장음표시 사용
501쪽
Proponuntur pleraeque partes abdominis instu.
A. A. Integumenta universalia. B. Pars peritonaei reflexa. C. Pars alia in situ. D. Processus peritonaei. E. Vesica ur1naria. F UrachuS. G Arteria umbilicatis. H UmbilicuS.I. Vena umbilicatis.
N Nepar. O. Intestinum colon. P. P. Intestina tenuia ι. Vasa coronaria ventriculi. m. m. Vasa per omentum dispetia. S. Cartilago ensiformis.
CAP. XIX. De OE S O P H A G O.
CUm de ventriculo habendus sit sermo, qui se, elevato omento, in conspectum praebet, prius ordinis hc cohaesionis gratia de fistula quadam agenda est, quae oan ,, antiquori nomine ΟΕ sopia Aous & GuLA appella--. tur: estque cibi infundibulum, quo cibi ex ore in ventriculum feruntur. Sumit initium a faucibus . ubi Pha- ux vocatur : ab his a parte tracheae posteriori usque in sinistrum ventriculi ostium recta descendit. Circa quintam thoracis vertebram , ut arteriae nonnihil cedat, aliquo modo dextrorsum flectitur . postea vero laevorsum descendens diaphragma perterebrat. Connectitur non tantum cum faucibus . ventriculo & disephragmate , sed & cum membranis dorsi ac tracheae. o ophagus ut & ventriculus cum intestinis constat eκ
502쪽
triplici tuniea, quae fistulosum quasi musculum constituunt. Harum interior in intima superficie quoddam quasi velum habet . fibris seu villis tenuissimis constans, ouod totam ejus cavitatem velut lanugine quadam investit: reliqua hujus tunicae substantia tota nervea seu potius rendinosa est . fibris varii generis &diversi modε contextis donata , pariter ac Ventriculi S intestinorum tunica interior. Por-' ro haec membrana illi, quae palatum , os , fauces , S la-hia tegit continuatur: in super illa usque ad Ventriculum descendens, os ejus circumcirca, & inferius spatio trium digitorum latorum oris latera intus obducit. Haec tunicae istius nerveae extremitas intra Stomachi orificium crassa admodum & villosa , & a Ventriculi tunica inferiore, quam obtegit. valde distincta apparet; quod post levem elixationem plenius cernitur : tunc enim tunica ista a Gula proveniens, secus ac interior illa Stomachi, mire candicat.
Pars ea procul dubio praeter motum ejus, ad sensationem maximε exquisitam facit. Hinc enim grata comes a& deglutita. grata jucunditatis affectio usque ad Ventriculi ingressum comitatur: quin & ab ingratis comestis aut commemoratis, irritatione hic facta, nausea saepe ac vomitus succedunt. Porro hujus tunica altior in Ventriculum insertio, intimum ac citissimum illud inter Stoma- chum & Gulam commercium facit: ita ut, si pars alterutra in vomitionem cieatur, mox altera in συμπeαξιν adducatur : cumque eadem tunica hae cum illis circa vomitionem mutuo consensu afficiuntur. Proxima Gulae tunica carnosa admodum & crassa est, veluti si esset musculus perforatus. H mannus rovera
hanc musculum esse , & Paralysi & convulsionibus obnoxiam fieri aserit. Hujus Tunicae fibrae carneae vulgo rotundae & transversae habentur , sed Clar. Stenore observavit eas spirales atque duplicis ordinis esse, quae nimirum se mutuo intercussant, & binas velut cochleas opinpositas constituunt. Super his, quantum observatione propria colligere potui, ut dicam, videtur totus Oesophagus duobus musculis compositis constare , qui quatuor parallelogrammos cum fibris oppositis, & se invicem decusantibus efficiunt. Hoc plane conspicietur , si haec Gulae tunica media caeteris eκuta, & in extremis ligata insumatione distendatur, simulque aquae ebullienti, ut fibrae contrahantur & intumescant, aliquoties immergatur;
503쪽
tur: ita namque duae series fibrarum descentium cum tendinibus cernentur. Dein si haec tunica inversa pariter insumetur fibrarum ascendentium ordines oppositi in conspectum venient. Ultimo si tunica in medio tendinum per longum secetur, & in planum explicetur, duo Parallelogi ammi in una superficie, & totidem oppositi in altera apparebunt.
