Ethruscarum antiquitatum fragmenta : quibus vrbis Romae, aliarumque gentium primordia, mores, & res gestae indicantur

발행: 1637년

분량: 361페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

Liber QuartUS.

K Agistri quasi tubicines ad scietitiarum certamina discipulorum animoS st excitare, atque incitare debent ; Verum, si tuba rauca sit, ad risum,ad iocum potius quam ad praelium milites allicit: ita Magistri ingenium, si rudest, nequit iuuenes ad virtutes incitare s ideo optime, an Magistri nostri Collegii tuba sonora sit; idest an eius probitas, an doctrina ad hoc munus idonea suerint,a Dorchethibus periculum fieri nostrae Leges praecipiunt, quarum O, seruantiam ut servem, haec vobiS propono. Audaces multa ispissime adepti sunt. Multa dissicillima experientia faciliora demonstrat. Subita etiam sortes deterrent. Ira summa infelicitas est. Iracundus a stulto nihil differt.

Magnanimus aduersitates contemnit.

Magnanimus est,non qui se vindicat de iniurijs, sed qui vindicare potuit,& pepercit: maxima enim vindicta est ignoscere. Superbia hostis virtutum omnium, Ultima hominis pernicies. Superbus simillimus est seris. Ego Artabanus Venestis patritius Vulterranus,&Dorchethes suprascripta approbo. Ego Astriis Borosius patritius Mediolanensis. Ego Coralli Ferosius Ciuis PanormensiS Siculus,Vulterranus Dorchethes approbo. Ego Corus Belius Phaenianius Ciuis, Dorchethes approbo. Ego Nuccius Aredius Caeritis Augurum Praesectus Uacum Cetium Carnensem Magistrum confirmo. Ego Turnus Vianus Nepesinus, Scriba subscripsi anno a Vulterrs aedifica

Agisteris magnitudo tanta est, ut illius non ignari ab hoc onere se libex roS exoptent: at contra tanti ponderiS ignari, etiam, quae non didicerint praecipere concupiscunt. Sed, n Maoc in Collegio nostro accidat, statu- tum a maioribus religiosissime a nobis obseruatur; ut & indocti ab hoc onere reiiciantur, & docti ad hoc munus, etiam inuiti compellantur. At quis a san

ctissimis Auguribus electus inuitus munus suscipiat ξ igitur ego nec labores recuse

262쪽

Ethrusc. Antiq. Fragm.

cuso ; nec si velim possit in reciliare ; sed vinam dignus sim , qui Magister comfirmer, probetis, haec exhibeo Dorchethes prudentissimi. Omnia mors superat, virtus sela resistit. Baculum senectutis sunt littero. Sapiens est ditior Regibus, sortior quoque robusto. Omnium sortissimus,qui curas, doloresque simulare nouit. Vir fortis in tribulatione solidatur. Nullus supra vires periculum faciati nam hoc temeritatis est. Nihil sine labore acquiritur. Amulari, non inuidere quis debet virtutibus. Ocium cst hominis sepulcrum.

Ocium luxuriam nutrit. Luxurioso poena est luXuria. Luxurioso proximum est exitium.

Ego Coribantes Moriconius Dorchethes Messium Farsium patritium Fesulensem Magistrum electum approbo. Ego Vacus Celius Ciuis Carnensis approbo. Ego Oscius Burius Ciuis Pi se iasis. Fgo Titus Chisius Suanensis, DCrchethes Vulterranus approbo. Ego Artabanus Venesus, patritius Vulterranus, & Augurum Praesectus

confirmo.

Os socij sacrosancti Collegij Augurum Messium Farsum patritium Festilensem iterum in sex annos sequentes Magistrum eligimus, quam clectionem, prudente S Dorchethes nostri, si vobiS Videtur,approbate. Ego Mogrus Gai bius Ciuis Vulterranus, EmporiensiS colonuS, Augurum Subscriba hanc deliberationem scripsi. Ego Antius Fidentius Patritius Vulterranus, & DorchetheS approbo. Ego Aulus Flaccus Patritius Vult erranus, & DorchetheS approbo. Ego Elbius Entellius Genuensis, Senator approbo. Ego Mecius Sidirius Ciuis Iaderensis, in Collegio socius, & Dorchethes approbo.

