Disputationem politicam de jure belli ex publicis praecipuè praelectionibus ... Hermanni Conringi ... conscriptam publico examini subjicit Christian. Frideric. Stillen Soltquellensis Marchiacus ..

21쪽

mine peti. Verius autem omnino est, quod talis patientia,

qua m Christus 1 nobis exigit, non sere sit ultra naturalis juris obligationem extensa. Jubemur nempe in Evangelio proximum amare juxta nos ipsos non prae nobis ipsis 1 imo ubi par malum imminet, non vetamur nobis potius quam aliis consulere. XL. Dieat sorte aliquis , etiam si melim bonum praeserta

possim bono proximi, hoe ramen locum non habere in bornis inaequalJbas : quam vitam mihi potius deserendam, quam ut permittam, invasorem inciderem perpetuam das ninationem. Sed respondemus, quod scope etiam is, qui impetitur, opus habeat tempore ad poenitentiam . & ipsi quoque aggressori ante mortem spatium superesse possit ad poenitentiam. Deinde si qui, ex mera nequitia vitae meae insidiatur, de nequiter nolens desistere in periculum ani mae se conjiciat, non teneor ego nequitiae illi vitam meam exponere, sed possum per moderamen inculpatae tutelae aggressorem repellere.

Certe Apostolorum aliqui ad ultimum usque tempus, Christo vidente & sciente , iter fecerunt armati gladio, quod dc alii Galilaei e patria urbem Hierosolymam versus Properantes , ob infestas latronibus vias factitarunt. Idem Essenos innocentissi mos homines fecisse, prodit Josephus. Studebant autem Essent, ut vitae puritate, religione, iuris que tum divini tum humani observatione se conspicum

Ler. l. L. miserear. c. . Cieero recte dicit, gia tot Dabere certe non liceret ,si ura nudo tam licem.

22쪽

ge veniant, aut legem laetant. Nam quod Christus oro ri micis atque impiis est mortuus id non fecit ex teste

C A P. II.

autem helli defensi vi natura , pergendum nobisest ad bellum otiansivum. Hoe ver nidi mi pontanea illatio damni armata. M autem & hoe Draii genus aliud privatum aliud publicum, ac proinde se. Dium in utriusque jura est inquirendum. Igitur primo mis aium bellum ostensivum an velatum sit, sive permissum,

23쪽

an vero & mandatum sit, merito quaesieris. carerum lure

naturae mandatum non esse,videtur omnibus pene gentibus

moratioribus placuiss), ut pote quae in suis Rebusp. per leges civiles bella ejusmodi prohibuerint. Morariotes in quam gentes probibuerunt : omnes enim idem lectile sal. sum est. Re autem ipsa item hinc patet, quoniam societas civilis sibi non potest constare bello illo privato promiscue admisso. Societas autem civilis est ex naturae instinctu salati m hy pothe lice.Observa tu m hoc ipsum est accurate in lege

civili Romana. Etiamsi enim inculpatae tutelae moderatio fuerit licita, offensio tamen nunquam jure illo civili fuit permissa. Inculpatae sane tutelae moderatio, in his potissi mueonsistit, ut repercussio fiat I. non ulciscendi sed propululandi injurIam causa l. s. adi. Aquiliam. a. in continenti laborante adhue maleficio I. I. C. quando lic at uxicuique ne Dd. i. g. eum igitur f. de vi se vi arm. l. a ses. Quid L Corn. de Sicariis. &3. denique similibus si armis fiat, d. l. s. ad L. Aquiliam ct eum igitur. Eam tamen armorum similitudinem & paritatem Geometrica potius quam Arithmetica proportione aestina amus, habito diligenti omnium citacumstantiarum respectu, quas JCtus enumerat in I. aut acta depoenas. Quod si quis vero inculpatae tutelae moderatiaonem excedat, illi iure civili Romano poena est dicta, etsi non poena homicidii vel vulneris ordinaria. XLV. Caeterum de bello offensi vo publico respiciendae non tam leges aliquae civiles sunt quam jura gentium. Si autem respiciamus gentium leges , tum omnino fatendum suerit, quod hoc jure bellum offensivum saltem liceat gerere. Ubi notandam, aevo veteri Romanorum creditum

fuisse,jure gentium omne bellum publicum licitum, modo esset solenne. Hac sane de causa etiam Romanis ipsis con siit

