장음표시 사용
81쪽
Angelus, Si ne vos, inquit, vestros e mea servaveriti
nuomodo Senatores hi, oui Reginae Curiaque Provincialis no agendi m-
mine ad unt, Negocium n rum, quidque e quibus Chri tabdu i ioctrinae capitibi sit inter nos Controversarum deri- quei am, qui intactam foveam causam, intelligent mei pondentibus, s omnium exscripta Consiliarys exhibituros adquiescere: parere fuit coactus. Nam quod polliciti fuerant, non secisse res ipsa deinde docuit quamvis cinde postea saepe constiterit, quod aegre plerumque errent, Consiliarios Angeli aliquando ruscipere in suas manus ad
legendum Annotationes Declarationes, ipso etiam adsidente. Praeterea quum ipse conquereretur propter breVita em temporis, sibi ad respondendum iam multis varijs que Capitibus adsignati, se praecipitari: suarum Adser. iionum servare sibi non potuis se exemplaria, quumque consulendae memoriae subinde peteret legere vel praevidere, q0.e ante-scripta ipsit tradiderat, inhumaniter recusarunt me scilicet sciret, quid respondisset, utque scrutarentur, num qua in re nutaret, suamve mutaret vellicando
sententiam. fritani apud Consiliatio vim sibi inju costii uiariam ab Inquisitoribus fieri, respondent illi se ab Regina stantum ad hoc delegatos constitutos, ut testes essent agendorum actorum, non Iudices Petentibus Inquisi Angelus
toribus, ut se Concilio subjiceret, dixit omnem abest
suo Propositopertinaciam, seque submittere omnibus: sentientibit, singulis per Sacram Scripturam melius sentientibus, si '' mulque Concilio, sed legitimo, per Spiritum sanctum congregato ejusque Decisioni quin sequuturum eo dicium Pastoris, si solidiora ex Sacris Litteris promeret. Conquerenti Articulos ab Escali Cloelingio ablatos alios
82쪽
Ruardi in nunc illis respondere coacto, molestias subjecit Ruardus, etiamsi centum Hos octo satis mctaret noviter confictos,
fue indiciali, atque a si quantaquanta mole adsingerentur, cogi tamen eum suum se conscientiam oridem de , aperiar Sic igitur disputavit invicta facundia mensem fere integrum contra Ruardum ejusque Collegas Angelus, esu penda animi constantia defendit Capita de Doctrina Fideque Christiana, quae maximi momenti primaeque Classis; summa omnium admiratione in totius Hollandiae Capitolio praesentibus non laniel Praesecto Provinciae, Conculi Praeside, Senatoribus, alijsque magnis Viris. Fas squidem scribunt Adversarios ipsos, numquam in similit, ii . , negotio praelium se vidisse acerbius, numquam in Inquisi. 'hi et g toria Republica periculosius trepidatum. Non videbatur
Ruardum enim cessurus umquam sic sua contra Hostium insultus ictusque promi parataque habebat tela Latine Graece, Hebraiceque docstisssimus , in Sacra Scriptura Antiquorumque Patrum Lectione versatissimus solitusque in rebus valde controversis ad Textum provocare cum Hebraicum, tum Graecum nam Latino cujus tenacissimus erat Ruardus non multum auctoritatis deserebat Peracta dis a Q. xvri. putatione,proponit 'Fiscus, Notario comitatus, Angelo, i . . , 'I' Articulos L X a reVocandos, scriptis regione, quos coponit Ange tra confiteretur. Quibus lectis, confestimque ab Guliel-
ό, y'ῆμ' in Merula exscriptis, cogatus Angelus, quid ipsi videre- ΣΡ.rix tur, respondit, ' Non ita extemporeposse aliquid deos dici,
temporis nonnihil, ut hoc commode fieret , flagitans. Subinferens tacus, sibi injunctum ab Inquisitoribus, ut nulla interposita mora responsum ab Notario in Acta referendum exigeret, Doctoresque nolle, ut quid amplius scriberetur, alioquin numquam finem futurum tandem
83쪽
