Opera quae supersunt omnia;

231쪽

C. HERENNI UI

satis otium fluvio suppeditare possuet idipsum, quod datur otii, libentius in psephia consumere consuevimus tamet nos, C. Herenni, voluntas commoVit, ratione dicendi conscriberemus; ne aut tu ssa noluisse nos, aut fugisse laborem putaneo studiosius hoc negotium suscepimus, te non sine causa velle cognoscere artemtoricam intelligebamus non enim parurbet in se fructus copia dicendi, et comm orationis, si recta intelligentia et definit: deratione animi gubernetur quas ob rerquae Graeci scriptores inanis arrogantiacia sibi assumpserunt, reliquimus nam ilparum multa scisse viderentur, ea conqTunt, quae nihil attinebant, ut ars diffi

eognitu putaretur nos auteri . e d. v Ne

bantur ad rationem dicerita ex Arie XV, anus non enim spe quae si v xi

232쪽

L RHETORICORUM

moti venimus ad scribendum, quemadmode aeteri sed ut industri nostia tua morgeramus voluntati. Iine ne nimium loI sumatur oratio de re dicere incipiemus su num illud monuerimus artem sine assiduite dicendi non multum juvare ut intellὲ hanc rationem praeceptionis ad exercitat neminecommodari oportere. Oratoris ossicis est de his rebus posse dicere quae res ad ustrivilem moribus ae legibus cimstitutae sucum sensione auditorum, quoad ejus seri sterit tria sunt genera causarum quae re is Te debet orator demonstrativum, deliberavum, iudietate emonstratremn est quod huitur in alaeu us eriae persisnae laudem, vituperationem deliberativum est, quod consultatione positum 'laabet in se suasorii

233쪽

Ex diem. mirmilloneni, vivisionem, confirma tionem, muf-tronem, eone tinem exo dium est principium orationis, per quod ani-3mus auditoris aut judicis constituitur,vel προ- Tatur ad audiendum narratio est reium gesta--, aut perinde ut gestarum, expositio divisio est,per quam erimus, quid converuat,quid in controversa sit; et peTquam etaponimus, quibus de rebus simus dicturi confirmatio est nos horum argumentorum expositio cum asse- . eratione confutatiamst oontrariorum locorum dissilutio conclusio inartificiosis terminus orationis mure, quoniam in cum oratoris officiis, quo roseognitu facilior esset. producti si mus, ut de oratio syaxvi xv - -- , m sadinventio-xat viam cecit μω - α

234쪽

RHETORI CORUM

ta quo commodius exordiri possimus, te causae considerandum est genera causa si nit ira tuor, horte itum turpe lubium,nile honestum causae genus putatur, eum it id defendimus, quod ab Omnibus deis riden4 videt hir aut id oppugnamu S. quod ab om- ibus videtur oppugnari debere ut pro viros Irti contra parricitam turpe genus intelligi- tur, cum aut honesta res oppugnatur aut d fenditur turpis dubitam genus est, cum habet in se causa et honestatis, ct turpitudinis partem.

est, Cum contempta res affertur. alte exordiorum

235쪽

ΑD HERENNIUM LIB. I.

qissima de rebus simus dimiri exponere si principis uti nolemus, a lege, a scriptura, aut ab aliquo firmissimo nostrae causae adiumento principium m re oportebit quoniam igitur

docilam Mnevolum, attentum habere audit rem voletinius, quomodo PMque eonfici possit. xperiemus dociles auditores habere poterimus si summam causae breviter exponemus. et si attentos eos faciemus nam docilis est is, qui attente vult audire attentos habebimus. si pollicebimur, nos de rebus magnis, novis, inusitatis verba famiros, aut de iis rebus, quae ad remp. pertinent, aut ad eos ipsbs, qui audient, aut ad Deorum immortalium religionem et,

si rogabimus, ut attente audiant et, si numem eXponemus res, de quibus dicturi sumus. benevolos auditores facere quatuor modis possimus, a nostra, ab adveriariorum, ab auditos rum persena et a rebus ipsis A nostra persona benevolentiam contrahemus, si nostrum ossicium sine arrogantia laudabimus, aut in Temp. quales saerimus, aut in parentes, aut in amicos aut in eos ipses, qui audiunt, vel omnes, vel aliquos, referemus, dummodo haee omnia ad eam ipsam rem, de qua agitur, sintaecommodata item si nostra incommoda proferemus, inopiam, selitudinem, calamitatem et et si orabimus, ut nobis sint auxilio simul ontendemus, nos in aliis syem dici si h λα- b adversariorum persona heri Gemem. - -ux, meos in o m. in inn, am, insul d

