장음표시 사용
21쪽
, , . 'Vod autem aqua habeat tumorem, & aece 'dat ad rotu itatem, sic patet. Ponatur si- gnum in littor maris, & exeat nauis a pomiu, & in tantum elongetur , quod oculus existentis iuxta pedem mali non possit videre fi num, itante vero naui oculus eiusdcm exilientis in summitate mali bene videbit signum illud. Sed oculus existentis iuxta pedem mali,melius deberet videre signum, B a quam
22쪽
quam qui est in summitate mali, sicut patet per lineas ductas ab utroque ad signum. Et nulla alia huius rei causa est, quam tumor aquae . Excludantur enim omnia alia impedimenta, sicut nebulae & vapores ascendentes. Item,cum aqua sit corpus homogeneum, totum cum partibus eiusdem erit rationis, sed partes aquae sicut in guttulis & roribus herbarum accidit) rotundam naturaliter appetunt formam, ergo &totum, cuius sunt par.
Homogeneum,eiusdem generis σ natura,ex Graeο δρο- σ.Terra autem o aqua globum vnum consituunt,quarum dubitatum est aliquando utra maior ester. Quidam aquam putauerunt, sed si non μαιunt,qui nuper orbem lustrauerut descrιpseruntque, terra quam aqua facies maior est, quod o Nonius noster monηιt.
mundi, immobilemque consistere.
OVod aurem terra sit in medio firmamenti si-
ta,sic patet. Existentibus in superficie terrae, stellς apparent eiusdem quantitatis, siue sint in medio csti, siue iuxta ortum, siue iuxta Occ
23쪽
sum ,& hoc ideo, quia aequaliter terra distat ab eis.
St. n.terra magis accederet ad firmamentum in una parte quam in alia, sequeretur quod ali u sexistens
in illa parte sup rficiei terrae, quae magis accederet ad firmamentum, non Uideret celi medietatem. Sed hoc est contra Ptolemhui& omnes Philosophos, licentes, ubicuqueexiliatho , sex signa ei oriuntur, ει sex occidui & medietas csti semper apparet ei,medietas vero occultatur. Illud item est signum,quod terra sit tanquam centrum & punctus respectu firmamenti, quia si terra esset alicuius quantitatis respectu firmamenti, non contingeret medietatem csti videri. . Item si intelligatur superficies plana super centrum terrae, diuidens eam in duo aequalia, & ipsum per consequens firma metum. Occultus igitur existens in terrae centro videret meoietate Rii, & idem existens in superficie ter
dietatem .Ex his colligitur,u, insesibilis est qualitas terra quς esta superficie ad cetru , S sconsequens qualitas totius terrae insensibilis est respectu firmameti.
24쪽
Dicit etiam Alfraganus, minima stellarum sirxarum visu mutabili ri nator est tota terra, sed ip-- D itella, respcetu totius firmamenta ,est sicut punctus& centrum, missio igitur sortius terra est punctus respectu firmamenti . cum sit minor ea. Quod Mem tetra m medio omnium teneatur immobiliter,cum iit summe grauis, sic persuadere vidcitur eius grauitas. Omne graue naturaliter tendit ad centrum. Centrum quidem punctus in medio firmamenti. Terra igitur cum sit summe grauis, ad punctum illum naturaliter tendit. Item,quicquid a medio mouetiar,versus circunserentiam gli ascendit,terra a medio mouetur, igitur
ascendit,quod pro impossibili relinquitur.
