Epistolae politicae et historicae ad Philippum Sydnaeum ... Hubert Languet

111쪽

L I. sasterioribus literis, ne de aliena salute sim ita sollicitus, ut meam negligam, te enim scire non esse exiguum odium, quo me plurimi Pontificii prosequantur. Mi liarissime Sydnare sum de tua salute sollicitus, quia considero , qui sint tui natales, quae tua indoleS, quanto studio ad virtutem feraris , quos progressus in ea re jam feceris, &intelligo quantum respub de te sperare debeat, si Deus volet te esse diu superstitem De me vero longe es alia ratio, cum tenuitas ingenii, fortunae, acetiam ingravescen aera , non patiantur me vel publice vel privatim multum prodesse , etiamsi mihi non

desit voluntas insare minus metuo pericula, cum videam vitam meam nemini jam prodeste, morte alitem Cliberandum iis miseriis in quibus ego

xiv o. Q nd enim tristius accidere potest homini, qui non sit ab humanitate alienus, quam esse spectatorem eo rum scelerum, quae a decem aut duo- dccim annis in misera nostra Gallia Belgio perpetrata sunt, adhuc perpetrantur. Odium Pontificiorum , de quo scribi , non me conturbat Vita mossis mea in manu Dei sunt, nec

plus

112쪽

sorum erga me odio cum percipiam fructum, quod minus dolebo, quam alias utilem facturus, quum ipsos pereuntes conspiciam. Vertit se Pontifex Rom. in omnes formas , ut ruentem

suam tyrannidem fulcia , sed Deus ejus sce lata consilia in ejus exitium convertit. Non aliunde quam ab eo profecta sunt consilia de supplicio procerum in Belgio , de immani illa caede

tot innocentum hominum in Gallia,ec de electione Polonica. Videamus autena quam utilitatem ea consilia consultoribus ipsis attulerint, ac principibus qui corum consiliis obtemperaverunt Albanus veniens in Belgium reperat omnia pacata, Pontificiam religionem ubique restitutam,Rorentem opibus regionem , ex qua Princeps percipiebat maxima emolumenta. Cum persuasum haberet non

foste ibi stabiliri Pontificiam elistione in in tollerentur omnes qui defe- ionem ab ea meditati videbantur, deduxit res in eum statum, ut Pontifex ac Hispani non sint caetra periculum, ne tota regione caecidant Callia ante bien-

113쪽

L I. 8s biennium, ut tu ipse vidisti, erat pacati linia, cinciniebat respirare ex tot cladibus , ac utcunque colligere. Habebantur a nostiis conciones in non multis locis tota vero regni adminis Eratio erat penes Pontificios Nihilominus Pontifex non contentu ea

re fuit author praeclari illius consilii de tollendis miseris illis nostrorum reliquiis, quae ex tot belli injus is caedibus supererant. Interfectus est mi-xalius, multique boni viri una cum ipso interierunt. Existimavit Pontifex seres suas in Callia pulchre stabilivisse. Quid accidit Icdum statim exarsit in variis locis Gauliae, ac in ipsius etiam

Pontificis ditionem penetravit Metuo autem ne longe adhuc graviora subsequantur nec audeo quicquam sperare de pace, de qua nunc agitur. Ontifex pei fecit suis artibus, ut Andega- ensis praeferretur Austriaco in Comitiis Polonicis , quoniam existimavit cum fore tetidiorem ustilaco in ascserenda religione Romana, metuebaren in Imperator suggereret filio leniora consilia Assequutus est regnum Andegavensis, hoc est, ex nota parva o licitate conjectus est in magnas

114쪽

gnas ranserias Pontifex autem amisit talem suae dignitatis asset torem in Gallia, qualem vix postea consequetur. Vides igitur scelerata illa aulae Romanae consilia longe alium eventum br-tiri, quam ipsi speraverunt. Non tamen propterea desistit ab excitandis ubique tumultibus sati id tandem et Dicam quod sentio, itinam sim falsus vates. Istis bellis civilibus, quibus atteruntur vires Principum Christianorum, Pernitur via Turcis ad occupandam Italiam, cui si soli periculum illud immineret, forte minus esset do tendum , cum sit ossicina in qua tantorum malorum caussi cuduntur sed verendum csst, ne incendium illud intra ejus fines non contineat se, sed vicinas etiam provincias corripiat ac depascatur. Bene vale Viennae et s. die Martii is s. Petit a re aliquoties, ne meas literas cuivis ostenderes , quod adhuc peto. XXI.