Π4. P Α. concedit, ut pauca scriberet in eorum 1editum Pu ardus DI LII M. enim Enchusam, Tiletus Dordraciam, Castrensis Trajectum abierant. Escus interim Heen 'lietum proficiscitur.' si h reii ut adsumto Cens ,re Ecclesiiastico Bitelensi, Captivi Bona θ', A Jς maiore diligentia, quam Onman recerant, a notaret: cd --.xxi. absente Cruningio repulsus&ejectus ab Arnoldo or- pio, qui res Peregrinantis curabat, Roterodamum se re in- fccta confert Hagam reversus , Pr ecturam ingrcssibus, Responsum ad oblatos Articulos petit. licente Angelo b Aur. xxir se citiuores Articulorum recesus scrutatum deprehendea re Dolum laqueos ideoque nolle ijs consentire, sed novam se conditurum Resutationem, iratus abiici prori- piensque se ad Praesidem Assendellium tertium X tor Custodiam
que lanitorem, qui prioribus mox Custos adpositus Quinti luom post Actor Inquisitorius: Notarius Angel, A et xxx. si nunciant, Ruardum castrensem reversos j severo mis-Pses, ut de ipsius inquirerent valitudine nam graviter a borabat Doctoresque excusarent quod cia: ius Caussa procederet, per ipsos non stare absuisse enim hactenus ob Iustititii Augustale plerosque Senatores Monenti An-
gelo responsi uri ad Articulos habere se paratum ferme d
Acthr, Nos Doctoresue, inquit, de Reson soribus tussionis vocandos multum curamus ego valde curo; nolint, res uarit, An 'iui. mlo reserente abierunt. Postridie per quendam ex Iani-e- g. XXXI. ii toribus scribit Captivus Ruardo reliquisque ejus Colle serii uia 'a cis ne ultra ipsis, auam velint, sit molestus quum Causam RVM 'u',
car am non minus, quam ipsi, opter velamic opitam, veliv.Doctrina
is terminatam, utpauco micaque qua ireson senes t, omnia mulsemelque dicere, 'uaecunque Verbo Dei conve nini semeli ire, Sucrisque t fuctoribus cti bini Sanctae Ecclesia Cis qR' R iςM. tholicae consentanea esse comperirentur ne solicis esse, vel exi imare velint,se in reet prandi animum habere, aut Iublice in
84쪽
sis sortet Mastur e I rem erudias consulonem posse aut esse negar aut ab , Π, να cedere sed certo tuisse,i semirmis me re nec umquam in hanc elisium partem declinatum profiteri Si ve E cle am velcommunem Vsem, Longive su Consuetudinem aLogare voluerint, Se brevibus dea dicere, Ecclesin, ut Hilariusnotat, intra quas Verbum Dei non vigilat, nostraga esse; ideo e,si secundum Verbum Dei ordinatis o Eccles, cismo sin Eccles non observetur, non vel se Egi modo velo dinationi usi pacto ad frictum, sed cum corim, ad ginnscribente, pronunciare se, necessarium esse bis sequi Di is, Litteras, 'in Ias earum praeseripio discedere : Didicisse se cum ino, Scripturarum Libris tantum, qui Canonicione antis,hunc deferre honorem reverentiamque, ut Dum
earum, in zorem aliquid errasse, certis me credo squis. cat, quod Eccles praecipit, credentam esse se dicere non esse Ecclesiam, quae ne Verbi Doctrina o S. Scripturae auctoritate quid ducet, elpraecipit C omum bene inculcare,co sim posse, quae t vera Ecco Chrsinis per Scriptur in ex ipsi veris Ecclesi sestequenter exirea eductores, ideoque nec j Asomnino credendum esse nis eu icant velfaciant quae
Scripturis conveniunt i fugustinum item monere, 'uae comtraria sunt Doctrina Chrisi, contraria esse Verbo Dei sun rere missum Ratione vel auctoritate Hominis moveri,
esse Cananaeum, dea, mobile est per dia fluctuans, quidquid
item in Sacris Litteris non es traditum , sceleribur plenum esse: Ex his igitu equi, Sol Verbo se Doctrina Euangelica deberemi Ecclesiam Catholicum, ne ijs Ecclesam non esse Chrisei, non esse Catholicam; talemque, cuis' quam commissi us quippe a V es vit privatae. Si quis opponat
