracteres a Graeci S accipere Gallos potuisse, quin linguam etiam acciperent , uti a Phoenicibus accepisse Graecos fama est, linguam non item: deinde nego Gallos, ea, de qua agimus , aetate, Vel

graeCe locutos, Vel graecas usurpasse Caracterum sormas , illud satis docui 3 hujus certa velim proferri

monumenta, quae Contrarium persuadeant . Massiliensium epigrammata , ut nihil de eorum vetustate disputem , eo nitidiora esse dico , quod Graeci peritioribus, quam Galli lapicidis uterentur. XIII. Sed quando a Massiliensibus literaruior formas habuisse Gallos negas, dic age a quibusnam tandem edocti scribendi modum, & regulas didicerint. Ipsi, inquit ' , ex Assia in Europam literarum

, , langue des Phoceens , d 'ou vient , que les caracteres grecs,, ctoient si barbares, si differens , & n 'avolent nulle proportiora avec te caracteres grecs des habitans de Marseille, quiis soni venus jus it a nous par te molia des inscriptions troiluee,, a Marseille . , , l. c. pag. 42. 8 lis les avolent porte d'Asie en Europe . . . ces cara

43쪽

elementa detulei e , nec alia , quam quae in Graeciam deinde intulit Cadmus. Rudes, jejtinas cum tamdiu apud Gallos suisse literas videas, an non sentis, eas a Massiliensibus nequaquam desumptas 3 Hi enim graecas literas ab Homero jam eXpolitas, atque auctas in Galliam intulerant . Si Homerum nacta aliquem Gallia fuisset, nec rudes adeo literas ha-hui siet, nec earum plurimis Caruisset. Ad haec GLtarum lingua , eadem ac Phoenicia, quam Cadmus in Graeciam transtulit 3 Celtarum Deorum nomina Celtica aeque ac Graeca, eadem illis apud Celtas,& Graecos subjecta notio. Papae t quam praeclara haec, & peregrina l Vellem indicasset, unde nam

die:res , que Cesar appelle grecs e tolent ceu X la me mea, , que Cadmus avolt porte en Grece. La rudesse , 8c ce qu'on ,, appelle assam dans respece particuliere , qu 'iis conserverent ,, tDvj Ours dans les Gaules, est une pretive sensibie de la ve- , , rite: , que j 'avance. Les caracteres de Cadmus ne depouille- ,, rent leur rudesse, qu 'a Parrivee d' Homere, qui mis ses solias, ,, a les polir : le des aut d'un Homere dans les Gaules fit aura contraire , que les lettres resterent non stulement dans leur,, Prem iere grossiere te, mais encore sans te nombre complet. D La langue des Celtes eloit avss la meme, que celle , quo D Cadmus apporta de Phenicie en Grece , totis ces nonis desis Dieux Gaulois doni j e parte dans celle ouurage Esus &c.s, soni tous mois grecs avssi hien que Celtes : aussi ont iis lau,, meme signification dans Ia langue des uias , dc des autres. ,, Id. pag. 43

44쪽

poliendis incubuisse, nunc enim primum audio ; sed& multa alia latere me non inVitUS fateor. Verum his omissis, quaecumque fuerit Vetus Celtarum lingua e Phoenicia ne, an ex Hebraed, an eX Graeca deducta, suos sententia quaeque PatronoS h ut iii . η bet haec sunt, quae generatim dico primum par-

linguarum origine disputandum 3 facile enim ex una in aliam populorum vicinitate, & Commercio Vocabula commigrare consueVerunt, eX quo alterum ex altera deductum efiicere jure nemo possit . a. Non minus sobrie de linguarum origine, S Communione eX nominum veriloquiis pronunciandum : nihil quippe facilius acri eruditoque etymologo, quam cujuslibet vocis etymon eX quacumque libuerit lingua adjecta, vel immutata paululum litera, seu syllaba deducere , quorum multa sane Vidi ingeniose , ac seliciter excogitata 3 at plura etiam duriter , Violenter Diis, Deabusque omnibus Superis, Inseris, Medioxumis invitis detorta . 3. Cadmum noVas in Graeciam literarum sormas attulisse, vetus est opinio pueris ipsis nota : verane an falsa disputare hic non necesse habeo: suse de ha C re Bouherius in egregia illa de priscis Graecorum , Latinorumque literis

disse

45쪽

dissertatione. At illud velim scire, unde habeat anOnymus Cadmaea, seu Phoenicia elementa illa, quae Cadmus in Graeciam intulit, a Gallis in Europam deportata. Quid si negem ullas habuisse eos literas cum ex Asia prosecti sunt 8 Non temere faciam sortasse , habeo enim quos sequar Bimardium, Pellu-terium, Brucherum , qui antiquiores CeltaS Ul- Ο) BIm. Scien. lum scribendi artis usum habuisse negant Ad L . lib.I.c.IX.p.

haec 11 Aelianum audis omnibus Europae Bar Bibl. Cerm. T.

baris literis uti diu indecorum fuit i Eae Heteribtis AH.Histor.