24쪽

stitutitan siit, ut quis solenni bello eaptas lare s

dum eum orim; 4 ; a is μ' ηδ wm post conditum muri. ἡ ΦRγω fuit numerus, idque

vehementer falluntur. Multa enim gent

q. de ver paulo sunt probiores,non temere exponi curare L . . - JG uoisς- . Secundum quas nos quoq; bella os Hacaaminabimus. Usque veto adeo discrimen illud O nul m & naturalis circa bella publica clarissimum, . . 'I p Ixς- olim Romannus suum taetale institu. Qialeque quotquot sunt paulo probiores soleant ς 'buli justificas belli sui causas orbi manifestas red. ' . h β igitur etiam non ex consuetudine hominum, D'turalis juris principiis in belli hujus offensi vir plici iussit iam inquiremus. Prius vero hoc quam aga m . observandum est obiter, cum vox principii sit πολυμ, α interdum quidem denotetidem, quod alias cata.

25쪽

sam dicimus , interdum autem oceasionem duntaxat aut is nitium , quae , causa ipsa plurimum differt,in disceptatione utuntur de justificis belli alicujus causis non ad quaevis prin. cipia respiciendum esse , sed ad illa demum quae etsi scaepe in

vulgus lateant, reapse tamen homines ad bella OGnsive gerenda solent per movere. Et sane videas nonnullos caspiare quasi occasiones bellandi aut ex aut cupidine dominandi, vel rapiendi aliena. Quem sua animum solent tamen in suis quae vocant Manifestis dissimulare, di suco

virtutis tegere.

Horum porro publicor nomo si vorum bellorum a ia suscipiuntur vindicandi injuriim ergo, alia autem poten tiae dc divitiarum augendarum e usa. Qaae profecto plu'rimum dii runt, ac proinde de h s & illis seorsim agendum fuerat. Nos vero primum de posterioris belli genete tracta

bimus.

X LII X. l

Et hominum mores quidem spectantes merito dixeriamus , bella plaeraque salti in illorum, qui armis magnum si hi imperium aequisiverunt, vel potentiae vel opum cau ageri solere. De ipsorum Romanorum bellis jam olim tales sane saerunt querelae. Hinc Mithridates t Romanis cum va. riombi . Populo Regiιm cuncturena se vetus bestandi ea sest, cVI prosen a imperii se divitiarum. Galgacus apud Taeitum appellat Romanos e raptores orbis,quisostquam cum a vastantibus deficere terrae , or mare feriraotur. Si locuples est hostu, avari , spauper ambitiosi, qVos non o. riens non occidens fatisυerit. Fatetur hoc ipsum Petroniam homo Romanus inquiensa

26쪽

bella . maii

. . XLIX. Vitiatum tali, ' φ' , num eaptatio di.

tionem divitiarum 'μ ζψmnino gloria capta.

nec vera gloria parari potest qui se uim zse , urita

ἀλt, quae ιnnituntur aliis verε iustis rationibus.

Princi

vem punire volenti, dixit, nescire se, quo iure possitpmnas

in id, quod movit Alexander Ma

gnus adversiis Persias multiplici laboravit iniquitate τ non

z: ς iiivd lxiiii Mirum bellum omne civile, & possetiam ea parte Gallicum.

27쪽

LI. Fortassis tamen pro illorum bellorum iustitia adstruietas a possit facere illa , qua eiusmodi bella frequentissime prosequitur ipse Deus, felicitas. Et vero illa felicitas sce penumero ordinarium modum longE excedit, & miraculi plurimum habet, ut non possis illam vi humanae aut pruadentiae aut virtuti aut viribas etiam attribuere. Talia D runt certe Alexandri Magni bella , quae nonnisi gloriae ina nis cc solius imperii ergo esse instituta,& tamen inusitata se licitate fluxisse, negari non potest. Agnoscimus sane de virtutem generosam Alexandri & militarem prudentiam, permulta tamen ab eo sunt perquam imprudenter gesta nihilominus selicissimo successu. Nee vero Plutarchus te mere rerum Alexandri gnaro persuaserit contrarium , etsi elegans sit eius libellus de Fortuna Alexandri. Si sane quis legat Curtium, non poterit satis mirari, frequentissimae te' metitati & imprudentiae Alexandri perpetuam tamen is tunam comitem quasi incessisse. Omnis autem illa selicitas non sorte sortuna evenit quae enim talia sunt raro ac

cidunt sed vere secundante omnia summo numine : id quod ipse αγρο Machiavellus coactus suit fateri. Et ve ro divinam providentiam in Alexandri rebus etiam ex ipsis propbetiis, quae manifesto omnia aliquot seculis in te prae dixere, liquido est cognoscere. Quae in Alexandri vero bellis eadem licet etiam in aliis bellis coeteroquin iniquis infinitis perspicere, si modo animum attenderis. Suffccearit utiq; saltima amerianis res gestas bellicas examinare. 0. .. ςxbo torto quis dicere, quoniam Deus haee bella tam felici beat successa, illa etiam D o probari, atque adeto ς' . . Lis. V Arum enim vero hoc argumentum est nullius Pon

detis.