Longum sum est Consuetudinem multorum annorum congam aurem Con uetudinem ex praestri o Legum observandam
85쪽
HIs TORIA TRAGICA. 57 Ressonderese Consiuetudinem quidem habere locum, ςlamim Legis, dummodo ratione non careati Communitatis pace promoveat, Caritatemque inducat, a contra Dei π-bumst vel Sacram Scripturam . m Consuetudinis sed Erroris appe aiionem mereri apud Hebraeos Vsum septingentorum me octingentorum annorum non obtinuisse, quini et hia Serpentem aeneum contereret, ct frueret ab Mosei tamen temporibus ab Iudaeis cultum s debere etiam omncm Insitu D-nem, omne Praeceptum, omnem Vsium, qui contra Dei verbum es aboleri penitu que ex ipari, rorem, cui non re itur, adprobari s Sol Christus audie mens, en debere nos attendere, quid aliquis ante nos ficiundum putarit, sed quid, qui ante omnes es, w4 imp iorfecerit, neque enim hominis consuetudine' frui nos portere, sed Dei Veritalem ne caussa colere Deum eo , qui UMandata docent o Doctrinas Hominum quam ibet Consuetu in m , quantumvis ei famomulgatam e se Verit ut omnino postponendam ct sem, qui Veritati contrarius es abolendrem sis uninii ni rum e se, Fum, qui conle=nta Veritate praesumit consue: H-nem sequi, aut circa Fratres esse inlidum se malignum, quibus Veritas revetitur haut ingratum circa Deum, cum instrai one F cisa eius instituitur e beneque C priani hoc notandum
Consuetudinem, quae apud quosdam obrepsit , impedire non δε-bere, quo minus Veritas raevaleat, o vincat, consuetudinem enim emeritate eluuatem esse Erroris: Selicio igitur 1 rore,sequendam esse Veritatem id es dicis gratia, relicti CuLtibus o Insocationis Demortuorum , Imaginum, cui L
lium sequendum esse Chrisi Doctrinam ct Verbum quod
deliter monet, Soli Deo serviendum Deum Solum invocandum in die Tribulationis. Num quum dico Tertullianus, quod- nque adversus Veritatem urit, Haeresi e se, etiam cierxm C secludinem quumque scribat Hieron mus, Nec Parentum H nec
86쪽
' xxi I nec Maiorum Errorem essesequendum,sedauctoritatem Scripturarum, eique docentis Imperium non esse , ut Consuetudinem ponamu Veritati pendere enim nos debere non ab
Vsurida Dei Verbo,ct una ortilisumus omen, Chris I se Spiritu Sa D, qui Veritas es ni Lolin ciuinimo rogaresem tires, ut exemplo Superiorum Patrum sitam moveant. bique occastanem dent resondendi decorum esse. ille Ingenia exercere in Vinea Domini inque his,de quibu mota amcontroversia, indepericulum in Tiri imminet quo C Asiano ac sus Saluti Dei Verb- exercitio continuo meritatis indagan sudio colendum esse, humanaque Commenta disimilenda, quando ex Sol Verbo ita humanis ero omni .nLLI e Interitum hauriarur His accuratim' pensis non esse tantopere in se seviendum, quemadmodumper Sonnium contra omnem aequitatem quum iam etiam sedecim mensis
frixit Capitum, longa febri vari fue Morbis gravatus is
Euangelicam Veritatem Traternum eo Chrisianam Caritatem inchoatum es maxime quom Theologos po stolicam deceat vitam ducere, neque conira Proximum Tuangelicam 'si
fuisse . monitioris Chris ii doctrinam; sed tempora temporibu adaequare nos oportere, multaque cumpatientia eritatem docere volente erre: Si durius quidas quam oporteat nimioque Zeloscriptum d tamet esse nosse Doctores totum QAdoriginem ab Caesarea Maienatis Praecep o. rchie sopi Coloniens is suique Traiecten is Mandatu Concili den queprocomati Libertate duxisse, provenisse. minem enim non, qui Ecclesia tolli scandala, remediumque morbis adhiberi de siderat, ut, ab ου, tanti que tantorum Prisci msimulta atque adhortationibus provocatum adplicare debuisse est uentem, se omnia sua, ut Eceles purgetur, divinus tu augeatur, o tandem Ege, cui Sol erviendum e o sacrificandum, Spis ab omni, colatur, adoretur, invocetur,osancti