Tertia & extima Oesophagi tunica. quae huic S Ven- οMUA ι triculo communis, atque a Diaphragmates cui dum so- vicarerramen ejus pertransit, unitur) oriunda, tenuissima, & fibris tantum membranaceis S perquam eXilibus praedita existit.
Quod ad usus & ossicia harum partium spectat, diei Ia HVisis,
mus exteriorem & interiorem tendines este rotundoS , & in iuniea. fistulosos, qui cum interioribus musculosis musculum fistulosum constituunt , adeo ut non tantum ad sensuS, verum etiam ad motus munia praestanda componantur. T isto
Quod jam cesiophagi tunicam interiorem spectat, ea aland a. crusta villosa, seu velut lanugine quadam obducitur, quae item palato S linguae communis est. Ea revera pro quarta cesophagi tunica habenda est. Constat ex innumeris fe-rε glandulosis acinis, ex quibus continuo humor CesΟ-phagum obliniens, cibosque facilioris deglutitionis gratia, humectans, extillatur. Ideoque sitientibus cibi deglutitio fere denegatur, atque etiam iis, quibus glandulta hae obstructae sunt. rteria, recipit ab arteriae magnae trunco descendenti, rasis. imo a carotidibus internis : tape ab intercostalibus &hronchiali. Venas saepe ad aΣygum & aliquando ad jugulares emittit. Nervox utrinque a paris vagi propaginibus possidet. Posterius siepe glandulosum corpus adnascitur, idque fiati taprope quintam thoracis vertebram: ea modo ex duplici, modo ex pluribus constat glandulis. Vascula recipit lymphatica, quae sese tandem in thoracicum ductum exone
Movetur superius tribus musculorum Pasibus, S uni' istis isti eo sphinctere. Primum musculorum Par GFbHloph οπμ , ρbaonis. capitis pluribus ossium inferiorum eminentiis affixi, du- rapha&plici, tendinea sc. ac carnea fibrarum classe. ductui oeso- ρ- g i.
phagi superiori alligantur Atque illi introrsum movent Secundo. musculi Sphenophoryngat , ab interDO sphe s,h...,snoidis ossis processu erumpentes, oesophago a lateribus '
504쪽
in plantantur. Hujus fibrae posteriores, validissimam, respectu involucrorum cum faucibus atque intricatam; respectu fibrarum, habent connexionem : ii sursum trahe
Tertii musculi Solophaongaei sunt , qui se dilatant, styli formi eminentiae acuto atque tereti corpore a dixi, iri oesophagi itidem latera exporriguntur. uariae imusculosae classes suo librarum apparatu cesophagum obambulant, ab utroque latere scuti formi cartilagini assixae, tendine quaedam, aliae carne intercipiuntur : atque juxta divisionem hanc plurimi sunt musculi Oel sphagaei seu qui phincterem constituunt. Horum musculorum quidam fasciculi usque in oesophagi medium . alii ulterius suis extenduntur tendinibus. Sphincter iste oeso phagum constringit. Ossophagi igitur usias est cibi & potus descensum admittere , & quae ventriculo molesta sunt revomere. Sed quare metus est suffocationis, si voracibus bolus grandis in oesophago haereat: sciendum est Tracheae fistulam firmiter oesophago esse anneXam , eaque in parte, qua SsPera arteria Cesophago annectitur , annuli asperae arte riae desinunt, & sola pars est membranacea : hinc obstructo a bolo praegrandi oesophago, necessario etiam com Primitur aspera arteria ipsi anneXa, atque sic aeris introitus & exitus denegatur: hinc suffocari videntur.
De Ventriculo ejusque Partibus.
VENTRicu Lus in sinistra abdominis parte collocatur, sub diaphragmate inter hepatis & lienis vis
cus. In os sinistrum inseritur oesophagus, cujus fistuloso musculo cibi in ventriculum mittuntur. Larvum os lorui seu Ianitor dictus , cibum ex ventriculo in duodenum eXpellit.
