Pub. Vegetii ... Mulomedicina. Ex trib. vetustiss. codd. varietate adiecta: vnde infiniti loci addi & expurgari à quouis poterunt, vsu magno publico. Opera Ioan. Sambuci Pannonij

발행: 1574년

분량: 253페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

quae omnia decoquut, in sole aut in loco calido perungunt. Alia quoq; Vnguenti compositio talis est: Baccarum auri sextariu .cymini sextarios ii sulphuris vivivnc.iij. resinfvn j galbani vn iij.olei sextarios ij quae omnia decoquesiniteris.

De Lethargico p. XLVIII. I Ethargici quoque tumeti ista sunt signa Iacebit sem

per: dormiet, neq; cibum appetit neque potum, cum excitatum fuerit continub aggravatur,& se proij, cit,&'macescit,&quan cunq; ei dederis potionem an inhorrescit. quam dormiens vix suscipit quod hac ratione curabis: Substernito instabulo ubi h stat, ut bibat ibi, cui caput stratu cubet. fomentabis ex calida cicnspulegio decocta,postmoduperunges oleo cu adarce trito,ita ut caput eius esures infundas, ea usurus potione: camomillas lyrica, si de non ha nos trace herbam artemisiam in aqua decoquis, ex bet. qua quotidie et binas cotylas propinabis. Cui pedes priores frequenter fomentabis calida Solet enim haec passio adstrictius ad rectum pedem contingere.Est quidem periculosa passio atq; curatio cuius ista sunt signa: oculi eius lachrymabut quasi lippiant, in praesepio dormitans incumbit, posterioribus ambulans nutat,& totum grauatur Cui sanguinem detrahes de pede priori dextro, de femore sinistro,ex quo eum perunges.Herbam artemisiam contundes,4 cribratam dabis cum lixi iiij sextario,& olei cyathis duobus per triduum,quarta die intermittes. Quod si cibaria non appetit,s bolu ineruum melli ex melle &aqua tepida comedat, aqua bibat. Si mi tumnus profecerit, lini semen cum aqua in olla decoques, heminas singulas per dies singulos dabis ad cornu, addito melle quantum sufficiat. Quae potio etiam febricitantibus prodest. Lethargicum animal frequenti exercitatione prohibendum constat a somno Assiduat

172쪽

quoque iniungenda est deambulatio si anteriores pedes eiuS miseris in fomentum.Nam furfures sale aceto permisces,&calentes ungulis imponis, farina quoq; triticeam cum tritis salibus juscae sextario uno,sa cibus infundes, herbam artemisiam tunsam cum Oleo &modico lixivio dabis ad cornu abstinebis ab hora deo,fabς solidς sextariu porrigis ut vigilet,donec duriores edom et cibos De ceruice sanguinem ei detrahes. 'Repletum Depletum hac ratione curabis: 'Afro nitri uncias tres, Irinponiici gallae syriacae uncias duas, spicenardi uncias duas, radi-νης Vi q*4 μ cis capparis uncias duas tunsia&cribrata permisces,&

ώ. ςrn cochlearia in sextario aquae tepidae dabis in potu. Nunquam frigidam nec nimium calidam sed tepidam sespuram ha bibendum semper accipiat Assidue flagello excitandum aut voce, ut vitium timore deponata De Morbo Regio. Cap. XLIX. SI quod iumentum morbum regium habuerit,his

gnoscitur signis utrique oculi virides sunt,& cerui-M.1.non hi 'em inclinatam habebit, in dextra parte&pede dedit. --videbitur claudicare. Cuius curatio est ista: loco tenebroso,ubi lumen videreno possit,clauditur,&operitur sagis ita, ne oculicius aperiantur inqui.non ba die,Oleo Vin tepido ungetur atque fricabitur,' lapi-bet de molares non minus pondera quinque in ignem imponuntur,animaus caput Opulatur ad pedes, cum bene canduerint, sub eius naribus apponuntur, eri usi -

det. Quod per septem dies continuecst faciendii. Talilo,ana' gestico costo, oleoque pariter admixto potio conssicitur, quae per dies duodecina datur,

173쪽

isIVEGET IV LIBER MIDebili es, 'coleribus. Cap. V. 'colara, SEd interdum biles, quae colera appellatur vulgo his bili, qua

solent iumenta vexare. Quae passio his declaratu es okra appeta indiciis commouetur ac volutatur ut strophotius.Sanguinem de ceruice emittis Daturus eiusmodi conti filii optio. Lnuo potionem: herbae trixaginis nigrae ivnciam semis, ' Vici scῖ mannae succari unciam unam, nitri uncias duas altei viis i VR 'οψ uncias ij. vini optimi sextarium unum, colereS, L mi e- bis O Jex aqua mulsa heminaminam per sinistram narem infundes. Debili arida. V. LL

O Vod si aridam bilem habuerit, myrtum agrestem

cum vino contritam per narem dextram defundis,pro hordeo far triticeum dabis. Potionem ipsam te perabis ex aqua.

