Pub. Vegetii ... Mulomedicina. Ex trib. vetustiss. codd. varietate adiecta: vnde infiniti loci addi & expurgari à quouis poterunt, vsu magno publico. Opera Ioan. Sambuci Pannonij

발행: 1574년

분량: 253페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

. DEGET IV LIBER IIII. 17smedia est, cumineti trifin similes,habere aliquid creduntur ab utrisq; commune sicut probatum est. In breui amplius gratiae, in prolixo itinere saeuior patientia, animus superbus, nisi labore subiugatus, assidue aduersum equitem contumax mens,' tumenS, prudens, b,--&quod mirum est, in tanto feruore cautis4ime decoris estς obseruantior, in curuata in arcum ceruix,Vt men Μs non b tun J recumbere videatur in pectore bet. De temporibus vitae. V. V.

AEtas longaeua Persis, Hunnicis, Epirotis,ac Siculis:

breuior Hispanis ac Numidis. Frequens opinio est Barbaricis nulla adhibenda medicamina, quod usque adeo naturae beneficio aegroti conualescant, ut eis nocitura sit cura Sed falsa erat ista persuasio. Nam quanto

fortiora membra sunt,tanto diu trus urunt,si ex aere ex arteriae venientibus medelano desit Spadonibus tamen inter mens authores constitit, sanguinem de matrice nunquam, ehrio.

nisi forte ex nimiain extrema necessitate, tollendum: propterea' ubd caloris maximam partem cu testibus amiserunt. De palato tamen si non impediat negligentia, omni b. prope mensibus tam spadonibus, quam testiculatis,minuendus est sanguis. admissarii vero si co simi raris hibeantur a Venere, sub idem atricati fuerint, caecari nisitae trisaepe dictitur quamuis eo anno quo admissum factur, c fuerint mi- non sit eis vena laxanda, ne generationi intentum cor nun pus' cura geminae necessitatis exhauriat. J Studiosis e quorum, quae cura stabuli, qui alimentorum cultus, x xtione quae obseruationis sollicitudo praestanda sit, primus ac ciat. secundus indicat liber. Nunc decursis omnibus his, quae huius artis doctrina possidet, ad compositiones necessariarum potionum medicamentorumque desiccn dimus, in quibus' explorata congessimus,& ea quae , non hanontain ad utilitatem curandi, quam ob caritatem e-bet.

202쪽

Go RTI UETER INARIAE

mendi Mutomedicorum cupiditas inflauerat, submoauimus. Constat nanque non ta multis neque pretiosis speciebus, sed paucis, ad causam de qua agitur ac-c Omodis posse sanari. Primum igitur ut pinguia sint cursibus iumentatam in 'currilibus quam in sellaribus decet: lassi M. deinde ut sana permaneant, post V aegrota curentur, confectiones ut dictum est medicaminum proferenuis lactas ex aut horibus multis, de experimentis a nifestissimis approbatas. Potio Chironis' ad resicienda animalia. p. VIII LTRaditur Chiron ad reficienda iumenta vel curanda, hanc edidisse potione, qua internos extergeat morbos, qua tussJm reprimat, vulsbs ac tussit cos curet: 'seximos tisanae sextarium, lini seminis heminam,croci uncia duos unam, intestinu porcinum recens, quod longanonem vocant, prius diligenter lotum, vel acronem quae si in praesentia forte non suppetunt,hedinum caput cum pedibus d intestinis ac ventre,& dilige ter quasi ad homi. num sus cura tun an cacabum mittis,addes superioribus hysthpi fasces duos, cochleas germanas purgatas quindecina, bulbos quindecim ficus duplices viginti,rutae fascicultam unum, baccaruiMauri extarruminum tritum, dactylos viginti,allu purgati capita tria,sepi caprini uncias sex,pulegi sicci fasciculum omnia trita decoquis in aqua cisternina vel coelesti,donec lique

cum medicamentum, stura constringat. Sed cum spissum videris, colabis obiectisque excrementisin ossibus, tracanti uncias tres pridie calida infusas ut in turgesca&solui possit adiicies, passi sextarios tres, o ut cru- omphisi tribuaseX, Pleuro atq

'p'Missabae. m quadrigarisvncias tres.' lomenti fabae, id est farinae

sextarium: .