Figura homini, sui, cani &c. rotunde oblonga est, &similis tibiae utriculari. cum fundo ampliori & orbi culari ter eXpanso, cumque summitate plana, & breviori in qua duo eκtant orificia, ad quandam distantiam δ regione consita ; per sinistrum alimenta ductu recto & perpendiculari in stomachi cavitatem descendunt, quis ibidem
505쪽
dem disso Lita & in chylum mutata, per ostium dextrum, cujus ductus Obliquus est rursus ascendentia , eX- inde ad Intestina transeunt; adeo , quicquid alterutro stomachi ostio egreditur sit per acclivem ascensum : atque ut ventriculus contenta sua a laeva per vomitum, aut a dextra per sedem amandanda excernat, necesse erit simul fundum & latera ejus una contracta , & sursum lata
ad orificium hoc, vel illud tota inclinari. Post mediam
diuturnam, & post atroces dolores stomachus cum annexis intestinis ita contrahuntur, ut nil minus quam intestina&stomachum reptae sentent. Hujus eXemplum visum nuper in cadavere , cuJus ventriculum in intestinum deste-Terasse diXilses. ω Haec de Stomachi eά- exteriori: amplius in hoc viscere contulerare oportet eius Tunicas , cum fibrarum teX- turis: Orificia, atque vasa, reductus silmulque eorum Tyri haria omnium actiones , & usus. Ventriculus pariter ac Oe - tunicas. phagus tribus constat T unicis; una communi a Diaphragmate orta , & duabus propriis , eXterna, internaque. Haec Interior tota nervosa seu potius tendinosa est, ac
prout de Gula observavimus) in superficie interna, sub- nὸνυ rstantia villosa seu fila mentis rectis, Tunicae ipsi perpeti crustra viii diculariter insertis prout in panno serico . qui dicitur veI 'ρή lutus) ubique obducitur. Haec crusta Ventriculum intus obtegens post levem elixationem manifestim vi apparet druincta tamen ab ea quae Gulam investit. utpote levidensis & minus candida) ii milis videtur illi, quae linouam Obtegit. Quippe tum hujus, tum Ventriculi sui eis cies aspera & crustata esse debet, ut alimenti tum libati, tum deglutiti particulae parum in ea detineantur, & dein paulatim tunicae nervos, traduntur . quae ab eorum nudo &immediato contactu . nimis irritari S postea indurari periclitaretur. Porro haec ventriculi crusta villosa, aliis etiam usibus sui quidam putant) inseruit: Chyli enim re- Θliquiae inibi aggesta, & ad acorem servatae . in fermentum quoddam & pro appetitia, & pro digestione requilitum, evadunt. Caeterum haec lanugo vasorum, quae tunicae nervear densa is me inseruntur, Ora ubique obtegit, ac tutatur, nec non humores ab arteriis eXudantes suscipit:
Crulta haec villosa in postica sive convexa Mus superficie
qua tunicae nerveae cohaeret glandulis annularis numerois binis ubique consita est, quae procul dubio vasorum in tunica nervea dehiscentium ora contegunt, ac, uti vide
506쪽
tur, humorem illis destinatum 'aut ab iis depositum immediatius excipiunt & percolant. Velum hoc, sive crusta villosa. post immersionem stomachi in aqua fervida facit E separatur, & per se tunica satis firma, & ab aliis distincta apparet, atque ob rationem momdo dictam, haud improprii runica glandulosa dicatur. Hae
igitur amota, occurrit ipsa tunica nervea fibris varii generis .& divexsimode interteXtis constans. per cujusTelam raram, vasa sanguifera innumera & ramisi catione densistima producuntur: inque superficie ejus interiori, ubi tunica glandulosae cohaerent, terminantur. Τunica ista nervea interiorem Ventriculi cavitatem, qua
si vas Chymicum sive Matracium, in quo alimenta dissol Vuntur, constituit. Fibrae ejus potissimi ad sensationem &λrsan quadantenus etiam ad motum faciunt. Suppono enim tunicas has simul iumptas quendam musculum constituere. Purgantia & vomitoria non exiguum motum huic
