Quaestiones Quintilianeae. Disputatio critica F. Meisteri, programmati academiae equestris Lignicensis praemissa. a. 1860

발행: 1860년

분량: 28페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

3쪽

illaesii sines fissilit ilialleste.

5쪽

Do Ionii a Quintiliani quum animum induxerim diligentius quaerere, initium milii ab iis locis seri-plorum .d nostram aetatem seriatorum, quos ipso in praeclaro opere do in8titutione oratoria Iaudavit, dueendum osse existimavi. In his enim quum rius vestigia sequi atque, qua ratione ad eos necesserit quanta judicii sinceritate eos legerit, qua denique religione reddiderit, ipsi dijudicare possimus, quantaei habenda ait fides, aut ubi scripta commemorantur, quae temporum importunitato perierunt, aut ubi, ex quo lante hauserit, non indicat, certius laciliusque eolligere licebit. Quod ut recie possimus lacere hi ipsi Ioel diligentissime inter se comparandi sunt, ut, quod digerimen inter eos intercedat, utram ab auctore, an a Quintiliano, an a librario quodam Pro laetum sit clarius nppareat: quod a plerisque interpretibus sere neglectum, ne a Spaldinio Iuidem, qui egregiam in exl,licando Quintiliano ciperam collocavit, pari ubique subtilitate quaesitum esse video. Iam vero. quam sit operosa ea disputatio, quum omnes cujus ilio loci rodicum varietates pereensendae sint, quam dissiciliε, quum libri Inser. minimo inter se dissentiant et detereimus quisque liquissimis temporibus sit corree u , piam ambiguit, quum reliquando etiam de iis iusto neque librorum auctoritatri neque Reumino deeerni Possint, ngendum sit, epimqtiam ipse non ignoro. lamen hanc ipsam comparationem nonnihil ad Quintiliani textum et eOInprobandum et restituendum consereoposao ratus, non dubitavi alacri animo rem suscipere, quae, id quod uintilianus da grainmatica profitetur, plus habet in recessu, quam fronte promittat. iUndo autem libentius incipiamus. quam sib Homero, quom tum quoquo in scholis Ioetitistum et explicatum esse ipso dieit I, 8, 5. . a quo non solum poesis suilinitim fastigium acceperit XII. 11, 26. , sed qui etiam omnibus oloquentino partibus exemplum et ortum dederit tX, I, 46. , in quo nullius non artis aut opera Persecta aut eorto non dubia vestigia reperiantur XII, II, 21. 3 Sed non mihi in animo est omnia ejus do poeta celeberrimo judicia repetere, in non solum. quanta vereemdiu eum' coluerit ipse, testantur, sed etiam accommodatissima videntur in animos juvenum, quibus hoo OP destinatum erat, et arripiendos et permovendos. Noquo meum est de omni bira Ioris, in quibus Homeri mentionem facit, disserere, sed do iis potissimum, in quibus ipsi, poetae voma utitur. Ao primum quidem pavea de VIII, 4, 24. dicenda sunt, ubi, quum ex instra noritis quoqua rom magnirudinem aestimari posse exemplis a Vergilio et Cloerone sumtis eomprobetur, verba:

6쪽

Πue pertinet e lipeus Ajaeis et Pelias Aehilli a s Iliad. VII, 2I9. XVI, 140. perperam

infieruntur. Eieni in, quum reliqua exempla non solunt Optime electa sint, sed etiam ipsa verba Vergilii et Ciceronis, e quibus hoc perspiciatur, repetantur, ea, quae praecedunt. durius Videntur dicta esse atque incommodo contextum orationis interrumpunt. Ea igitur, a docto aliquo librario primum in mRrgine notata, mox in textum recepta, quamvis omnibus codicibus comprobentur, delenda

esse suspicor.

