장음표시 사용
121쪽
8 tuc stringetibus,aut per accides Vtuc calidis uti oportet,parii tanae,sits id ustum ex mysi, chalcitide. Haec eni magis factu ad exiccatione, magis crusta signunt quod si
imodica haec essent,corroderet, vicUSs augeret. At si quod deperditu est,fuerit caro sola, ut in ulcerib plandis,no festines cicatricem
obducere. Immo prio debes i genera lacarne studere. Gignunt aut carne,quae primu ordine exiccadicio multu tras grediunt sed circa hoc queda coteplari prius oportet primu teperamentu radicate ipsius particulae teperamentus viceris. Nadi illud chru fuerit temperaturae valde humidovic vero no,tuc exigua exiccatio in primo videlicet ordine sat eririt.quonia morbus ipse no multu distat a natura inebri. Sed si inebrisuerit siccia, ulcus vehemeter humidu,tuc quae in secudos tertio ordine exiccat,sunt necessaria,ut sus temperature restituat In teperatis vero teperata sunt opportuna Ad hec Muniuersi corporis teperamentu spicere Oportet.(1uonia si corpus immodice siccii fuerit,& illud inebriared est auctu in humiditate,suerit teperais humiditatis in coparatioe ad corpus teperatu,tunc debet restialiter exiccari .itide si corpus fuerit in humido auri u , m ebrii declinet ad siccitate. Sed si simuli excessu egrediatur,vel egres sio fiet
122쪽
sio fiet ad humiditate,tuc maior exiccatio couenit:& si ad siccitate,minor exiccatio est necessaria. Porro ipsi ' medicaminis exiccatiui facultate conleplari oportet.na licet exiccantia medicamela,qus generat carnem,no adhibeant,ut exiccatione ita valida esticiat,quap-hibeatur materia effusa,qus est apta carne anmebro generare,ut ea que: ad generanda carneno sunt adinuata, sed ad obduceda cute, desideratur tame ut magis detergat Mabluant, i
tinet,admouetur, 3 ita medicamina quae citha mordicatione exiccat,inter carneiducentia ascributur.quonia omne ulcus in loco nocarnoso,no est aptu cito sanari Atide neq; orbiculare In medicaminibus prsterea exiccantibus Lastringetibus,quq ad curatione vicerii internoria administratur, debet admisceriqus detergat, ut mel, ac eaque pria respicisit particula,velutrius urina ciet,ubi instrumentorii urins accomodatoru ulcera curare telamus sed cucicatrice ducere cUpimVs,tuc medicaminib' utimur, qu cu sua astrictio habeat adhuc exiccares coglutinare:ut est terra Lemnia,qua sigillata vocat. Scias adhuc in multa sunt us vlc sanari phibet, ut est mebri inteperies idcirco oportet eius correctioistudere Mala quoq; sanguinis teperatura qui
123쪽
CAPNT ad ipsi vadit,ide phibet tauare his qui optimii humore gignia corrigi debet. Multitudo
adhuc saguinis qui ad illud fluit,ipsumc humectat,id quoq; efficiticus sucurre lu est euacuatione, vici attenuatioe,deabulationes,
si fieri pol. Ad haec ossis ei subsacentis corruptio id facit, emittedo sanie. qc quide vitiunultu habet remediu nisi rectificatione illius ossis,eiusc abraside,si fieri pot,ut abrasio corruptione tollat,ablatioes,ais sectioe. Sspio sim praeterea cogit qui ulcera sanat, ut ferat apud se emplastra trahetia ossis fragmeta,habeat 3 instrumeta quit, ea educat alias enim vic' sanari impediret .porro ulcera cibo indi get,ut opitulet eis: sed ei minutioe,ad abscidenda materia saniei. Verulf due necessitates inter se differui:qm sanies vires debilitat, Dpterea roboratiocidiget. alibi multiplicatur,tedia indiget.quo circa medic debet esse hui' negoci rector. Cum vic fuerit in pricipio,Vincremeto, no debet balneu igredi nec aqua calida agere: qm traheret ad ipsu/d - postem augeret.at si ia vlc' euerit,& sanies genita fuerit,tu forte id licebit.Omne terea ulcus d citi iusto claudis,du in supina parte cosolidat est in via ad cacrena Inspicere igitoportet sempianiel labrorus viceris colore.
