Quaestiones in Aristotelis philosophiae naturalis libros

발행: 1489년

분량: 515페이지

출처: archive.org

분류: 철학

51쪽

Eiber secundus

tanstiaco manet facies facti et hoc nio etiasime est ca generatois et inedicus sanitatis.

Sciendum est vi tenus ae vidis

cit Aviceita quadruplex es FG cfficiens.ES sciliciens.weparas siue dispones. coadiutians et colitias besticies dat coplemem morum imirationi 2 formi. stapperas liue dispones ad aptat matena ad fotiria suscipi eda3. Eo actinuis vero no operatur ad fine sophia sed ad sine alterius que adiuuat. Sect cosilians repc sola in agentibus volutanis et sic ille'

qui dat alteri forina et modsi agendi dicit rasiliano. Quarto mo dictica gia cuius ali quid fit. et dee dicis causannalis . ut sanitas, est causa atribulationis. et Q finis sit ca .mat l. ,- - pbs.qr cu Ppter quid sit alitu causau ideliut es Fraus couenieter remodetur ad question et facta propter quid. g cu quenni ypter quidat: is anibulat respddet vitandi et sic respdderes opinant assignare cam ad tame ascivirant fineypter queambulita ergo finis e causa. Ercit aduertendus circa hoc genus

cause c, bis de rone finis sit sit quid viti uia. aa hoc in m aliqd dicar causa linar nos requin .sit ultimus fimpensea sumcit q) fit.

vltilam remem alicuius. id dicit texmsψq acu piunt mediarier primu moves et vltimi fine inlapii illa diratur fines respectu medentiu et media ad fine respectit sequentili. ficit PS in heptis textus. ideo dicit Abs ga ista intermedia differiit adinvice m*ni3 queda lui organa id est uitata ad acquirendu postmora. et queda sunt olla id est operata et fineses m. sicut pono est organu pur tionis et purgatio est finis potionis. et sinitiiter purgari

est organum respectu macs et inacies est Mnis res pectu purgationis.

Sciendum est ulterius vi causa

finalis habet ratione boni et est potissima me pes cas. R est ea causam. vr postea patet bit. Pea si coria hoc obiicias q: in hus que

malu.et inis et boni'δ nune Respεdit ptis odi nihil differt an finis sit vere bonum veappares.qr q8 appet bonu3 lio non sit vere bonu .m est appares. finis aut sub me mali nniouet g talu sub He boni. o predentibuscdcludit pues q) eause si se tot simi quot dicte sunt ino plures qr oe q6 p se aliqualie causare di reducibile est ad alique p. edinoetum quattuor modo .et g ostedit pisu sufficienstia causau. qr olo ca vr est intnnseo effectui vel remn scca.si primuvel est actu das esse.et sic est forina. vel est poterea recipies re et sic ematena.Si sed in ioc est dupli. vel se d3 ut id a quo rem incipitanorus. et fice efficies. . vrse i 3 sicares a cui Vcipitinoctet sice finar di

bet p bs dies sula petietates causati coaequetes spes causarum bria e in uni iet eiusde posssunt esse plures caule plabsic tame factorestitia , efficies statue facie. et es est csi matenalis p se evitae.et inde est odioni 'rei assignans plures distinitiones sesin diuersas causas illius m Suis totalis diffinitio et copleta c6prehedato es causas. Secuda yprietas est; cauta sunt sibi inuice caui .s hoc est scim diuerssa3 spori cause sicut abulatio post cena est casanitans emcies et iunitas e causa linalis ambiit atois. i fotitia est priorinatem scommne cdplemeti et placidis. sed matena est prisor in forma gilatorie et lac in omi eo qd inofluetoe potetia adam. Exquo patet pesticiens et finis sunt sibi inuicein cause. et nimii ter materia et forma Tertia proprietas esto, eade est causa tareanorum.sed no eode m6.ur uni' e ca p se et alteri ' si accideo sicut nausta 2 sui piitiain est causa salutis nauis et per sui absentia est subinvisionis nauis.

Di js notatis ponitur coclusio

remo suapbs hs psiderare quattuor causas Probat plas pruito odi habear cesiderare aras. qr hoc negocili phisicii est a sciendi et n6 gra operis. eo ; scire possunt 'tes narurales no in eas facere.sin nos no opinamur scire aliqd mli sciam'aepter qd illud e. sed hoc est cognoscere caulas eius. S ph icus d3 cognoscere cani ois mora et intitandis naturarvi possit reducere ora q scita sunt circa murat despdificas in principia et causas. Sed q=habeat rasiderare quattuor causa basceptis h3 residerare ofa qu se currat inomi , mutat de phisica vise asiatorini mim ommseo motu necessa inuenis illud co mouersiue mutaedo e matena siue subiectu. et id ad c6 tenninaturinotus vel mutare quod est forima.et i a quod est principiuin motus siue inatanonis quod est insciens et iliis gratiam ius fit talis motus vel mutatio quod et fia

52쪽

Sedelaca Minor virquedg parua dubia.

Dubita ramo quare est Pphiv

sicus inarabar de fine aesae causa d aliis

cum finis ut potissima causaue Dicito, causa est creausalitas finis est mus omitta verumsalitas aliaet causa Aio * ois cauta videtur esse prior suo effemi.mo sinis *tu ad esse est ultimus in generatione et ita fima non vis defesse causa.vndefinis no est causa nisi esse-habet in intentiore agendis ut patebit in lectione sequenta.

