Thrasymenus siue Anthologiae illustrium exemplorum decades duæ senior m. Antonius Bonciarius dictauerat iunior collegit atque vulgauit

81쪽

εε DECADIS PRIMAE .

denique si facio segnitis quani me docu&ni, non deprecor supplicia, virgas expedi, plagas impinge. potes etiam securim. dc erit mors optabilior, si te sanguis restituat

placatum . - Multa huiuscemodi lacrymans,&obi sans, de genua complectens Nicephorus orabat. non est tamen ad ea quicquam Commotus, aut mitior tactus Sacerdos, ac se unum quidem verbum contra effatus, sese proripuit, & in interius cubiculum is abdidit, non faethirus eo die rem diuinamVt constituerat, nec ante prandium domo exiturus acl solemnia pietatis munera ob unda. Sic reuertitur ad penates suos,aeger

animi Nicephorus & confiiij penitus e pers . tantum spei aliquid superesse, ut hominem suae superbiae admonerent, ac caelestem formidinem incuterent propinqui Natiuitatis Dominicae solemnisdies. cetera non videri urgendum , neque tangendum amplius in praesens. iracundiae,quam obstinatio aggesterat per cotinentes congressus, dandum esse spatium , Ut se paulatim dissiparet per silentium Ergo dum texpectatur beneficium temporis, orta est Antiochiae ingens α crudelis persecutio aduersus otiane nomen Cnristianum . Mi- aere imperatores Valerianus & Gallienus ab Roma nouum Proconsuleni siue Praefectunt ad Antiochenos invetere Idol rum cultu, religione continendos si qui

autem ad Christianos descident, hos prismum

82쪽

EXEMPLUM PRIMUM.

im Naiaditijs, deinde tormentis reuocare sttiderent . perseuerantes ut in exili timagerent,aut securi percuterent. Ecce presbyter Sapricius inter primos accusetur, quem domi nobilem , annis grailena, Sacerdotio insignem, adspectu venerandum Proconsul humaniter excipit, benigne appellat,rogat professionem: ac si sorte Chri-itianus sit, Principis ostendit edictilinias. Sapricius nihil commotus, sereno & hilari vultu, Ego, inquit, Christianus sum, paratus pro nomine IES V contumelias, tormenta , & mortem perpeti, quanto ace biorem,tanto magis iucundam mihi futuram . Nec dixit constantius, quam fecit. fustes primum,deinde pilas serreas, postr mo eculeum sortiter tolerans , damnat

ad gladium, die postero ducendus ad stipse

plicij locum extra ciuitatem. I Famam rei tota urbs cum formidine a dierat, cum laude cellabrabat. Niceph rus tunc ut cum maxime cupiebat in gratiam cum illo redire, cui sors tam optanda contigisset inter Μartyres posse censeri. Nec iam dubitabat quin Sapricius ad tam tum honoris gradum mox extollendus, omnem leuitatem, & animi offensionem abiecisset, sponte forsitan accessurus iactCompedes tenerent, ad gratiam secum reconciliandam. Mane igitur ex carcere

prodeunxi,& inter milites licioresque lamtis passibus ad stipplicium eunti, pius Nicephorus praesto fuit, & ingenua pro ui

83쪽

Iuriis, O, inquit, IESU Christi Martyr be eissinie, quantum gratulor tibi purpuream

Coronam, ad quam es vocatus capi edani stantum te rogo, ut recorderis mei, quem relinquis militantem. peccaui olini aduersum te poenitet pigetque, condona liber liter iniuria, & libens ignosce supplicanti. Non est credibile narratu, & est aeque dissicile ad conijciendum, quia illi miseri,

venerit in mentem. Adeo commotus non

est, adeo nihil homini respondit, ut etiam truci vultu aspexerit, atque ab se reieceri cum saltu; facile ut apparuerit, non esse in illo proximi uitellionem, & Domini cha- ritatem. Nihilominus ad morte pro Christi nomine subeundam homo properabata Quid est hoc Domine, quid est hoc ' Vulnaliquis mori pro te , non vult parcere ir tri propter te. Nunc intelligoniiser quam durum nobis dederis praeceptum, ut eos amaremus, qui nos octissent . possiimus ini tuam gratiam amare martyrium, non possumus non odisse inimicum. At hunc Sapricium nulla res excusare videtur posse. Primum amico fuerat iratus , &diu fuerat ob nociam minime capitalem , quae certe intra Verba steterat, ad facium non eruperat. nec pro ea remittenda qiii cquam illi aut laboris, aut pudorix fuit subeundum.habet ante pedes prostratum,ultro veniam petentem & sibi supplicantem Ccedo poterat homo suspicari, ne sua ipsius causa. veniam Nicephorus

