Castruccii Bonamici Commentariorum de bello Italico

61쪽

Lisac TERTIUM. 33 incommoda valetudo multo jam dies

longe a castris tenebat, rei magnitudine commotus in castra venerat, ut

praelio interesset Castella, quae erant ab illis posita locis opportuniS, Ostri, multis utrinque vulneratis, atque interfectis, expugnant, in iisque ex pugnandis nocturnum Omne tempus consumitur. Prima luce in ipsas i rumpunt munitiones , exuperatisque aggeribus ad fossas perveniunt, quarum tametsi quanta esset altitudo nostri nondum duces perspexerant, ne sarmenta quidem, quibus eae inplerentur, comportari per equites jus serant, tamen earum dissicilis imp

ditusque transitus ardentes studio mgnandi milites, praesertim Gallos, adeo non tenuit, ut sese in eas audacissime demitterent, ibique pars magna militum aut consessa telis, quae re E e

62쪽

3 DE BELLO IΤALICO, berrima accidebant ex tormentis ad summa fossarum labra constitutis, aut inductis hausta aquis interiit. Sed nihil ea re nostri commoti per Oacervata suorum corpora transgress insuperioribus locis consistunt jamque Aramburus hostium munitione potitus viginti in ea, o sex collocata to menta occupaverat qui quidem, si in ipso statim negotio consilium capiens erepta hostibus tormenta in ipsorum perniciem hostium vertisset, iisque perturbatis, spatium nostris dedisset confirmandi sese, accersendique equitatus, qui auxilio laborantibus a

cura eret, maximum certe ad victoriam

momentum attulisset; neque ipse forsitan multis postea vulneribus conse ctus in potestatem Austriacorum V nisset. Eodem tempore, α, quae in medix erant racie , mi panorum O

63쪽

L1BE TERTIUS. 33hortes Castellum quoddam hostium egregie munitum , atque defensum, quanquam pius repulsi, tamen ad

extremum, redintegratis Viribus , ex pugnaverant; eodem impetu, eademque suorum atque hostium actura, neque minus explorata victoriae spe a sinistro cornu Gagius irruperat, neque multum aberat, quin totis A striaci castris expellerentur: cum l. Eugenianae alae dracones opportunis

sim summissi tanta vi in Gallos i Iuerunt, ut, qui incredibilem a principio virtutem praestiterant, improvise

eorum incursi adeo exterrerentur, ut omnes protinus, turbatis ordinibus,

equitatus subsidium nequicquam

implorantes terga Verterent, praeoccue patisque animis an quodam terrore, non ducum cohortationes, non preces

exaudirent ipseque Malibojus, duri', Eo equo

64쪽

36 DE BELLO ITALICO, equo dimissis, fugientes increpat, cgladium intentans retinere conatur, reliquorum fuga, dc tumultu abre plus pedem referre cogeretur. Quo feroces successit Austriaci milites, equutesque non negligendam sibi occasi nem existimaverunt, profligatis Galblis , confertisssimo omnes agmine in Hispanos impetum fecerunt. At GDgius ubi sugere Gallos, trepidare suos, seque urgeri a fronte, nudari a dextra vidit, de Belgarum, atque Hispanorum Praetorianorum cohortes, quubus maxime confidebat, omnibus f re ducibus aut vulneratis, aut occisis sustinere se diutius non posse, Veri tus, ne omni circumventus deleretur exercitus, sensim cedendo furorem repressit Austriacorum, seseque ad oppiadum satis, ut in trepida re, qui et recepit Biduo post cum nominatim ratio

65쪽

Lissi TERTIUM 37tio consecta esset, qui numerus ex nostris fuisset eorum, qui capti ab hostibus, Qvulnerati essent, de item,

qui in acie cecidissent captorum inmma reperta est laccccxv. Vulne ratorum iv. millia dc cccclx , occisbrum iii millia .ccxx. quo in numero ex Gallis comes Brostellius praefectus abrum, quesque essarias, ex Hispanis Duccaesius, Romerius legati fuerunt, fortissimi viri. Virtius Helvetius de Neap. exercitu castrorum praesectus contrucidat corpore captu Sest. Atque hoc praesto satis constat excellentis11mam virtutem militum fuisse, insigni autem primorum ducum imperitia accidisse, ut secluseequitatu, quod unum est in praesiis

maxime necessatium, latera nudarentur, nullumque subsidium esset, quod summitti posset, ignorataque ossarum altib

66쪽

, DE BELLO ITALICO,

altitudine, maximum ex loci iniqui tale detrimentum caperetur fugaque propterea δε catales militum, in totius rei perturbatio fieret.