Subita ecundo vigura sit p

utes di imis reducar ait m 'cause mimalis. invider*no.qrnine marena non esset de diffinitiaene rei nanaramn* hed iniberae est ennali eius. Bie hictu est in omes pres relate ad situ ratu habent moda catilamamiar. Sed pres diffinitois sui pres alicuius totius. vis. Ite in omnitoegre'dab3 moeu materie et differentia modu mmie. ruri Ad dubiu hicis ut dictii est pres dii in Fonis ad genus cause formalis reducimturi et tuc dies ad obiecia. Ad primu hic iromatena individualis no ponis in distinit6ne ternaturalis sicut in diffinittae bola ponunFcames et ossa.. t no deerames et hec ossa erideo diffinitio rei naturalis distinata ex mares ita et forma comuni se habet ut causa formalis respectu indiuiduiqSptiopatrale natur siue essentia signata a tale distincto . Adsecuta' Es dicit c pres dim ni toto fora' me sunt Mi vir de ptibus speciesqradrihi diffinitone toto. ASrcu hs c, ptes luemateria remem toti' ipe locvir de ptib 'niaterieq non ponunr in diffinstoeram sedera erat ora ponirin d infroeeaetri circulua esthe diffinitone inici culsetnεeretra 'Ur po meo. Aest diei et forte meliuscipies queponunris . . suis. desinitonemremissi coparens ad indiuiduae respecita se habent p modsi forme in si inpare ad minis tonii vi unt stres habent mo' --, ea materit mi'ra est quia qiremae pariescis . oparate ad suti totust habent sicut impetrein ordine ad pfectu modo impla 3 da bet rarione materie si ad plactu comparetur.q8 debet intestim de plum informante et plictente tale imprectu licet etiam gen'habeat modu moreriectio m est matenas est fori ira

Subitastercio vim pinisse sui

materia pelasionis. Et video no.qr maiestria inest rei cui stinatena. sed pinisse non insunt reclusioni.ime: Ite pinisse sunteausecticiis reipem poclusionis.i Dior ad dubi fi gi pinisse dicunt materia conclusi nis causa suo termino *ex quibus conmittatur ipe in pmiste Fin or stant sub forma et ora dine Spolitionu no sui materia eo clusionis imo fiasiderenti: Oro uniunt a mediu3 for male ad inferendue ducendu vel demostigii Idum conclusione3tuc habent moducausere ficientis in ordine ad coclusione Et si hoc piaret solutis ad odiecta.

Dubitare uario vim semen res

ducar ad genus cause efficientis. Et viderno qr semen in generatione se h3 ut mate . n. ex qua fit res .ior dicae vi sente lamelle se habet ut materia in generat de.sed feme masmili in quo est queda vis generativa geres vlae et vimie genera principalis reduis

Admones ante oppositu ad

prima dies in oesiderario causati ad phisicuet memaphisicu3dmersimode ptinet ut amsatis visum fuit. Ad fecitdfida oe li cynatura oprie dicta dicar de materia et torma triadeopledfi opus narure requirusqnior eau . Ose inbechepnti capita v iate mis

ae ueraeserto vim finis sit calvi

a causam. Erguae pnio pira assumptu sesin finis no sit causa.qr finis no est pncipium si e cd ultimu .g finis n6 est causa. oleque dia est nota et antecedes Phas or finis habet ratione terminis vi fimi. Secudo sic causa est ad eui 'esse sequae aliud gad esse finis Dbit sequirere heroe finis sit visit quidvltimug finis no est causa. E ercio sic os est caulatu ab alionSe causa g fitiis caii Fabest, eicie g finis no est causa insidicae finis a raptus adiute in executoe opisso esse est cd olesinu causam et no e causa fi finis accepriis in nrctoe agetis e pncipiu movcs et causa. Eorea S replicar ur finis aeut est in inte ne no habet esse reale. g sotu inretisonale. Ilo mo ubi sica no est meta ens realis. Ouatrasse ill6noecaq6nd mmdere ad questione facta sprer quid.s m qnm'

53쪽

Eiber secust si is

no respondeinus de fine in intentoe agentis fi de fine,put est in exemtione opis sicca uniri Oppi qd iste ainbtilat nomdein 'ut intendat tanan g ri canes.s finis in intinoeno e cauta. Quinto sic pusiluinessererinagis depedet a causis intrinsecis qsunt inarena et forma *arausio eletrinsectoq ut efficies et finis.j cause intrinsece sui priores altis et magis cause et dii iter oes causas inmit eas forma se habeat ut recipies esse sequi ci forma est eausa causam. Ad op tosiluest Anstoteles in fine pini capstuli et udi tractatus

sero responsione ad questrum

scienduet primo.Qv dabo: Aibemisi suo. comento sup 6 paui, qd lex ordo por at

tendi in causis ori nus ordo pol attendimcausis filii Spinquitate ad rem causata. t qain natiualibu res causans a mora m 'materia est subiectu .ideo fim huc ordine materia est pina trusa et forma secuda et efficies ter c a. et finis quarta.na materia moues p effici ens ad forma Spici fide. ecudus ordo potest attendi in causis Fin intentione cause viso illa cadi carprior ciri prius copetit causa re. TMmatena no ducit stipam ad forina .fiducit ab efficiete. et efficien and mouet materensi nisi sit otii a fine ideo fini ducordi ne finis est pina causa efficies secma.tercia materia et formaqita E et eius ordo potati edim causis radesse vis 3 illa causa dicaturee prior cui senochentes se extra alam TFm due orduie efficiens est pina causa.materia secudasorinatem a. et finis vlasa. Quar rus ordo potest attedi*tu ad ratione civis di et i ciendi et cro emoues moueta suam formic est pncipia mouedi.ideo fini huc ordine latina est Pina.elficies secuda .finis tercia et materis Ultima. illa quadruplici ordine causari W3Waeuis fim .ppinquitato ad effectu materia sit pma causa. et Otu3 ad eme efficiens sit putarii ad ratione mouedi forma serpina.m-ad inrctione cata sandi finis epina qr Mouet oes alias causas in causando.

