[Opera] ...

161쪽

, Deus, ita luit, cujus abstulit EZechias excelsa, et altaria, , et praecepit Judae, et Jeru Salem mant allare hoc adora , bitis in Jerusalem interdicti Orgo a US a Cadem cluae sui praecepti, ut videlicet non in xcelsis, Sed ante altare in erosolymilan templo Deus coleretur. II. u Anno Egochiae quarto docimo ascendit Sennache- ,rib rex Assyriorum ad universa cit itales Iuda munitas,

set copi ea '. v Non ante quartiam loci natam, quia nec uni hunc annum Assyriorum Ugum CXcus Serat, nec enim

antequam Philistaeos Subjugaret, singularem erga se Dei providentiam, o favorem Oxpertus fuerat. Etenim cum

postmodum in Judaeum irrupisse Assyrium intellexit, et

occupasse sero universam, jam quo moti castris ad sanctam ei vitalem properare, periculi magni ludine perterrilia hos lem potentissimum placare conatu est, Solula, quam ille imposuerat, mulcta talentorum Uri triginta, et recentorum argenti quibus ille acceptis, paelam sesellit fidem et quam Spoponderat, pacem nega Vit, jussit quo tib sucum cum parte exercitu dorOSolymam inlcrim antecedere, dum ipso rex Lachis munitissimum oppidum expugnaret. Allegoria Si quidem iam animam reprod Sentat Sacra Deo civitas Jerusalem, Consequen est, Ut in ejus rege Egechia montem diabolum in Sennacherib adumbrari dicamus. Quod ergo Sequitur anno quarto decimo regni EZechiae Sennacheribum ejusdem ditionem invasis Se cum immenso

exercitu, significat tum cro homi nona quomque ab adversariis potestatibUS acerrime oppugnari, cum adolescens aetas ab inno quarto decim in quintuindecimum igitur. li I. . Misit hiatem rex Assyriorum Thartham et Rabsai ris, et Rabsacem de Lachis ad regem EZechiam cum Xer- , citu valido Jerusalem, et Steterunt in Sconsu pi Scinde Su-

162쪽

vperioris, quod est in via agri fullonis . II in Rabsaces m igna animi, Vocisque contentione Solymitarum fidem sollicitare a Igressus est, Assyriorupi quippe adventu trepidi ad muro concurrerant frequentes. Allegoria Ager stillonis dicebatur locus ex eo, quod in proximo lacu fullones panno purgare Solebant. AS censu ad piscinam in summo positam, semitam designat, quae ducit ad mysticas aquas, quibus pio animae stolas suas lavare cupiunt per ardua namque illuc enitendum est, nec citra laborom, et pugnam obsident quippe viam Assyrii, invisibiles scilicet hostes, qui subeuntibus infesti perpetuo imminent, et adver-

Santur, quominus ad mysticum lavacrum evadant.

IV. Dixitque ad cos Rabsaces Loquimini Egechiae: Isaech dicit rex magnus, rex Assyriorum sua est ista fiducia, , qua niteris Rabsaci propositum erat Judaeis deditionem perSuadere, et quoniam sciebat eos auxilia ab AEgyptiis sperare, et Si quidem ista negarentur, Dei nihilominus sui potentiae, et virtuti considere, utramque Spem inanem, et sutilem esse contendit. Et aegyptium qua SSatam arundinem appellaSSe contentus, totus incumbit in hoc, ut prο-bet temere ostentari ab Erochia Dei sui potentiam. Simili quippe spe deceptos fuisse suis a regibus populos bene

multoS, quο expressi nominibus distincte enumerata: sed poStmodum Succedente contra, quam SuperaVerant, rerum exitu imbecillitatem deorum suorum Sero tandem comperisso quo postremum concludat nullam ulli uSquam gentium Deo inesse virtutem contra regem Assyriorum. Allegoria Diti Sennacheribum diaboli suisse guram, dictis optime congruunt, quae hoc loco Rabsaces vel impie in Deum jactat, vel fraudulenter populo promittit, illi quidem summae potentiae laudem detrahendo, huic vero pollicendo terram pingui solo, et ubero proventu fortunalam,

163쪽

IN IV LIBRO REGNovdv. quo demtim persuadeat regione ab illo sibi attributas deserere, et ad promiSSa ab Assyrio sedes transmigruro Simili namque artificio diaboli satellites, et emissarii simpli-CCm anim tim circumvenire student; quare inditam do divina providentia opinionem imprimis convellere nil untur. e Multi dicunt animae meae, mi Propheta Non ost salus ipsi in Deo ejus quibus respondet me Placuit mihis adhaerere Deo bonum est mihi nomen tuum, Domine, spes mea L 3 Terrena praeterea pes, et breVem carnis volia plate ei pollicenti tib et in Stant, ut prpe Sentem, O CEP-tam irae, et dubia selicitati ante habeat, contra quos nos iacita uit Paulus Scribon Nem vos seducat inani-ybus verbis propter haec enim venit ira Dei in filios dissi, ydentiae ta

CAPUT XIX.