VI e quam sim tenax promissi, qui

nullis literis a te dudum acceptis,

constanter tamen urgeo meum scri

bendi institutum. Immo sum in hac re

115쪽

LANGUETI STita religiosus , ut cum non potuerimante chiduum mittere literas meas, quoniam Domino Vulco bio per occu-:ationes scribere non licuit, eas tamen quas tune scalps Iam mitto , ut tibi praetcidam omnem occasionem accusandi mei celigentiae, vel te excusandi Credo plurimos ex nostris Gallo- Polonis jam ad vos pervenisse: non solum enim dispersi sinat per varia Germaniae loca, sed etiam extenderunt se ad vicinas gentes, ita ait nulli videantur apud ipsum regem mansuri, quamvis plurimi in animo prius habues in taliquandiu manere, sed Poloni inierunt

Optimam rationem remittendi eos in patriam. Multi hac faciunt iter. Imperator humaniter excepit Ducem Cenomanum LMarchionem Albovium ejus patruelem Albo vitis recta in Galliam contendit. Alter profectiis est Venetias, uide, ut junt, ad Melitenses itur I S. Fer

rariensis hic diu fuit. Conjugium ejus

cum Bavara nondum est certum Vnam

habet rivalem rege Portiagalliae Turcae facessunt nobis militum negotii in Hungaria suis crebris excursionibus, suis rapinis praetexunt munitionem extructam in Nato a nostris, dum hic esses,

116쪽

t I O csses, tiam dicitia in suo solo esse extructam, is propterea non lilieturos, donec diruatur. Nos autem non sumus satis instructi ad vim repellcndam , nec etiam audemus eos nimis irritare , interea dum agimus de prorogatione induciarum , in qua re videntur Turcae se praebere dissiciliores.

De infortice nostia Gallia nihil scribam, quia existimo plura ad vos inde pei scribi, quam huc ad nos. In Belgio bellum magis ac magis accenditur. Arausiensis dicitur nactus esse Midel- burgi opimam praedam. Ondragonius prae feci us Midelburgensis milius

ad Hispanos ut de permutatione quorundam captivorum cum ipsis ageret, promisit se intra duos menses ad Arau-iiensem reversurum, si id non impetraret, seque jurejurando ac obsidibus datis obstrinxit Verum ubi venit Ant- verpiani , Commendator mandavit cuidam Iesu ita Hispano, quem passi e Strigos nominant, ut eum absolverit a jur jurando dicens fidem non esse servandam haereticis. Credo , quod

Ceus posthac potius laqueis quam

Jurejurando constringent eos, qui in ipsurum manus incidem Arati siensis rebus

117쪽

LANGUETI.

rebus in Zelandia cons itutis, rediit in Hollandiam, cum quadraginta navibus. Quinquaginta aliae navi eantes in occidentem inciderunt ad fretum Caletense , in septem, viginti Hispanicas , Portugallenses, G alli .cas, ex quibus duas, viginti redegerunt in suam potestatem , reliquae quinque sibi fuga salutem quaesive runt. Nondum hic scimus an Dux Christophorus Palatinus, Comes Ludovicus Nassavius Mosam cum copiis trajecerint. Habuerunt diu castra inter Aquisgianum, Trajectum superius , cujus partem eam quae est in dextra ripa Mosae occupaverant. Dicunt hic Hispani Sanctium Davitamd septingentos ex eorum militibus caecidiste Instruitur apud Cantabros clastis sexaginta navium, cum qua dicunt Joannem ab Austii navigaturum in Belgium , quod si siet, habebitu forte qui ipsum in itinere salutent Sed vix credo regem Hispaniae abductu

