Epistolae politicae et historicae ad Philippum Sydnaeum ... Hubert Languet

221쪽

nicis, donec audirent factu in si de cretum de Interregnori ne videretur contra jus gentium alterius reo num

ambire Statim itaque, ubi est eis si gnificatum , factum esse decretum de interregno, progressi sunt ad locum Comitiorum verum nescio qui factum sit, ut decretum illud non sit publicatum eo die, quo publicandum dicebatur: quae res nostras spes hic valde imminuito illam priorem alacrita tem nobis ademit. Dicunt eo die redditas esse Senatu Polonico a ibraco

literas, quibus significabat, se quamvis

in itinere in maximam calamitatem incidisset, properare tamen ad eos cum

mandatis regiis, quae ipsis non ingrata fore speraret. petebat autem ab ipsis ut hanc suam moram boni consule rent, cui praebuerit causam scelus a tronum, a quibus in itinere sit spoliatus. Venit huc Pibractis 18 die superioris mensis, postridie Imperatore non salutato discessit, ita ut ex is iniem ipsum ad locum comitiorum jam perveniste Fecit apud me honorificam tu mentionem, sidixit se dolere, quod per occupationes non licuerit ipsi Venetiis eam quam cuperet humanita tem

222쪽

r' EPISTOLAE tem tibi exhibere. Regnum Polonicum ambiunt Austriacus, Moschus, Suecus, Transsylvanus, errariensis, aliquot proceres Polonici. Non ambit quidem noster o Een bergius Boliemus, nisi forte id clam faciat, nihilominus tamen audio ipsum haberephirimorum studia Turcicus Imperator scripsit Polonis, ipsos re ste facturos, si Suecum vel Transsylvanum, vel aliquem ex suo corpore, regem eligerent: caverent autem, ne quem ad Iepnum eveherent, cum quo non pos

se foedus inire, aut amicitiam colere: innuens, ut existimo, Austriacum, Moschum. Qui regnum ambiunt, pecunia inter se certant, tanquam esset auctioni propositum suntque ita venalia plurium suffragia, ut credam fore rarum colicitatis exemplum , si Poloni his moribus suam rempublicam diu incolumem servaverint. Ajunt erra-xiensem uno os ovicio Lithuano promisisse sexaginta millia coronatorum, si jus opera regnum adipiscatur. Audio ipsum etiam simulare se flagra-xe amore illius vetulae virginis, educatae in Schola Bona matris,in scribere ad eam literas amatorias, ineptiarum

223쪽

rum plenas. Quibusdam ut ajunt inseruit se hactenus non miniis fortiter militasse Veneri, quam Marti, seque constituisse illud suum in s itutum perpetuo urgere. Vides stultitiam ipsas etiam Alpes transvolare, labere in Italia suas clientelas. Hodie advenit quidam ex Polonia , qui assirmat in Comitiis nihil eis actum, eaque rejecta esse in aliud tempus quod si est v erum, jam peractus est primus actus fabulae, de novo rege eligendo. Cogita uantum pecuniae impendendum erit iis, qui ambiunt, antequam ad catastrophen deveniatur Galli dicunt se

in Poloniam mittere ter centena aureorum millia quod si est verum, quis tantae scutatorum multitudini resistet 3 5ed unde tantum pecuniae in tanta egestate Impetrarunt tamentiteras ab Imperatore, quibus mandatur ordinibus Imperii, ut libetum transitum per suos fines concedant iis, qui eam pecuniam vehent Poloni habent oculata manus, nec patientur sibi in re pecuniaria verba dari Meministi, dum

hic esses, coepisse agitari causam religionis , Imperatorem initio ita re

spondisse iis, qui jugum Pontificium

224쪽

EPIT SOL

excusserunt, ut conceperint spem de quidvis ab eo impetiaturOS. Iam vero ipsorum spes sunt nonnihil labefactatae, cum Imperatori ante aliquot dies suam fidei confessionem exhibuerint, nec adhuc quicquam responsi ab

