Tractatus de sensu et auctoritate decretorum Constantiensis concilij sessione quarta et quinta circa potestatem ecclesiasticam editorum cum actis et gestis ad illa spectantibus ... opera et studio d. Emanuelis a Schelstrate

21쪽

el: nebat antiquam doctrinam , ille nouam

h .hi ,1, IT Opinionem defendebat: extollebamus Ge-χὸς absquz neralis Concilij auctoritatem , ille Apo- hies,u.mET. stolicae Sedis potestatem magnopere com- ..i 'bisC mendabat. En loqui valde clare ,subdidien thdibi de x, Auctor, Papa ille, qui voluit cum con-

condition -- ditione sensiim mutare praecise &sa Billic. nixις' se bona fide in Bulla sua declarat, quod

ne for, quel doctrina de 1 uperior1tate Concilii, Cuius

il auoit alipara defensionem antea susceperat , sit ipsius

Uant entrepias . . . . , V A

morite du Con- Valde clare, inquit Auctor , ex Bulla Pu

cellantiquite,& II. rursus adducens, qu a m ea numquam

ν eperire poterit. Dicit enim, Pium H rere , quod primo tenuerit doetisinam an

tiquitatis , id quod Pius nullibi fripsit .

Licet enim fateatur in Bullae Tuebamur antiquam sententiam, ille nouam defendebat: hoc non est dicere, Tuebamur antiqua dominam , ille nouam opinionem dest debat, ut Auctor Gallice vertit: hoc non dions rancienne es asserere; Tuebamur doctrinam antiquia B prenoit'lia, talis, ille nouam sustinebat, mi Auctor ham' desti ho- posteis exponit. Non enim agebat ibi Piusucllς Dpmiψη II de δε princi antiquitatis , sed de si sintentia Cardinalis Iulians, quam umrjs temporibus tenuerat, oe antiquam ar

22쪽

ADLECTOREM. NUIT mouam vocabath; antaquam , quam tem

pore Concili' Basileensis propugnarat; Π - , quam postea amplexus erat, oe in congressu, e quo loquitur Pius III

sustinebat. Priorem itaque vocat antis quam , non quia antiquorium Patrum δε-ctrinam esse credebat , sed quia ante vigin

ti s plures annos eam Cardinalis Iulia nus defenderat: posteriorem vero dicit nouam, non quia contra antiquitatem faciebat , sed quia idem Iulianus eam contra priorem sententiam tenebat.

suod autem hic sit sensis verborum

Pj II , adeo certum es , ut Aucyor errorem Dum agnoueris, ου tu fecunda Tractatus Historici editione, qua Parisise anno I 58F. prodiri, loco horum verborum, Ea loqui valde clare, sequentia adiunxerit: se Scio

se bene , quod mihi obijci possit, per haec

Verba, antiquam sententiam , a Pio II. intelligi opinionem, quam antea sustinue rat, dc antiquam appellabat respectu alterius, quam postea susceperat. Sit ita . ,, Sed hoc non impedit, quo minus cre- , , diderit, eam ipsam opinionem esse absolute antiquam &C. Peruenit ad manus

meas hac Autitoris expositio , postquam se

23쪽

XVIII PRAEFATIO dii electe perius allata annotaueram : re cum sup-R- ponat, Pium H. in Eulla sya Retracitati nis per antiquam sententiam intellexio illam, quam ipsemet antea tenuerat, vιδε-- re non possum , qua ratione , quo fundamento Auc for adiunxerit , id non impediare , quo miniss Pius II. crediderit , eam

ipsam opinionem esse absolute antiquam, eamque plane, quam Antiquitas risimu rat. Hoc enim ut verum sit, debuisset Pius II. contra propriam confitentiam retractasse sententiam antiquitatis ,ri fideles in nouitatis errorem silenter induxisse . cuod quomodo in Auisoris nostri animum incidere potuerit, fateor me ignorare. Pius H. clare mentem suam exponit', i , i.A. , - bens in Bullasea Retractatoriae Romanusta re Pontifex etsi filius est propter regenerati nem, propter dignitatem tamen Pater haribetur: & sicut filiationis causa venerari debet Ecclesiam tamquam Matrem, ita Mpraelationis causa praesertur ei ut Pastor gregi, Princeps populo, Redior familiae.

