Hermanni Boerhaave ... Praelectiones academicae in proprias institutiones rei medicae. Edidit, et notas addidit Albertus Haller ... Tomus primus sextus Respiratio. Loquela. Semen masculinum

발행: 1745년

분량: 276페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

634. Piam vim Sic ut absque re , aerem parce Hidendo , &nova inspirandi necessitate pollis aequabiliter cI .

totum pulmonem eitanda evacua . .

, Risus fit, dilatato pulmone acceptum aerem , citissimis, admodum parvis, & reciprocis concussibus per organa inspiratoria & exspiratoria factis, quasi undatim

in pulmonibus ti in aspera arteria movendo, neς reno vando; interim pulmone fere in eadem extensione mainnente, sanguinemque magis. conquassante , quam tras mittente. Unde scitur, quare risus adeo satiget 8 saepe in convulsionem transeat venis jugularibus, adeoque R totius capitis, imprimis tantum rumorem conciliet Zinde ruborem vultui, collo , oculis , conciliet aliquam do in impotentiam respirandi, haemoploen pulmonalem, apoplexiam, & mortem, inducat, si nimius 8 Cur m tra adeo salubris fit, ubi moderatus exercetur 3

142쪽

DE VOCE, LOQUELA Rc. x et 3

eer hominem, & risum esse ex adtributi x homini propriis tr J. Alius

autem risus cachinnux est, cuicumsono vehemente erumpit, alius taciturnior, caetera similis t Acceptum acrem , Homo risiurus inspirat aerem , quantum potest , eopiosissimam , aerem motu tremulo mustulorum diaphragmatis , a dominis & intercos alium aliquoties agitat a , concussione reciproca , ita ut pulino quidem aerem vix dimittat , neque novum recipiae, sed

aer intra vasa aerea inclusus co qinmetur.

spumam elevetur, non tamen peT

Farim , later omnes am ex vitae humanae non alia vires magis exhaurit . In Comico Graeco vetustum exemelum est . Is amicos ad coenam invitaverat Κ casu vero iactum saerat , ut ficus in aperta senestra relinquerentur , hospitibus continuo offerendae. Eas asinus a tereunda deceres erat Comicus ficus petere , deinde non inventis quaerere, ouo abiissent ficust servu- has rei ponaere ab inno ramas esse& devoratas. Ergo ait iocabundus, vinum offeratur asino, post ficus enim convenit bibere r & dum i quitur , ex contemplatione proprii

acuminis s ) , in re stomac num

merito motura , adeo immoderatos

est , oris angulis diduciis a et stomatico, ouecinatore , risorio LXU. genis aeviaealis cir faveam intercipientibus, inter tera faeiei . Paulo vehementior enm Iaciet mutarione coniungis exspirationes uias alternas , cete ν iter subfeyuentes , sed non voca Ier . Caelinnua ess, quando reis, tiones validae sutra oe vocales .

cussandua triouit, quiescente is terim thoraeo , COMMENT

que exspiratione, deinde exspirationes vocatis MATOIγde respir. p. asy. repetitae quidem,s.d exiguae , oe qua iboracem

non eυacuent, hinc omnia phae. nomena DCXIX. fumma ne cessitas exspirationis: Sed areodie εις utique concussosanguιnis r petita in exspirationibus partialiis r , qua aer premitur contra glaitidem, eaqueata producendam vocem aνctata , reprimisur per DCXXIX. linc alterne, modo ariscendendo . modo descendenda missa sanguinea comprimis , ergo, sitimquam, in νifra pulmonis υiressuυentes CC sunt IMentissimae

L. IX. e. r2. Exemplum seminis in comico spectaculo exstincti LIM

DENIUS tradit physiol. p. VI.s s J Risui βι eum adfectu laeto, pia

143쪽

ia. DE VOCE, LOQUELA Sce.

in ea vinos se ei dit, ut continuo exspiraret . Vidi hominem inter prandiam ita vehemenser caehinnantem , ut demum absque motu in terram prolaberetur , & nemo adstaotium esset, qui hominem non crederet periturum ex amplexia , adeo tumebant in collo & se te Venae , adeo rubebant oculi turgididi inflammati & lacrumis manentes , di adeo tumebat purpurea facies, ut non potuisset umquam aliquo tempore in eo statu absque certo interitu superesse, neque mortem euitasset, nisi praesens medicus periculum avertissem . Causa est , quod in effusa risu cor dextrum tam minem essundere nequeat i 6 1 si hinc neque admittat , venae jugu lares se evacuare prohibeantur, nullus ergo ad cor sinistrum sanguis veniat, neque ad cerebrum . Saepe visum est arteriam ab hac ipsa ea