84쪽

amploraret,quia Sapriciuna metueret mox moriturum. an Sapricius Vltionem coquebat , morti destinatus ' Non venire illic iii mentem, nec Venisse antea saepe Christi no Sacerdoti, & viro erudito, quid Dominus praecipiat, quid Apostolus repetat de iniurijs inuicem donandis, de concordia fraterna, de necessitate charitatis l

iuidero corpus meum era i is ardeat , charisar

autem non haluero s nihilsum , ait Apostolus. Mirari circa stantes obiurgare ministrῆ rerum capitalium alterius importunit tem,alterius contumaciam: eo quod Her- sue incassum laborare videbatur, ille quia veniam peteret a moritiu o,hic quia qui quam negaret moriturus. Quamobrem pariter a iudicibus, ct ab ipso reo explosus Nicephorus, e conspectu protinus abire, ac viam euntibus cedere coactus est re infecta . Sed ille Dei plenus & fraterna aestuans charitate, gnarus viarum in proximo circumducitur, dc iterum atque iterum occurrit venientibus eseque proijcietis ingenua totus lacrymis madens, per IESUM Christum, per Deiparam Matrem, per Omnes Caelites obtestatur, ut sibi parcat, S: omne debitum remittat, illius secutus e eniPlum,pro quo moreretur . nec Vnquam tame a Martyre obstinato, superbo aut vocem expressit, aut lene inipetrauit coni oum oculorum. Negares ire ad mortem Pro eo, qui sic clamat, DISCITE a me, qui

mitis humillimis. Houebant Chris

' stianis

85쪽

stianis multam commiserationem, ethnicis odiosam molestia, utrisque parem admirationem imo stuporem potius, qui sic instabat, qui sic affirmabat. Ecce ventum est ad supplicij locum aereus in medio statuitur: iudices in conspicuo sedent: turba circumsunditur. Ecce iterum perturbans obuios, & moliens i populo viam , ab latere se ostendit Nicephorus. Ibi rursus quam humillima fieri potuit supplicatione, obtestatione. charititate, humanitate designatum Christi Martyrem obsecrabat, iam nihil aliud , quam ut palam ignoscere se fateretur: pertinere

ad exemplum, ut verbis confirmaret, ac ratam faceret, quam sine dubio animus dabat veniam de pacem . Christus ad memoriam rediret moriens morituro. is tortoribus Scinsultantibus vitro ignoscit , dc Veniam precatur: tu amico dc fratri,& suinplici negabis i age non potes, aut non audes imitari paruus discipulus, maSimum Magistrum. Disce a condiscipulo , Vir ab adolescente, Presbyter a Diacono, Sacerdos a Levita. Stephanus pace non a orantibus concessa,sed imprecantibus o lata,torquentibus vltro ingesta, imo recusantibus implorata , dc vel inuitis exorata, Caelum patens ingreditur : adornans Opima spolia mox Duce hostium adducendo in triumphum . Ego genuflexus, dc supplicans, &lacrymans oro frater fratrem x, imo filius parentem , dc homo peccator. viruin

86쪽

virum perfectrina, mox ad Martyres itu. Ium , Ut tantum ignoscat, tantum benediscat . Si lingua cor placatum indicare deis dignatur ; at frons, oculi, vultus mihi liquantur, & spem laciant reconciliatae v luntatis . Hoc si salieni solatio moerentem animum lenieris, no putabo penitus comteptui,ac ludibrio fuisse precationes meas. Non dubie spes aliqua salutis affulgebit alacrior meae, securior tuae . Infelicem ac miserum mel quid isti toruum oculi respiciunt, & frons tempestatem, os nilminet minatur l Hic quasi telo ictus procubuit sentia nimis, & finitiis expiranti bonus Nicephorus. Pu sodales humi leuatum si stentantes, ac fouentes paulatim vitae res uiderunt . Rebus interim comparatis, quae ad supplicium pertinebant, oculis omnium,aniamisque suspensis ; Age, inquit carnifex , procumbe in genua Christiane Uir: & qui

olim Deo tuo iecisti Sacerdos, nunc cadevi Elima ante nostros. Cui Sapricius tunc demum in perniciem suam loquax , Cur mC, inquit, occidere paratis o boni viri tNempe, Carnifex respondet, quia tu contempto Caelarum ediisto negas cultum deis immortalibus: & nunc ideo sacrificaris ante ipsos , quia ipsis non sacrificas. Ego vero, stibiunxit illico Sapricius, iam sacrifico: lettim reprime, gladium recon-de,Vinculis exue;Vester sum. Nec di istum res morata. concediu iudicum soluitur,

87쪽

ν, DECADIS PRIMAE

absoluitur, ducitur ad sacrificandium. Ibi vero ad se duduni reuersus Nicephor , contineri non potuit, quin per medios

rursus erumperet ad transiugam , eique pium faceret conuicium, conatus a tam

grandi flagitio deterrere. O , inquit, Frater amabilissime, o Pater v nerande,o S cerdos , & Martyr Dei, quo nunc obsecro conuerteris , & quorsum intendis fugam tBonum certamen certasti, cursum consummasti, fidem seruasti , quid nunc renuis accipere coronam iustitiae, quam laboribus dc sudoribus tuis summus Imper tor destinauiti Ecce hostes profligati sunt, cessere tormenta, lassati e ciuei , Praetor desperatus. quid nuc superesst amplius, uani xt strenue capessas vid oriam , & ducas triumphum ' Potuisti tot cruciatus,& tam acerbos, quasi longam mortem susterre . tamdiu :&hanc perhorrescistellem, celerem , momentaneamῖ sed ita moment,neam, Ut ab ea pendeat aeternitas. Illa est mors durissima,quam tu eligjs, non quam relinquis infelix. Verum enimuero Frater,

quia te non falsa opinio virum eruditum , nec certa electio pium Sacerdotem, sed contentio quaedam, certe pertinacior, sed tamen himiana homine fefellit: &iustus ille Paterfamilias iccirco deseruit, quia tu fratrem deseruisti, abdicaturus si perseueres, ignoturus si forte resipiscas, de

cum fratre in gratiam redeas : generose νVir, Christiane Sacerdos, condona libens iniuriam,