COli passio grauissimos cruciatus iumentis consueuit ferre ita ut cardiaci aut stropho si esse credantur,sed his agnoscitur signis: Cusat,repete concidit ut arreptu putes, si fatis suspe sum fuerit dolor subsequi L ghtur,&Iacet nonnunquam, cum frigidam aquam acce perit tremit,sudat,anhelat. Cui hac ratione succurritur

Anisi pontici unciam j. petrosilini unciam . foeniculi se νncia cinis,mmi unciam, piperis nigri uncias ij. marrubi unciam, abrotan unciam j. anethi Runcias iq.libistici iiij cen νηήm, ς Πω taureae minoris Maioris uncias ij. h cametris semi uncia, ' eupatoris .iiij. gingiberis uncia semis, pule isti ' ς Mue semiunciam rutae uncia,api uncia semis parites eon' si δ' Wyci studes cernes tu mellis optimi podera duo cocta Lydespumata, omni b. misces, ex quo medicamento ad magnitudinem nucis auellanae cum aquς tepidae sexta mi tio dilues,&peros infundes, certissima medicina est. nam.

174쪽

Quod si dolor perseuerauerit, eniculi seminis cochlearia v. bene trita culino syncero sed cibario, extariu'pipem dabis. Praeterea' panis aliquantulum: pelliculam de ventre pulli siccata in furno trita cum vino dabis. De Vomica Cap. v I ILUOmicae plerunq; antimalibus nascutur intrinsecus. Cuius passionis signa sunt ista cum accubuerit difficile surgit, os ei grauiter olebit, incumbet in eo loco a quo vexabitur,tussiet,&purulentum excreabit inter. 9ncta sema. u. Cui haec darthuris unciasii. aristologiae uncias ij. puluersa,cibo in no cum vino tepefacto per nares digeres. Item sui maximeμste phuris uiui uncias j aristologiae unciam semis similiter tu, 'μtru dabis cibo autem maxime sustentandum est, ut habeat corporis nutrimentum,Jin cum ruperit vomicam cauterijs circa pectus aduris,ut facilius prouocatus humor

emanet.

'eardiaca. De coriagine. Cap. LIIII. tardis M. T)Asso quam graeci' ecederiniam vocant latini coria 1 ginem appellant.Cuius ista sunt signa macescit,&sine febre non erit,corium illius adhaerebit costis,spina fit durior, in dorso eius nonnunquam furunculi exire consueuerunt, magis etiam quam adsueuerat appetit cibos. Cuius ista curatio est thymumri sales cum vino

abis etiam aliam unctionem picem,cera, resinam ca- Dialem,&thuris pollinem ex oleo veteri temperabis ac decoques,totum anima costicando diutissime perunges Sed parum est unctione corio mederi, nisi po-Gnci ex na,myrrhae semiunciam, vini odor

nacis' otylam vinio olei viridis cyathum admisces dabis

175쪽

VEGET IV LIBER III. 13&dabis in pom. Quod vitium ex perfrictionis iniuria,

aut ex coactione alicuius necessitatis descedit Aliquanti suis non vetulae sed nouella sanguine vino permixto ad cornu faucibus digerunt, ignorantes si plus an ruinis fuerit continub animal interire Cautius est hac agis potione curare:cepas germanas semen rutae pariter admisces,& deteris,ex quo Vncias tres, cum vini co-tyla per dies sim gulos dabis, usurus curationibus quae conueniunt roborosis

De stimachico Cap. LV.s Yntaxi animalia patiunturvi homines quae' valitudo his declaratur indiciis:cotidie tenuant, is acie ossa eminent, multum manducantia esuriunt semper, quicquid inuenerint tentat fame cogente corrodere durum stercus emittunt,trahunt longam ac miserabilem vitam ut nec surgere valeant. Sed iacentia fatigata, multumq; manducantia fame moriuntur. Omnis enim esca quam sumpserint ad stercus,vi omnis potus conuertitur in urinam,' nullus ex his succus,nullum alimentum peruenit ad medullas Propterea quod stomachus eoru nimio rigore perstrictus, nec coquere poterit, nec pati aliquid propinare, in quo tota virtus ad nutriendum corpus per dispensiationem ciborum sanguis praeparatur.Tabescit semper iecurq; eius minuitur ad similitudinem arboris, qua radicibus ex maiori parte praecisis,cum a paruulis aliquandiu sustentata portauerit frondes, celeriter exarescit. Quorum manifesto periculo hac ratione tentatur occurri. Inter principia facies unctionem, cerae libras duas,resinae terbenim e libram, medullae ceruinae libram,axungiae veteris sine sale libram, propulegit selibram ris illyrica libram,fam. suci libram, olei laurini quantu satis fuerit, decoques carbonibus lentis: ad ceroti mollicie perlocabis, cui finibi

bet' populei lib. I.