203쪽

sextarium: haec omnia ita temperabis, ut per cornu defluant' sextarios singulos telamis animalibus per triduum dabis Et si volueris septem diebus interpositis repetis, das a capite potionem. Iumenta a morbis vindidieat custodit Gentianae,aristologiae rotundae, myrrhae trogloditis, rasurae eboris,& baccarum lauri equis ponderibus puluis immixtus,ex quo grande cochlearcplenum sumis Addes hy pitriti scrupulos quatuor,

mellis vel passi uncias tres,vini sexta cium,'gisini resoluti ' fae pasturos pastillum unum,J post cur stim siue post laborem condi pensatas μο- ti bene piperati heminam adij cies aestate 'roris vel ab tibe func j. ex synthi tantundem,& per os dabis ad cornu.Si aestu an mali aligatur, pusica cum pulegio trito misces, naresq &faciem confovebis, oua quoque trita cum hemina Vi t ni veteris optimi faucibus infundis,ut per oui refrigeriuvini virtus acrescat. Maciem languoremque depellit,si se. mi unciam sulphuris cum myrrhae scrupulis iiii inpuluerem resolutis ovum crudumri vini veteris sextarius addatur, frequent eiq; per fauces detur Diapenton' est ut supra retulimus necessariu pluribus causis ac morbis,oc semper diligenti confectione seruandum: Gentianae,aristologiae rotundae,myrrhae,rasurae eboris,& baccarum lauri, de recentibus speciebus in unu redactis minutissimus puluis, ex hoc febrientibus plenum cochleare cum tribus uncij mellis, aquς tepidae sextario, in qua radices iunci, & apium sussiciens decoctum fuerit, peros dabis, ita ut triduo similiter cura procedat. Idem puluis si ultra cochlearium cum sextario vini veteris,& olei viridis hemina detur, animal a quibuslibet venenis,uel: serpentum, aut bestiolarum morsibus liberat. Cui si pi mustellarum peris atq; pulegii necnon etiam cymini pulueris aliud cochleare addiderisivi cum vini veteris sexta, rio dederis, omne frigus, pellit. Σ

204쪽

as RTIS VETERINARIAE. Ad tuom est vulsos p. IX. TVssim quoq; instanabilem cura cum aemina passi,

& tribus unciis olei tuo crudo, si per triduum defundis faucibus, addito fabς polline, Oenograeco binis cochlearibus Praeterea valde tussientibus pro dest fabae frixa sextarius me sale coctus, sepi caprini Vriciae iis . butyriunm j. alii purgati capita 3 decocta

cum succo ptisanae,data per triduum. Quo medicamento validius creditur ficus siccae pondera a foenigraeci sextarium tracanti unciam, pridie in calida infusa,'ana gallici unciam, rutfviridis fasciculum, apis fasciculos tres pariter in aqua diutissime decoques,& faucibus per triduum defundes. Curare etiam vulsos creditur, si in septem uncias cineris mundissimi ex et L nis colligas, addasq; olei uncias tres, bulbos tritos vij an a galliclinisciam,butyri unciam, sepi caprini unciam, mellis uncias 3 plantaginis viridis tritae uncias 3. passi heminam, ptisanae vel lini seminis heminam quae ita temperata ut per cornu defluant,per triduum, vel ut necessitas cogit perplures hes,ieiunis singulos sextarios dabis. Desperatam tussim saepe curauit potio vilis ac facilis pulueris ex faba iacias sex, pulueris ex foeni graeco uncias sex, enulae tunsς pulueris iacias'. pulueris anagallici tunsi uncias 3 butyri uncia 6 quae Omnia cum tribus boni vini sextaris additoque passi sextario Sino semis, pariter agita