I J piis μα- - vos. DAsa in cerebro ruptam esse, quae diseruptio utique amplexia est , vel ruptu puImonum vasis haemoploen l, aut peripneumoniam accidisse 8λ. Id etiam certum est, cachinnos temtiginem veneream resolvere s9 . deratus Ueteres Graeci nihiI risu salubrin esse iudicarunt, qua da comoedias miluuerunt, masn cum studio. , ut ista labore cives. reficerent publicis & inemtis ga diis. Sed medici etiam, & summi quidem in arte magistri, non raro

morbos melancholicos , aut huc phlegmaticiis sanaverunt excitato riasu moderat e ab ea, enim causa

sanguinis maior Io copia premiatur ad cor sinistrum , hinc ag cer brum plus eremitur spirituum. Uerum hunc risum solvi oportet , Ra tequam jugulares venae tumeant , ne noxius fiat erra i06. Clau-

κω sanguine co festo punissema X. N. C. Dec. L anα IX. X

brio, venae sufeium deplendo

cro' Princepae in faetitia benefletiam est. Dei de favniarm iusto υμ seidiorem, torpidias motum, sol

144쪽

DE VOCE, LOQUELA &c. Iasσ36. Quin etiam Tussis inde patete fit enim aere

copiosissimo pulmonibus hausto; retento parum ' mox clausa larynge, simulque di aphragmate truso in 'pectus vi abdominalium musculorum , aer condensatur ' latera pulmonum valide premit; dein, aperta iterum larynge, violente & per reciprocos concussus exspiratorios , come utitur; hinc superficiem bronchiorum purgat . Unde Icitur, cur risus fere in tussim desinat 3 quam parva inter has duas actiones sit disserentia ρ Cur validus camtus, vociferatio, Omnia aspera, membrana cruda bron chialis, eam producant.

636. Clauso Uti apparet ex in-ge e tonitu, qui tussim comitatur. . matur Aer magna copia

mspiratus r γ , & aliquamdiu in

pulmone retentus . hinc rarefactus, latera vasorum pulmonis aereicomptimit, tunc , a consentiente vi omnium musculorum exspirationis,

aer rarefactus , suesta explosione , secundum latera vasorum aerei pulmonis decurrit , & avertit omnia , quae his lateribus adhaerent s. comtinentur , atque adeo haec actio est Vera expurgatio pulmonis aerei , quam sequitur auditor ad easdem partes muci confluxus . Tussim tri

plicem

vat ne nominum , quin risum ' facit , oe comitatur , quando effusior est . Hinc in nemo munueritis portetiti Nostis ossHILDAN. Cent. I. Obs 2δ. Pro tormento adhibitum fui odiom Iegitur , eum a murte

reo, in Germania mmmos re Lorquente, tum a missionariis A.

Iis miaitaribus Gauiae. Pauris verbis fletum ramoen is abs re erit, visinum risus , Dae a pristiria oriundum , quae morum sanguinis inminuis ; A

Nachr. . nu. 46. O ILL VALTHERUM de erubescent. p. 4. Ergo similes a stetu amaei rates , per canos DCXIX. SCHREIBER. u. p I. Fguratio faciei fore perinde est, magis tamen oculi urgentur, edi Lotima

i me primum russu fladium est,

145쪽

1 a 4 DE VOCE, LOQUELA &e.

Ilicem facio I. infima est , profuna, qualis in phthusi, haemoptoe &

pcrapncum Onia , cum malo praesagio adesse sol cl. 2. Quae bronchia maiora sola rc purgat, & clariorem sonum edit. 3. Quae in summo i Drynse excitatur.

Risus uuia nempe magna vi

abradit mucum trachcar : ergo ἡ nodantiar nervi, qui transeuntis aeris ad inritan non possunt ferre, nisi lucco suo obliniantur , hi adeo irritantur, & oritur conatuu ad iussim, cui resisti nequit .