88쪽

EXEMPLUM PRIMUM. 73 iniuriam , & pignus fidei praebe dexte-

, Tam, anxea ligatam , nunc peius solutam .

Nox.ego ne vereare ) fraternis manibus inibi placatis grata hostia parentabo. Sequar ad utum si praecesseris : ante ibo si resistis. Haec Nicephorus palam Vociferans , &vbertim lacrymans, ab obstinato presbytero nec Vei Dum, nec gemitum , nec Vl-

Iuni mitigati animi signtim exprimere potuit . Quamobrem litioribus submouentibus, ultra accessum negantibus, cla

niare coepit, EGO Chνιstianussum: de -- seros contεmno : nee ullum do aut cultum,aut honorem idolis: illam d co prasiteor veramosolam religionem,quam desertor se ac proditor eierauit.

Ergo illius purpurea corona, illius pretiosa suppli-ria mihi di bentur. Mirari omnes periculosam illo tempore conseimionem . Mirari. generosum animum, dc pro sua Fide sanguinem fundere paratum . Ne multae : Rem Praeses docetur , & quod fieri debeat exquiritur. Ille sic respondet. SI uterque perseuerent, Sapricius Deos adorare, Nicephorus negare: pretium esto alteri subita mors, alteri libertas. Ita per iudices quaesitum ,repertum, iunicatum, essed umest. Sapricius tot fortiter obitis tormentis in militia Christiana, tum cum dies ad- juenerat vie oriae potiundae ad castra hostium transfugit pro Diabolo pugnaturus, qui cum obstinatione pugnabat. Nicephoruo quanto mitior, tanto fidelior AD carior

89쪽

carior Imperatori suo miles , hoc uno incepto fortiter patrato felix l) uno die hostetit superat, cum Domino triumphat .

DECADIS PRIMAE

Exemptu Secundum

Argumentum.

Martius Cinellus ah inimicis dolo re cidatur. Prosperus eius frater continuo rogatus pacem facit. Secuta ob id ingens indignatio & obitirgatio propinquorum . Prosperus praecepto Dominico se tuetur. Interfectorum & his fauentium ingens caedes editur in vindictant. Mirati admoiam sunt, at non admodum miserati nobiles idi ingenui Sodales insanam obse nationem Sacerdotis. Tum Rex conuiu=Fo tebracchius , Non est dubium, inquit ,fortissimi iuuenes, quin istum hominem superbia pestam dederit. Ut est omnium virtutum bona custos Humilitas, quam Ethnisi vel non satis agnosce-b ut , vel unitam in vitio ponebant. Ibi ad Pamphilum': Ille, inquit, Nicephorus sertasse fuit importunior, quam debebat. Sineret ire ad Martyrium , nec illi negotium facesseret intremndum . potuit Maror esse Sapricius , hic si ces

90쪽

Iae vero existimandum non eq. Pamphi- Iris , posse quemquam Deo placere, in quo charitos Dei non sit - esse autem in eo pectore charitas ei non potest, unde amor proximi fuerit extruis fus . Fecit igitur pie Nicephorus, extinctam mi Iiens accendere charitatem , sine qua nihil homiani mors proderat, etiam fortiter obita pro Christo. Sapricius contra primum inurbanus, qui ob rem Ieuem tam grauiter intimo amico succensuerit pdeinde obesinatus, deinde impius , at sempers perbus . Adiunge quod res ad exemplum pertinebat, ut cuius patam odium fuerat, huius palam reconciliatio apparer t. Poti hac Nestor cui secundum narrandi locum sors iniunxerat , Mihi. mero, iaequit, ad confirmandam de iniuriis eonis donanis, or facienda pace dictam solentiam non est opus abire longios per hi torias Vita que Sanctorum ir Patria mihi suppeditat huic rei ap-rissimum Exemplum , quod inter nouantiquos Annales relatum, mea breuitu memorabit Historia De Vita, ct rebus gestis illustrium Perusino

OVo tempore igitur , popularium ru

ctione profligata Biordiis Mich lotius Augustam Perusiam longis infestam seditionibus, aequissimo pariter ac lenissinio imperio fouebat: duo gemini fratres , tam tempore nascendi, quam voluntatibus & studijs conitincti, rus colebant su urbanum a paretibus liaereditate rellistum

haud valde spatiosum, sed pingue, frugiferum , amoenum elltra portam Eburnam, D α quae