87쪽
re, multos in imis esset busius, Deum t. ax non recte coli ineque, ut Scriptura docet,invocari Solum alienum ab
Iustitia dubio procul esse or contra aequitatem bis optantem Morbis adhiberi Remedium eos attingendo solum indigna
tionem incurrere, aut temeritatis condemnari quum ijdem etiam adseram, non recte de Poenitentia deque Fide ac Fiducia in Deum erudiri ac inserui Populum .esse, immi e Salutis no- ae totiusque meritatis Euangelicae principia, quibus foedatis, iniriearis, Uractis denique es, quod dolendum,sublatis mLIam Populo resare Salutem, certum esse quum sine id eri non posset, utq spticeat Dei, i que non minus ambiguitas Fideique timiditas ab Deo condemnetur, vim In delitas: TLmidis enim o incredui, spartem, ut docet Ioannes Euangelisia, in Stagno futuram in araenti Igne Plura quidem visum fuisse ad re sed ea qualiacunque Inquisitorum Iudicumque se committere Censuraeiquum es ipsos seret non minus, quam se, Populi ibi concrediti inet igitur 9 incumbere Saluit Agius Romani vere Episcopi, Felicisci cordibus imprimendum esse Doctrinam, qua dicit, Vaefuturum Panoribus cum, qui huius Ministeris Verbi Deipraedicandi Fidei Catholicae propagandae onus susceptum habent, si Veritatem Salvatoris Iesu Chris quam 'soli aedicaverunt, praedicare neglexerint tum qui lentio Veritatem oppresserint quam erogare jub tu risum luri'. Se igitur obsecrare, ut Timor Domini cum
ipse sit, ei que Colligis; ct cum diligentia Caritateque Chrisiana qua quodsiibi vult eri hoc se alteri soletfacereo cumcta agant in Dei Gloriam is Proximorum ci cationem Caussamque carptam decidant, atque bona conscientia terminem O , quemadmodum coram Dei Iudicio resondere in ea-
88쪽
φ . ANGEL Mgnurn M M iudicen Hoc scripto R ardus perlecto si Angelus, inquit Babet adhuc aliquid Di orumve Eeso et nobis quocum Guostius, para Nes et olentitus accipere F simaciter dixesis dixerat autem, ut ante monui, nec se nec Doctores multum curare besponsione Rogeli ad Arii -
iactum iri mandatum dabitur etiam ei Geuis,
scripta abi vardo non fuisse, ecta, de Advocato parui fuit solicitus: coquo sed omnia sua commendans Sementiam vel xiiij j vel arceris, vel Mortis etiam ' - 1pectans t. inquit, Demitaemgnus in omni us mecum Nou
dequenti die, matutino tam pore, venerunt in Praefectu-
Hi hodiam pi Procurator ea hibi isque iussu inquisitorum Articulis qui cum ad confitendum, tum ad revocandum erant con- frustra cepli, rogatus, quid animatus csset; respondet, se masse combura quam revocare, quae adperuerat aecipue vero Arti . cu is de Satisfactione. Procuratori pomam Haereticis convicti fuerint, vel ipsi consessi se errare, statutam ex D cretalibus occinenti, dixit,senu Goseorsus terreri ut icio h pC. V Ver n e curae cordi ima se se Adpuleraiqiam inquilinoribus vocatu Hagam Cruningius cuius D
naitaeque severensis auctoritate ira miserant primum illi
Tragoediam ideoque eo conspecto,nullus non a sae sinem sibi pollicebatur, indiesque avide magno cesiderio I II, 3 pectδba iiij hinc aliquoties non intra sectu qua sed in domo Praesidis Amen deliij habitis, conlertisque inter se in pro sentia Pia fecu, Praesidis, Consiliariorum aliorumque multis de devocatione verbis,sed uilio Angelo tectinis Adversariorum te ob viditatem circumveni-
89쪽