in eum ex Italia, cui non parum im- a minet periculi a classe Turcica Bi- aetas rus scripsit ad Dia Vulcobium ne

scio quid accidisse in Anglia, ob quod

regina auxerit numerum custodum

118쪽

nae Calend. April. III s. XXII. MExui iuuin proficiscereris in Italiam , ne quid de moribus istius

'entis in animum tuum paulatim irreperet, quod ejus candorem iuri tatem si non plane commacularet,Obscuriorem tamen nonnihil redderet. Sed quia promittebas te non transgressurum Apenninum, ac cito ad nos reversurum putabam te animum purum ab omni labe immunem ad nos referre postes cum praesertim constituisse vivere apud Venetos. Patavinos, qui videntur adhuc nonnihil retinere de simplicitate illarum gentium, a quibus ducunt oliginem. Sive enim Phry-hes, sive Paphlagones, sive Galli fuerunt eorum progenitores, I antiquI-tus usque ad stoliditatem simplices ab omnibus sunt habiti. Jam vero cum sis profectus ad Hetruscos Ligure S, adeo vaseos ac versutos homines, ut reliqui Itali sibi etiam ab iis metuant, vacillaret mea de te spes, nisi obstaret

119쪽

meus erga te amor, qui tantus est, ut si

ipse meis oculis ali lii id quod nollem

a te commissum cernerem, non tamen permitteret me illud credere. Ne vero existimes me temere aut maligne

de Hetruscis, Liguribus judicare, quas ejus rei causas habeam, non pi- sebit indicare, ut diligentius tibi ab ipsis caveas. Nemo fere est qui ignoret, Hetruscos iraesertim Florentinos, est authores, inventores om-

nium malarum artium, quibus usi ple- rique Principes Christiani, nostra ac

a patrum nostiorum memoria, lenes a bene constitutos Principatus in tyran-lnide converterunt, persuasi nihil esset mutabilius voluntate populi, eosque stulte facere , qui ejus benevolentiae fidunt. Satius itaque esse eum variis X exactionum generibus, de aliis injuriis trita opprimeres, ut nihil supersit ipsi vi- lirium ad repetendam libertatem, inco natur, ut ille apud Plautum, dicere: Indigna diona habenda sunt, herus quae facit. Quod si audivissent alium Poetam dicentem sui sceptra duro saevus imperio regit, Timet timentes, metus in autorem reditu forte non incidissent in illas calamitates , in quas multi

120쪽

, Ii Tmulti eorum inciderunt quamvis exi stimem levia esse mala , quae hactenus sunt perpessi, si conferantur ad ea quae postea sequentur. Quanto vero ager Ligusticus est asperior, aridior Hetrusco, tanto mihi videntur ipsi Ligures Hetruscis acutiore si solertios es. Hetrusci enim id tantum agunt, Ut suggerendo Principibus perversi consilia, sese in ipsorum familialitatem insinuent, quod quandocunque cons ' quuntur, non sit sine multorum odio, re non parvo ipsorum periculo Ligures autem sunt longe cautiores, ac majora praemia cum minore periculo se-etantur ream scopus in quem collimant, non est gratia aut benevolentia Principum, sed ipsi principatus , ad quos lures ex ipsis nostra aetate pervenisse videmus. At quibus artibus Favore, Piratica Dum enim nostri Principes stultis odiis inter se certant, ac ignava bella gerunt, deque iis potius consulunt foeneratores , quam rei militaris peritos, foeneratores suis occasionibus utentes, pro pecunia, quam

ipsis locant, iniquissimum foenus exigunt, eorumque vectigalia pro locata pecunia pignori accipiunt, parvoque