dabis,donec omnem ebibat. 'POtionem Curam duo Q;

non parum profuissse experimenta docuerunt, hac ratione compositam: fabς frixosextarium sine fale decoques,addesq; sepi hircini resoluti uncias . butyri uncias

m mortari deteres uniuersa. Praeterea foeni r ci Txta ruina bene purgatum feruere facies,prmaamq; Quam termitia feruores est undes, addesq; aquς sexta io vpinguissima carica xx. Equiriti uncias pariter de

coquas

205쪽

EsEτυ LIBER IIII. eoques,donec aqua ad tres sextarios redigatur in mor rtario deteris foenigraecum,liqui ritia&caricas,nim cum faba,superfundis etiam calidam in qua carice cum caeteris coctς sunt: eoparatisqi omnibus si liquor: Isior fuerit tantum passi addis, ut per cornu facile possit exire diebus plurimis ex eo per os siAgulos sextarios

tumentibus dabis. Adcessos,vermes, Deliineis Osios,vermes, Vel tineas,c teraq; animalia ventris is extinguit,si heminam cineris ex oliue ligno arido collecti, cum hemina olei viridis per triduum dabis ad cornu. Alia quoq; confectio, hsed aquς spe mortife hqgae eundem ram liberat passionem pulueris sanionici, itemque ab- synti pontici, nec non lupini crudi,& herbς centauree, erui pollinis, seminis raphani binas uncias mittis, ad disque cornu ceruini unciam, sapi seminis uncirsinopidis pontici pastillos tres, opopanacis semiunciam,vim tenet an vel alterius austeri sextarios a.olei viridis scixtarium, quς tepefacta ita animali defundis, ut per os cornu accipiat, in clivo constitutum,quatenus succus decliui tacitur ad interiora perueniat. Postero die idem animal constituatur in clivo,&per clysterem sintsino Pillius tepide potionis sextarius ingeratur, quatenus alternis diebus ex utraque parte iniecta potio, coagulare quod .ionem appellatur, possit infundere,in quo illae noxiae bestiols coguntur,si pertus ventriculo excruciata doloribus eo negantur animalia pereunt. Est tertia confectio non minusia iniuntlida Radicis capparissiculi, vel baccas cum foliis ad v-

nam libra deteris,pariterque comisces, addisque sextarni vini, capparis hemina esseminis erucaeueresimul, misce -- densaret V . aceti sextariosa. Qubd medicamentum interdui per os sicut superius dictu est interdii per intestinum lancis animali,ut internos hostes potionis auste .uitate connimas.

206쪽

Aduersum omni genera morborum p. XI. AD uersum omnia genera morborum salutaris confectio praeparanda est, ut inter ipsa initia ex condia tam . . tis possit occurri Causa enim medicinae quaerenda emnim medicina, Myrrhς libram,ilauris masculi libram,mali punici coria qua bera est tunsi lib.piperis uncias in croci uncias i .acatiae rufς selibram,hcathimiae butrolis selibram resimae ustae seli comis buo brama absunthi pontici selibram pulueris serpilli selibram,betonicae selibram, centaureae selibram, sagapinifra μηρηθή selibram,saxifragae selibram peucedani selibram,quae O-

ἡ., ni bene tunsa: cribrata in mellis optimi in .sextariis, ' misces,& ad carbones leuiter paululum coquis, post in vase stagneo vel vitreo condita seruas ex qua confectio diebus ingu ne morbidis sellam J si febri ut ad diem singula cochlearia maiora cumulata cum hemina aquae tepidae olei foris tribus unctis dabis. Quod si absq; febre sunt moriabidi,vel conualescere etiam coeperint,cum vi novi oleo plurimis diebus dabis, donec animal liberetur quam validissimam approbatam noueris potionem.