236쪽

temptionem add emus. in odiu , Miser eonfidenter malitiose, flagitiae . . proferemus. In invidiam tu hemu spotentium factionem divitias, baconumam. Ohilitatem, clientes . hospitium, distaetem, assiditate adversariorum prolmus et his adiumenti magis quam Ver

adducemus, si inertiam ignaviam, desidi II cimam eorum proseremus ab auditolpersona benevolentia colligetur serrae sortiter lapienter, ausuete magnifico. dicatas proferemus et sit si quae laciis erit

matro quae iudicii expectatio sat aperiena rebus ipsis benevolum Melanius avdito si nosti m causam laudando extolle- vcrsati Oriun pereontemptionem deHimera Deinceps de insinuatione aperiendum est. sunt tempora quibus principio uti non pemus, quae diligenter sinit considerandae cum turpem caulam habemus, hoe est, ipsa res rarim Iini auditoris a nobis alim Ruteum araimus auditoris persitassis vidi esse ab iis qui ante contra dixerunt aut defessus est eos aiulierido, qui ante dixeris causa turpitudinem habebit exordinio rimus his rationibus : rem non homine aut hominem non rem spectari oporte non placere nobis ipsis quadriana Ach

237쪽

lndo eum diu rem auxerimus insissimile a nomus sacrum ostendemus aut aliquorum judi, iam dosimili mus, aut de eadem, aut de -- . aut d majore proferemus delata ad nostram causam pedetentim accedemus et sis amatudinem cons-mus. item si nem imus. nos d. adverstrita an de aliqua re dicturos. et emam occultoditemus interiectisnoverbo. - . si peri sus a tor fuerit, id est sio, ratio adversiriorum auditoribus fidem fee rat: nequovium non facile scire poterimunquoniam non sumus estii, quibus rebus rudes tari sileat ergo si fidem factam putabis

rara lus nos aetas,insinuabimus ad causam: do eo, quod adversarii firmissimaeva sibi ari mentum putaverunt primum nos di ros pollicebimur aut ab adversarii dicto exordi mur, et ab eo anime quod ille operrime dixerit aut dubitation utemur quid potissimum dicamus aut cui loco primum re, spondeamus eum admiratione si defessi erunt audiendo ab aliqua re quae risin movero possit, exordiemur, ab apologo a fabula V risimili. . imitatione, depravatione, inversione. ambiguo, stilpicion irrisone, stultitia, exsuperati e collatione.a emon adjectione,liter

238쪽

facturos quid alii seleant, quid nos a ri simus, breviter exponemus. Inter insinuatio 'nem, et principium hoc interest, quod principium hujusmodi debet esse, ut statim apertis rationibus, quas praescripta us, aut beneVΟ-lum, aut attentum, aut docilem faciamus auditorem at insinuatio eiusmodi debet esse, ut occulte per dissimulationem eadem illa omnia conficiamus, ut ad eandem commoditatem indicendo pervenire possimus verum hae tres utilitates tametsi in tota oratione sunt comparandae, hoc est, ut auditores sese perpetuo

239쪽

Λ ΗΕREN CIUM LIB. I. scis auditorem de exordio satis letum est et

a deinceps ad narrationem transeamus. madi. xationum tria sunt genera unum, quo eXpossimus rem gestam, et unumquodque trahivius ad utilitatem nostram vincendi causae quod pertinet ad eas causas, de quibus judicium futurum est. Item genus narrationis est, quod intercurrit nonnunquam aut fidei,aut criminationis aut transitionis, aut alicuius apparationis, vel laudationis causa tertium genus est id, quod a musa civili remotum est in

quo tamen exerceri convenit, quo commodius illas superiores narrationes in causis traω- re possimus eius narrationis duo sunt genetra unum, quod in negotiis alterum, quod in persenis positum est id quod in negotiorum expositione positum est, tres habet partes, fabulam, historiam, argumentuin fabula est,quae ncque veras,neque verisimiles continet res, ut hae, quae tragoediis traditae sunt his. toria est res gesta,sed ab aetatis nostrae memo

naremota argumentum est ficta res, qua tamen fieri potuit, velut argumenta comoediarum illud genus narrationis, quod in persenis positum est, debet habere sermonis festivitatem, animorum dissimilitudinem, gravitatem, lenitatem, spem, metum, suspicionem. Osderi vin dissimulationem, misericordiam,

rerum varietates, fortunae mox M. sv N

240쪽

m evner narrare poterin

mu narrare, unde

zimo anum repetere volemum eremum, sed uno eo ourati non errabimus ab

ponere; et si exitus rerum' tamet nos reticuerimus oream, me provincia redisssCo

nebas aut avius idem di n