Inde transeo ad locum difficillimum utque ex parto quidem depravatum, qui legitur XII, 10, 64. ubi Quintilianus do generibus dicendi disputans. Homerum eam dividendi rationem, quam plurimi auctores secuti sint, primum iiiiisso exemplis Menelai. Nestoris. Ulixis ostendit. Sunt autem verba

haec: Nam et Homerus bre rem quidem eum jueunditiatd et Propriam, id enim est non deerrare verbis, et carentem gupervactiis eloquentium Menelao dedit, quae atini uirtiues generis imus primi: et ex o e Nesitoria dixit dulciorem ni elle profluere sermonem. φια certe delectatione nihil fuiuinua poteri; oed stumanam aures a iu Uliare facundiam maynitudine in illi junxit et euro rationem nivibita hibernia et eo pia verborum et impetu parem tribuit.

Non alienum videtur utriusque scriptoris verba inter se comparare. Menelaus deforibitur

Iliad. III, 213-215. videmus igitur brerem eum jucunditiite eloquentium verbis Πανρia ρι ἐν, ριύλα Drεως, ἐπει Ου πολυμυθος, propriam, id enim rei 3icvi deerrare veri is illi αν αμαρτοεn si denique curentem supervacula optimo respondero ἐπιτροχudio . Ita igitur Quintilianus ἐπιτροχαδην intellexit, nos potius Doederi inium sequemur, qui in Glossario II. p. 175. vulgari huic interpretationi repugnans, vehementer, tumultuoso id signifestro ostendit. vocabuli originem dueens a verbo ἐπιrγχειν, ἐnιδρωμειν, ἐπιθορειν i. e. incudi dare, invehLSimplicissimum est, quod do Nestore dicit, nempe versus Iliad. I. 249. I οὐ καἰ gno γλωσσης μέλαος γλυκίων μεν in his: et eae ore Nestoria disit dulciorem melle profluere germonem paene ad verbum rodditus est. Sed libentissime versatur in describendo Ulixe, in quo Homerum oratoris himulacrum quoddam praeformasse Putat. Etenini XI. 3, 158. eum stetisse oculis in terram de is immotoque semiro diei quao lero ox Iliad. III, 2IT. 218. translata sunt: hoc autem loco liberius agit. nam versus 222. 223.

οὐκ ia, 'mi crῆl f ερισσειε βροτος αλλος. plicatitur his: orationem uti ibtis hibernia et eopia ver borum et impe ι patvani. Cum hoe igitur nemo mortudium condendet' offendant fortasse, quae sequuntur: hunc tit deum homines in ebuntur, quippo quaa in illa quidem descriptione desiderantur. Samia autem sunt ex Odyss. VIII, 173. ibique dicuntur do viro, qui eloquentia onmium, qui audiunt, animos sibi devincit, ut laetio exiguam ejus sitimam excusent: illum igitur versum Quintilianus in hane Ulixis descriptionem paullo liberius

quidem. sed aptissimo transtulit. Quae modo consideravimus, sine ulla ossensione leguntur, jam vero in iis, quae sequuntur,

7쪽

maxima codd. varietas invenitur, etenim Turio. Guell. Flor. ea sie exhibente sed se ama re ea aeri mutilae Guoll. inutilo facundiam et mir/ynitudinem issi virisset. Par. I. II. sed ad eumn im restreinus eri in Ure fucumiliam, paullo post illi turisse, Par. II. a see. m. ilii ju init. Camp. eeu ad muni uim Nyrrastus eri in L Itae fa trauliain et mmi nitudinem illi Pirisae. Jens. sed ri in mare We us e et tit in Ulixe fari et mn . illi junm es. Reeepta primum in B si editicino Parisiis 1520.3 reperitur haec: sed nummam reo eas , ut in Uti se faciniatiam, mos nitudinem illi, rixit. Butimannus quidem delevit et recte pro Uhμse Ulixe scripsit: sed no ita quidem lorum