Scieiictu est seria do Q finis pol

test duphcosiderari. aeno nio Finee qo dabet in intentone mouetis.Alio ino fim ee os h3ntra ala3 et inexorum ne opis. st st difficui s. an ro se copetat lini Fin eeqo Vs extra ma3 et in executoe is.aut ei coperarfimae emintentone ageres. Adcs mdragio Anes degandano in quo da tractam quefecit de causalitate finis.qs finis filii esse coin inteloe moueris no d3 alia modii causalitatis a causalitate emoentis .nam ut dicit cognstio sanitatis in medico facit in eo dsidenusianirans ad O desideriumque moraia sanitate et etia ollan ethnagiae*finis inteius mouet 2 modu ffrico .Eranr dicitifini senesteq8 habetextra alam copetit ratio cause ypria et distincta a causaluam emesentire aliarum causa*.o ad 5 adibandiri inducit

aliq rones. Stima es .derone fini duo sui.

rimu.gdec duo repetistius Finee conia3.et ita seu esse cohabet minita moue, . E. Secudam .illud dieit finis aequo vadito cessatois mora et oesopaloes in fine.ghabito fine fim ee abet extra alam cessant oes motus et nocessant habito fine putest in intemne mouens.i E. E ercio addit esein moduloquedunam aliquis intendit alique fine sino osequar regni re reale nihilomin Urmistians finessuis Dbeat mnen in intentione qs non esset nisi ei vipere retro cause esse reale q6 habe rhinaias et siccoctussit doctoristem finis extra anima existesinoeramne cause. 3 deceptriintd --ctoris Ceo senesciuit distinguere interrimae chnis et motione efficientis.na finis intentus bicis mouere viricies no qui . ne et phisice sic*tissimam efferens aliqua forma fi metapimaee.m so afficiti m efficienset inclinat admouend*mouere rie et phisice est actus efficientis.etim inouere efficienti no e aliud Sinnuere formi vel motuin pati ens in inobiles finis moueta inoda amati et desideratis' pinodaria rus et trahenstisnno pinodu influens et reuientis in altem sic efficiesina appetit'ste in rem amatas et desiderata.etita sivit amaraet desideram mouet desideriumamas tra in se stannis interiis movet efiiciens g qr no e nomena, priuiinpositu .d de nandsi mora cautacti ioi 'finis .ae nos circuloquam causalitatomis a silitudine ad ea alitate esti estitis cubicinii 'fine causareu 6 q, mouet efficiens. nasus movere emeridaphorimete alterstronis in eretri efficietis ideo causalitas finis

distin frealita causalitate 'cietis. st m

54쪽

etiam recipuis doctor iste qr nesciuit dis in

Mere de Mevit finis etennin et qdoluinum et detine ut causa e.mom vitiini et termini couenit fini ut finis e.Et illo mo d3 esse aias et Od3rene mula. g taneeste s.fi finis vieininusae quid opninuet et pncipissi prearentes Walias causas in causando. et 5 d3gute in intreone inouens et si crat Ses istius doctoris soluamantae fini eecis habet metra ala3 copent ratio finis et remimi fi m si finis psideres ut ei causa.Fm 5baretratiis ne pmLqr 6 mo que uenit oes alias causas i

fecti 'et post, 'in via stardis illud e prius in intentae inouetis et in desiderio appetit' is ita in finis sit qd vitianu fin esse et gnatione3 et saetennin ' amis vltim 'oportet in inretone sit pinu et pncipiu aliorum.

ldispinissis ponit conclusio re

sponsiua ad.q mnis est causa causarum. Q sit causa obaruelim questione peedenti si insit causa causati stri qr ill6 est causa causarusci siuenit ora alias causas in causando et sine q glie causeno causanrg secede fine sutiam inretone mouetis. igae. minor Pt3.na3 ea materia sit pura potetia non potae ducere ad acriuc e forma.isi optetinducar ab cisi octe reiiciens aut nu*inchoatmotu nisi sit motu a fine g causalitas hiris daece alitatem efficientis materie et fortiaeet Iris est causa causarum. et hoc intelligit definetinesti

intentione nrouentis.

ydratioties ante oppositu ad

mas tres pri solutio ex dictis fotu cin probatae finis Tute in executone opis b3 ratione ominiet esse s.fi no stat qn limo fini in

res eca fitiis accepti in executone opi3 et finesseyut finis e effec .g in finis iri uitet Sne era efficienti Ad replici si q)his finis minici moueat efficies meth apborice tui nihilomis' ille motus sinior'debeat nominari inrealis.na finis inolint efficies ' modii appetibilisqboni res aut nota lusi cscut in hono adepto si ena st desidenu et appetitu movemrmacuranti pin.et Sinodo cfficies moueras ne. Aa He36rc, ipa inteno finisho est eausa fi ima res inesta accepta in ratione boni appetibilis possibilis re vel fim vel

haben circa moves. et illo modo fides ad q

ruminaviolos ad inretione tausadi. S .. ,1 c . .

quit textus. Coodia fit causarii.

