Fragmenta vestigij veteris Romae ex lapidibus Farnesianis nunc primum in lucem edita cum notis Io Petri Bellori ad eminentiss. ac reuerendiss. Camillum Maximum S.R.E. cardinalem

발행: 1673년

분량: 95페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

L I C A Basiliea Licinii.

MENT ARIA. Armamentaria

D horum titulorum intelligentiam, initium dubimus a Castris Misenatium, quae locant in Esquilijs. Auctor est Suetonius, Augustum Classem Miseni, di alteram Rauennae, ad tutelam superi, & inseri maris, collocauisse. Hi Classiari jRomae sua Castra,&hospitia habebant, sue vocati, siue delecti, siue alia quavis de causa ad urbem accedentes . Probat nostrum vestigium. Classiarios Misenatium Castris proximum habuisse Armamentarium , quemadmodum Castris Peregrinis aliud Armamentarium fuit in Regione Coelimontana, in descriptionibus Rufi, Mim ris memoratu. Cum Neapoli essemus in illustri Musaeo Francisci Antonii Picii atri Regst Architecti, Aeneam tabulam, siue tesseram inspeximus palmari magnitudine minorem, quae pertinet ad Classiarios Misenenses, dimissos honesu missione, ac Romana Ciuitate donatos, ab Imperatore Philippo, ipsunque meditam hic referre visum est. IMP. CAES. M. IULIUS . PHILIPPUS. PIVS. FELIX. AUGΜΛX. TRIB. POT. IIII. COS. III. DES. P. P. PROC. ET CAES. M. IVLIVS. PHILIPPUS. PIUS. FELIX. AUG. COS. DESIGNAT. P. P

-SUNT. m. CLASSE. PRAETOR. PHILIPPI

. EST. SVB. AELIO. AEMILIANO. PRUICENIS. STIPENDIS . DIMISSIS. H. M. SUBSCRIPTA. SUNT. IPSIS. FILISQUE EORUM

Castra vero Misenatium in colle Esquilino sita fuisse verisimile est, non Ionge a Gallieni Arcu ; si vera coniectura est ex nostro vestigio, in quo legimus rasilicADomi a Licinio Gallieno, quae corruptὸ , dc apud Ammianum, Panuinium, aliosque. Ibi stetisse Licinianam Basilicam suadet Capitolinus scribens de ipso Gallieno: Cum Uset ad hortos nominis sui, omnia palatina ocia sequebantur. In eadem ergo Basilica Gallienus iudicia exercebat; & iuuat Alexandri Donati coniectura , qui in Esquilijs hortos ipsius Imperatoris locat r Constat eno quilinum collem carum summopere fuisse l. ibique ripositum Arcum, eumdemque

22쪽

in εοd- eilli admirabitim cassum relucare voluisse. tiuare eius horres inde Macere non possum . Si quis tamen Basilicam Liciniam ab Imperatore Licinio denominata n malit, non contendimus 3 cum non longὸ ad Ursum pileatum , Palatium U- cinianum locent. Elapso anno IHI . in Hortis Caesi; s, ad Arcim Gallieni, statuaretata sunt, raro artificio ela ratae; e quibus Musequatuor sedentes , Minerua, Mercurius, Bacchus; aliaeque in proximis hortis Marchionis Palumbariae, inter

nobiles urbis ruinas . Ad proximam etiam riclesiam sancti Iuliani , insignis eruta fuit pictura, Clementis VIII. Pontificatu, quae nouae nuptae, seu sponis lauacrum restri, figuris plurimis arte mira expressis; hodieque in Hortis Aldobrandos in Quirinali adseruatur. TEMPLUM. D Iulo Estione VIII. in Descriptionibus Rufi, de Victoris, atque in Notitia rere uti mirarum Penatium, Templum Diui Iul, Templum Diui A. i, plum Ditii Titi, Templum Diui Traiani. Quodnam verb ex his designetur φ nolim estigio, ut M poetera aedificia huius tabulae, latet.