Difrrentia Uix alia , nisi quod

in risu l a celerrima concussione per angustiorem rimam aerem expel-

σ37. Sternutatio quoque me ex dictis intelligitur

637. Sternutaria Haec fit, quando aer maxima copia inspiratus , quam diutissime retinetur , ut homo sternutaturus aliquo tempore qua si ambiguus haerear, an aerem receptum exlpirare velit. Ita pulmo a, aere retento , & coercito , ope clausae glottidis, dilatatur, con-

. 1 t

1 I. nu. Sy. Tanta vero a russa oncusso se , ut in vivo homine cui para magna crania abora erat , duram matrem agitari via

non ars-- , in raso vero .vox per arctaram gloriadem exprimitur, tandem aherna adtractionelamus; idemque ex alia musa oriatur. pera in Ab omni veneno inimico pectoris tussis excitatur ; haec evocat ex lacunuta expressam pinguedinem ad inungendam arteriam asperam, & inviscandum acre; &,uamprimum sputum crassum p it, tu nix continuo sedatur. Cruda ὶ Tussis illa titillatoria , plerumque funesta, absque evidente causa orta , ultimo in phthisin desinit rupto putaone .. Eam in primcipio opto 3 oportet coercere , quod nervorum motus supprimit et Sed idem noceret utique in tussi depuratoria. Has divertas tusses ine praxi probe opinet distinguere.

iam exposita si 8. J clari G

tra thoracem premitur, fit motus exspiratorius convulsivus il . Omnium mulculorum abdominalium , intercostalium, diaphragmatis elidiatur aer cum magno sono, uno Impetu, per laryngem determinatione ad superiora saeta, maxime per nares: itae repurgatur totum Organum ora aeris, quam in rus obferis . ιm

146쪽

DE VOCE, LOQUELA die. a 27

Usactus, uti tussis pulmones vertit. Sed times hi genio prae N vorarint

organum eum cerebro absque medio vere viros emunctae naris

communicat, ergo apnaret, qu issime I A Tussi , vitaeis modo stemutatio directe in cere- seri, nisi quod aer maiori eo ul-hrum operetur, & quomodo ab hac sione musculorum exspiraticinia operatione eerebrum quas serenius unico impetu, per nares elidatur 'mat ca . Hinc olim homines ac

638. Oscitatio fit expandendo omnes fere simul musculos voluntarios, extendendo maximopere pulmones inspirando quamplurimum aeris lente & sensim , eum dein retentum aliquamdiu & rarefactum lente rursum& sensim exspirando, musculisque statum naturalem restituendo. Hinc effectus ejus elt omnes humores corporis per omnia vasa movere , accelerare, aequaliter distribuere; adeoque organa sensuum , dc musculos corpinris, suis muneribus quam optime adaptare.

633. ratis In hac actione fi sortiter expellitur , atque admuer rimo quantum fieri potest , pectus prosumfitarie aperitur ca Gomotissimus,inspiratur , lante & deinde evacuatur . In prima actio. continuo i , deinde pariter lente ne sanguinis motus Per pulmonem di x CAU. DUII. Moribunisin, di femina isserisa a P a

misis admotis ad se rata iant. THRUSTON. p. 66. A sternuin σι ne maximns fluxat mansitim HILDANUS Cent. III. Obs18. ICHURIG. parthen. p. dinis

- ιιone , O via aeris per nares adis

ILL IPALTHER. do oscit.

rentes , cum eadem concutiuntur

147쪽

ad eor sinistrum celerior redditur a somno ad raptum volant ; tunct& paulo post omnino majori cin enim prius omnes musculos expanopia ad encephalon prematur, adeo' dant, & continuo incredibili vel aue spirituum uberior secretio fiat, citate in praedam se conjiciunt . α augeantur vites perebri , & Le- Has secunda actione c pandices ' rebelli 3 , & maior ad motus tione spiritus aequabiliter per om- voluntarios influxus . In altero sta- nes inubulos distribuuntur . Hinc .dio omnes sere totius corporis mu- s per quietem vel inanitatem vasa stuli successive expadduntur - siqua obstructa fuerint, vel subsi Mandestius huius rei spectaculum derint, oscitatione & pandiculati est, quando animalia t6 ves iss- ne iterum ad motus suos redunturma ex somno excitata saltum p idonea. Hinc in primo stadio par

xant: ut, quando leo vel libris . Visi febris intextattentis oscitatio. 639. E

639. Porro quomodo fiant, corporis erectio, firmatio, conversio, nexio, extenso, in capite, collo, dorso, tu bis, osse sacro, coc ge , ossibus Ilium , ischii , pubis ;icapulae , humeri, brachii , carpi, me tacarpi, manus , digitorum; femoris, tibiae, tarsi, me tatarsi , pedis , dbgitorum, varii motus; hincque pendens statio, gressus , i altatio, cursus, lucta, dic. per sua organa mota expli

care

- me, CCCCXXXIII. Ad ιι ILL. WALTHERUS , alias ea fas seMando poma in pulmo subis.