Totius autem orbis terrae ambitus, au thoritate Ambro iij, Theodosii, Macrobii, &Erato - sthenisphilosopho
tinere dis finitur, unicuiq; quidem 36o partium Zo diaci 7oo. stadia deputan do. Sumpto .n .astro labio, vel quadrante in sicliatar' noctis claritat , per Vtrunque med jesimi foramen, polo perspecto notetur graduum multitudo, in qua steterit medicii num. Deinde procedat cosmimetra directe verIus septentrionum a meridie, donec in alte-
25쪽
in alterius noctis claritate,vim ut prius polo, statu rit altius uno gradu mediclinium. Post hoc menturetur huius itineris spatium,& inuenientur 79Ο. sta' dia . Dς inde datis unicuique . 6o.graduum tot sta dijs,terient orbis ambitus inuentus erit. Ex his autem, iuxta circuli & diametri regulam 'diameter terra: sic inueniri poterit. Aufer vigesimam secundam partem de circuitu terrae ,& remanentis tertia pars, hoc eit 8o i 8 I. stadia & semis, &tertia pars unius stadij erit terreni orbis diameter siue spissitudo. Ambrosius Theodosius Macrobius hic unieus est orator, Macrobius scilicet ille, qui scripsit Sature ausi libros commentaria in Somutis Sιrpionis, in quoru libro primo illa inuenies de re a ambitu ex Eratosthene. Eratosthenιs porro huius scripta Sacro Bosus an viderit nesbi', qua sit ad nos pervenissent iu-
26쪽
abet Cleomedes libro primo. Huιus certe vel folius auctoritas magni esse momenti det, quod Eratosthenis rationes, Odemonratione adducat. Ptolomaus
post Eratosthenem fuit qui pro fieptingentis quingeta tantum Radia terrestris meridiani tribuit νni esIedis meridiani gradui. Ita incoperta est terra magnitudo propter metiendi di cultate,stu illius me suram terra,vt Eratonhenes , ct ali, seu mari, vi Posidonius,eode Cleomede auctore,inire velis. Qui avem bιc ambitus terra vulgo dicitur, no solius et terra, sed terra ct aqua simul qus unam ambo dicta fluxit Jbaram contiituere. Csterum de mensuris hos fecerunt geometrs versiculos,memoriae gratia. Quatuor ex granis digitus componitur unus.
Est quater in palmo digi'us, quater in pede palmus. Quinque pedes passum faciunt, passus quoque c8tu. Uiginti quinque stadium dant, sed milιare
Octo dabunt Radia,duplicatam dat tibi leueam. Leuca tame Gallicum vocabulu,quo O Hispani utuntur,non duo miliaria,sed unum latum O dι midium d est,mille o quingentos passus conranere desinitur ab Ammiano marcellino lib. I DO I6. σ1ornandi in Gothicis.Porro rationem certam cuιusvis ambitus circuli ad suum diametrum geometra haud dum potuerunt demonRrare . Acc pitur tinmeu interim pro vera vulgol, tripla fiesquiseptima, quom o se habent, a 2.ad 7. atque ita versiculi hi ex diametro peripheriam O contra, ex illa diam tru cui uis circuli minimo negotio linuemre docet. circuitus circi per septem mAltiplicetur.
27쪽
Vigintique duo productum deinde fecuto
Hinc numerus quotiens qui duatur, est diametrus, Si per vigintiduo multιplices diametrum. Per septemque seces numerum Ayui prodist inde , circaitum circi quotiens numerus tibi redit.
De circulis, ex quibus sphaera materialiseomponitur,& illa lupercilestis, quae per illam imaginatur,componi intelligitur. Orum autem circulorum quidam sunt maiores,quidam minores, ut sensui patet. Maior autem circulus in sphaera dicitur, qui descriptus in superficie sphaerae super eius centrum diuidit sphaeram in duo aequalia , Μinor vero , qui descriptus in superficie sphaerae eam non diuidit in duo aequalia,sed in portiones inaequales. Inter circulos vero maiores,
primo dicedum est de aequinoctiali .