Interior haec tunica in corporibus sanis multas habet rugas sive plicas, in Ventriculi superficie concava eminenteS, quae videntur esse quasi totidem sepimenta, sive sulci, quibus chyli portiones hic illic tenuiter dispersae melius coctionis ergo ab invicem detineantur, ne simul in massam spissiorem confluerent. Plicae istae Qrmantur, quatenus haec tunica eXteriori carnea multo amplior est; quare ut ab ea contineatur, necesse habet in plicas, sive rugas istas colligi. In Bibonibus vero & Gulosis, quibus a crebra & nimia
ventriculi impletione tunica carnea plurimum eXtenditur, etiam interior illi coextensa, rugas suas omneS amittens, plana & tenuis instar vesicae inflatae evadit. Sed rugae iste non inveniuntur, nisi vacuo ventriculo. Porro oculus Microscopio munitus non tantum tres aut quatuor liuni
sed quidem millies millenas fibras & membranulas inve
Proxima Ventriculi tunica quae & propria & per totum
carnosa, fibris omnino carneis constat, tantum motibus, iisque solum contractivis obeundis inservire videtur. Revera totum Ventriculi corpus membrana, sive panniculo hoc carnoso, qui ipsum diversi modε pro variis, quae Occurrunt usibus & officiis contrahat & componit, integitur. Ob Varios motus in Ventriculo exitandos, a multiplices fibrarum
motricium ordines requirebantur.
Propter hujus apparatum, Ventri ius hominis, aut
507쪽
Quadrupedis bidentis. inanitus, & ligatura circa utru mr Laoso que orificium facta inflatus aquae ferventi, ut fibrae pau- machi μplatim contra intumescant aliquoties immergatur, usque dum totus semicoctus appareat; dein Tunica eXtima , sive se. immer membrana totum ventriculum Obtegens , notetur. Hujus gatur isς fibrae , ab uno orificio ad alterum eXcurrentes . Stomachi fundum ac latera in tota earum longitudine circumdant.& in juxta varium protensionis ambitum, breviores aut longio 'Tes, nec non magis rectae, vel obliquae existunt. Porro in
quibusdam locis, s c. propδ orificia & circa stomachi fundum & fines, multo crassiores sunt quam in medio. revera ut ibidem qua dant enus Carneve & motrices videantur. Membranae hujus fibrae nerveae spariter ac in plerisque musculis observare licet fibras carneas immediate substratas, ad rectos angulos lecant: utpote quas non tantum obtege- moveatnrre , sed utere , ac intra ordines suos singulatim , ne distiliant, continere debent. Itaque hac Tunica separata& amota , subtus ad rectos estne estnisa angulos jacet fibrarum carnearum series , quae Ventriculi come f- fundum S latera quoad profunditatem cingentes in plano h superiori, quod orificiorum interstitium est inque ipsis . 2' isu. orificiis terminantur. Ventriculi fundum & latera sursum re v. ducere dc proindE cavitatem ejus plurimum arctare, adeo ut contenta superius lata per hoc aut illud orificium inclinari pollini
Ut vero istius motus excretorius , versus hoc vel illud orificium determinatε fiat, & materies stomacho inclusa, per vomitum aut sedem amandanda foras convehatur , altera fibrarum serie opus est , quae respectu priorum tranS- versis, stomachi extremitatem unam, sic laevam vel deX-tram , versus alteram ducunt; adeo, ut, dum utriusque generis fibrae coagunt. stomachus quoad omnes dj mensiones suas contractus, & sursum latus, contenta sua per Orificium , ad quod pro data occasione inclinatur . ejiciat. Et quidem tales fibras adesse & prioribus subjacere . Tunicae istius superficiem alteram interiorem sive concavam intuenti planillim h constabit. Itaque VentriculuS compage ejus per Pylori Orificium paulo resectum traducta. invertata Fin η νη
tur adeo, ut superlicieS anterior Sc concava , CX testor & ur , uiso convexa evadat & tunc membranae interiori S crusta vil- modo mυε-