28쪽

feris 'mendum enim quidem est mn C, H r Mpςnumero talia bella tritis , 4 α ' V Vm O. M. solere

rius. Aristotcio 1. P f. s. hoe argumentum addu

o cita

29쪽

cit, dc olim quidem in frequentissimo suit ore. Hoe sane est

quod dixerunt Cimbri populi e Jutia oriundi r omnia sunt

virorum Lortrum. Uerum neque hoe argumentum est ullius

momenti, non enim haec est vera virtus. Et quanquam ita locuti sint gentiles,tamen ne tum quidem temporis pru dentiores in id consenserunt. Praeter haec duo au te non vid

mu quicquam,vel in speciem afferri posse pro talibus bellis. LIV. Iam ad reliqua bella, quae inferuntur ob iniuriam vindicandam Haec vero iterum sunt diversi generis:alia enim ge' runtur ob propriam iniuriam, alia ob alienam. Propria in

iuria est . quae ipsi Rei p. nostrae insertur ; Aliena iterum postest esse varia, alia nempe insertur amicis aut sociis , alia est quae infertur Deo & generi humano. Injuria Deo in fertur & generi humano , quando populus aliquis est plane efferus , dc contemtor Dri ac naturalis iuris. Et vero sunt gentes integrae, sunt & Reges aut Principes nonnulli tam efferis moribus. De his igitur bellis itidem agendum est: Et primo quidem agemus de bello, quod suscipitur ad vin dicandam injuriam Deo vel naturali juri illatam. LV.

Sciendum igitur est Regibus, & qui par Regibus ius

obtinent, si in auxilium ab aliis vocati fuerint) jus esse poenas poscendi non tantum ob iniurias in se aut subditos aut soci os amicosque commissas, sed & obeas, per qu s ge. nus humanum impnaniter violatur. Etenim tanto honestius videtur esse alienas iniurias vindicare, quato in propriis ina gis metuendum est , ne quis doloris sui sensu aut modum excedat,aut certe animum afficiat. Hoc nomine sane Hersculem conspicuum apud antiquo, fuisse , dicit G totius: quod scilicet tyrannis liberarit multas tetras, quas ut Sene ς de eo loquitur) transiit non concupiscendo, sed vιnd n

30쪽

ά . tamen hoc adductum exemplum plus falsi quam veri habet. LUI.. λ vero, quod dubitemus, quin quodammodo

ivlla sint bella in eos, qui in ipsos suos parentes sunt m pii, quales Sogd iani erant, antequam Alexander eos ha r c feriis talem dedocuerat. de ra. Alex. Idem dicendum elide iis, qui humanam carnem epulantur. A quo more Gallos quondam desistere coegit Hercules, narrante Dioadoro. De talibus sane barbaris & seris magis quam homini.

bus recte dici potest, quod oti m dixit Aristoteles de Persis,

saturale esse in eos bellum, di quod Isocrates Panathenaiaco dixit et iustis imum Use ledum in bel uas, ρroximum ιnhes'ires bes, imites. Viae Gratii l. a. c. ao. de L. B. ac P.

L VII.

Tales fuisse quondam Americanos , atque adeo hae de eausia juste eos fuisse ab Hispanis debellatos, voluere nona nulli orbi persuasum. Cum primis ut color aliquis inveni. retur immani illi crudelitati,qua in miseros Americanos ait saevitum. Quam descriptam a Bartholom eo de la Casi singulari libello operae fuerit pretium legere. Tantum best vero,Hispanicam illam erudelitatem ulla ratione ponse excusari , ut inter ipsos Hispanos pii quique & dcci: eam silerint detestati, idq; publice coram ipso Rege & Rcgio Se

ratu . quos inter laudem cumprimis merentur Dominicus

olus, Franci laus Victoria & Josephus Acosta. Scd & Α- mericanos in universum omnes idololatras quidem fuisse quidem perquam superstitiosos , victimis humanis Daes

Onc colentes: motibus tamen neutiquam fuisse eis ris. sedeob in te cuperuvianos tum Mericanos respublicas magnas prudenter satis instituisse, luculente paret ea iis, quis Jose,