28쪽
EST igitur a quinoctialis circusus quidam, diutis
densi phaeram in duo aequalia, secundum qualibet sui partem aeque distans ab utroque polo . Et dicitur aequinoctialis, quoniam quando Sol transit per illum quod est bis in anno, in principio Arietis, scilicet,&in μ'
principio Librar) est aequinoctis in in uni Uersa terra , unde e-
quia adaequat dienis i γά l' artificialem inciti . I I
Et dicitur cingulus ' I IPrimi motus. Vnde I
ius primi mobilis, hoc est,nonae sphaerae, siue csti v timi,qui est ab oriente per occidentem, rediens ite rum in orientem, qui etiam dicitur motus rationalis , ad similitudinem motus rationis, qui est in microcosmo, id est, in homine, scilicet quando fit con sideratio a creatore per creaturas in .creatorem, ibi sedendo. Secundus motus est firmamenti,& planetarum, contrarius huic, ab Occidente per orientem iterum rediens in occidentem, Qui motus dicitur irrationalis siue sensi, alis, ad similitudinem motus macrocosmi, qui cit a corruptibilibus ad creatorem,iterum rediens ad corruptibilia. Dicitur ergo cinguulus p pimi motus, quia cingit, siue diuidit primum mobile,
29쪽
enobile,lcilicet, sphan am nonam in duo aequalia, a que distetnsa polis mundi. Vnde notandum, quod polus mundi, qui nobis semper apparet, dicitur polus septentrionalis arcticus uel Borealis. Septentrionalis dicitur a septentrione, hoc est, a maiori ursa, qui dicitur a septem & trion, quod est bos, quia septem stellae,quae sunt in ursa,tarde mouentur ad modum bouis,cum lint propinquae polo.Vel dicuntur illς septem stellae septentriones,quasi septem terio- . Nes,eo quod terunt partes circa polum. Aristicus quidem dicitur ab 'αρ Tor,quod est ursa. Est enim iuxta maiorem ursam. -
Iuxta maiorem ursani. Quidam libri habent, iuxta mι nor m vi fim. Nam Ῥsdetur hic auctor ursam, quae Nu Io maior dicitur,minorem Nocare. cctsule de hoc Vitruvium, Hyέinium, Gellium, si quid
habent certi . Borealis uero dicitur quia est in illa parte aqua uenit Boreas. Polus uero oppositus dii itur antarcticus,qua ii contra arcticum, politus,dicitur& meridionalis,quia ex parte meridiei cst, dicitur etiam australis,quia est in i ta parte a qua uenit auster. Ista igitur duo puncta in firmamento stabilia. dicuntur poli mundi, quia sphaera axem termintini, & ad illos uoluitur mundus, quorum unus semper nobis apparet, reliquUs uero sum per occultatur.Vnde Virgilius in primo Georg. Hic uertex nobis semper sublimis, at istum , Sub pedibus Styx atra uidet manesque profundi.
30쪽
EST alius circulus in sphaera,qui intersecat aequi
noctialem, & intersecatur ab eodem in duas partes aequales,& Vna eius medietas declinat versus septentrionem,alia Versus austrum. Et dici tur ille circulus Zodiacus a lοέ quod est vita, quia se cundum motum planetarum sub illo est omnis vita in rebus inferioribus. Vel dicitur a ζω λον quod est animal, quia cum diuidatur in I 2. partes aequales, quaelibet pars appellatur signum, & nomen habet speciale a nomine alicuius animalis, propter proprietatem aliquam conuenientem tam ipsi,quam animali. Vel propter dispositionem stellarum fixarum in illis partibus ad modum huiusmodi animalium.Iste vero circulus latine dicitur signifer, quia seri signa, vel quia diuiditur in ea. Ab Aristotele vero in lib. 2 .de genera tione S corruptione,dicitur circulus obliquus,ubi dicit, quod secundum accessum & receia sum Solis in circulo obliquo fiunt generationes &corruptiones in rebus inferioribus. Nomina autem signorum, ordinatio,& numerus in his patet versibus: Sunt Aries,Taurus,Gemini,Cancer,Leo, Virgo. Libraque, Scorpius, Arcitenens,Caper, AmphOra,Pisces. Quodlibet autem signum diuiditur in 3 o. gradus. Vnde patet,quod in toto Zodiaco sunt 36o. gratius. Secundum autem Astronomos iterum quilibet gradus diuiditur in 6o.minuta, quodlibet minu