263쪽

Liber Quartus. 22 O

Ego Hirlogus Torboavs Per inus, Augurum Pnsectus confirmo. Ego Segeptus Marmuccitas Vetuloniensis, Augurum Scriba scripsi

NIhil est, sapientissimi Patres, maioris utilitatis alicui Reipublicae, quam

adolescentes, vel ignorantes docere, atque erudire: nam sicut parentum ope corpora s ita mentes Magistri eruditione formantur. Ego autem ac Magistri munus electus lisc vobis proponam: qtis si digna vestri Collegij Ma gistro iudicaueritis ; & me Praesectus confirmauerit, pro viribus curabo ut discipulorum animos honesta delectent s turpia vero offendant. Ratio prudentis est domina cupiditatum, & voluptatum. Nullus vir dici potest, qui non est sortis. Mortem sibi consciscere ignaui hominis est. Fortunae nulla fides. Audaces magis quam timidi laudandi sunt

Viros lacrimae dedecent .. - . -

Patria prima post Deos Nihil dulcius, & gloriosius, quam mori pro Patria ..

Qui conciues non amat, Patriam. Odit. Nihil melius habet Ciuitas, quam amicitiam. Vnus animus est amicorum, & eadem anima. Immodicus amor nonunquam in odium vertitur. Ego Tascus Dandolius Vulterranus Augurum Dorchethes approbo, &commendo, quae suprascripta sunt. Eoo Monsus Ol linius Senator Rauennatensis .

Ego Luris Brenius Ciuis Senensis Gallus approbo.

approbo.

Ego Aulus Flacc- . Augurum Prae- . . - ..... blium Quintil- ...... Romanum.

Scaris b

264쪽

Ego Moric MO- .... stro Scornelii. O . post Vesterrae. . . . clacla BexcpSAnctissimi Dorchethes, ut nostri Collegij mos est, haec, quae sequuntur , Ut approbetis , propono.Quae sis dicturus, aut facturus perpende prius . .

Consilium esse debet Reipublicae utile consulentibus gloriosum , & este'ctu promptum. Proelia non minus conssio, quam armis sunt perficienda. Consulentes patienter audiant, & diligenter interrogent. Aliquando consulere non est bonum. . Pertinacia voluntatis ambitio Vocatur. Obstare nonnunquam laudabile. Lente deliberes; cum deliberatum fuerit, celeriter seclas Nimis credentes pluries decipiuntur. Nemo non bonus prudens.

Ego Ascus Olanius Vulterranus Patritius approbo. Ego Mevius Pellius Ciuis Suessanus, Dorchethes approbo. , Ego Accessis ossius Sulmonensis approbo. Ego Ennius Maccius Mutinensis. Ego Marcus Minutius Romanus Caium Dandolium Magistrum a Collegio electum; a Dorcheinibus approbatum confirmo. Ego Aruns Farsus Fesulanus,Augurum scriba scripsi anno cia cia i cxcvij. a Vulterrae aedificatione. CIuitas non potest vocari, quae inimicos repellere non potest. Ciuitas , quam leges non custodiunt, cito decidat necesse est . Si Leges non essent, homo nihil distaret a brutis. Ambitione pestis maior non est in Ciuitatibus. Calumniator tanquam veneficus est abyssi e pellendus. Amicitia leges, & virtutes seperat. Ambitiosus paucos habet amicos. 1llustrem

265쪽

Liber Quartus.

Illustrem, & praeclarum virum clementia decet. Inconstantes e Republica eijciendi sunt.

Nihil prodest acquirere, nisi adepta custodias. Magistratus non ad perniciem, sed ad defensionem Civitatis inuenti sunt.