Confectitiosummentorum salutaru Cap. XII. SVmmentorum compositio fascinum pellit, lustrat

animal, fugat daemones, submouet morbos odor nanq; fumi ac spiritus per os ac nares ingrediens, pene vi ceram trat ad ulceru omnes recessus,ac curat saepius loca,quae

F, G x xo pcriculosissimos morbos, aut sicut Mutomedis Ruiςrunt,non' pabulo aut aquarum vitio, sed aeris corruptione descendentes. Et ideo facilius languorem quem pestilens morbus ingessit,sustimenti salubris hu-

M. s. non ba Sulphuris V uilibram, bituminis iudaici libram, ono panacis unciam galbani selibram, castorei selibram, ciceris

207쪽

VEGETI LIBER Iut ciceris crudi selibram, albitis selibram salis armoniaci ' erudis gatis foeminae Vnc. Hi lapidis gagatis via ij. lapidis ematitis unc.J.lapidis id eritis unc. j lapidis argeritisines caballiones armos'. stellas marinas iiij. pallas marinas tu gQ vis caudas marmas vij. ungues marinos vij.vuae marinae ψ 'μφης crvnc.us. medulia tedae pineae pondera i3. cedriaespondlq.pIcis liqui de pondera. iii.ossa sepiae vii. hec si1ccata pa rite deteriatur atq; miscentur, ex quibus unu cochlea re, cu Opus fuerit,uiuis carbonibus aspergis,&cooper h ς Gums per Os naresq; suscipiat animal suis. pineae dia Quod iustamen tu praeter curam iumentorum sanat in i currentes hominu passiones,grandineque depellit,demones abigit dilaruas.

Composivispulueris quadrigar, p. XIIZOV drigarium puluerem vocant,qui ex diuerso pi

gmentorum genere mixtus ter se adiuuat animalia,&alil potionibus pro modo vel curationem i- sicetur.Huius Chiron talem compositionem saluberri uesiιmam credit aracanti pondera iij aloe Vnc.ῆvj myrrhae septem

208쪽

pondo ij. Axungiae ponda . Re

nae pond. q.

Therebenthinae lib. 1. R sit nae abietis lib.

me in vase vitreo vel stagneo seruabis Pelagonius roquadrigari pulueris eiusmodi composuit confectione Cinnamomi,spicae svriace,spicae indicae,croci sit culi, myctrogloditis, scient,piperis nigri, piperis longi, man-ns croci,betonice cati nigrae,trixaginis,lolii, nardi len tici,id est , cepe indici, nardi, storacis, acor pontici,thuris masculi ris illyricς,thymi crctici, piperis albi,calami aromatici, a fari pontici, petroselini, manna croci, mali terreni,gentianae,rosae aridae,cassiae fistule,enule omnia aequis ponderibus pro modo animalium misce S, conteris, cribras, in pixide vel vitreo dolio condis,& cu pus fuerit,singula cochlearia,vel amplius, si vires patiuntur iumentis singulis dabis, addito vino i leo interdum aliis potionibus misces si ratio artis vel cura mandaue rit Absirtus quadrigarium puluerem hac ratione composuit Folium, spica nardi, crocus, piper album, piperlongum piper nigrum,opopanacis radix,cassia nida fantis, cast1 a marmalitis, casti a nardina, iri sillyrica, api semen, malum terrae, peucedanum, fauina,gentiana, herbaro sina, thymum, myrrha, trixago, costum, thus masciIlum es emantium, malum punicum,calamum aromaticum, rost sicca, ruta agrestis, petroselinum, aristologia longa amomum, calamum si 'riacum, herba artcmisiae

haec omnia pro numero animal tu praeparas aequis ponderibus intermisces hiandis, cribra Sq;,4 seruabis, aduersus passiones surus. J

CAusticum humectata siccat, laxata constrino ita u-xata parat,iae saco firmat Huius Chiron talem compositione demonstrat Bituminis iudaici pondera duo, bitum mi apolloni pondera duo. aa anne thuris uncias ex ,bdelli arabici uncias duas,medulle ceruinc pondera duo propulei uncias duas,galbani uncia Sitias, ut