Thracibus neminem lunt literas notisse. Imo turpili si mum esse putarunt deteres Europam inhabitantes Lar bari literis titi . His ego aliisque plurimis Gallos, cum ex Asia in Europam transmigrarunt, literas nequaquam habuisse contendere non temere possem: habuerint tamen , atque ad vetustissima Gallorum tempora reserantur , quae de iisdem narrat Diodorus : In funeratione mortuorum epistolaS propinqui o Diod.s ut inscriptas in rogum conjiciunt, quae a des diis letat V pyS λδ δ' gantur; ad ea inquam tempora, quae & Phoceensium

I 'us age des lettres, & de l'ecriture a meme ete incon- iiii pendant tres long tems auX peuples du Nord. Les Gau- ,, lois apprirent cet excellent secret des Grecs, qui avolent eta- bli la Colonie de Marse ille vers 1'an I 63. de la Fondation deis Rome &c. Pello utier l. c.

46쪽

sium in Galliam adventum, & Gallorum in Italiam descensum superent, reserantur . At quis hominem docuit elementa illa Cadmaea fuisse, nec alia Caesarem designasse Cum literas graecas a Gallis usurpatas scripsit, si vere scripsit ξ Veterum Scriptorum nullum prosecto proseret. Nam quod essicere id usiit , ex ipsa rudi, atque jejuna literarum forma est

mehercule quam ineptissimum . Ut autem muli omittam, quae disputari contra possunt, quod nam proseri literarum istarum monumentum Θ An Nu-mos 3 At hi, ut dixi, Romanorum in Galliam ad- Ventum aetate neutiquam superant 3 ct si superent Cadinaea certe non sunt Numorum illorum elementa : non enim Cadmaea R, & C, sed Latinorum ;non X , seu Ch. a Palamede , ut sertur inventat brevi caracteres omnes Numis inscripti, si unum . aut alterum excipas Latinorum sunt. Ut fatis pro babile censeam Gallos, qui Italiam toties intrarunt, tam late tenuerunt, tanta Cum Romanis ipso in Latio, atque adeo ipsa in urbe duella bellarunt, caracteres in Italia accepisse, atque in Gallias asportasse ; ubi Celticis, si qui fuerunt, paulatim obsoletis Romani publice , privatimque usurpari coepti sint : quemadmodum proxima in Hispania factum

fuisse

47쪽

suisse novimus, ubi veteres hispanas literarum sormas Romanae paulatim expulere . A Numis eXClusus ad Lapides provocabit anonymus, ad Gordia ni Martyris epitaphium , opinor, nam hOC Unum reliquum esse dixit magno e naufragio, eX quo Ve' rerum Galliae caracterum formam dignoscere possimus . At Oleum, & operam perdet: neque enim a Gallo epitaphium illud conscriptum satis constat,& multo recentius est , ut remotissimae antiquitatis testis esse queat : & literas habet, quae Cadinaede

certo non sunt. Nam Cadmaeae non sunt Σ, p, Ω,

ut doctiores Consentiunt, quisquis illas Cadmaeis adjecerit: nec Κ, & V, ut Bian Conius suspicatus est. Sed anonymum sua sibi somnia habere relinquamus. Tu interim mecum illud Concludas velim, perperam eos facere, qui Gallicos a Boutero-vio Vulgatos Numos non alia de causa adulterinos suspicantur , quam quod graece scripti non sint :perperam illos etiam, qui eadem de causa Orgeto- pisii Helvetio latinis literis inscriptum Numum tribui posse inficiantur . XIV. Ex his quae hactenus disputata a me sunt Cave existimes in eorum me sententiam pedi bus , ut ajunt, ire, qui Orgetorigi Numum hunc