176쪽

rs ARTIS in E T VII MAR AEadhuc tepenti misces puluerem iris illyricae: cretae cimoleae,donec in frigescat agitabis. Ex quo medicamento totum iumentum perunges, multorum manibus confricabis, donec calefiat sudet. Quod interposito triduo conuenit fieri,ita ut coopertum animal sit iotidie paulatim exerceatur, ut digerat. Cui haec praepara- bjtur potio abrotan uncias iiij. 'santonici uncias in .htri hanesbivncivi aginis uncias is l. cam epite O uncias iij. gentianarinquatuor, gen cias duas,inurria incias opopanacis uncias i). eius temtian ncii radicis,siccari semiunciam,rutae aliquantulta, Omnia unam, opopa bene tundisin cribras, ex quibus duo coclearia in vino

nac radici veteri decocta cum succo ptisanae in qua, atro decoctav est,admiscebis,adiunges etiam erui pollinis cochlearia uelam is pCr nouem die cotinuos dederis inter d. , imitti aliquandiu ut vires colligat, resumat,& per sin hibdomadia guto. periodos alternis curabis, necccssabis donecis nitas redeat. Diebus autem vacuis offas ex farina triticea in lacte conspersa ad substantiam digeris, furfures quoq; triticeosin paleas dabis, hordeum non dederis

&cu mellis attici libra misceto, de quae . ii qua ii '

crudi fueruri decocti,scxtario, ex medicam et superiuuributi Q000 ust ζrcoris albi uncias tres adesis ceto ponito sub diuinex qua potione quinq; diebus per o

177쪽

VEGETII LIBER I sydigeres Praeterea aquam in qua ciceres decocti suerint, cistercus caninum sit mili ratione praebebis. De Eropho, id est,TortionibusJ Cap. LVIIS Trophi diuersis causae,& diuerse sint curae. cuius ista

iunt signa Volutatur, patitur torsiones,ilia sibi respicit,stercus durum as ellat terram pedibus tundit dolore cogente, intermissis horis retrigerationem sentit tequiem .Hac potione curandum est: acori,anisi,Opopanacis singulas libras pariter cotundisvi cernis,ex quo puluere duo cochlearia in vini veteris sextariori olei pondo semis admisces, ct tepidu peros dabis triduo.Si strophus fuerit&non facit ventre,caudam inter coxaS suas mittet. ad ventrem suum couersus attendet. cui puluerem de semine rutae syluaticae cum vino per os dabis. Praeterea cepas decem veteres, ficus siccae ho viii nitri scrupulos'. stercoris columbini scrupulos Mil. ex quibus addita urina cossyria facies, binari ternaqin anu immittes. Si vero fortius venter induruit, conuenit adhibere clysterium, sed prius ventrem aqua calida perfouebis. Tunc succum cantabricum in quo fuerint betae maluaeq; decoctae,scum nitro hemina olei & columbini stercoris quatuor drupulis, pronum constitues,&peranum iniicies iumento, ita ut post clystere in ambu Iet aliquantulum Alissimum leporis cum nouem cochlearibus mellis &quindecim granis piperis addito caulium succo peros salubriter defundunt. De dolore iecoris. Cap. LVIII. IEcoris dolor solet infestare vimenta cuius ista deprehendunt indicia Cibi fastidiu, potus appetentia, ventris inflatio, macies. Cui primo cremori siti ante sextarium .cu olei rosati tribus cyathis per os digeres. Si passsio permanet, alia potione curabitur Apin emi nisin

steriora ςcantam aquae decoctionu betaer malua

178쪽

nis est ratio. Sine febre enim animal non erit, nec facile cibum coficiet, testiculiis dexter tumebit&indurescet, es cui ista nil, uenit medicina. foeni graeci cyatho S quatuors f es mitti S in aquae fontanae sextario ' quatuor, id est,grana inor triginta & dccoques ad tertia partem hemina peros scrupulum , data potione curabis. Non ulli turis drachmakij. tritas, ti; cum vino quantu sustici miscent,& inde tot corpus multoruperfricat manibus saccis coopertulit sudet.