209쪽

4aestoracis uncta duas, cerς comunis pondera duo resin scabialis libramina,visci italici uncias q. poxime unc duas,succi hyssopi Vnc.2.gutis armoniace via c. 2. picis 'britti clibram. Pelagonius causticum, quod sussu 'bretiae Dones Velicasq; siccaret in genibus vel articulis, hac a Vici' fmenritione coposuit: eripunicς libram,rcsine pondera duo siqvj c,m ως semis galbani unc,in asphalti iudaici pondera a. myr cm lior sui rh secundari pondera a. bituminis libra, armonici Vii 4ςssi git σcla 6. costi iacia 6.Verucaetera decoquis in cacabo qqμ ,' 'it'ctu novo,qui cum refrixerit,addis a phalium Marmo

niacu&costum pro mensura, qua scriptu est, tritum ad

modum farinae. agitabis,&iterum coques ut sit una ct fu ue,

substantia,quo uteris aduersium venas&vcsicas&suist quae nascuntur sit Ones, quae nascuntur in genibus, aut in tibijs, aut inter in genibas nodos, aut in articulis, usq; eo ut offulagine curare cre tibi, Cyno iis dantur. Malagma quoq; causticum hac voluit ratione CTarticulis, ta coponi Picis pondera duo,cerae pondera ij. galbani Vn

cia iij resinae libra,adipis taurinae pondera ij bdelli vn t: ηὐςjὸ Vj j thuris pollinis uncias iij. resinae terebinthinae Vi t-r classex, visci pondera ij. glutis uncias iij. Absirtus huiusmodi causticum hac ratione composuit,glandulari S resinae rixae uncias iij. picis durae uncias iij. bituminis iudaici uncias iij. cui sic uncias iij. galbani yncias iis . bituminis graeci uncias j l. haec Omnia in vino decoquis Titumen vero contundisin superimmittis.

Compositio malagmae. Cap. XV.

210쪽

is ARTIS ER ARPAE 'briais lauri lib. piperis longi unca picis ' briti ictib olei irim: quantum sussicit Compositio Cost i stularis. p. XVLOllyrium fistulare, quod conficitur ut mittatur in

fistulas vulnerum,quae ab initio curata fuerint ne gligenter Formatur autem ad mensuram ipsius fistulae, ut cum immis iam fuerit eadem possit implere, ut celerius iam consiimpta duricia,caro vitia ducat solidam cihM. non ha, catricem:hMisi libram oculae lib. cruginis lib. calcitis libri bram,cymini uncias sex teres cum aceto,d collyria facies. Item aliter componitur collyrium fistulare Misi, sterebinthinae eruginis,calcitis lib:J singulas, melli Sinc. .

8 is sex gungitis pondera duo coquas ex vino veteri,pastillosq; inde facies fistulis inserendos. . Compositio malagmae crudae. A VILCAlcis vivae libras duas,sinopidis alexandrini libra, .

ficus siccae uncias vi. axungia quantum sum cit,immisces,coutundis,&iteris.

rarrula pondera duo,resinae frix pondera duo, M. L non ba, vi sei lauri ut libram,sepi taurini libram , axungiae librana,Jnaeduli ceruin lib. olei cyprini,eruginis,hys -

ii, XVΠgiae Veteris libras singulas J haec omnia pariter Titsi decoquιSδε uteris. . vetatb.unam. Compositios Traumatici ' XIX. . .... R'VNR ΦςVm ςdicamenti curationi vulnerum i consumpta I valde conuenit. Nam absumpta putredinc, vivam icarnem ad sanitate reducit. Huius talis est compositio: Misi libram, calcitis pondera z. eruginis libram pariter colabis,si silpra tegulam in ignem pones,4 coquesit.

SEARCH

MENU NAVIGATION