Hac victoria sublati Austriaci tametsi ad iii millia ceciderant , multo

tamen erant alacriores ad continendos hostes, quos magno cum detrimento repulerant, omnibusque modis huic maxime rei studebant, ut pabulatione, commeatuque prohiberentur. Nostris autem praeter Cremensem , dc Laudensem agrum, non regio, adiutusve erat ullus reliquus ad copiam rerum necessariarum. Quibus ne ii

tercluderentur, implicatique haererent, Malibojus , agiusque paucis a Placentino praelio diebus , Castellarenticum circiter iv. hominum millibus Placentiae relicto, ut Oppidum , eoque belli collatum apparatum , qui

erat

67쪽

L1AE TERTIUS. 'erat maximus, tueretur , copias ipsi suas Padum transjecerant , intraque Lambrum, Adduam e amneS mu' nitis sui vim ripis , constituerant,

ad Codoneum e Philippus progres

sus suum ibi praetorium constituerat. Sardiniae Rex , post imperatas Novensibus pecunias, longo erat intervallo alibiuum insecutus, atque in magis magisci' exploratam spem futurorum post Placentinum praelium ingressus, facto ad Parpanesum in Ddo ponte, suoque tandcm cum Gemmanorum opus exercitu conjuncto, ad nostri exercitus reliquias delendas accesserat , eratque utriusque exercitus imperator appellatus summa omni una laetitia , Subalpinorum , clim ab Rege suo ita peratoriam ex Ormacicn- si foedere susceptam dignitatem ratu'libantur, meimanorum ejus

modi

68쪽

modi copiarum conjunctiones Sardiniensis denique in bello animum nudari existimabant. At apud Borbonios adversa erant, plenaque perturbationis, moestitiae omnia. Infirmitas Virium, loci amgustia, commeatuum inopia, magna in ducibus discordia, in militibus d speratio, parum in omnibus animi, nihil consilii ut autem a principio belli aliud ex alio peccare non destiterant, sic pravis consiliis ne adve s deesset fortuna , si aliis calamit,

te cumulabantur. Nam tanta mimna

rum varietate jactatis accessit inopina tum subit malum, omnium*1e D

Post Placentinam enim pugnam tertio .vigesimo die mortem repente

obiit Philippus is, qui primus in Boseboniam familiam Hispaniae regnum im

69쪽

cto commercio , suseeptisque bellis, senescentem prope sub Austriacis Regubus Hispanorum industriam , atque

Virtutem esse commotam. Erat militarium facinorum cupidissimus rex, S , grande ad bella incitamentum, accesserat uxor altera, quae sive Parmam patriam sitam servire Austriacis, sive liberos, quos ex rege susceperat, privatos vivere indignaretur , Omnia certe stiperiore Italico bello moverat,d praesenti movebat, utque belli u- re Carolum Neapolis, ac Siciliae r gem tunc fecerat, ita nunc aliquod in Cisalpina Gallia regnum quaerere Philippo conabatur. Sed novo sub Hispaniae Rege nova, ut plerumque sit, inibantur consilia; quanquam vetera displicebant , nondum tamen Va coaluerant, meque dum regni

70쪽

L DE BELLO ITALICO, artibus, regnandique magistris assueverat Philippi successor Ferdinandus, ex priore filius uxore, eademque Sardihiae Regis sorore. Interea novercam Ferdiunandus verbis conseiatur amantissimis, datque ad Philippum fratrem iteras, va bonum illum animum habere juberent, Omniaque aeque ab se fore parata dicerent, atque erant a Patre. Facta haec esse pro tempore nonnulli

interpretabantur , ne metu perterrita mutationis noverca cum omnibus Opibus ex Hispania sese proriperet, neVe Gallorum amicitiae rate confisus exercitum, summumque in Italia imp rium arriperet. Sed in luctu acerbiLsimo ne e Elysae tantum erat consilii, neci' Philippo animi, ut difficillimam, gravimmamque rem aude rent de tanta est in Ferdinando' ge morum probitas, ut ab omni L