coacceperint. Credo Imperatorem respicere ad Comitia Polonica , .metuere si cis concedat libertatem, quam petunt, ne offendationi Ponti cem cui scit longas esse manus. Ejusmodi perplexa consilia raro sortiuntur stelicem exitum B emi negant se deventuros ad deliberationes de conferenda pecunia antequam responsum ab eo acceperint. Indicetur conventus Electorum, ut speramus, ad finem Septembris. Jam convenerat inter ipsos lectores Imperatorem, ut indiceretur Francofurtum adris diem Iulii verum Imperator ipse petiit, ut

rejiceretur in autumnum, latis bonam indiceretur , cum ob tenuem valetudinem, impendentia a Turcis pericula, si ipsi valde incommodum tam procul a sua ditione discedere. Iam in id consenserunt duo nobis vicini electores. Quid sint facturi Rhenani, nondum certo scimus, quamvis speremus

225쪽

remus ipsos in ea re obse ita Imperatori. Si vel in Allia, vel in aliqua alia parte nostri orbis triansisses, spera rem te post ad cum conventum pertrahi, cui hauddubie intererunt praecipui Principes Imperii. Non fuistet tibi injucundum spectare ceremoniaS, quibus utuntur Germani in eleectionesii Principis. Sed nemo impetrabit a

te trans aequora versia, ut te pelas o lentio committas Sirene patriae non patientur , ne quidem per somnium,naec tibi in mentem venires nam non dubito te jam totum cohorrescere, quandocunque in animum tuum recurrit inhumanitas, qua sumus erga teus. Etiamsi vix sperem has meas literas ad te perventuras, non potui tamen me contineres, quin istos stultos meos affectus in ea est inderem, heo more tua humanitate abuterer. Cum autem nihil aliud tua causa ficere possim, oro Deum omnipotentem , ut te foe-licitate patriae in patriam tua virtute diu frui permittat Bene vale. Pragae die Solstitii Is s. XLIV. DO-

226쪽

XLIV. Dolor quem ex tua absentia sentio, magnum levamen attulerunt

literae, quas ad me mense Junio Londino dedisti, quibus me certiorem se cis i te non solum pericula, quae in itinere occurrere solent , forticiter sup rasse, sed etiam te tuae valetudini esse pene restitutum Eam autem testificationem tui erga me amoris contineiar, ideo eleganter, ingeniose sunt scriptae, ut me in tui amorem admirationem facile pertrahere potuerint, nisi morum tuorum suavitas, judicii gravitas, uerum major peritia quam ista tua aetas ferre videatur, id antea praestitist ent. Scio pene ridiculum esse petere a te, ut inter aulae tumultus, tot occasiones, tempus

inutiliter collocandi , linguae latinae

exercitium non omnino intermittas rverum quia literae illa testantur, quantos progrestus in ea feceris, quantum scribendo valeas, quando libet ingenium intendere , si ejus rei studium prorsus abjeceris, vix potero me continere, quin tibi objiciam te mollicie animi, ramore ocii id facere. Vide quam

227쪽

quam tibi gratiam reseram, pros lavis simis tuis lateris , qui coner tibi persuadere, ut ea amplectaris , quae quando amplectuntur tua conditionis homines, plerisque videntur sensu communi carere Sed jam desinam te istis meis

nugis molestia assicere. Scripsi antea Gaiparem chestium profugum ex Transi lvani , quem hic exulantem vidisti, collectis raptim copiis, irrupisse in Transsylvaniam , ut Stephanum Bathori qui jam ibi regnata, de

principatu deturbarct Scie Dat exo-ium esse ejus imperium Siculis illis

agrestibus , qui incolunt montana Translylvaniae ad Orientem, Septentrionem versus Aloida viam, fropterea eorum ad se defectionem sibi promittebat. Verum aluod praecavit, ne id fieret: nam statim ubi auditavit ipsum arma corripuisse , vocavit ad se omnes Siculorum magistratus, ceos tradidit cus odiae. Ita factum est ut homines barbari des ituti suis ducibus , se commovere non potuerint, cum praesertim Behessius procul ab eorum finibus copias duceret. Conciliaverat sibi Behessius animos plurimorum ex nobilitate xanssylvavica, qui ad