Queraeseptimo viris 3 agetitia

naturatia solii prepentinatena viptim effictens ea subsista phriat. Arguis; sic. qarinu efficiens agat e maessentiari non a ali quid sibi additu igit iniectate coiugit forma

ubstantialem et esse substantiaIeci et g coseques agentia naturalia no faciut rufi ppa orare materia ad forula. Secudo sie in efficientibus essentiali sudordinatis se du magirnis p vimite leos, redinia agens habet a pino ui fit et si efficies stiis in emibus secudan: s efficietib' est virius primi crificientivficiens malensi redo ei forma et esscet e nisi secuda emocria solii pparant matena Eercio sic agentia naturalia snt clitates pine q sui accidentia.g occidens no ptat fingere fortita substitiale. an a retvltra Ppriu gradu sile placitonio.visetc. Quariosae omne caliduesta pino calido et cme in m dia a pino frigido g cssie esse a pino esse gii pinis est pnaiestaceitis. ior cine esse eo peti mo efficiente. et pons agen a lacudo no attigunt esse m. mx quo sequir* no attingui forini substantia tendat eme est Viis solusnpparant materii. Ad opposititur arguitur agens virtuom generat sibi simile fim species

et forma.g6nopei facere nisi atringer tam a rei sis essennsi illi' forme vir tale ages naturalerio solu pstat materia ad forma. g enaeam facit strangcndo forma subst. ntreicit . Inquestione erui duo oraculi. prinovis debis de quesito. Secudo iuxta textu videbitur de modis causam et Sprietatibus consecetrandus ipsos modos.

Uuam ad pinoscie dia est pino

lentae piradicut Espatetici diceres i

55쪽

Eiber secutidus

substati tales no totaliter veni ut ab hira adatore formam imo etia educulur de potetia materie per virtute3 agentis naturalis. Scit Alberius nitie recordare utra opinionem dices m utracue opinio aliqd ventatis cotinet dicit em in virtus primi agetis pol cosiderari duplicit .Hno modo tam essentia3. Alio mo i misi esse. Si aut cosiderar viri' primi agens stam essenna. me dicit ae vire' mini efficiens tonae essentia inoibus assentibus qm primo et principalis est imus primi inouentis. et hoc mo ut dicit Albem' est intelli apositio Auierae. fc3q, primu efficiens piicit materideo q3 vii inouedi principali est pri mimouetis. Si vero cosiderer virtus pndiu mouetisset inesse. sic no est eade unus in olbus mouetibus .cr variae scisin esse. resedinoi recipis in diuersis mouentibus. Est at Albertus duo exempla.vnu in natura et reliquuln arte. Ecemplfi in natura est ut eade lux pessentisi que dimita est in diraphalio vocas lumen.et recepta in corpore temnato vocat coolor.et scim diuersitate corpou tenninatorumvaria in diuersas spes colori.Exemptu in arte ut eade estregula amficii a essentia que in aliter et aliter recipis in lignis rectis et nodosis.l imili mo dicit ruberius tus prima tis est eade v essentia in Oibus inqbilibus.variarm Fin duieria esse si doc op recipis in diuersis.et qr agere sequireme et non essentia nisi pesse. id Guenietius dicis in agetia secuda nitatu prepant matella imo ena attinguilarina et esse rei. deosiderandu est in si Alberra et Avicena volumi dicerem pristitu esticies eos municat vi secudis agetibus in eade virtute, agendi a essenna.ita et, sit eade virius a dim primo et secudis in hoc no sunt tenendi. ur Primu agens n6coicat casecudis in aliquo

vniuoco sed sola habeunt tale analogiem eisn--- ipsis.ita q= est primum analomuentis. ed si avi et Polumni dicere*omne age Sinae habet

virtute sita a primo. viri' secudi mussit vimis imus primi in gemere tauta emcienti s. itaq8 est causa efficies virtutis agetiose rudi m 6.bene dicunt.sed in virtus secudi a gentis non p6rcile forina ipsiu primi.

II is premissis sit coclutare o

liva agetianarii liano solu pparat materia

ad fotina sino stfici ut substatialiteri uredo fismi substat tale de eoteria materie ad actu.,Pdaec: ad bonitate piunecause utinetri non solo det formas reb'naruralim qbus existant

in rem narum.sed ut rebus naturalibi' dei virtures activas u quas possint coicare seipas oducedo sibi litante ico in olute et spe3.s udo dans forinas dat 2 se asequetia ac formas.finaturatopano est unu dest sepsequetibus forina.igit dans forina dat vimieexercendi Spria ovat desii et naturale sed Myria et naturalis opacio mest gnare sibi laniae et coicare

se aeducedo sibi si inite fretii spem viqiure. sagetia naturalia habet qtutes actias k quas possunt; ducere sibi nimita sed in tuto vel spem. in spem quide si sint agena unim' ica.scoin virtute aut si sint agena inuoca greagena naturaliano sola eparat materia imo etia ea sificiunt substati aliter et fi ui qmte pri ini agetis.na sicut ages naturale h3 qmcem et forina et esse a primo. ita hab3, tute agendi.