Haec sacrosancti Dorchethes, Ut approbetis propono. Ego Titus Glosius, Patritius Perusinus, Augurum Dorchethes Lucium Sorosium , Vulterranum Senatorem , Magistrum electum approbo. Ego Docus Risinius,Ciuis Vulcerensis Hister,Dorchethes. Ego Nirbosus Curicus Narbonensis. Ego Arnus Fregus Arpinensis. Ego Lucius Virbius,Senator,Cremonensis confirmo.

Ego Ulcus Maisus Vulterranus, Collegij Scriba scripsi anno cla ci5 iκciij.

NIs cultoris solertia solum quamuis optimum colendo exerceat , atq3 in eo serat optimum semen,nullum fructum potest afferre bonum. sic op-j timi ingenii ubertas: nisi egregius Doctor, & sapientissimus institutor optima praecipiendo exerceat, nullum virtutis fructum afferre potest. Q re sapien- tissimus Tagot Ethruscorum Rex, &Maximus Aruspex, qui Collegium no-istrum instituit, cuius ipse suit caput, Magistri munus alijs praeserendum cen-lsuit: sed, ne hoc munus indigno conserretur, statutum est, ut Collegium eli-lgeret, electum Dorchethes, si idoneus esset, approbarent, approbatum Prς- sectus confirmaret: ideo haec vobis propono. Bonus Ciuis patriam quamuis vilem, quamuis malam semper debet extollere ,& laudiare. Qui patriam vituperat, se ipsum vituperat. Non patria, sed patriae amor, & ciuium dilectio ciuem iacit. Animus, non locuS, non natura ciuem ab hoste distinguit Obseruantia Legum salus est Reipublicae. In Republica sunt necessaria imperium, & obedientia. Qui alijs imperat, nisi se contineat, nec alios continere potest. Imperantes nimis indulgenteS peccant Seuerior iustitia fit iniustitia. Violentum imperium cito deficiet.

266쪽

Ethrusc. Antiq. Fragm.

Elbius Cecinna Senator VulterranuS approbat. Titus Plinius Veronensis approbat. Et ego Tatius Lepidus Regiensis, Dorchethes approbo iΕ Ο Nuccius Fusius Ciuis Adriensis, Dorchethes . Segeptus Dispolius Cortonensis, Praefectus confirmat. Ego Occus Burius Pisensis,Scriba anno Vulterrano ciI ciI i ccjx.subsignaui, & exemplar Elbio Mauro Scribae signo signatum tradidi. EGO Cranus Pristus patritius Patauinus vestri Collegij Magister electus

. haec vobis, sanctissimi Dorchethes, propono.Qui DeoS non timet, non sortis, sed stultus. Vitium maximum est iactantia: iactator namque se, laudando, vituperat.

. . . . adulari pessimum.

Exterorum modica laudatio, &praesertim hostium pluris aestimatur,quam B charorum, S familiarium. Ab adulatoribus magis, quam ab inimicis, tibi cauendum est. Magnanimi est mereri laudem, sed laudem spernere.

Innocentia timoriS experS. Oculis magis, quam auribu S, credatur.

Adolescens mutus sit apud Reges& apud Senes taceat. Ineptus senex prudentior est quouis prudentiori adolescentulo. Iuvenes nimium, utiliuS seneS loquuntur. Nulla maior cura, nullum maius solatium est, quam liberi. Quod scripsit Cranus ego Caius Manlius Romanus, Dorchethes Vulterranus approbo. Ego Titus Felsinius Senator Vulterranus approbo. Ego Titus Cestis Vulterranus approbo. Ego Ornus Fusius Boisinensis, Collegij Dorchethes approbo. Ego Elbius Maurus Praefectus Magistrum Cranum confirmo.

267쪽

Liber QuartuS. 233

Ego Caius Alerius Vulierranus Citiis, Collegij Scriba subscripsi Anno cis ci laccxv. P Raesidi perniciosissimum est ordinariones, & Ieges maiorum mutare. Princeps amore, MagistratuS timore populoS regant. Pace magis, quam bello Ciuitas augetur. Melius est obstare, ne quis delinquat, quam delicta punire. Fortes iniurias subitb obliuiscuntur. Nihil foedius, quam iniuria alijs illata in auctorem reiecta.