Prorsus Annutum esse nrbitror, equidem et anto ma mitudinem restitvorini et ex pomapto illo optimorum librorum viriori emendum esse censeo a a civit et. Quae sequuntur, Turi . Flori Gueis. Par. I. II. ita exhibenti eum orationi a milibus et copia, Camp. eum oratione aimili nimbus e. e. G th. cum Drusioni n. h. e. c. alii receptae favent, quam ut sincerum esse Putem, tantum abest, ut servata quam maximo optimorum librorum Scriptura legi

malim: 1 rm orationi similem niribus hibernia ri Opia Derborum et ita Buumannus Ρm alis o I esu tribuit, omisso igitur verbo Porem, simi in textum roreptum ost, postquam similem excidit: ni totus lorian ita videatur 'erihonduκ κo: sed aummam an r sua in Illae Detindiam et ludi i m illi a sei Dit et Dim orationi aimilem ui ibus hibemis .et copia verborum et inmintretribuit. Consoris liconi simillimum tornm apud Plinium epist. I. 2D. qui non solum iisdem Homeri exemplis utitur, sed etiam de Periclo ita ut cluintiliani in ea, quae sequitur, Paragrapho itisserit, ut acile hune ei locum non ignotum misso suspicari possis. Ibi autem g. 22. ita pergit: -Nec vero, cum linee dico, illum II mericum ιυιειροε.πῆ probo, Red hune

non quia non et illo mihi validisΝimo placeat mea ora μεν, υλλα t&λα λιγεδενς si tamen detur electio, illam orationem similem nivi hiis hibernis, id OAt crebram et adΝidnam et largam, postremo divinam et caelestem, volo. Praeterea conserenda sunt, quae Gellius noet. Λuie. VI, 14, 7.) do eadem re scribit: -Sed ea ipsa genera dicendi jam antiquitus tradita ab Homero sunt tria in tribus: magnificum in Ulixe et ulterium. subtile in Menelao et Oohibitum, mixtum moderatuniquo in Nestore.

Reliqua brevissimo absolvi possunt; etenim V, I 2, 14. roterendum est ad Iliad. IV, 299. VIII, 3. 84. ad Odyss. XI, 52.3. VIII. 4, 21. 22. ad Iliad. III, 139-165. IX, 3, 57. nil Iliad. II. 10 108. X, 1, 46. ad Iliad. XXI, 190. 197. Indo jam nil Πosiodum transimus, cuius mentio saeta est I, I, 15. et V, 11 I9. In his

locis non tam ex verbis, quam e ro non medio roμ diluicultatos onascuntur, de quibus, quum novi pridquam afferre non possim. Prorsus lacero nanlim.

Pindari duo fragmentn, quao nusquam alibi reperiuntur, a Quintillanci memoriae prodita sunt. Alterum invenitur VIII, 6, 7 l. sepud Boeekhium D. 22. III. II. p. 566. , eum quo do argu mento conserenda Runt Nem. IV, 26. Isthm. V, 29. Quod Quintilianus lineo legi dicit in libro. liuem

8쪽

Pindarus ii Scripserit x ινους, quod igitur ipsuin suos libros dige inisse putavit, hoe Boetaluus Prael. SchoL IL p. X. latiliorum scriptoriim inscitiae condonandum osso contendit. quum Pindari carmina

ab Aristarcho disposita e e ConStet.

Λlterum, N. I, 109. apud Boeckhium D. 288. II. II. p. 685. Mn enim pluvias aquas

e bit, κροι suryite Muttilat, lepidissime a uuintiliano ad Ciceronem translatum est. P reus autem mihi Perauasit vir doctissimus haec non posse rescres nil Nem. X. init. quao fuit Capperon-norii illiorumquo solitentia. Ibi quidem pluvivo i quae commomoruntur, quibus ullus indigent, quum ullus vento. alius vero hymnis indigero videatur: alin autem nulla inter utrumquo locum exi, lit con-ουensio, ideoque fragmentum esse censebimus, quod ni iurido non si nolum. Euripidis quoquo versum IIec. 816. interpretes ad I, 12, 1μ. Iaud ri arbiu antur, ubi omitio 1 ι ut remoti appellatur; conserendum cum liis, liuod Rpud Ciceronem de Orat. II. 44. 187. Iogitur: Iti ani/n ι atque Onauium Um tm; his etiam minus respondere graeca verba δὲ τὴν τύραν ον ανθρωποις ριονην non est dissullo M intelligendum. Magnopere Elium Osrondereti quod Cieero Eliripidem bonum 1Mettim. ὶuintilianus nutem non ictu. bucin tri Nicum nominarel. Usim autem nou iam Euripidi, quiun Pacuvio tribuenda o o postea videbimus.

