Ioannis de Bussieres è Societate Iesu Scanderbergus, poema

발행: 1662년

분량: 361페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

LIBER I.

Et vallum Ze fossas & aratrum lassicit unda. Et chara est sua Neptuno Vrbs; se findit in imam ,

Viscera pervenasque omnes , latamque pererrat: Sed placidus, nullaque undas turbante procella, Molliaqne illinctae delibans oscula natae. Haec & plura patent. Verum minus obuia vulgo , Mens ampla; & tanto quae se cum corpore misccta Consilium aeternum, & nulla sub mole fatiscens.

Plurima iam cursu descripsit secula Titan , Postquam Vrbem posuere Heneti ; cum seu ab Arcto

Attila Romuleas cumulabat funere terras. Quid non mutatum interea: quae regna tumultu

Inuiolata manent quae non diademata fronti Derepta, & soliorum actae Regumque ruinae Ι aliam quanti sus deque euertere casus, Et gentes potuere nouae ὶ Stat in aequoris undis Vrbs immota ; procul venti, longeque procellae et Et par magno oneri succollat pondera rerum. Scilicet Omnipotens iu molem erexit, ut agger Europam tegeret, Machometanumque furorem Frangeret, & motas Orci dispelleret iras. Tu modo , quo praetere Patres, urbs inclyta perge i Crestentem in Lunam victorem emitte Leonem, Nec parce aut aeri, aut vitae: Tibi plurima laurus Nascitur, & vetetas instaurat adorea palmas: Et post tempus crit, cum tauo Marte odiisque Regna laborabunt, fraterna nouantia bella ;Tu sola aererni iuratum Nurninis hostem Disiicies.Victrixque olim terraque marique, cretam ineoncusium pones generosa trophaeum.

XXII.

HAEc dum mirandus Iuuenis pra a a satur,

Heroemque docet mores lege rae Senatus, praecipuosque Patriam enumerat speque implet euntem:

Iembum improuisue Venetam detorquet ad actam

42쪽

Et portu excipitur. Flauam iam calcat arenam Albanus, magno exonerat se pondere cymba. Quanquam cura premit, tandem quae munera digno Vectori reserat, tanto impendatve labori: Obvertit dum forte oculos e videt ora repentὁ Lucida , & in radiis caput effulgere coruscis Lux vibrat crispata comas , vectorque beatus Spiritus est : fixae nituere coloribus alae.

Heroi noti vultus , inspectaque forma , Quae prius Hungaricis pugnanti occurrit in aruis, Exprobransque nefas, armis auellere Turcae Nititur, & monitum Regi transcribere Christo. Agnoscit, gratesque parat. Sacra protinus ora Dilabi ex oculis , vanasque recedere in auras Nempe poli ciuis , compactum ex aethere corpus Deposuit, claramque umbram, sisque ipse recepit. Nec tamen Heri abscedit, curamve relinquit: Munia sed praestat tacitus , scelerumque retundit Blandimenta, simul virtutum infundit amorem. Rex procumbit humi , diuinum Numen adorat, Aligerumque rogat supplex , g reique rependit.

XXIII.

Oratio Venetis pro nua. Interea pompa illustri, & longo comitatu ,

Chalites , Venetas verbis orabat ad aures,

Charus Amurati, & Domini mandata ferebat. Vendraminus sedet in solio , grandaevaque circiim Tuiba Patrum ; sacer aspirat de vultibus horror. Tum legatus ait. Magnum est, Dux clare , Patresque, Magnum est quod geritur : vestrae momenta ruinae , Aut fulcrum Imperi j, sunt vestrae arbitria lancis: Eligite : alterutram statuent suffragia sortem,

Nam quod Amurates optat, si foedera pacis Nectitis, & Domino socialia iungitis arma: Hic pacem aeternam , & fidei sacra pignora iurat, Nec Meccam Venetae sacrosanctam preserat Vrbi.

43쪽

Sin, quod praepediat Numen, contemnitis vltro Foedera , & horrendum in patriam deducitis hostem tBella fero. Dominum terciantum millia stipant, Delectum orbis agit, volat ad stipendia tales, Et praedam palmamque suit: radicitus aedes

Diruet hic vestras , Vrbemque sub aequora vertet. Sed Musulmanos inter Venetumque Senatum Tantum Odij, tantusque irae non arserit ignis rEt bona nos data conciliant; meminisse iuvabit Semper Amuratem, captiuos compede mitas,

Quos pelagi furor ad vestras disiecerat oras. Nec modo quod postit, tanti est; ad vincula seruum Iusta vocat, famuldque parat quae claustra refregit: Albanum rapit innexus : n iustior unquam Belli causa fuit, quam se & sua iura tueri. Quin si in Scenderem Patribus pugnare molestum est , Et pax tuta placet: iurate hanc. Foedera pacis Donat Amurates : si neutra lacessitis arma , Sit satis : in socios habeat, quos non habet hostes. Dixit. Vendraminus, subitam stant Numina mentem , Bellumque inspirant.) atuue aspera curia Patrum , Chaliti responsa dabant. Neu grandia verbis

Bella minaretur, nec inanem es underet umbram. Nam nec amicitiam Patres, odiumve morari, Terrerive minis e terra pelagoque repulsum. Non semel Ottomanum: iustas in praelia vires

Esse super , patribusque pares superesse nepotes.