His enim verbis ipse Auctore fatente

ν,ζ eta piloth, ,, euidenter Pontifex praefertur Ecclesia Pipra i Eei .. Manifeste quoque declarat tentiam su

perioritatis Pontilicia, quando siribit: In ,

24쪽

AD LECTOREM. XIXEcclesia militanti, quae instar triumphantis habet , unus est omnium moderator& arbiter Iesu Christi Vicarius, qui si premam a Deo potestatem sine medio consequitur , & per ordinem in omnem diffundit Ecclesiam, cuius peccata diuino iudicio punienda relinquuntur . Hanc suprema potestatem ex ipse Euangelio ostendit diuinitus Petro collatam , oe haereditario iure in seccessores ipsius Romanos Pontifices derivatam esse. Atque ita, inquit, in hunc usque diem seruatum est, ut qui Romae sederit Antistes rite institutus, perlegitimum electionis tramitem tamquam Aaron vocatus a Domino , hunc omnes

Christianae plebes , omnes populi , Omnes Reges , omnes Clerici , omnes Episcopi tamquam Iesu Christi Vicarium, & Beati Petri Succe rem,Vniuersalis Ecclesiae Caput , ac Rectorem, & Ducem venerati sint.

Enumerat inter fideles illos primitiua E cum Asartyres , qui pro Chrsi nomin asperrimos cruciatus perpesistat, egregios Confisores Episcopos , qui vita, morινus, s doctrina illustres ad cessem glorianta

peruenerunt. Illorum autem sententiano tamquam veneranda Antiquitatis doctri-

25쪽

XX PRAEFATIO. nam errori Easileensium opponit, rogans omnes, ut siquid umquam contra hanc sententiam 'ipserit, id respuerent, atque comtemnerent . Sequimini, inquit, quae:nunc dicimus, & seni niagis, quam iuueni credite, nec priuatum hominem pluris facite, quam Romanum Pontificem: AEneam reijcite , Pium recipite. Uuid clarius , quid sincerius a Pio II dici potuit, aut posterorum memoria consecrari Profitetur magnus ille Pontifex , si ex veneranda Antiquitatis traditione supremam Apostolica Sedis Auctoritatem defendendam susiepss, s de ea rursus his verbis finem dicem di facis: Haec nostra sententia est, hoc Credimus, & profitemur: haec iam senes , dc in Apostolatus apice constituti pro Veritate afferimus.

. Atque hac susciant pauca ex multis , ut si quis ex lectione Tractatus Hissorici praoccupatus sit ,' praeiudicijs laboret, ijs liberetur, dum mirit, Tractatum illum factis inniti, quibus contradicere licet Nemo quidem dubitat, quin, quod semel factum est, infectum fieri nequeat sed nomo quoque ignorat, quin facta aliter pro- poni possint, quam re ipsa contigerunt. Hoc

26쪽

AD LECΤΟREM. XXInon in tribus dumtaxat superius relatis , sed in omnibus ferme factis ab Auctore emhibitis accidisse probarem si integrum eius Tractatum Historicum , ου non partem potius aliquam examinandam sistensi sem. Verum cum flum ea, qua ad Comcilium Constantiensi spectant , s ab Amritore a capite a a. usque ad caput 26. contra me siripta sunt , elucidare decreuerim, finem Praefationi imponam, re quamgrmtiiter ab Auctore circa partem illam erra

tum sit , in ipsius operis decursu

latius ostendam.

27쪽

Imprimatur, si videbitur Reuerendissimo Patri Magistro Sacri Palatij Apostolici. I. de Angelis Archiepis. Vrbis. Vicester.

- . Imprimatur

F. Dominicus Maria Puteobonellus Sacri Apostolici Palatij M agister.

IVID Reuerendissimi Magistri Sacri Palatii Apostolici . Domianici Mariae Puteobonelli attente perlegi librum, cui titulus est: Tractatus de Sensii & Auctoritate Decretorum Constantiensis Concilij Sessione Quarta & Quinta circa Potestatem Ecelesiasticam editorum , cum Aetis &Gestis ad illa spectantibus, de ex MM. SS. Italicis , Germanicis , a Gallicis nunc primum in lucem erutis, opera ac studio D. Emanuelis A Scheistrate S. T. D. Bibliothecae Vaticanae Praefecti &c. d quo non mod) quidquid a Fide aut a bonis moribus absonum est, arceri perspexi, verum etiam plurima ad solidae doctrinae oe sincerae veritatis fulcimentum tanquam ex pleno eruditionis thesaurosuppeditari agnoui. Itaque O Upis dignissisum . o necessarium ad communem utilitatem Opus esse censeo. Ex Collegio de Propaganda Fide bac die I 2. Iuli, I 631. i . o. ci . - e: ii in ia,' ι 'is.