ut si sanies multiplicet no multiplicato cibo,
124쪽
illud est simaturatio. Nuc vero de curatioerupturg differam', dicam' ci cu ruptura sit solutio cotinuitatis pianda sub cute,idcirco valetiora medicameta requirit,iquaesi sumo corpore existit sed in sanguis uberrime co- fluit ad ea, idcirco dissolueti indiget medicamine. quidem no debet modice siccari,ne tenue dissoluat, recrassu in lapide covertat. facto aut officio ipsi ' dissoluetis,glutinatoris usus necessarius est, ne sordes mediae viceris coitu pediat, i lapide covertant moxqualibet leui de causa putrescat,vreuellant.& solutio cotinuitatis redeat. At si ruptura plandior fuerit,debet particula ipsi scarificari,ut medicame magis penetret.Ruptiointerea culeui fractioe fortasse veras,fectioi cura satis erit. At si ruptio colusioni adlucta fuerit,tuc colusio debet curari medicaminiis colusioni
idoneis.&si colusio fuerit magna,curet exicca tib'. 8 si exigua,velut iactura ac',tuc ea naturae comittem',nisi fuerit venefica iterimes,vymagno cruciatu dolore afferes,aut tetigerit neruu unde apostem, pulsu oriri vereamur ilia fractura vero ossiu sufficit leuis deligatura,no dolorosa,&supponere medicameta
ad fracturasypria an casu vero urictu,vralijs id gen',necessaria est vens aptio 1 cotraria plefacta victuscitenuitas, carniu euitatio, Vidi, ita genus
125쪽
gen alia linimetis quoq ac potionib' ad id,
ixin particularib comentarius inscriptis, uti par est.De soluta aute colanuitate,qus membra nerueis ac ossibus accidit, postea riet sermo ubi de particularibus rebus tractabitur. Caput vigesimunonii sen quartae,De ustione. m Stiosqua cauterita vocat,est essicacisssimu remediu qis valet ad phibedam expassione corruptiois, pticula cui inteperie corrigerecupim',mborada, materiasg corruptas mebro ii ixas distatuedas saguinis 3 piluuiu supprimedu Inter metallica aut instrumeta ignita,qb'adustio fit, pra statius est auru Ioc' aut ubi cauteriurieride-bet,vel sesib dehhedit,ita ut ustio manifeste appareat ubi na fiat.vel locus idis udus erit, intra ima parte alicui inebri sit',ut est nasu, Mos, podex, id sera alia,ubi oportebit aliqua formula velut vagina uti, supra qua i-clinet,ut est illud genus terre: famice,CAstervocat ab Arabibus talli, ut gen illud chi-moleg terrs,st rubrica est,uulgo sinopis, Mab Arabib magrai Phec igitur debet aceto p- fundi,mox pano inuolui, aqua rosace aut aliquibus succis infrigidari.illac formula in illia meatum introducat ita ut locum urenduambiat,deinde ferramentia ignitum intromittatur,ut locu pertingat,aeno edat quod i circuitu
126쪽
cuitu ei existit,praesertim si ferrametu illud urens tenuius fuerat cauitate formulae, ne ei' formula latera interna cotingat.calleat prs terea qui urit,ne ferrameto illo ignito,usq; ad neruOS,& tedmeSic copulas straseat. 1uod
si ustio ad sanguine sistendissiliat,tunc validi or esse debet, ut crusta quae gignatifundior
ac crassior sit ne cito decidat na ubi sanguis profluat,si crusta ceciderit,mai inferet nocumetu q prius. At si ad tollenda carne corruptam ustionem feceris,s terminum incolumem deprehendere velis,scias eu esse ubi adiaest dolor fortasse cogeris una cla carne OS, quod sub carne existit,vrere, ustionem infigere,donec tota eius corruptio tollatur. Si vero id quod uritur,fuerit ut caluaria,tUnc caue ne cerebrum ferueat,& ne membranarapsis couellant alias vero no Verearis stegre Urere. Caput trigesimu sen quartae:Te dolorum motigatione.
Ausas dolor subduplici genere co-Hneri videlicet subita temperaturae mutatioe,solutionei cotinuitatis, ia-- nosti .nec te latet has diuisioes tande deduci vel ad mala teperatura calida,Vel frigidam vel sicca ,sine materia aut cla materia humorosa aut flatuoso spia, aut postemate.