His YORIA TRAGIc Aiabjial conquerente, seque Veritatem non adjuraturum imante, etiamsi mille Suppliciorum generibus foret conficiundus Inquisitores tandem suum stratagema dolosum ordiuntur, decimoque tertio Kal Octobris mitiunt ad Praefecturam Fiscum suum cum Vicario Procuratoris a se rei, qui Cap ivum paullo ante Libris suis Scriptisque omnibus, quin chariae, Calami, Atramenti usu spolia- uim in tu ad pristinum retraherent Carcerem adducta it et itidis Aia cndelim Lectica, qua, si commode re non posse , descrrctur; sed renuens portari in alidis ad locum destina: una pedibus, bis in via quiescens se confert hora post prandium prima Maia sarat quidem Honisdiae Praefectus, ut Vicarius horam duodecimam, qua malo esse solet in plateis hominum solitudo, solenni huic deductioni eligeret, tuo Senis Captivi reverentiae lonori, quantum posse fieri consuleretur sed maturius convenire,necessariaque parare non potuerant Quum siet in Porta, nuper Caice te, Fratris filium Gulielmum erutam Optabar ad Praesecturam redive, ut quaedam inde asportaret, commoda Captivo iecessaria sed quum hic didicis et Patruum ipsius misertum, Inquisitores etiam alias ob caussis piae epi illa, ut, sit xiret, amplius non admitteretur, mansiit malens Carceris molestiasin taedia ferre, quam Patruum, tam multis miserijsin calamitatibus obrutum,
deserere. Elapsis paucis diebus veniunt in Carcerem Ru ardus&Calirentiis, inquisitiores comitati Legerio Melda mi Consilla rijs. Hic rursum ingentes de Abjuntione Velitationes, misti precibus minisque insulius. Angelus persistens in propositio eritatem abiurare non Issum, inquit, nec debeo quomodo abiurarem, Ride cum o agi, saritate cum Proximisi quomodo Solam Christi Monomor Pasion m seram esse pro peccan Satisfactionem Z quomodo
M tula in Driit inunx Carcerem retractus,c Sept XXIm
90쪽
6a Asorti v v LAEM m in ita alia, quae meis Scriptis habetis in probavi veri γ- ma vos autem ne verbo quidem refutare vel instingere potui- sis addens, sepotius decies Age mori, quam quid indecorix. ὸ i cere QDd audiens Ruardus dixit Reum hi fore ab Ecclesia abscindendum, tamquam Haereticum ab omnibus habendum, augurandum, ct infulis exuendum, Curi queseculari tradendum es igne con ciundum simulque vita, fama boni que nudatum aeterno igne cum Diabolo urendum, O . - mimpi s. Ad quas ipsius mi hasvi fulmina tacenatem, nihilque respondentem, iterum rogat Angelum Ru-ardus, aliud vesie acere: Nihil subinferentem abire jubet: addens post biduum Sententiam habiturum. Hinc Gulielmum Merulam accersiitum monent, Ut Patruo persuaderet,ne tam tenax esset suae opinionis ipsium etiam re- ia j lv0sqRς infangu neos perpetuam incursiuros infamiam is - at lyte ignominiam, si eo res deveniat,ut Reus sit tamquam m Haereticus condemnandusvi comburendus Biduo post
eis, quum oententia contra Angelum putaretur pronuntian-
iii quid erat Hagae Compitorum vicorumque maxi-
Nagae quia imis tumultibus personabat a Populo, qui nullum fere in-
ὸ' . ., termiserat diem, non conflueret adspectaculum, si
te putaretur quod ederetur miserabantur venerabundi sortem Seniso 'gςi-- in calamitatem omnes Hollandia ordines favebant ipsius Caussae plures, quam qui palam id profitebantur: in ore Omnibus erat, Inquisitores numquam tantum nefas ausuros fuisse, si Iodoci isti Cruningij, Principis Ioannis 'Pater Fraterque, qui Pastorem suum in sinu quasi gestarant, vixissent, vel saltem si Ioanni Cruningio alieniorem in illum mentem non conciliasset everensis adfinitas: Commendabant Captivum ut de eo scribunt alij, inter quos Hermannus,Comes Novae Aquilae insignis cruditio, stupenda vitae integritas, admiranda cunctis facundia;