Ioannes Pastritius S. T. D. & Polemieae Theologiae tu eodem Collegio Lector .

28쪽

Rerum ad Decreta Constantiensia, eorump- i t Sensem Auctoritatemi specta Dum . si ι Τ Constantiensis Concili, Historiam a sua origine repeterent Actorum ipsius

Compila res , notare con

sueuerunt, quod ex Pisano coeperit, Pisanum vero Concilium ortum habuerit ex horrendo Schismate, quod sequenti occasione inconsutilem Christi tunicam, id est Ecclesiam , dilacerauit. Clemens Quintus ex Archiepiscopo Bur- 1 61. degalensi in Romanum Pontificem eligitur, qui pro suo in Nationem Gallicanam amore Sedem Apostolicam Auenionem itranstulit, ubi plusquam 7o. annis sub v rq s Pontificibus permansit. Gxegorius XI, hortante etiam S. Cassia- ,osirina Senensi ad Urbem rediit, reque,a . Rix 'Martii Romae fatis functo, Cardinales ad instantiam plebis Papam Italum petentis elegerunt 84 Aprilis Archiepiscopum Ba-

29쪽

chi vi rensem , qui se Urbanum H. nominauit. Si Cardinales vero Galli , cum tribus Italis, asserentes eum per metum electum, Fun-s.ν . dis conueniunt, & 23. Septembris Robe tum ex Comitibus Gebennensibus elegerunt in Pontificem , qui Clementis Septimi nomen assiimpsit , & Cathedram rursus Auenionem transferre conatus est .

Ex pluribus M. SS. Codd. Bibliothecae Vaticanae, & Actis Pisani Concilij editis Tomo. 6. Spicilegiorum Lucae d'Acherij , &Tomo XI. Conciliorum Philippi Labbei

Ex horum duorum electione ortum habuit magnum horrendum Schisma cui nullum simile fuit , neque temporis diuturnitate, neque causis & rei dubieta- . 1 re, neque Regnorum oc Prouinciarum diuisione. Clementi enim Septimo adhaese runt omnes Galliae ab Alpibus inclusiue usque ad Belgium & Oceanum Britannia Cum , Scotia, Hispania cum Insulis eidem subditis, Cyprus, Rhodus, & Ianua. V '. bano autem paruerunt reliqua Regna &Prouinciae, Italia nimirum cum suis Insu-

30쪽

Philippi Labbei, & plusquam sex Manu- cet

scriptis Bibliothecae Vaticanae Codicibus. δῆλῆ Mortuo Romae Vrbano Sexto, a Cadidinalibus istius Obedientiae quarto Nonas Novembris electus est in eius locum Bonifacius Nonus, Cui anno Issoq. successit δες Innocentius Septimus, qui Una cum Ca dinalibus in Conclaui existentibus sese iuramento adstrinxerat ad cedendum Papa- . tui, quoties alterius Obedientiae Pontifex idem faceret. Quod iuramentum praestitit quoque Innocentij successor Gregorius XII. Anno I 4o6. Mense Decembris in δεφε Pontificem electus, sicut & praestiterat , uenione Petrus de Luna Benedictus XIII. in Ulementis Septimi successorem,anno

13sq. substitutus. Ex Actis Pisani Comcilii , Leonardo Aretino, & Theodorico

Niem Scriptoribus contemporaneis. Gregorio XII. & Benedicto XIII. promis , os. sonem cedendi Pontificatui non adiimplentibus , Cardinales utriusque Obedientiae ab ijs recesserunt, & duos illos de P patu contendentes ad Concilium pro eratirpatione Schismatis, & unione Ecclesiae anno sequenti habendum euocarunt. Ex

Actis Pisani Concilii Tomo 6. Spicilegis