508쪽
ficatione densissima obductam videbimus. Denique tunica
Gusdem nervea penitus ablata . carneae sive mediae superficies inte chrip iq- rior fibrosa , in conspectum veniet. Itaque in hac fibrarum carnearum ramificatione ordo notabilis est, quae pone OSVentriculi oriri, c& sinistram ejus oram cingere visis , antrorsum versus stomachi regionum dextram feruntur. Harum manipulus insignis in Ventriculi jugo sive summitate utrinque lineis rectis procedens Pylori Antrum ingreditur , ejusque cavitatis longitudinem sparsim obducens, in ipso orificio terminantur. Reliquae autem hujus ordinis fibrae, utrimque per stomachi latera oblique, &prorsum
versus fundum ejus tendunt ibidemque conveniunt. Priorum munus videtur. Orificium alterutrum. Versus alte-
ρρὰ in rum Pro Egestione per inferiora. & superiora respecti ve fa-0m usus. cienda adducere: nam eaedem fibrae, juxta quod spasmus ab hoc. vel illo ipsarum fine incipit, ad dextram vel laevani trahunt. Si quando contractio iuxta Pylorum incipit: dum illic Ventriculi fundus. & latera per fibras alias, tum interiores tum eXteriores colliguntur, etiam os ejus per has rectas versus Pylorum inclinatur: propterea ut stomachi contenta quaeque ad intestina transmittantur. Sin vero contractio ab alteris fibrarum astarurn finibus juxta os Ventriculi inchoetur, dum illuc fundus, & latera ejus, per fibrasgὰdὸmsi alid S contrahuntur, etiam Pylorus pro vomitu acciendobra carneae, vers S ipsum simul adducitur. Quod ad reliquas hujus or- ntro φρ' dinis fibras obliquas spectat. dum asino a dextris ipsarum, finibus incipiente, deorsum illae , & oblique contrahun- fiant. tur , motu suo, Ventriculi cameram linistram , versus fundum & Pylorum pro cibis dum coquuntur. strictius comprimendis atque illuc devolvendis inclinant: E contrario item , spasmo a finibus sinistris inchoato . illae sursum ,& oblique contractae Ventriculi fundum & cameram deX-tram versus os ejus pro vomitu eXcitando corripi faciunt. Juxta utrasque harum contractiones . fibraecalneae eXteriores Tunicae mediae superficiem convexam constituentes in
Actione conspirant, adeoque Ventriculi cavitatem plus coarctant, & pro evacuatione superni vel inferni molienda aptius componunt. Quapropter secundum quod irritatione hic aut illic facta . contractio juxta Pylorum velos Ventriculi incipit. tota Ventriculi capacitas simul collecta : sursum lata, atque huc vel illuc inclinata egestionem supernam vel infernam molitur. IDterim vero annotamus, motuum, quos haec tunica
509쪽
carnosa obire solet, instinctus sive impulsus diversi modi communicari: sic. Imprimis ac potissim E a tunica nervea
substrata, quae prout a Ventriculi contentis Varii assicitur, is eis obit in- mox illam , retentionis, aut expulsionis gratia , in hujus sincto aut istiusmodi contractiones ciet. Caeterum nervi huic tu- 'nicae carnota inserti, et varios motuum instinctus ab εγκε- φα/ου partibus vicinis, aut remotis, supernis, aut infernis
deserunt. Hinc a Phantasia, Appetitu, immo a plerisque Animae sive quarumlibet corporis partium affectibus , Ventriculus tape perturbatur, & diversimodd commo
T unica Ventriculi eYtima, et cum Oesophago commu- Disie nisi cujusmodi substantiae ac teXturae fuerit, modo innuimus : quod ad usum spectat, haec totius Ventriculi integu- his,
mentum existens, Tunicae substratae fibras carneas investit, nervea.
easque fibris suis vi et, ac velut viminibus simul colligat. Membranae hujus fibrae in quibusdam locis prout supra observavimus) crassiores sunt, ut, quando Ventriculus supra modum saginatur, plurimum distendi possint. Haec
tunica extima etiam tendo substratae tunicae carnosae est.