mitigat ivit dolor his diotraria ut allis cau
127쪽
sis.quo aut pacto fiat contrarietas,cuis earii, etia nosti .didicisti preterea qliter curet malalpatura ac apostema. Ois adhuc dolor Tvalidior fit,iterficit qde,ac prio corpori frigiditate rigores adfert mox minor reddit pulsu, dei te penit amittit,postremoreade moriti,ger. Porro qcqd dolore mitigat,vel ipatura i mutat,vel materia dissoluit,aut sesu stupidureddit.ea veros molliut iter facile dolore soluetia locant,ut anethu,&ini seme, sertula capanica,q melilot' vocas manthemis, icha
memeto vocat mapi semel amigdalgs ama-rg, pcus prio ordine sunt calida,&isertim si aliqua glutinativa vim hiat, velut guminctarbor prunoru resudat,mamylu, 8 vina ceruist,ucrocu ,Vladanu,althea,amomu, brasse sica,rapia eoru g decori u ,adipes, moesippi ceratu ac iaca vi lib.coponii medicaminii tradita nobis sut,ac solutivas purgatiua medicamina cu* fuerit,hu 1 sui finis. porro eas mollificat,debet post euacuati dies administrari, si evacuatio couenerit. itides a postemata matura vel apiut Inter vehemeter soporatiua primu est succ 'papaueris,seu meconio, qd optu vocas, mandragora radicus ipsius cortices,& papauer,hyoscyam',& cicuta,& solanu soniferus actuca,&ex horia suma est nix,
Ma i frigida. Sspissime terea comittit error
128쪽
in doloribui ab extrinsecis causas, Vt a calore, vel fragiditate,aut eminctia puluinariti,aut i comouo de cubitu,aut casu, su ebri est,& alio simili,qrii causa trinsec' rit, sic delinquit. qpropter oportet idio ignorare, nec latere. v-rru adsit plethora,nec ne,& sciatur,tru adsint
cavist ipsi plethors a note Et fortasse causa
extrinsecus pueniet, ia intrinsecus presserit,uelut qui aqua biberit frigida, unde vehemes oriet dolor in ptib vetriculi atq iecinoris. Et multoties est necessaria aliqua magna
euacuatio, vel alaquod magnu praes diu rufo tame suffcst balneatios magnus sonus, ut siquis assurierit aliquod calidii unde dolore vehemeti caput cruciei cui in potiosque: fragi dissim g suffcies xemediu erit ibriaue tamen id quo certam dolore remouere,tarde imprimit sua actionem,ita ut aeger non possit dolo rem ferreis iue ad illud te pus, yt est evacuatio materiae retetae in villis intestinoru efficietis dolore intestini coli aut erit velocis pressio nis,sed maxime edes, ut est soporatio illata iparticula dolore colico assecta medicaminibvid facietib',ita ut medicus de hoc negocio maxime erit perplex' Idcirco efficacissima coiectura praeditus esse debet, ut cognoscat quod Dahoria duoru teporia diuti' perdurare possit, vetrum viriu,vel doloris constantia: ac uter naliorum
129쪽
hori aflectuu magis laedet, utru dolor ne an nocumetu,qdeXsbporiricatio oriri suspica .mur,ut diovenienti est praeponat sorte enisi dolor remassierit,interimet suo vigores magnitudine. Sed stupor fortasse no iterficiet, quis alias edat. Immo fortasse poteris ei nocumentu corrigere,&iterii medicamine codecet poterit curari. Veru costitutione soporifici medicaminis eiusciqualitate inspicere oportet,ut leuiori utamur,illudq; cu suo correctivo remedio,qd antidotu vocat,coponem',nisi a
sectus ita esset vehemes,ut maxia idigeret stupiditate vel forte particula illa adfecta nihil timebit stupefactione,si in ea administret quiano inferes inde maximia nocumetu, Vt stupefacti uu medicame admoueat vel forte erit tuta potio medicaminis stupefacti tui,ut fit in dolore oculima in hecitast oculu,q inire ip- su . Ei forte poterit facile corrigi nocumentupueniens ex potatioe illi', in alijs ebris Atin dolore coli testini crescit esto:qm materia augebit frigiditate, cogelatione,ac duracie. Medicamina praeterea stupefacietiasncemitigat dolore,yptereari, dormire factu ima so nus iter causas doloris mitigatiuas refert:presertim si secta inedia associeri dolore materiali Stupefactiva vero coposita quoru vis medicaminib' correctivis refrinpit,tutiora sunt,Vt est
130쪽
est medicamen philonius trochisci notati de
trib copositio vocata diatrion veru in stupefaciunt,aerecetiora eoru vehementi', antiquiora vero nihil,media vero mediocriter stupefacitat. Dolorustere aliisunt validissimi, qui in facillime curant in quibusda pibus,ut sunt qui ex spiritu flatuoso ortu lint . Immo qns mitigant ac eis sat est irrigatione aque: calidae superfudisse.veru illud remediuinii minat periculta , videlicet ne si forte causa dolo ris fuerit apostema, existimat esse ventosus flatus,cui initio presertim, superfundat a qua calida,augebit nocumetu Immo fortasse nocebit etia in flatuoso, cu nequiuerit flatum dissoluere,& expasio qtitatis es' inde augebit Fomentatioes etia que: calefaciunt,uetositate curat: iter limo medicamina praestatius est qd exiccat,ut militari nisi forte illud inebrii id no sustinuerit,ut ocul',qui quide impositione pannoru calidoria calefit fiunt adhuc meta oleo calefacto Validi preterea fomentu est,si farina erui ex aceto coquat laviccet, deinde fiat ex ea fometu ad id vero inferi remediuest furfuris decoctu . vapor preterea salis Or det .mili quide eo prest ior, verum debilior est.qnq; adhuc fit fometu ex aquai Vesicula,
d quides tutius lenius est . Verula si animaduertat, efficeret 'paulo ante dictu fuit. Ad haec