I. e quae cum audisset Egechias rex, scidit vestimenta, sua . , Quod Caiphas ob praesumptam Dei injuriam in passione Domini secit, fecit hoc loco Eχechias ob veram et manifestam divinae majestati vi ouitionem. Simultavit salsus pontis ex aegritudinem animi, quam nullam habebat, ostendit pius rex studium divini honoris, quo maximo flagrabat. Idcirco etiam acco opertus St, et sacco indutοSΗelciam et Sobnam et Sacerdotum seniores ad Salammisit, qui Dei Prophetae actam Deo injuriam renuntia rent, et eumdem ad tuendum ju honorem, Et procuran

164쪽

i 8 s. pnp. v Tlli ldam popilli sui salillem inflammarent. Respondit Esaias salva omnia fore Deo propitio, ii nihil proinde ab Assyrio timendum sit. Allat e postmodum fuere a Sennacherib litterae, quod legatus pridem est uti Verat confirmantes et Nas cum accepi, Set Zechias, et ingressus temphim ante altare explicuisSet institit orare Dominum, ut propitius foret popul suο, et superbi regis infringeret audaciam, et u Stam CauSam Colontium SP, Suaeque potontiae considentium tueretur. Cui Dominus iterum per Esaiam

respondit suorum sibi sal item curae SSe, ac proinde prο- visurum, Utremnia ad votum cederent, hostium vero mo-luS, Et conatia Se omnino compressurum. Ad Ugoria Epistolae regis Assyrii, quibus Dei potentiae impie detrahitur, et illius populo transmigratio in alienas terras Suadetur, impiorum hominum scripta designant, quilius hodie quoquo lentatur piorum in Deum sidos, idem quo sollicitantur, ut Cthristi Ecclesiam deserant, et ad Satanae Synagogas

II. sibi autem, Zechio, hoc erit signum : Comedo

hoc anno, quae ponto nuSCuntur, Et in anno sociando, quae

ex sponte nSCentibu repullulabunt' hi est, genimina geniminum ultro proVenientium Allegoria Genimina hima Prophetas, primos divini verbi praecone designant, dat suturam mundi per Christum liberationem praedixerunt. Ex Propholarum porro disciplina prodiere Apostoli, ebul genimina geniminum, qui illam jam peractam nuntiarunt. Utrique frugibus sponte proxenientibus recte comparan in P. quoniam rotis Oderunt, quod grati acceperunt: iidem vorbo Dei scripto ejusdem populiam lio interim

sustentant, dum agitur ita praeSen S, quando arcto pane, et qua revi nos contento ESSE Oportet. Quae autem Sequuntur me Anno tertio Seminate, et clite, et plantate

165쪽

IN ID LIBR. JEGNORVM. las, vineas, et comedite fructu earum abundantiam ebsaturitatem suturi Saeculi praenuntiant, quando mysteria,

quae in aenigmatibus et symbolis Proplietae, et Apostoli

nobis exhibuerunt, ipsa in Se clare Videbuntur : tiam vero justitiam esurientibus, qua Sirex arca plena, asilusit annona ad satietatem et sitiente inebriabuntur, volui cxundanto torcularibus musto, Sicut Prophela ait : Inebriabun-titur ab ubertate donius tuae, et torrent Voluptatis tuae

III u Et quodcumque reliquum sui de domo Iuda mit, tot radicem deorsum, et faciet ructum sursum . Illi, inquit, Prophetarum et Apostolorum alumni radices deor. Sum agent, et Sublime So a terra attollent, et florebunt, et dabunt fructum justitiae. Judaeorum siquidem residui Prophetarum oraculis eruditi, et Apostolorum praedicatione, et miraculis conrum icti ad Christum conversi sunt, qui quidem radices deorsum miserunt, quatenus eidem iii baptismo conseptilii sunt, et altis velut radicibus susceptuimin nova rogeneratione idem complexi, expanderunt ramos id est, longe lateque Evangelium promulgarunt, et uberrimum fructum protulere, gentium Videlicet conver

Sionem. Quod tamen hic typice Esaias insinuat, alibi perspicue declarat, ubi Deum ita loquentem inducit :

Mittam ex is, qui salvati fuerint ad gento in mare. . . . Ethan nuntiabunt gloriam meam gentibus .