Sciendium est ulterius proprii

cto isto * prima efficies in actioe cuiuslib3 segetis natural quaampla cocumt. punio eiu concurrit dando ageti naturali forma et hiii rem agedi. Secucio cocum coseruado ages naturale et virtute eius in esse. Tertio recurremouedo ages naturale et peius motione v

Gubitatui primo de mois cau

saru sv quot sunt.et q r erin possunt in qua lib3 spe causeno variado spem miserndes pruno ponedo chi attuor diffinitones , divinae crin eademe causer Me pilor siue cdmunior et ca posterior siue adiuva. e plu in ca Efficiere ut medio in ca m et po

sterior sani runs. amfer vero eca comunior et prior.e tu in causa formali viaeportio dini

pomo numeralis est cinnunior et primet similiter pomit exemplifican in altis causis.

I ro quo sciendum est vitenus

i causa uniuersalis et aliaeutans possiumcapi

tam comunitatem rationis vrp3memus pictis. vel stam comunitate causalitatis ut eu dicitii 'o sol est ca uniuerealis cauditatis. . igni ero uncialaris Secura si in stin eade me cause re nune ca e se et ca si a ides.sicut ca st se mem gne cae efficiens est stamefactor. sed Policletus e cd p ac deinet

sistposs3 heptilicani alias causis relicitia

56쪽

phisicorum

erasis a se repect eausa uni uersalis et pticulansata em m causis p accides.ut sipoliclestus e causa st accides itatu eria.ho dicetur cap accidens cois.et adduca talent causa stacciare comunior. Ubi est residerandu Pin causiis p accides adastaneae a res cau

ne eius Beontingi pinquius vel cinor nec us montingi pinquius via cin sicut si jamefactori accidit musicu et album. nivi ira crurast accides stame Spinquior matbu.qr musica estin eo subiecto in arte istatueractivas in sinato aut albedo sed est in coepe . Eematum nitio e ili in qualim mecie caulem)muns causa in potetia et cuin a . ut domistrator est causa in potetia dolis'Sed domi sitas est causam amat sinula potereplifican in aliis causis ete ii arta Min q, in qualiri spe cause possunt accipi caule

etharari. t sciit iste Mini des dat te sunt ex pte causam. ita poliunt dari ex pterilaenium sicut etiam dicitur intextu. go velim' reducere modos causani ad certunumera oportet ahipere tres pumas diuisionesquefaciut sex modos et quelib3 illorum sex inodora diuiderest tem diuitionet sta si actu

et potentia druidedo sic. eausam uniuenaliuquedi sunt in a uet alie in poterian ita oportet dicere in alus inebvs avaru diuisionuri si in aliis ita fiat babebim 'in toro duodeci modo causariis qui pomunt reperiri in qualibet spe caule no varisto spem cause. et io divine indicam et no cM.qrnδ variat spem cause.

Dubitatur secundo de proprie

tatibus rasequeti modos causam. Ad 6 respodetpta ci sunt tres . ovina eprietas citv cause in actu et in poteria sic di merui.qr caein actu ue Mane stimul sunt et no sunt in suisi effectib 'Sed cie in poteria no sunt simul cuciliendi icut doinincator est ca in potenta tradom et messe sine eo*sitvel fiat dona '

hus essendi in actu si resse in am in qualibeti id submum amne dimida asscd in nihil

redigerer se remota pPsa solis heliin lumeri aere. Secuda proprietas est incogmrone alicuius rei in qualib3 spe caute illius rei oportet suprema causa3 inquirere.*enecrano plactesciturnisi sciae causa illi 'ellere' et nisi resoluat oliue ad suprema cana q ita sit caus .sa in illo genere q= no plus sit effeci' in- - e. ut si qrat quare iste edificat. Mnaeec: est edificato. etsi eranir vlamus quareeshedificator. Di circa dab3 arte edificit ova et ibi est status. Elamasprietas est. qr sapere cause coaesipodet adipuus effect et econua vi cause uniuersalis sumuerialis et cause parilauian effect' pncutans et causea

se effectus p seat sic discurrendo 2 singulos

modos causarum.

Ad rationes ante oppositire;

Aa prima raceae * primu ages ovat 2 tua

essenna .et in infeli* imediate attingit toruia rei distinguedu est qr i mediate pol dicere linmeitiatione tutis.et S md prima ca stringit immediate quelit effectu. qe nulla causa at tingit siluerem nisi inpii ut e prime cause eo P prima causa applicat quodli agens ad oeatione.velli unmediate dicit immedianos

ne suppositorum agetiu.et hoc ino agena primiana Mediate ariingui effectu Sprim et non uniuerealia agem. a secuda dici Vir si in i .ratelligatae inoib 'agini se datiis sit viri' primi agetis in heres ipsis secudariis agetis bus ita * sit eade tus p essentia primi et statam hoc est ne du.si vero intelligatae in othus a P seindissit tus prinuaa e in uno

quo sit hinsaepria deteriniataetcata a primo efficiet ea pol vocan-Pmni in m caevinciens hoc recedis viam illa *rus inde res sectareis mouendi no est eade scdm esse nec in Menec in ecu tute primi. na prumi est infinita et est sua essenna. sed *tus agetis secudi est accidetalis et infinita. Ad ter diceduest*qlitates pha suntaccidetiand am r forma subitariale rurespria sed solues u suraemineruagenu pricipat DBd quana coccineae esse mihi b3rci depe odeat et Crura primo. fiet, v6mo aequo, edeat et causae a se cudariis agentib L ii

subordinaris centi alit vn' et ide eci' scomre a plum' reis eentialii subcudiatis dependet S3 m stam diuersas rora ide effeta apta proprias iris cilis subordians nil effem uniues appropnariae uniuersatillane et in