Aristophanes non raro commemoratur, saepius sII. I 6, 19. NII, ID, 24. 65. ejus judi-eium do Periclis summu i ii dicendo vi Risitio inculinio in medium Prosertur, ita tamen, ut res, tanquam notissima iis, qui legant, breviter lutitum indicetur atque modo NII, 10, 65. Aristoph es auetor ejus judicii nominetur. 'on l. de hac ro Achitrii. 530. 53 l. quo loco Scholi in pauco, Cupolidis de eodem Periclo vorsus laudat, quos uintilis no notos suisso e N. I, 62. muni I tum est. Verba ipsa notissima et saepius re lutitiis scriptoribus repeliin sulat, nIiiid Ciceronem Briit. 9, 36. 15, 59. do orat. III, 34, 138. graeca verba inveniuntur opud Plinium opibi. I, 20, 17. 1 min turea coris. ad Ι ID, 18. Equii. I 8Υ. I 89. Nub. I93. lcan. 728. nd II, 16, 3. Nub. 9Υ. 99. 112-II 8. η89-1104.

Naepissimo laudat Platonem utque ex tota laudandi ratione non solum optima in scriptis praeclari philosophi eum versatum osse, ηud eliam Nutiiria R diligent in omnia ejus opera Iegisso atque tutor se conquira8so clare perspicitur: Frenaque οι II, 35, 24. - Vituperat, qui -pauca e Platones prioribus imperitu excerpia legem contenti neque hoc intum neque i I in ejus volumuin evolvant atquo in maximum errorem incidan et id, quod monei II, 15. b. quum diligenter non soluin legorii ipse, sed etiam ab udolescentibus legi velit, Rrgumento osse Poterit.

Do paueis tantum locis copiosius disputandum erit: etenim III, 1. II. Osseudit interpretes, quod de Theodoro Dyrantio disserens, his verbis usuου est: Hias et hue, quos Plino appellat Lo odiaιδδεο Dς. Negant onim Pluriai liis Iocum efffo, quoniam aliud Platonem in Phaedro p. 266. E. singularis reperiuiur et solus Theodorus intolligendus sit. In libris manu scriptis nillil est auxilii, quippe in quibus haec sola scripturae vurietas sis, quod Turie. ei Λmbr. I. aliiquo loso laedulo. latinis litoris reddunt. Nequo persuasit milia Spaldinius, qui aliquot nomina apud Platooenae excidisse putat. Dicat aliquis Quintillanurui momoriter laudantem momoria lapsum c or sed no hoc quidemiuitii necessarium obse videtur. I uuii in potiua haec et per se apte dicta esso sit via cum Platone

9쪽

conciliari posse contenderim. Etenim Plato, quamquam solum Theodorem λογοδαίδαλον appellat, tamen, quia paullo post ad alios transiti qui in eodem sero numero luerunti non huie uni tantum, sed compluribus hane dignitatem videtur tribuisse; jure igitur Quintilianus ita, ut dixit. dicere potuit. Spaldinii autem aere imo judicio in iis, quae ad III, I, 10. notavit, plano assentio, qui egregie Quintilianum errasso ostendit, quod Pintonia Ἐλεατικὸν Παλαμηι ηι Phaedri p. 26 I. D. Aleidamantem, Elaea, urtio Aeoliae. oriundum, Gorgiae dis ipulum, esse putet, quum Zenonem I,otius intolligendum esse e Diogene Laertio perspiciatur. Complura praeterea o Phaedro repetita sunt et conserenda videntur p. 2s I. ad II. Iλ 29. al. p. 26 l. A. ad II. 21, 4. p. 274. 275. M XI. 2. s. Sophistes semel tantum III, 4, 10. Iaudatur, atque unum verbum et graeeo et latino indoresertur p. 222. . Ad Nymposium p. 218. 219. Pomparandum est VIII, 4, 23. ubi do ratiocinatione disserens,

optime hao Platonis narratione usus mi.