IV. Factum est igitur in nocte illa, venit Angelus Do

3mini, et porcus Sit in castris Assyriorum contum octoginta, quinque millia . si Nocte, inquit, illa, quo ostendat Deu in haudquaquam in longunt aliquod tempus Sententia: Silae executionem distulisse, sed quae vel Ege Chusi pro Spera Spoponderat, vel Sennachcribo comminatus lucrata ad-

166쪽

versa, ea ipsa nocte intulisse Copias itaque, quas ad oppugnandam urbem, ingentes Assyrius ducebat, unius Angeli opera intra unius noctis spatium dissipavit, interfectis centum octoginta hominum milibus. Rex aperientes die, contemplatus tantam hominum Stragem uno velutino monto peractam, nullo trepitu, nullove antea praeviso, arat comparente auctore, exhorruit, haeSitque tantisper stupenti similis Mox trepide collecla, quae Supererat militum manu, celeritate, qua potuit maxima, tota Jud: ea excessit, et quod etiam Propheta praedixerat Canadem, qua Venerat, iam magnis itineribus remensus ignominia et

confusione plenus Ninivei in sua se recepit. Ibi a suis op-PrESSUS, morte non sua pertita disserendum quippe sui insignis rei supplicium, ut idem, qui divinae polentiae detraxerat in acie, in fuga sieret ejuSdem teStis et praeco. Praeterea aequo et justo consentaneum suit, ut qui Deum

patrem omnium no Strum Scelerate ossenderat, paternae

injuriae ultores dios haberet uos Interea Egechias, comperta Assyriorum suga, castra diripuit. Et vero credibilo est inde collegisse ingentos illas opes, quas Secundu Annalium liber enumerat, magnam Scilicet auri, argentique

copiam, Ct aromatum et armorum Uni VerSi generis, et Vasorum magni pretii cum admodum verisimile sit Assyrios Secum in castris repositam habuisse immensam illam praedam, quam ex deVictarum gentium spoliis contraxerant. Subdit hic Annalium liber etechiam pium caeteroqui principem in ea rerum prosperitate sibi minime constitisse, nec agnovisse Dei beneficium ea, Ha puer Erat . submissione et grati animi sensim quare is animi tumor

corpori aegritudine postmodum curari debuit. Et addit simili ingrati animi vitio populum pariter tali OPASSE, Vindictam nihilominus Deum Suspendisse, dum vixit EZechias.

a Parat. XXXII, 2 .

167쪽

V. Tima lite adoraret in templo Nesrocli Deum suum, Adarmelech et Sarasar silii ejia percuSSerunt eum gla- .dio: et sugerunt in terram Ararathri bontes sunt in Armenia, idem, qui et arduo asi nomine dicinatur, ad quos Noo arcam applicuit Umbram hic intuere suturorum : quod enim Dominus Judaeis objecitia a Vos ex, patre diabolo estis , a id enimvero omnibus nationibus probi vin commUne accidit, quae diaboliam quasi patrem habebant, quandiu colebant ut Deum. Postquam ver ad

Christum conversae Sunt, converS Simia acie contra patrem mendacii dimicarunt contrarii praeterilae converSationi moribus, illumque occiderunt, eoque interfecto, adlerram excelsam Spiritualium Caeduorum intelligibilos montes obtinentium feliciter evaserunt.

CAPUT XX.

I. I tempore illo aegrotavit Zechias Usque ad moe-hlem Dixi causam hujus aegritudinis suisse animi cla tionem felici quippe rerum Successu delinitu rex, caeterο- qui bonus, a Via tantisper retro coSSit, donec superveniente morbo correctus e Suis moribus reStituit. Quamobrem, cum aeger a Propheta propinquae morti nuntium accepi S-Set, non medicorUm operam quaesivit, aut illorum arti confisus est, quod in rege Asa Scriptura reprehendit, Sed ad exorandum Deum pie Se convertit. II. a lovit lite Zechias fletu magno . a Lacrymarum cauSa non a Sola fuit, ito regi jucundum S Set Vivere,

168쪽

sed quod sine haerede mori nimis grave videbaliae optabat

enim regnum manere Sui S. Praeterea cum bene nosset Esaiam parentibu Acha vir ini partima praedixiSSe prolemque ex illa nascituram Emmanu Pisis Sortituram nomen et dioenitatem, in cani o itationem, Spemque descenderat

foro ut Christus circa hoc tempus advenireta cupiebatque dici Messia matris pateret compertum quippe aliundo habebat ex avidica stirpe cum dona sorore a Sciturum. IIL Dixitque Esaias: Accipiant maSSam si cuiam . Confectum ex sicubia cataplo Sma, X cujus applicatione Curatio Egechiae coepta est, Emmanuelit naturam suo Stram S Sumentis incarnationem siguravit ox quo onim Deus ad carnem hinc Ilinavit, et applicuit, humanae natur MimrO- tanti ut cor coalescere coeperunt. In fictibus ergo agnosce Christi proavos, ex quorum carne languoris nostri medicina acta est. Congruenter vero Scriptura subjungit post tortuam diem aegri curationem persectam fuisse, ut in tem plima Domini ascendere potueritia nec enim Christus anto