Quamobrem abscedat, Domino 'referatque minanti , vocibus haud voces , verum armis arma rependi.

Resis oratio pro se.

MVtra fremens Legatus abit. Sed .protinust adsta

Albanus , Patrumque dari sibi postulat aures. Curia miratur Iuuenem , spectataque primum ora ,-robusto de scriptam in corpore mentem. Candidior multo miscet te sanguine vultus,

44쪽

14 S C A NDER BEGI

Et pulcher nitet ore pudor et coma funditur armis Castanea , & varios nigricans se flectit in orbes ;Albae castanea fulgent lanugine malae:

Pupillis nigricant oculi: seὸ fulmina nigro

orbe latent, & nube caua se sulgetra mittunt. Membrorum decus augustum, staturaque grandis, Heroem effingunt. Mox ora hac voce resoluit. O castrum Europae 3 miserorum o nobile Patres Perfugium ; Turcam immanem compescere nati: Voce mea vestrum Rex atque Albania supplex Auxilium implorant: numerosas Turca phalanges Ducit, & emeritas vocat in stipendia turmas. Vestra & Christiadum refert : quippe una ruenti Epirus molem opponit, fraenatque Tyrannum.

Tollite quod superest , Albanum tollite regnum

Quid vetat Ionio praedonem incurrere ponto . Sulcare Adriacum, Venetosque lacessere portus :Vim facere Italiae, sanctamque euertere Romam Nec qui poscit opem, trepida sormidine nutat Albanus , muti a aut solus non ambigit ire Sed Diuum auspicio, S iussis coelestibus actus, Vos vocat in lauri partem, palmamque metendam obiicit: Ite in spes certas,amplumque triumphum Pauca haec Albanus. Missus simul Aliger alto Vendraminum , coetusque Patrum non visus obibat, Pectora succendens , amansque incendia Martis.

XXV.

Rex exceptus a Venetis.

Voce una clamare omnes : sint omnia contra Ottomanem, iuuat Albanum defendere Regem3 Hoc duce pugna iuuat. Mox iussa silentia, verbis Vendraminus soluit, legatum affatus amicis. Albani nomen quas non peruasit in oras ἰQuisve illi socius bello non ardeat ire

Ibamus auxilio, regnumque tuebimur armis ;E Deus hanc mentem insinuat ; Deus intimus auctor

45쪽

LIBER L

Pella canit, subitisque agitat praecordia flammis., Atque utinam Regem coram spectare liceret , t ' Hedeta iurare ,& dextras coniungere dextrae, Et dare delectum bello, iuuenumque , senumque. Tunc Heros, Coram hic, inquit, clarissime Princeps,

Albanus coram, cumulas quem munere tanto,

Ipse adsum. Vestris, Patres , me nutibus ipsum Permisisse iuuat: cura, studiisque , roganti Este Patres ; longaeque dies in secula narrent,l CAs TR Io Toncisse Henetos socialibus armis. Exin amplecti Regem longo ordine Patres, Promissa aggerere , & testari gaudia factis. Hospitio signatae aedes. Hololerica pendent Stromata, & Attalieo squallent obducta labore; l Lecti auro radiant; instratu tapetia mensis

Picta arte; aurato lucent abacus argento λLecta ministerio series , famulumque manipli Stant prompti ad nutus tanto domus hospite digna est.

XXVI. Jalaphylacium Henetum.

QVin dum seligitur miles, belloque parantur

Instrumenta nouo , Regi Dux impiger urbem Exh: bet & magna ostentat misacula pompa. Amplam aulam subeunt, argento armaria lucena, Iamque soris retinent oculos : sed quod latet intus, Prodiolum est , tantae properant in lumina P . Aurum quis factum enumeret Rad ante metallo

Bis seni inulgent clipei, totidemque coruscant Loricae;λlido rutilantemblemata in auro Spargitur in gemmas visus delapsaque coelo Sydera miratur , paruisque haesisse lapillis. Admoto igniti fulgent adamante pyropi; Candorem baccae radians carbunculusauget; Intendit nitidum protiosus jaspis achatem: Et Gangem breuis arca capit. Cuncta inspicit Heros, Nec capitur, gasisque nihil nisi tumina donat.

46쪽

Dux iactat formatam una callaide lancem, Littera niliaco quam circum plurima ductu Ambit, caeiulco splandens radiosa monili 3 In gemma domina placet, Regemque character Dc tinet, & mentem stud oso aenigmate pascit. Tum Venetus mirabile vas viridante smaragdo Effectum ostentat, pretiumque his vocibus auget. Hoc unum orbis habet, Regis mirabile donum Casiani; fitnii in Patres quod pignus amoris Miserat, & testem dextrae cum Persde iunctae. Tum nomen Cassani Heros, praeclataque gesta Praedicat, & magni Regis se laudibus explet.. Dux tandcm immensas, Naturae Artisque labores, Monitrat opes, satiatque oculos, & vota lacessit, Bisentinae , inquit, cladi super ista fuerunt, Cum Franci expugnant urbem ; Graecoque ruinam Dandalus Imperio , atque fidem fallentibus, infert. Multa super Francis, Veneto super, & Duce; multa ReT rogat; ardoremque parem sub corde volutat.