228쪽

manis, Hungaris, Tolonis , quibus aliquot Turca Valachi praedandi studiose admiscuerant Plerique Germani fuerunt veterani milites , qui ex praesidiis ungaricis ad eum confluxerant. Sub initium expeditionis res fatis sceliciter ei successerunt nam aliquot oppida ad eum desecerunt, te mine obsistente in mediam Transsylvaniam progresitis est , parumque abfuit, quin aluodam imparatum opprimeret. Conveniebant Ialuodae copiae ad Albam Iuliam, quae est ipsius

re lari quo quanta potuit celeritate contenditae essius, ut cum eo constineret , licet numero militum esset ei

longe impar, nam audio ipsum vix habuiis tria millia militum baiuodam vero habuisi ad decem aut duodecim

milliari, aliquot majora tormenta, quae non fuerunt minima causa victoriam quoniam plurimum damni Echesii militi intulerunt, antequam manus cum hoste conserere potuerit. Germani qui Behessio militabant, fortissinae pugnaverunt, . sunt fere omnes

229쪽

interfecti Polonis Himgaris equorum pernicitas fuit saluti. Ipse Behellius fuga se recepit Baniam quae est ad Septentrionem Transsylvaniae. Quonam autem inde pervenerit, hic adhuc ignoramus. Desiderati sui, ex ejus exercitu mille milites qui partim fuerunt caesi, partim capti ab hos e. Venerunt in potestatem Voluoda ad viginti ex praecipis nobilitate Transsylvaniae, qui ad Behessium de cerant, aut antea erant profugi ex patriari inter quo maximi nominis est Joanne siendi, filius illius Franciscitendi quem Imperator Ferdinandus praefecit Transsylvaniae, cum eam proditione corgii Monachi episcopi Van:dini , in suam potestatem redegisset Bassa Themei variensis miserat auxilio aluodo quadringentos equites Turcico et verum Ualuoda justi eos tib sistere ad fines Transsylvaniae, cum existimaret sibi non est necessariam eorum operam,

nec ut putos cuperet ejusmodi hospites sua ditioni assuescere Talem caei tum habuit Eeheslii expeditio qui quidem coa stus est confligere cum hoste licet eum se validiore, seiret, quia vi de bat copias suas paulatina dilabi et

230쪽

etori EPISTOLAE

sui adversarii augeri in metuebat nesquod saepe solet ab illis gentibus sieri milites ipsius deditione liberarent

se a periculo in quod eos conjecerat. Haec autem inforti expeditio videtur nobis conflavisse bellum in Hungaria,

ex quo vereor ne non possimus nos facile explicare. Turcae enim existimant se esse a nobis bello lacessitos jam dicunt ab Imperatore summisitim esse Behessium ad turbandam Transsylvaniam quae est in ipsorum clientela; quare ut eam injuriam ulciscantur irruperunt in nostram Hungariam magno numero, tiam quatuor arces nobis ademerunt , quarum nomina sunt

Blaus e in Dyruyn,Ferpen, Ionod. ponod est ultra Danubium ad lacum Balatonem non procul abes prinio, reliquae tres sunt cis Danubium. Blaus te in Myruyn pertinuerunt ad Ioannem Bala si quem nosti , cujus etiam filius unicus dicitur venisse in potestatem Turcarum. Doleo vicem miseri

senis quem semper magni ci ex quo immortalibus illis asto natis contudit arrogantiam, insolentiam Hispani, a quo injuria fuerat affectus. Magua est trepidatio tu ungaria