148쪽

care haud permittit brevitas . Videantur Hieronynus Fabricius ab Aquapendente de motu locali animalium;& Johannes Alphonsus Borellus in opere laboriosissimo

de motu animalium: res enim haec nec compendio enaue

rari, longe minus demonstrari, ut requireretur , potest, Sed pro cognitione articulorum , inuiculorum , insertio. num , directioneque muscularium , adeo s*itu necessaria , solae fere Tabulae Eustachianae vera suppeditant , naturam ipsam oculis explanant, cedro certe disnae,

63ρ. Expeditis iis omnibus, quibus cum respiratiose aliquid commune est, transeo ad motus locom tivos , qui sunt n* σεει - πνου ARISTOTELIs , cum corpus de loco in locum moveatur. Ad hos motus infinita vis motuum peculiarium necessario requiritur.

Eree io Haec actio considerantis

admirationem movet. Dum umeti sumus sanique , existimamus nihil omnino nos agere , quando corpus erectum sustinemus , cum tamen

tunc, si cum homine dormiente nos comparaverimus, operemur validis- me. Caput, maxillae, palpebrae, labia , buccae, collum , thorax , P Ehis, lumbi, humeri, brachia, o pi, metacarpi, digiti, os sacrum , tria ossa innominata , os semoris , tibia, ossa tarsi septem, Ossa meta- tars quinque, articuli disitorum , haec omnia , quamdiu vivimus , in statu violento runt. Quando post somnum captum surgimus , unum portet facere rectum corpus ex a Merhame Tomo R

tieulis phalangum pedum cum tibia , huius cum semore , semotis

eum lumbis, lumborum cum veri bris . His omnibus articulationibus CREATOR musculos proprios dedit, quoriim milleni una in somno quie-icunt , agunt in crochione, & visialia. Sed quia quotidie eam m acti

rum repetimus, fit ut aegre senti mus nos agere . Quando vero h mo somno superatus ad rem aliquam animum intendere vult, tunc

utique percipiet, quam violento num opus sit, ut palpebras separatas teneat, neque caput nutet , neque brachia labantur : imo vero ad 'las palpebras aperiendas maior vis requiritur, quam in eo statu homo praestare passi. Haec autem erectio corporis neri videtur , quando per corticem cerebri totum in totam medullam cerebri fit aequabilior adfluxus, & copiosior spirituum animalium, inde vero aequabilis distributio in omnes nervos & musculos ci . Hic status physice consi-

149쪽

deratus valde magnus motus est , licet nobis nullus videatur a 3. Firmatis Quandoque ita erecto

corpore sedemus, ut, minimo minmerito motus accedente , corpus ex

aequilibrio eiectum huc vel illuc impellatur . Quando earpus cum me-eacarpo quiescit, vi minima accedente ilico flectetur . Possum collum ita erectum tenere , ut ad minimum momentum virium flectatur. Sed alias artus nostri non ita indifferenter se habent ad status oppositos . Est ubi corpus firmemus , ut in g. obluctanti adversario resi

stamus ; est ubi digitum solum ita

valenter extendimus , ut flecti nequeat; est ubi luctator stapulam ni xu maximo firmat, ut brachium ad hanc immobilem partem circumd ei possit. Ergo firmatio facit qui tem . Hane inicimus majori imp tu spirituum ad musculos applic to aut fiexores aut extensores la . Converso Ita semur circa e xae caput circumvertitur per musculos marsupiales i aliosque musculos huic tractanteret infixos. Reliquae articulationes pedis parum circum- vertuntur, neque multum tarsus cum

vel extenduntur vertebrae omne , ad vertebras vero caput , dum

vicissim pelvis versus truncum

su ρ. I s. Hine flantos adeo faria flantur , nam his omnes O ex. renserer . sexores tu titroqri crure tabciram , gradientibών in altero erure tantum sexdirer FAEBRIC. p. I 6.c j Manifestissimum exemplum est in

tibia . Humeri caput in notissimaenarthroti a musculis circumstantibus rotatur.