tertium a Sua morte diem mortalitatem nostram re Surgendo

depulit, actus ipso' Primitiae dormientium 'o a Scon Sum que Iuravit in templum non manus actum olim dicit Apostolias Conresuscitavit nos Deus, ct con Sodoro nos, secit in coelestibus in Christo Iesu GIV u Parum est umbram creScere decem lineis taec hoc volo, ut stat Sed ut revertatur retrorsum decem gra-hdus' i Eo igitur temporis in torvallo, quo EZechiae aegrotanti medicina parabatur, Sol, repetit cursu, ad duas Si ira triginta horas diona protraxita dum per docem eo regreditur unde retro actu fuerat, quibus si deco in Ilias horas adjungas, quibus naturali cur Sub Venerat, unde extraordinari motu postmodum Se retro tulit, hora tricenas

169쪽

habebis in summa Duae aiatem horae o Stremae Vesperam ejiisdem diei implent, et diem absolvunt Ilio porro horarum numeria anno de Signat, quibus, ut ait Lucas, Chris, tu proficiebat Sapientia, et aetate et grati ipso enim est Sol justitiae, qui aegris valetudinem significavit, et exhibuit Ilorae ita quo duo postremo designant duos anno Snovis Simo S, quibus Christus seipsum miraculis ot signis manis Stavit, et no Strae Saliatis opus moriendo ab Sol xit, Scriptura si quidem textu satis consonat duabus o Stremis horis ejus dici EZechiae sanitatem persecte redintegratam fuisse Dictisque optimo cohaeret, quod dum Egechiae ulcus curatur, in Super etiam ita prorogatu praeter Ituralem sui corpori constitutioncmn dicit en in Apostoliis . Non sicut delicium ita et donum uia Adam non modo peccatorum Sordibus et morbo per Christum beratus sui tra Sed in Super vitam etiam Coelestem torrenarconditioni indebitam accepit Christus enim peccatorem hominem ab Solvit, cum do inque ab eodem et dium dixit, postquam a Mortuus fuit, et revixit, periit, o invenlus

CAPUT XXI.

I. a LoDEC DI annorum erat ManaSSES, cum regn2 re Co)3pi Sset, et quinquaginta quinque annis regnavit in Jerusa hiems . ni Zechiae Manas Sessiliu successit, cujus si XC Crondas color hic Scriptura rotexit, poenitunt iam in libris Anna lium ManasSis porro impudentia, projecta e St, Ut Summi Dei templima in dolubrum idolorum converterit, tanta fuit

170쪽

crudelitas, ut civitatem Jerusalem justorum, et Propheta ram sanguine implevisse dicat Cir Sque ad Summum Ea morum depravati inde praecipue manaSSe Videtur, quοd, mortuomptim parente, duodennis puer viris impiis, et novarum religionum cupidis educandus traditus suit, quod ne duae in simili casu olim contingeret, caute providit Jonida

Summia Sacerdo S. Enimvero quandiu hunc moderatorem

rex habuit, optimus suit pessimus VaSit, po Si quam Onlisice rebus humanis sublato, improborum quorumdam pο-puli principum arbitri commissus su ita tunc mores, tu ligionem mutavit, idolii coluit, et Prophela occidit, quae omnia Manasses secit. Unum lamen inter utrumque Observa discrimen 'quod Jοod initia bona suero, aliis sinis,

tait. II. u Extendam super Jerusalem sunt culiana Samariae, et, stateram domus Achabo: id est, quemadmodum Solina a nasori Assyrii opera Samariae regnum everti, o Iehu

regis Israel gladio progeniem Achab funditus extirpavi: Sic Babyloniorum regem Nabuchodonosorem designavi

civitatis Ierusalem eversorem crudeli SSimum, qui iraebem et regnum tantis officiet malis, ut quicumque audierit, in niant prae lupore ambae aure EJUS. III. Viginti duorum annorum erat Ammon, Um Ogyn pro carpis Set duobus quoque anni regnavit in Ierusa vlem secitque in abim in conspectu Domini, sicut suco rat, pater ejus Aa de Ammonem nihil moverunt Vel paren-li poena, ne peccaret, Vel paenitentia, Ut peccata corrigeret.

Nec vero licuit procrastinanti, cum in ipso flore aetatis, et limine principatus a Servis o in Sicia interfectus fuerit.