Denique, ni reliqua omittam, transeo ad VIII. c. 64. ubi Quintilianus Dionysium Halio. p. 223. sed. Goelier. et Diogenem Laert. III. 28. se ius. Platonem pompositionis diligentissimum

fuisso lepidissimo exemplo demonstrat. Λgit enim de eollocatione verborum in Piraeum ae deae di 6 iplao in peris Platonis Plurimis modis seri Pin inventa sunt. Reoto animadverterunt v. d. vestigia complurium rentiquoruni librDmm sane excusoriam, in quibus ea Mnesto i,ost alio vel aliter, omisso autem muA, inserta nunt, minime es e sequenda. Idem statuendum osso do verbis graecin III, I, I 4. reetissimo monuit Npnldingius, qune, nurn recte retinuerit Bonnellus, unlde dubitaverim.

Non minus mihi probantur, quae Spaldingiua IX. 3, 57. contra Badium monet, qui , imporitorum eulpa hie Graeca, quae ipse posuerit Quintilianus, intercidisse existimat. In hoo enim videtur sibi eonstaro Quintilianus, quod, ubicunque salvo sensu fieri potest, latinis verbis utitur, graecia autem in iis tantum exemplis, quao hanc ipsam linguam flagitant, veluti IX, 4, 63. 73. 78. Doindo autem ejusdem videtur esse consuetudo, ut, quRe diXerit Mnece, non latinis verbis interin etetur, es. IV, 2.13 I. Ex utraque igitur pario ii. do quibus modo disputavimus, loci laborent, nisi eum Spaldingi aliisque graecam interpretationem delendam esse eenfleamus. Jam, ut ad eum, undo egressi sumus, laeum revertamur, in his quidem Platonis ver bin non est, quod offendat, eo magis autem in iis, quilo proximo sequuntur: quam quini erran quoque ut vime facere e Periretur; quam Roto debetur, praeterea in Turie. et Flor. faceret reperitur, in Ambr. I. faceret ut ea periretur. Npnldinius quidem Ioeum aperto porruplum ita eonatus est restituere: guam, quod cum quo maxime facer L Lmei irritir; Zumptius, quem sequitur Bonnellus, iis, ut suPm seripsimus, hane in Ao ratus sontentiam: - nequis ad aliam rem Plato illa quatuor verba plurimis modis collocaviti quam tinod experiretur, ordinem

quoquo verborum. non solum delectum maxime Pertinere ad orationis elegantiam. Quamquam proba ita sententia onaseitur, tamen molostiorem atque impeditiorem hanc dieendi rationem esse jumeo. Poteramus sano tota line enunciatione carero, sed, quandoquidem nddi in est, exsic da videtur. Nolo equidem novnin restitnendi Ioel periculum sueere, sententiam autem hanc inesse arbitror: ne Iulalia de eausa Plato illa verba plurimis modis seripsit, nisi ut, quod eum quoque conjunctum germnnem

maxime laceret numerosum. experiretur.