Ira rationem abscondit. Ira, ubi vires deficiunt, maxima poena est. Ira, que est rationis comes ad multa egregia facinora animat. Adolescentis animus laudibus, & praematuris honoribus ad superbiam extollitur . Obedientia omnibus rebus praestantior. Impudicus amor hostis est bonarum artium. Impudentia ingratitudinis soror. Bella, & discordiae ex diuitijs oriuntur. Diues auarus est inopS.

Nimium prodigi culpandi. Haec vobis, Dorchethes prudentissimi, proposui, non quod ad nostri Collegij munus substinendum me idoneum nouerim, sed ne Augurum in me beneuolentiae ingratus videar. Ego Vospicus Atriarius, Senator Vulterranensis, Lucium Alerium Civem Vulterranum dignum esse Magisterij munere, assero. Ego Iasius Torbonus Senator Perusinus, Augurum DorchetheS. Ego Mevius Visellius Senator Mediolanensis, Thuscorum Augurum DosechetheS. Ego Torcus Cugius Vadensis Colonus, & Dorchestes. Ego Lucius Ercusus Sutrinus, & Vulterrani Collegij Praesectus Lucium, Alerium confirmo. Ego Mevius Maurus, Patritius Vulterranus, atque Augurum Scriba subsignaui Anno cla cla iIccxxj.

268쪽

. Orchethes sacrosancti, uniuerso Collegio placuit, uti scitis, me qua uis senem iterum Magistri munere honorare: ideo, quemadmodum

nostrae antiquissimae Leges praecipiunt, haec propono, quae si vobis placuerit ) approbetis. De Diis disserere humanum non est , nec id capit humamae mentis conie

ctura.

Mundus sacer est, finitus est , sed infinito similis. Coelum mouetur. Sol Coeli rector , & siderum, anima mundi vocari potest. Nox est umbra. Sidera terreno humore pascuntur. Sol,&sidera nostros oculos offendunt, nam splendor sicut ignis adurit. In tenebris , quae sunt in luce Videmus, quia lucidus aer purgat , & expellit umbras: verum niger aer, quod est in tenebris, cum simus in luce,nos cernere prohibet; nam crassior est, & omnia soramina complet, & vias nostris oculis claudit. 'Ego Lucius Minutius patritius Romatius, Thuscorum Dorchethes, quod in nostra latina lingua Augurum prudentiores sonat, quamuis Flbium Maurum Senatorem Vulterranum, & Martis Sacerdotem , Magistrum iterum electum approbatione non egere clarum sit s nam qui semel fuit ad idem munus, approbatus, semper eodem dignuS habetur, attamen suae gloriae augendae gratia , quae scripsit non solum approbo, sed etiam atque etiam laudo. Ego Elbius Dorius Senator Vulterranensis, & Dorchethes. Ego Titus Sempronius ciuis Romanus,& Colonus Castrensis, Dorchethes.

Ego Lucius Isiuius ciuis Camertinus, Vulterrani Collegi j Dorchethes. Ego Titus Caecilius Metellus Senator Romanus, Praefectus Augurum scripsi, signaui , & Elbium Magistrum confirmaui. Anno post Vulterram conditam cio Cia dccxxvij. ego Oscus Ancius Vetu-loniensis Scriba subscripsi. CVm sim ab uniuerso Augurum Collegio electus Magister, secundum . morem b&Legem ipsius Collegij haec vobis, prudentissimi viri, propono , ut, si placet, me Magistrum approbetis.

Agritudines cordis aut sunt malegiae, aut purgentae. Humiditas malegia hominem interficit.

269쪽

Liber Quartus. 23s

onichrationi tarda mors sequitur. Coarctatio humiditatis prohibens dilationem occ1dit. Calidum in corde statim hominem perducit ad mortem. Debilitas, & extenuatio purgentae aegritudines nuncupari debent. Vlcera cordis bothoralia post sanguinis fluxum interficiunt. Choristh tarditas , & lenitas humiditatem demonstrant. Chorist velocitas , & frequentia calidum cor significant. Choristi, durities siccitatem ostendit. Choristh sortitudo, & aequalitas bonam valetudinem. Choristit inaequalitas, & debilitas pessimam valetudinem indicant. Qui sepe irascitur stultus est.