XXVII.

. rmamentarium.

AT Venetus. Noui Regem ; mens diuite gasa

Non rapitur ; tantisque bonis occlusa cupido est. Nec nos possessa assiciunt; scimusque caduca Victoris spolia , extremamque sequentia palmam, Sint aliae Venetis , queis curam impendimus omnem, Diuitiae; spes & fulcrum, tutelaque regni. Exin magnificas Regem deducit in aedes. Aspectum hinc illinc ornata Palatia claudunt, Atque oculos sibi quodque rapit.Mars regnat in amplis AEdibus, & vastis se totum expandit in aulis, Armorum hic genus omne nitet, spisso ordine fulgent Pariet bus, mensasque onerant, gressumque moran usitati seri pendent arcus , celeresque sagittae, Vorytique leues lucentia spicula ferro ,

Hastaque M longae como crispante sarissae, Et

47쪽

LIBER I.

Et laeula, & telum libitina quod eminus inserti

Appensis rutilanr galeae, cristaeque comantes; Scuta intersulgent , clypeique Vmboue minaces, Thoracesque graues ferro, & mucronibus enses Terrifici,chalybisque acies falcata recutui. Plaudit Rex animo, sensumque hac voce recludit. Et vero, hae dignae Veneto runt robore gala. Turcarum sint diuisae, fulvumque metallum, Sint gemmae; modo Christiadum sit portio ferrum. En meae opes, gladij, venabula , tela, sarissae. Tum plura inspectatMox dextram accommodat ensi, Mox iaculum crispat, quatit inde hastilia tanga , Et Turcam iam menre bibit. Sed in atria ducit Proxima Vendraminus, tormentaque bellica monstrat.

X XIVIII

'Tormenta bellica.FΕtreus hinc aries , libranda hinc machina surgit,

Hine telis batilla ferox; & caetera quondam

Instrumenta necis , patrum euertentia muros. At bombardarum series lato ore minatur,

Tertoremque facit, sileat licet; archa ubi tandem Fulmina prorumpent, dira quam strage loquetur. Nuper id inuen rum stygius procuderat hostis, Tradideratque homini; genus hinc mortale repertum Excolit, & samo parat hinc alimenta furori. Materiam ostentat Venerus, Emlimque periti Artificis, iactatque globos immania tela. Rex silet, at gemitum postquam alto e pectore solui: tFortium, ait, pestis,quis te furor edidit orbi 3 Busirisve quis inuenit num corpora serro

Stemuntur sat multa nisi mors excitet ignes Tartareos, tonitruque Vocet, fulmenque Tonantis 3 Fatum hominis tanti est, ut coelo orcoque petatur sie queritur , pemitque ultra. Se porrigit ample Lata domus , nauesque capit, celeresque triremes.

48쪽

XXIX. P auium fabrica.

HIc grauia irato nectuntur vincula Nereo. Et iuga fluctivagis undis, frenique procellis :Hic maris imperium , hic Venetae laus maxima gentis, Neptunoque Tridens raptus, partaeque Coronae, Albanus stupet admirans. Operae ordine spissis Incumbunt, labor urget opus noctemque diemque. Hinc fabri serrum excudunt ; sonat anchora versa Forcipe , & ingentes rostra armatura carinas. Hi formant proram, & puppim ; conium alter in alas Explicat, & truncae fibricatur brachia naui. Quin ,& scemineis patet ampla industria curis , Vela suunt, telasque parant, ventisque secundis Carbasa &immensis detexta rudentibus aptant. Non aliter, cum Neptuno , super aequora , regni Sors data , & imperio pelagi cessere procellae: Tritones currum aedificant, ei curantque marinos Quadri juges , sormantque rotas, atque unguine lauant: Et grato succinctae ope ri Nereides initant.

XXX.

urramu Insula. SIc Venetus Regem oblectat. Iuuat ire per undas Adriaci, & pidia fluctum sulcare carina.

Muranus medium celebris secat insulapontum, Deliciat Pomona tuae: Palatia surgunt Marmorea , & circum areolis florentibus halant. His postquani Rex visum implet: spectatque liquentes maces Mitrumque fluens, fiammisque subactam Crystallum, & mundum fragilem , & miracula ficta. Postquam epulo recreata fames. His vocibus lusit Vendraminus Regi. Coelum cum lumine Titan Partitur n cdum medio: cum lecta iuneta us

49쪽

29 LIBER I. IAudiat,& studium narranti accommodet ardens :Dic qui te casus, quae te fortuna sequuta est. Cum Turcae obses eras: donec te compede missum, Libertate Deus, regnoque beauit auito. etera nam nostras senat ingens fama per avres.

Finis Libri primi.

LIBER

50쪽

Post varios casias, SC ANDER BEGUS

ab Angelo victore,ad Christianam

fidem conuertitur. s CANDER

SEARCH

MENU NAVIGATION