Ventriculus ad hunc modum instar manticae a tribus isti at unicis tanquam a panno triplicato conflatus, bina habet Ostia sive Orificia. in summitate ejus e regione consita. Unum a parte sinistra ex Oesophagi in os Ventriculi insertione consistit; ac simili ritu habet, ac si infundibuli tubus in vesicae implendae foramen inderetur : ductus hujus rectus S perpendicularis, ingesta quaeque ac deglutita in stomachum admittit. Orificium alterum a parte deXtra, longo & obliquo ascensu in Duodenum continuatur, inque ipsum , Chylum in Ventriculo elaboratum, sensim deponit.
Nervi Paris vagi ad Ventriculum quasi ultimam suam metam delati, iuxta hoc orificium plexus insignes . im- mo & quoddam quasi reticulum , quo totus ejus ambitus Σ , ad Tobducitur, constituunt: in super & Oesophagi tunica villo Ventricηiisa & nervea hujus cavitatem altius investit: hinc ut os Veii pq ης 'triculi maxime sensile cum aliis partibus nobilibus. ac im primis cum Cerebro & Praecordiis mire communicet. Orificium alterum vulgo lorui dictus. a deXtro stomachi latere cum antro capaci & longo sensim angit stato, in ri. . : ὰ. soramen parvum desii nit , indeque retortum in Duode num continuatur. Tunicae hic multo crassios es, quam in alio quovis Ventriculi loco existunt. Intima nervosa C c a mul-
510쪽
multis rugis ac sulcis asperatur, inque ipso Foramine in molem oblongam quae instar Epistonati est , attollitur; in eum cer id finem , ut chylus , sensim egressus , haud denuo in stomachum regurgitet. Tunica carnosse, prout ubivis praeterea, binas habet fibrarum series , aliis namque antrum hoc circumdantes constringiint, ac pro data occasione occludunt) aliaeque per latera ejus in longum pro luetie, carieras stomachi partes sursum colligentes , Versus hoc ostium ducunt. Quin etiam vice versa, hae fibrie ob contractionem ab alteris earum finibus incipientem, Pylorum versus orificium sinistrum saepe trahunt, ut in Vomitione: cumque adeo spasmus ulterius Continuatur, Duodenum sursum trahitur, & proptereabilis & humor Pan creaticus in Ventriculum eXantiantur. Pylori munus est. non tantum Ventriculi contenta assatim, & simul in magna copia ad intestina transmittere,
quod quidem in Catharsi & Diarrhaea frequenter facit sed potius chylum satis confectum in sinum suum excipere; aliquamdiu continere , S dein paulatim & per mi-Dutas portiones CX cernere. Enim vero hujus antrum longum & capax. quidam in Ventriculo recessus & diverticu tum esse videtur. in quod massae chylaceae portio magis elaborata S perfecta secedere, inibi manere queat, clo nec pars alia crudior. ut nuperius ingesta in Ventriculi fundo plus digerantur. Hinc est . quod E comestis saepe quod ingratum est bre Vi evomitur, cibis interim gratioribus in stomacho restantibus : sc. quatenus in Ventriculo plures quasi distineta cellae sunt in quas ingestorum alia ab aliis divertere. & permanere possint. Porro observare est medicamenta vomitoria cum mitius operantur. tantum Ventriculi partes orificio sinistro proximas lacessere, sed cum fortius irritant, insuper ipsum Pylorum cum Duodeno appenso intus & sursum trahere, adeoque bilis in Ventriculum raptae CXacuationem facere. Vasa ad Ventriculum pertinentia sunt ines, arteriae, ν
nae Lymphatica: priorum descriptio satis exacte in Nesrolo gra nostra traditur sic. quod nervi paris vagi utriusque lateris in stomacho desinentes ramo S insignes. ple Xum & Propagines multiplices eidem impertiunt: in super paris intercostalis pleXus nervet. in hypochondi iis, & abdomine hic illic consiti surculos plures, & in lignes ad Ventri Culum mittunt: Quae ratio est . quod in affectibus Hystericis. Colicis & Hypochondriacis vomitio ita passim succedat. Va-