Metus sapientes perturbat 'Iratus Veritatem non cernit. Stultitia est, se occidere propter mortis timorem. Libertas virtutis socia. Domesticae delicite virtuti aduersantur . Paupertas optimum artificem eficit. Innocens vitam agi securam . .

Ego Titus Valerius Romanus,in Collegio Thuscorum Augurum Dorche

the S.

Ego Caius Claudius Patritius Romanus, in Collegio Thuscorum Augurum socius, & Dorchethes Prosperum Sabancum Rauennatem patritium approbo. Ego Artabanus Venestis Vulterranus, atque Dorchethes approbo. Ego Oidus Barulus Senator Cortonensis, Augurum Dorchetes approbo Ego Nuccius Volturrenus Augurum Praesectus Prosperum confirmo. Eqo Arbunus Encius Ruffellensis, riba slibsignaui anno cio cla inccxxxiij in Collegio Augurum.

I quis indisnus ad aliquam dignitatem suerit assumptus, ab ea remouem dus est; ne vilis Asnus generos Leonis pelle contectus ludibrium sibi, Reipublicae dedecus, subditis populis incommodum, hostibus risum pariat: quod, ne accidat in sacrosancto Augurum Collegio, quod non Ethruriae se lum ; sed Thusciae, atque etiam totius sere orbis maximum decus est, fuit cau

tum.

270쪽

ium , ut omnes dignitateS, & omnia munera dignis, S probatis viris committerentur : at in primis dignitas Magistri , quae secunda est ; & nisi Praefectus in locum Regis institutoris Collegi) successisset, ea prima esset. Igitur si aliae dignitates dignos viros exigunt, lisc, in qua omnium rerum summa constituta

est, cum socios, discipulosque Magister instituere optime debeat, dignissimis committenda, ne falsa doceant, ne bonos moreS deprauent, ne deprauatos foueant. Quare ego Policras Licinius Magister electus, ne postea cum dedecore remouendus sim, haec vobis, Dorchethes prudentissimi, propono, ut probetis utrum dignus sim, qui confirmer: at, si onus valde mihi sermidabile , subterfugere possem, nec experimentum dς me exhiberem. Ex causa irasci laudabile: sine causa execrabile Si vera subest irarum causa, non irasci vituperandum. Virtus sola laudabilis. Animorum coniunctio est abastris, & si virtute coniungitur , non soluitur; quia virtus aeterna est nisi mors,vel potius ipse motuum motor dissoluat; si vero viiijS souetur, cito corruet, vitium enim nunquam permanebit. Vna duorum astrorum societas aduersos hominis nixus reddit inopes, si ex eadem virtute ortum habeat; & licet homu ea disiungere conetur, nihil eff- ciet, nam mors nec disiunget, quos Coelum , & ipsa virtus iungit s immo absentia tristior magis coniunget: cum vero astrum in alterum grauissimo crimine non semel,& iterum errauerit, quod dissicile s nam amicus amico donati errata, sorsita amicitiae nodus distatuetur. Quilibet coorea proprium astrum ibit facile, contra alterius nunquam. E xpertus mala fit fere prudentior. Qui detractorem alit, Viperam nutrit.

Qui adulatores udit, serrum sibi acuit, quo infelix ipse peribit. Non utilem Reipublicae nunquam natum fuisse, praestaret; at perniciosum

exterminari oportet.

Ego Curvis Farsus Festilensis.& C0Ilegi; Dorchethes Policrate approbo. Ego Clarius Quintius Dorchethes Collegij. Ego Caius Ronr onus Mantuanus, Collegii Dorchethes. Ego Suricli Traponus Clusinus. ae Policras Arretinus proposuit ipsum dignissimum demonstrant f ideo approbo ego Titus Valerius Romanus, & Collegij Vulterrani Praesectus.

SEARCH

MENU NAVIGATION