57쪽

Eiber secundus

v niueisaiusim ' . et in quoctaue effectu approspriae pri ino agendi . esse mcorporeum appro

miata apprimetiar celo et corpi celesti. e m suiso amici di Gin detemnaru3-poisscillare hoc vel illud appropriar agere vlicra ratemendi. 8 Manuerio tio est casualis vel

semia ta3. hoc declarabat in eq diomus esse vel fieri a fortiana vela casu.qrsiqseat ad forsi gra emendi et medo tuentatam mori .et tame oes isti effeci' in eodemni me seis re Rario post oppositu esto pressione res

sati. Sequitiirret'. laicit aut et fortuna

mirentur octauo. um3 aliquid

possitasse vel fieri a casu vel a fornina. Et argui F. M.qrPlato dicit i Dimeo *nihil est ortu lub tale curata lagma non presserit gem lePluria non in casuale v formitu.s nihil e a casu rea tamina. cudo si Corne

siue a natium siue ab arie est vere. et no e ca . et e vere caru3 fi vere causam b3vera ram et qs 3 vera eam noest casuale uel metuitu. igirureretio se se ome ens p accides reducis adensae se sic ola o p amdes reduces ad ca3 pse.fi q6 3 eam n se no est casualevellarimmim. Quano sim tota natura e Unu primu Pricipui etvniueisale reges oesynculares casipas ordinas in deteriniatos fines. g q8 ficerem et ordinatu recte et ordiare agit. g nihil milieri a casu uera fornina. Quinto sec.de' citola euenires euenienem scia dei frandillhiset Mobi eqturq, oia infallibilir et imobiliter memetri si coseques nihil fit a casu ur a tartima. Pearto ficois actio natura emita uir aliquo finesq6 est tenniariano est sua te vrfortuitu ergo. Seprio Spe nostra costderato fit de no fine finis vrecorea. g sins vadat adstavimentat debitore: nuetio debitoris intereo et no est casualis. em enarumst vadat ad forsi no gra inuenieat debitore. , ista inuentedi alm si tueniat debitorem nihilo mire' talis iuenno ent linis . et 2 pseques nonant casualis aut formna

Imaorrip osione sciendu est pro

momposia ruma detentimauit de causis a se

formimet st colaques nec alica aluid fit a caesii vela forinna, in do argum ex testimonis anim N pMetu. qet nullus helmainans de causis gnationis rem naturaliu herematat de casu vel lamina.si in aliqd fieret a calauta forinna debuissent de hiis determinasse. thum rorin itidetptis ci vere mirabile est in nullus antiquou init mentione de rasavr fortuna.nmi antiqui putaueruleav3 vel . , lamina esse uerno esse. Si primu mesbuttae 6 ipis tractatu fecisse. seestau me ibuistis ostedisse casus et fornina no esse et pseiri; cusaliqua am eos hicem fieri a rasitvra fortuae et aliqua no.et ita etia si credideri ea u3 et fortunam nihil esse debuissent assignarecis qre aliam no dirans esse vel fieri a sernina velaeam na3 iEmpedocles posuit a cam re* aer hui' mudi fit regregatus in loco in quo est.eteria dicebat pies a saltu eastialit vella: nisi ita es vel fien he nuesum. Dicebat insim me

mi aliquario capita fine ceruice sic gempe doctra debuisli fecisse menone de casu et for runa. Pecuda opinio filii quo uda dicentia eam; et fortuna esse in Messit' et no in istis inferioria,' et mouebans ei: F q, dicebant orra et occasus retrogradatones et directora plane irarum et ita selyeclypsim talis et lune no similiter fieri is otthe. fi emtrano videbat in istis ueri

differeter sed re determiato late fit hcremitatu alat. Ped Otra hae opinione dimi plis C et pothre veritate. cr corna celestia sint digniora et naturermanenoris in inferiora corniptibilia Elavia opim. fini alioudicentium forβmna est ad a3 causa diuina im anifesta interemi hilano in cui'ptate est felicitas imaginates oemutina e quod cladiuina numen mite plu stameruiet id olu depictu in cliada rora Epter volubilitare imus fortune q8 cde idola

erat cera adiptim prouidensi Drmire p. et erat B una pre albuypter foriunm et alia pie nishindicaest accides et Manifeste sunt casus v gruppleri fortianni. Gmma. em,' remat p6s primo tres opto ei myrobario ad naturale dinre sedines antiquouet tima nitiquoruda negantiu magis ad meimaybilicu.Rueentant sit qui qemsus Damaee et ad Sadducebat ouas potuennsam unpedire aliquid fieri castialiter

58쪽

t fomitte et dedidie postea indebis:

Sciendum est tem di vult

Avicenna omne vis fit potest ad duplice in reparanssi ad stricularem et Sitima3.et ad causa3vniuisale. 3mcdpares ad causas timuersale.hic nihil fit casualiteraut foro mite.Sed si copam adstriculare potaliqdheri ea, ualiter et fortiam et mometur cum causa unmersalis habeat fine uniueisallore3ficantici aris aliud bene cadit sub ordinarane et inretione catila uniuersalisaedim est pterordilae mula preculans et io aliqs effere' in ordine ad eam stricii lare poteste casualis vel minii rus q tame in ordine ad causa3 uniueisale est st se interus. et iram ordine ad proina causa3q est uniuersalissima nihil e casua leue ornum crines eqs est uniuersalissi nusit effectra causeptime seportionat' q6 alaeuo inopticipaleste cadit Iub ordine priine cause et quo ad sponit Avicena uenies exempla visi qs paterfamilias habes inulta pecora sciat ea in aliqua fouesicecidisse et B omereas Mastosfietat duos seruos suos ad ea ibris sensi ignoranti itia pecora infoueam cecidisse.mcq, se inuice in illo lora suenfantet pecora de illa fouea simul trahat s est formitum ordie ad illos reos quorsi neuterhoc intendebat. t m est a se intentum ordie ad patrismilias c hoc inted MLeti portionahildest in naruralib'in aliquis etiamsyducrus ab aliqua causa striculan potestesse pretintentione cause pamcularis. et tamen cadit sub ordine et intentione cause uniuersalis.

Coclusio prima et resposiua ad

quesim.Aliquid est a casu et a fortuna patet rhepSi qe sicut latete ira est in natura.sed in arte puta in arte scribem aliqd aecidit quo tinterione lamentis . puta inficturatio vel ptractio alicuius littere q no intediae aut etia3 macula aut alia admou dociat dicitiircumirepter inretione narure viscet digit' in

una manu vel alvid binos. Quomo aut di

rante us et metua et quid Imret ad qua eam sam redueanrurpostea vitacditur,

Ad rationes ante oppositim

telli sedata, portli,nat Messitatui.itagiumcui coperitona causa sportionata ut emi

sam uniuersale reipemini' nihil dicisfortui

meo e nihil est ud causalstate ei' subterfugene possit. Adsecuda3 distingua Albem devere utar dicit ventate 3 caula. stam que modaca st se ordiata ad alique essem dicerer vera causa ad suu eri .et me falsu3 eqs assumis

vrii vere dicit Hortione cause ad effectu .

sic veru est udasiumptu est. Adtemgocediturmois causu accides reduce ad aliqua causa3 p seno memeseaulust se respem cuius erat causa P accides l3 bn sit causa e se respectu alicui'alteri: Ad suaria3-pina causa legitia oim p regi, ne sust no sponit ne cessitate causis plicularib'quin possint mediri ac6s idne moret flatu a a quos e sevi nans. na3 pria cauta regit unucscue fici nisusnamm3 et Fin suu modu.attingitem a fineus Q ad fine et dividit oia suauae. Ad custa, cocedae assumptu et negerantia et S capiedo rasseques in se et absolute.* scia dei no motu rebus necessitate eo q)no tollit mrios modos risu uno cognoscit res evenire stam suos prios modos, scit necessarios in rancise sano euenire et ringemeuenire. Ad sextas DF '

Q uentur nono. um 3 casus

Argusto, fier&b 'Aui neq 6 tenuir hetia est illa a subsut volutatin e u libera est sunt ptigentia ad virulim N ambulare et ii ambulate fi iis is aliud accidit pleritentione agentis p intellectu et volutatem. modo quod sic accidit dietur casuale vel formim g In orinstgenti ad vim 3 a d fit a casu vel a formaua Secfida est onm se Anstoteles indisfinitione fortune tabuisset excludereptingens

ad ut imberi sed hoc non lacit g exclucia rur

59쪽

ariter ecundus

eaque lima aut frequeterflui vipd in dum naccidens Salvis emerus qua illa ade arae formne gin ptingeri ad ut det me,se est ordinata illa causa placuatur re sua nune casus et tortuna Ad opposis arguit Natione ista migra raro reducie ad raditae cometatoris tenetisplene masie.casu sa3em ntevt postea patebis. Sed aliud est et fomitia reducure ad causas a sunt contingens ad utriuidet Us equalim sedarimia vii moravi drito tu. g tuam e adesse et messea Puestu preses idifferrens ad agere io agere no agit.ars reris est adeste et ii me. Est g controuenia sita retis no ageret g casus et fortuna non inter lamna et Averroim.Utrum coringe reptunem pungetia a virulibet ni si agens ti ad virulidet resti ascasus et fortuna.

se est ipm agere opposita coeabsuda. Sis eclina et suismees tendit; sicet diutinguunt

dro respolisione ad quesitum de drum ire tingeri ad umilibernam quod Sciendu est oc, eorum chut edurat savno et eo modo.ve sutili cuncta de istaeaumet necessariano habere ali petam Pos aliquoin o possit impedirimthsequa sinagis ohenninas ad una vi ad aliud per turmae ita .cuiusmodi satores et occasus moraeshouet alvoiacae celastidi'eueniue Alia sunt qst ueter uno trade modo fi Piliae pnnges adurissidet non m sp ut sunt illa que habent causa3 pse mirinata et ordinata adceitu esse .non in habent causa nec anain et hirutabilein. Grilis causa si suu petanuqi impedin perne 'sequarettacm ad que k se ominae sto restena qnae reipremictu e erisposime inareducie ad voluntate. cre indiffer, ad opari vel ndopan 6 vel Sallo modo vel 5 modo et in tali cotin q6 sub acie ubertati voluntatis nFeqnie ac ut casus et fornina.vidi cut.ni illo que est in tua volutate pollusedeterminauit ad unu essem puta ac ambub

ngenus. t taliaque fiut mequereret sunt ere fumidi sicut amici veletus naturales regulans ab diis q fiunt seni: et sui et Vi(- 2

per. qim habet matena pilatoni et pirarieta

nt admina.ideo no toruliter obediunt me re ac dE.ho a causa st se .qananimi res uente uno Godmeniis noni semper. et in hoc conuenturomes pypath I.