24쪽

D L A R I V S Sandalarim . JIeus designatur in nostio vestigio, unde supplemus titulum Sandaloius V Quamuis desit A intermedia litteris D & L cum ad sapplendum sensus nullus proprior occurrat. Extabat Uicus Sandalarius Regione IV. Via sacra, & fi quens erat Librariorum officinis , auctore Gellio lib. 18. In Sam rio frae a rudtisrarios fuimus, eum di in multorum iaminum eaeta , tv c. Apollinem Sandalatium

cognominatum putant ab hoc vico; quod ibi eius statua posita fuerit ab Augusto , reserente Suetonio a Uictore, & Ruso descripta. Sed non despicienda est contraria ratio , Ut cum ipsim ab Apolline nomen sumpsisse, cum aliquae Apollinis statuae Sandalijs calceatae sint, ut celebris illa, quae de hodie conspicitur in hortis Vaticanis . Sic Uicus Tragaedus a simulacro Iouis Tragaedi dictus. Vici Sandalari j apud Panuinium sequens inscriptio. GERMANICO. CAE SARE

CLIVVS: VICTORIAESIc dictus ab aede ipsius Deae, quae fuit in Palatino. Varro lib. I. loquens de Pomta Romana, seu Romanula a Romulo designata r heram Romanutim, quas dicta ab Roma, qua sal/t gradui in Naualia ad Velvia μεllum; sor Porta Romanula instituta est a Romulo in insima est Victoriae . Alexander Donatus clivum statuit ex descensi Palatini in Circum maximum; Famianus Nardinus in parte altera collis Capitolium versus, auctoritate Iginii, apud Asconium in Piseniana , qui de aedibus P. Valerij Publicolae haec refert:P. Via. Volesi filio Publicola adium T locum sub Velis, etbi postea fuit aedes Victoriae ex lege, quam ipse tulit , populum conces se . Velia dicebatur pars Collis Palatini alta , & praerupta eminens in forum, hodie sancti Theodori Ecclesiae imminens.

SEUERI. ET . ANTONINI. Am. N. N. Seueri,& Antonini Augustorum nostrorum

C Olligitur ex hoc titulo, ut diximus in praefatione, vestigium, seu Ichnographia

istam descriptam fuisse Seuero Principe. Namque epitheta; Dominorum Nostr rum, Caesarum , Nostrorum, Augustorum, ostrorum, quae passim in lapidibus,de nummis leguntur; vota , dedicationes, seu opera publica, & monumenta viventium Principum indicant. Interim animaduertimus, hoc aedificium, qualecumque fuerit, E regione Palatini locum habuisse, in cuius valle a meridie, Seuerus aedificauit SeptiZonium , nec longe Thermas Antoninus eius filius.

25쪽

NAVALEM. PERNAualis quadrata structura conuenit cum Varone nuper citato de Porta Roma nesar Romanutim, qme est dicta ab Roma, . habergradus in Natialia ad Volvia Saraitam, oe Porta Romanula instituta es a Romulo in iomo tauo Victoris, quilicus gradisus in quadraturamformatur. B A L. S V R AE. Balneum , seu Balineum Surae DE hoc Aurelius victor: Traianus, inquit, ob honor Sura, euius studio impreis arripueras, lauacrum condidis . Has thermas fuisse in Aventino conijcimus ex

P. Victore, qui priuata Balnea Traiani in Aventino collocat, ubi domus quoque fuit L. Licinij Surae ter Consulis, semel sub Nerua, bis sub Traiano, ut ex Cassi doro, & fastis. Hic , teste Dione, suis sumptibus Gymnasium Populo Romano aedificauit. In vestigio apparent Ieristylia quadrata, de oblonga, & ambulationes, aliaque ad Balneum, & ad palaestram accommodata. Vltimum sine titulo, huius tabulae fragmentum referri ad Capitolium existitimat Andreas Busalinus verisimili coniectura ductus r habet enim gradus dupplices primi, & secundi sies, atque in summa arce Templum Iouis Capitolini, , adiectumque alterum templum Iouis Custodis. Sed haec eidem Busalino, ψjsque antiquitatis studiosis diligentius examinanda relinquimus.