De institione ventris. iap. LIX. Nilatio ventris interdum iumenta non sine dolore onturbat. Cuius passionis ista sunt signa: testes eorur tibMelas sudabunt, alternis pedibus terram tundunt, Ssiibito imi in m de alterna parte se conuert ut, caput ad illasma ponuntranquam qui locum doloris ostendant, gemitus inter dum&tremor totius corporis insequitur. Hunc paulatim deambulare facies, manum nctam in anum mittes, stercus extrahes. deinde sale&mellem istis in anum fundes,ut asellandi augeat voluntatem. Si hyems fuerit,olem pice liquida lumbosin auriculas illius faturabis, hanc daturus potionem Laurum viridem vel bac-

σω- mendicmen agri; nitri,quae pariter admixta, tunsa,

Vi no, tepido, d calidae aquae paruula portione potionabis,&deambularc compellis modex tς,donec dolor esset. AU QDe intestini vexatione. Cap. LX. TNtestini quoq; vexatio, quod colon vocatur,4 infla Itiones, dolores consueuit inscrte. 'uae his agnoici

179쪽

turTignis. Cum ambulare coeperit, prioribus pedibus transvaricatsi dolore subgIutit, in crebras deambu 'crum δε- lationes &calores stabuli ii diligete etiam operiatur utiliomb. ση diligere consueuit Cui per nares suffundes laser μ&cvriacum in vino tepido solutum. D.

maxume animaliu parti accidit, tussis est,quae interdum sponte desinit, interdum medicamelorum ratione curatur,interdum insanabilis penitus inuenitur. Difficultas ulcm curationis emergit,qua causae ex quibus tussis euenerit, medentibus nec discernuntur, nec intelliguntur interdum Quam passione uniuersis aut horibus euolutis, quanto crebrius accidit, lato studiosius credimus exponendam

Detuo quae venit uia auribus haeserit. Cap. LXIL UIasperatio, aut iniuria faucium grauissimam com

a mouet tussam quoties aut pulvis. aut arist autos,

aut surculus, aut lapillus,aut aliquid inhaeserit gutturi. Quae res adeo periculosa est, ut nissi celeriter subueniatur, animalibus per impatientiam doloris insaniam omneret. In sole igitur diligenter inspicito, si quid haeserit euellito. Ex tepida etia, addito nitri puluere, infusa spo-gia tergito, deinde oleo rosiatio tepido cum lana obturato locum qui indignationem sustinet. Post diem te tium lana eiicies, eadem ex aqua calida fouebis,i tale medicamelum imponis: ' succaris. iiii.aluminis cola 'croci drae. Dii Θ 3. ex tepido vino infundis,& sic exasperata sanabis.

EX perfrictione quoque nascitur tussis Cuius ista praefocatio .unt signa. cum tussierit,caput deorsum mittit usq; δε

180쪽

ad terram,&cum biberit,aquae per nares currit. Qua hac ratione curabis Machinam ori insicres, manum planam iniicies comperies in parte superiore quasi vesiculam,quam unguibus una pis. Deinde tres pillulas bene contusis axungia mollissimas facies, quos in subtilissi mo omento, hoc est, farina fabacca, conuolues,&per L. Visaei. Os digeres Dem de per triduum tenacia lo,r sale perato Aufi ha fricabis,&pastillos cum speciebus calidis , ino inpolimaret brutiliis nibus dabis.

spiritualib. De Tufi colibus. Cap. LXIIII.

. zz, Visis a colibus si fuerit,his signis agnoscitur 'co-

les iniuriae plenis tactumebunt,dum bibunt cotinuo ruminant. Ouum in aceto acerrimo mitti ,reso

lutaq; testa,ita ut integra inebrana permaneat pice liquid perunges,& faucibus digeres.Post alumen axungia, salem in vino conteres,offas facies ex melle den-cies,ita ut aqua calida fomentetur 44 si facultas suppe- 'em decocto tit,cum euisco dccocta asiJdue fomentare nodesilias. tres. Hanc quoq; potionem adiicies myrrhae uncias fit, pi-ηrtuis . peris albis scini unciam , nuclei pria purgati sextarium semis, uuae passe sextarium semis meliis uncias tres. h, i iis, es 4 istin cae unciana nam,cariot te viridis selibram de rarie furi ' coque pariter ex aqua, addito vino tepido quinq;iΜ. s. nolita dic bu potionare non desinas. De Tuo ab interiorsius. CV LXV.

AB interiorib grauior tene insanabilis tussis est

2 aciliari quq hὸς x ij Oned noscitur nares iumenti praecludit,ut spiritum reddere non possit, tunc ilia ei inspicies, quae ii spissis pulsibus duxerit, scito e sic tussim ex causa dies rem in lecinoris,puin Onis, vel prccordiorum vel recente biota lantis pudibu ilia duxerit ' ventrem,indica triuilini de

SEARCH

MENU NAVIGATION