Hexis Hare si imprimis, ubi

ginglymi sunt : tunc unicus motus est flexionis & extensionis, & unussere musculus extensor lolet apponi, flexor unicus s λ . Quando vero mobilitas requiritur in omnes par tes, tunc caput sphaericum Sc similis cavitas requiritur , & mu sculorum majus satellitium . Index digituς rotari potest, habet ergo erectorem, extentorem, nexorem , a ductorem, adductorem, quorum successiva actioue Matur . Reliqui disgiti tantum flectuntur de extendun

Extensio Flexio in contrarium , adversia priori, ut flexio & extenso recipica sint, & motus, quem vultigo flexionem dicimus, perinde Pose sit respectu ad maensores musculos habito voeari extensio & vicissim . Capito Collum & caput conis vertitur ope musculorum scalenorum unius lateris & mastoidei M. Dres Thorax mobilis eircumis verti potest super primam veri bram lumborum. Id faciunt muscu

ta vir sustinetur, te umque ma liter terram rivis , Mnree fimo. ris tibia Cr pedis exten ribus

s J Io universum flexis dieitur ,

quando ex actione Ossa inmmissa angulum intere iuηι , extenso , quando in rectam lineam repor riguntur .

150쪽

DE MOTU

reta & inseriores, qui collas au tuas Pa.rtes trahunt, unae proveniunt i 1i . Ob eam causam ultima dorsi vertebra duas cavitates habet . cum reliquae vertebrae unicam nactae sint 'in. Sacro Hic motus obscurus est.

latione cum ultima parte ossis sacri potest antrorsum & retrorsummoveri , & is motus in Partu m nises his est . Hinc mulieribus coc cyx magis horizontalis , quam viris datum est , ut de spina introrsumsere tendat excavatus ; sic tempore Reitationis molem totam uteri facilius sustinet, firmat baseos similis . In partu vero pelvis dilatatur, dum a nixibus infantis , aut obstetricis digito ano inserto coccyx retrorsum flectitur. In viris e cyx minus flexilis est, de ad interiora pariter mi

nus curvatur.

Beum J Uir princeps inter anatomicos s 9 superstites observavit ,

totam compagem Ossitan , quae pelvem format, ossa ilium , pubis &ischi , ope musculorum rectorum abdominis, Sc obliquorum imprimis

externorum violentissime agentium,

sursum trahi posse, nihil mutatis ossibus, sed sublato osse putas ex loco , tuo antrorsum , sursum , &extrorsum . Haec actio fit in partu. Non videtur os pubis a compare

sim in partu separari, repugnant di sectiones corporum , dc nexus ita validus est, ut a lanionibus vix pol-

sint in syphysi diffringi . Uerum id

omnino probabile eit, compagem osseam pelvis in parte anteriori , sua os pubis est , adtolli nixu musculorum obliquorum externorum .dc rectorum abdominis, dum simul extrorsum trahitur , in ea directio. ne qua dillantia augetur ab osse sacro, fixo ipso, dum elevatur os pubis . Sic ausetur pelvis capacitas , dc via set ui exituro aperitur facilior.

Scapulae P e in corpore humano firmam basiin prestant, quae sustineat mu lculos motores brachii , manusque Zc carpi , a quorum vi hominis robur pendet : hi enim ad unum omnes innituntur scapulae , etlidc ipsa mob. lis sit. Ergo duplex est scapulae status motusque: I. Quam do omnes scapulae musculi simul agulat, adeoque immobilis firmatur, ut vix dimoveri possit. a. Quando i sa leapula de loco movetur. Humeri In homine, glire momiano , talpa , simia , cercopitheco , articulatio humeri cum scapula fit per ενα--τιν, pene planam : nam caput ossis humeri spnaerat segmentum est politis imum, idemque non in cavitate, sed sere in plana ap physi maxima scapulae nititur . UmR x rum

f. fuse i L. l. e. ro. Sed negas MOLIN TUS , aitque suterne planum es p. 46. me

obiter. ε

SEARCH

MENU NAVIGATION