28쪽

LAVACH R. A. Lavacrum Agrippinae

A Grippinae Matris Neronis Lauacrum P. Victor , & Antiquarii conili tirunt in Viminali, qua collis deflectit in vallem Quirinalem, E conspectu Ecclesiae s ancti Vitalis . Martianus resert ibi effossa duo Bacchi simulacra , utraque inscripta

IN. H. LAVACR. AGRIPPINAE. Elapsis annis erui vidimus plumbeos , ac restaceos tubos, quibus aqua ducebatur; atque in eiusdem vallis hortis , fontium Nymphae truncum tenentis hydriam in ulnis. Lavacri reliquias exhibet nostium vestigium forma rotunda : in medio labrum locatum est. Ad ipsum vero lauacrum per gradus descensus, seu potius ascensus aditus datur ; nam, ut docet Vitru-uius de Balneorum dispositionibus, de partibus e Primum eligendus 6Mocus quam ca- Iidissimus, solique expositus. Vnde Seneca Ep. 86. Scipionis Africani villam deseribens: At nune btittaria vocant balnea . si qua non ita aptata βηt, ut totius diei solem s-nestris amplissimis recipiant. Martialis de Balneo Hetrusci.

Plinius Iun. de Comi delicijs : Luid Balneum illud, quod plurimus su complet, oecircuit & sibi. Inde insertur Balneum Agrippinae, positum in Valle Quirinali,

gradibus, eleuatum fuisse, aptatumque ad recipiendum Solem . Superiori eiusdem collis parte, ubi Templum, & Coenobium Montalium B. Martyris Lauren- iij, Thermae extabant cognomento Olympiadis. Colligitur hinc mulieres propter honestatem, balnea, seu lauacra diuersa a virorum balneis habuisse . In communibus vero thermis mulieres, & viri locis diuersis seiunctim lauabantur , ut ex Ua rone l. 3. Analog. Elagabalus viros , & mulieres in balneis misceri permisit: quam licentiam sustulit Seuerus Alexander, ut Lampridius scribit. Aedificium lauacro proximum, in hemicycli formam curuatur ; rectam porticum , dc ambulationem in fronte habet, reliquam circularem ; pistana esse viaetur, locusque natatu aptus, habetque in postico loculos ; basim in medio, seu podium, quod oblectamenti causa,in stagnum extenditur. Bases item statuarum in fronte locantur, cum ad Thermarum ornamentum, celeberrimorum Artificum signa ponere moris fuerit, ut de Lysippi statua ab Agrippa in suis Thermis dicata Plinius lib. 3 s. Distringentem se a Lysippo factum ante Therinar dicauit mire gratum Tiberio principi . Lucianus in descriptione Balnei ab Hyppia Architecto aedificato, in media Jomo, in qua erant piscinae, statuas gcininas Aesculapij, & Hygiae, seu Sanitatis memorat;

At media domus,'fastigio excelsissima , m iucundo lumine ainaenissima , tres aquaestigidae piscinas in se complectitur, lataeuo marmore exorn ita. Sum etiam in illa statuae geminae, ex albo lapide auri in operis , . artist ij; altera quidem Hagia , altera vero Aesculapij . Seneca in eadem Epistola id cum ad Balnea Libertinorum peruenero ' quantum statuarum, quantum telumnarum nihilsustinentium , sed in ornamentum positarum impensa causa . Porticus, Stagna, Thermae simul recensentur a Martiale lib. s. Uluam tam nitidam micat serenum .

Lux ipse .s ibi longior, diesque

Nullo tardius a Ioc recedit,

29쪽

Campus , Pertistis, Vmbra, Virgo, Thermae .

Rotundi ambitus vestigium porticu, columniflue eircumductivn aedis esse, quae adhuc stat inter ripam Tiberis , de Ecclesiam B. Virginis cognomento Cotaedan, titulo Sancti Stephani denominata, existimat Arul reas Buselinus. Hanc marmorea structura, Corinthiisque modulis nobilem Pomponius Lartus Matutae attribuit, &ex eo Martianus a mnato relati. Iuxta hanc aedem alterum in nostra tabula vestigium extat, quod idem Busalinus esse autumat proximi templi Fortunae Virilis, nunc S. Mariae Aegyptiacae nune pati . Porticu in fronte, lateribus, & postico undique eircumducitur ; de quo aedificandi genere Vitruvius lib. 3 . de sacrarum aedium compositione . Qnamuis autem hoc templum humile , atque ex Albano lapide constructu sit,ob modulorum tamen venustatem, & symmetriam, Ionici generis exemplar, de canon est; unde peritiores Architecti Ionicas hausere rationes. Sequuntur in hac tabula aliorum aedificiorum magnifica vestigia.

SEARCH

MENU NAVIGATION