48쪽

non dubitanter tribuunt. His equidem non invitus adjungerer, si quid solidi asserrent: at cum levissi mis conjecturis in hanc illos sententiam descendisse animadvertam, suspensus adhuc , ct incertus pendeo , quoad meliora edocear. Ecquid porro proserunt Bouterovius, HaVercampius, Schoessinus, B6- ri 2 chatius ut Orgetorigis Numos eos esse credamus, ui . diis his: ORCITIRI X inscribuntur Z Non aliud prosect6sdi Ga QA: quam utriusque nominis similitudinem. At hoc nonhό.s, Ju tanti est, me judice, ut O cilirigem, & Orgetori-

, , ' τ' Τ' pys gem unum eumdemque esse statuere Certo possimus

Nosti opinor hujusmodi nominum similitudine, non vulgares modo , sed magni etiam nominis Scriptores in fraudem inductos. Sic, ne a Gallia discedam, Bituit Gallo - graecorum regis numismata Begerus,& Spanhemius quadam nominis similitudine decepti latuito , seu Verius Attilio Arvernorum Regi tribuerunt, ut supra docui. Ni certiora igitur afferantur argumenta, illud multo mihi probabilius alium Orcit trigem hunc tuum , alium esse Caesaris Orgetor cm , quorum inter se nomina differre apertum est, ut ut levis sit ista nominis dissimilitudo . Nam nec Bouterovius persuadet librariorum vitio Orgetorigem pro Orciti me apud Caesarem scriptum

fuisse

49쪽

nem , & Orosium, aliosque accusat, a quibus ορτατορυξ, & Orgetoriae Helvetius iste nominatur. Nec satis probat Bochatius Caesarem ευφονιοις CRUSaharbarum nomen Latinis auribus accomodasse, ac Pio Orcitimae. dura, atque aspera voce, Ε, & O, duabus I suffectis, Orgetoriae, dulcius mollibus auribus nomen reddidisse . Helvetiis auribus dulcius Orgetorix, quam Orcitiriae sonare , viro docto Helvetioque assirmanti , non est Cur non credam: at Latinis, Romanisque auribus dulcius sonasse , quibus tandem argumentis evincet, si1 assirmanti non credam Z Quid si negem Barbarorum nomina a Caesare immutari consuevisse ξ Non temere id faciam , Cum plura alia videam apud eum Barbarorum nomina aspera sane, di pronunciatu dissicilia, quae a Caesare nequaquam immutata apertum est . Illud ultro, ne Omnia viro docto negare velle videar, il

to) se Les Commentatres de Cesar te nomment Orgeturiae, , , mais te changement de 1' E., & de l' O. peut avoir ete: fait ,, par les copistes. Bouter. l. c. II I es Romatias ne manquoient gueres de faire auxis noms Ctrangers ian peta rudes queique changement potir Ies,, rendre en latin d'une faςon qui les radoucit. Orgit iris avoltis queique cliose d 'aigre : Cesar en changeant te premier i. enis E, te second en O, en sit Orgetorix , qui soniae fans contreditis beaucoup mieux a Poreille Boch. l. c. pag. 388.

50쪽

Inst. Or. lib. I. c. IX.

lud ultro Bochatio dabo latinam rationem in Orgetorigis , aliorumque Barbarorum nominibus declinania dis secutum Caesarem fuisse , quod Graecis in nominibus facere illum consuevisse a Quinctilian6 didici. Ast id ut essiceret vocales suis locis amove re, atque alias eorum in locum sussicere non fuit

necesse.

XV. Sed de Numi autore nimis sertasse multa, pauca de Numo ipso, ac de Orcilirigis nomine. Ac primum tibi ipsi gratulor , quod praeclarum adeo

nactus si1s Numum. Quamquam enim de Numorum raritate Cautissime pronunCiare soleam, nec statuere ausim, non alium ante hunc Orcit trigis Numum repertum, quam qui a BouteroVio vulgatus est; cum multa tamen Curiossius perscrutanti, ille unus dumtaXat Occurrerit, jure sane aliquo assirmare mihi posse videor Numum hunc tuum a BouterOViano non parum diversum, inter rarissimos recensendum

esse. Quae sit Numi utriusque disserentia , Ut tute ipse intelligas, placet Bouterovii Numum hiC exhibere. Imberbe, & galeatum Caput Vides, non Orci- tirigis, quemadmodum censuit Bochatius, sed ut ego suspicor Palladis, quae Gallis Bolifana dicta est; foemineum enim caput pendentes auribus gemmae satis