veterminatas siue otiimatas a pos est auferer utrinis magis se h3 adno re in

effexs raro memetes tenninarallone age et Fin istam opinione poniturris. et ita merui ab tuis qui Aequenter euea conclusio responsalis cum coimnentatore et nin t*tu ad ista puminima omnes pypa piundus alns. Eastis et lamina solum repe Vmti Phut acutam a fortuna. na tinges nuntur in e figenti raro. ita q) ille priae paucioribus siue raro duae inordine ad erus dirarur Osualis quando raro euem orcausa efficientior Ois causa efficies est y se non iuuentaris contingenti ad utrumlibet.

60쪽

Phisicorurn

laeta post opposi myrobaruralivderasu et fortuna reduratur ad causas agetes fi contingis ad virulibet reducis ad materia et noad causa3 efficiente .isi e casus et fortua no reperiresin contingenu ad umlibet.na3 pluo ina imminec parte materiecit contingens ad pirulib3.qrcit indifferes adesse et ad non

esse sed pluma in hyeme inras se ir3 ad est eae ad no e. et Scifer preetricietis. in plus uia in estate magis se h3 ad no esse j ad viseetia Aristoteles ei eplific3t ii casu et fortuna ponit eremptu in cotingeri raro. et no mconringenti ad vim liber.et tenedo istam opinione possuntlatui Gnes ante opposituit .

A d rationes ante oppositu3

Ad prima dies,m hsis que subsunt libertati polutatis nostre * diu ipa est indifferes ad

virulibet ista no agit preter interione volunatatis ima volutas no mouet ad aliquid fuagiendu vel vi sequendu Odiu est in illa in histerena se babes ad virulib3.sed possin volatas se detemnat nihil euenit 2 actione Volustatis nisi ut frequerer vel raro na illud q 6 est

intemni avolutare euenit ut meque ter qui dautevenit preter intentione volutatis euenit

ut in pauciori . Ad rema dici f* sans cludiscontinges ad vini lib3 propter hoc vin diffinitoibus casus et fornine pomsi sunt

cause agentes. Ratio facta post oppositu est pro conclusione. Ominurrextus. Comnauicin que fiunt.

Quentur decim virum casus

et forma conmueant in hiIsque fiunt rumpier finem. At it pnino i non. quia casus et fomina sunt cause p accides. si causa agens propter fine herennui ani3 est causa st se igie casus et fomina non contingui in diis c fiunt propter fine. Ad oppositum estp6us in se

Idro responsione sciendum est

primo * ybs voles suestigare definime3 fortune ponitues diuisionesqsuinuntur exple effectuv. et una q sumit ex pte cause sit istepvina diuisio q) eorum n hut . queda sint sp ursunt morus altroar.quedavera hut ut freque

ter sic ho nascis frequetracti qui Q digiti

una manu et neutriat:t a casu pra fortua QS

opinsone de fortuna in forma aliq d e . atet qr esse a tamina et esse ut in pauciorib'puer tunEm 6 manifera est alia di en uti pauciorib'. o aliqua flut a fortuna Et si arguat contra hac diuisione. qr Aristoteles dimisit ea qcumlut ad viruli sue medio mo se habet iter ea que futireque eret raro .igrediuisio est insufficiens. Ibatet solum ex dictis in oceden qstione victu est em * nihil euenit adurru libet. Secuda. divisio eoru que itur quedatiunt propter fine3 detenniamin queda verond. Sed retra ista3 diuisione argueret aliqsqroine ages agit Spter fine3 suu3 siue agat per natura sua sine per intellectu. Ad iocre podes ut Anstoteles dicit non rumpier fine3hen illa que no fiur propter finem deliberatulicut costicatio barbevi aliqd binoiq6 alicii abs deliberarde. sed sola lina natone inoucnte fiet. ideo no habet fine deliberam .sed solu una natu. Vel ria detur alit ebus dicit no Spter nnu fieri ea ci: ea,pter se fiut et non prer aliudrum q)to in seipis dabet done state vel delectatoe pter quam scein se ipata placent et non ordinantur ad alium fine. E erita diuisio est eorumque fiutypter fines helenitiatuqueeta nutaba te silain sepositu q6 est ages 2 intellectu et voluntate. alia vero nutanarum sicut ab agere naturalicta prehendedo sub illo oriae illo is agit modo nature M no delibera do. et fic sub natura cSphendie aia vegetatiua et aia sensinua i muris quo p3 cr iste tres diuisiones prederes se inuice includurna illa q sint a Dposito ur a natura fiat sprer fine. et ea que imi ypt fine fiunt sema aut frequerer Quarta diuisio a sumaeex pte cause e Udi carii qda tur si se et quam p accides. sicut doni ficacor est st seca dona'.g albu musicu est ea st accides.

Pro quo sciendum est secuti do

duplior cana indes. Uno mocryte cae

iugis ab c d p accides ut Ecg fodiat sepulcra fossio sepulcri est a se intreta .et si e accia es iu

SEARCH

MENU NAVIGATION