10쪽

Aristololes haud raro laudatur ae primum quidem 6, 28. ex libro 2, 3. do quo loco consorendus est Cic. Top. d. 35. , deinde II, Ib, 10. ex libro, qui inscriptus

est Θεοδεκτεια, Paum verba relaruntur; plurima vero ex Rhetoricis, aut M verbum in latinam linguam translata. aut etiam liberius composita. repetuntur. Hoe autem summa cum diligentia tactum est, ut facile nPParent Quintilianum AriAtotelis admodum mamtu fuisse. ComplureΑ loci diIsicilioresaeumen interpretum evo RVerunt, nisi silentio eos praeterire tutius visum est. At nunc i,ost egregia

studia Spaldinii ad huno unum revocam sussiiciat; equidem me ne in uno quidem loco melius quidquam invonire potuime Iibero profiteor. Graeca verba VIII. 3, 37. o Illiola III. 7, 9. liberius otiain V. 10, 17. e utiet. II, 16. sumta sun ubi praeeurite Victorio init Aristot. Riet. l. II. p. 4 I9. rectissimo Spali inius uintilianum memoriter citasgo judicat quum et omiserit quaedam et alia addideri quac neque hoc neque ullo loco ab Λristotele disputata sint. Deniquo IX. 4. μου. in his verbis: herous pia est idem duo lua, Aristoteli amissior, jumbus humauior videraturi sumtis en Eliel. III. η, 5. ο μεν σεμνυς κυι λεκεικυς 'καὶ ωριιονιας δεηιενος. ὁ δ' Ια ιβος υνἔκ εσιιν λ ις ς Πυν nonιὐν' haud scio an recussimo a Pistoeci pro humanior, quod vix explicuri possit, humilior scriptum sit: quae quidem conjectura, a Spiadingio

probata. noli cerio cuidiuia Aristotelis verbo. sed toti verborum sententiae egregie rofipondero videtur. Scriptor rerum quod in hoc do institutions oratoria opero raro laudantur. neque mirahititur.

nequo indo Quintilianum minus eos cognitos habuisse conjiciemus. Thue ydidis laudat quaedain verba graeco IX. 4. 78. quibus Ρmbut prosae orntionis scriptoribus. iuvii vis diligoiitin,imis compositionis, hoc aliqui dis necidere, ut in noluta oratione vincta ut ritur. V. I. d. Praoter Thucydidem solus Xenophon IX. 2, 3 ,. 6usquo celeberruiturii Voluptatis et Virtutis eortamen M . II. I, 2I-34. omtra rnortitur. Gruo orum oratrarum tres Potissimum nominatitur: Isocrules, Aeschines, Domo si honos: do quibus, quamvis huepissimo commemorentur, breviter licet disputa re. Naepius igitur II. 15. 3. 4. 33. III, 4, II. III, 5, 18. lnudretur Rrs quaedam, I Ocretis nomino inscripta, quae utrum jure eiudscribathir, nocue Dintiliantis in medio relinquit; quin ex ipηo Ionio hauserit, vix potest dubium esse. Ex Aeschinis Orat. C. Ctesipli. D. 83. nonnulla III. 6, 3. memoriter Videntur Iaudata osse. Ε Domostliene plurii repetuntur graeco: IV, 2. 131. Ex orat. d. cor. P. 230. IX, 4, 63. 73 ex initio orationiη d. cori atque ex Philipp III. P. III. quae non satin accurato citantur a Rulinodo compos. et do metris oratorum Vol. V. p. 185. editi Cicer. Ureli. , quum scriptum sit et πιέλιν ν iis pro καὶ n&οιν ω his. 'rotum autem hunc locum, admodum dissicilem ad Oxplicandum, ex optimorum librorum fide ita scribi malim: Proininuim clut ulla diligentium positiliant, nam et in hiare intentus auditor est. Sed eorvin similior ratio rat, nou olim eo erent praecedentibus nec aer viuut, novum exordium sumta ut, quum ea, quamlibet sit composita, ipε rem gratiam Perdet, gi ad eum rupiti tria Penerimus. Comparatio igitur inAtituitur iliter initia et clausulas atquo, quum in initiis hoc soliim respiciendum sit, ut lier se sint bonα ot probabilia, in clausulia ea a edit difficultas. quod uretissimo cohaerent cum Praecedentibus, ut, si minuri probanda luerint haec, iPSne gravissimηm jacturum iaciunt.

SEARCH

MENU NAVIGATION