Jani Richardi de Brueys Oratio pro jurisprudentia Romana, etiam post pereuntia ceterarum artium ac doctrinarum studia, pristinum decus diu tuente ...

11쪽

contemplor, oratoris personam coram vobis sustinendo adeo me imparem sentio, ut plane conciderem animo, nus me erigeret blanda spessore, ut meam tenuitatem vestro favorei

nigne sublevetis, atque cogitetis, me non gloriae cupiditate motum, sed ossici ratione, ac diei lemnitate coactum in hunc lacum adscendisse. Romani a primis inde Reipublicae temporibus armis quidem dominationem longe lateque extendere conati sunt, et mira quadarni regendis subactis civitatibus arte excelluerunt, quae quidem solertia non minus quam ipsi arma ad orbis terrarum imperium stabiliendum contulisse videtur. Sed illud unum ita habuerunt cordi, ut ad sextum usque ab U. C. seculum omnium fere literarum studia plane negligerent. Notum deinde est, de Rhetoribus ctiain SCto fuisse cautum, ut Praetor antima Iverteret, Romae ne essent, ipsumquo Cato

12쪽

ne monuisse, Graeciam, quandocunque artes suas daturis esses . eoe aturam omnia. Ubi vero, ut Horatii ectis utar, Graecia capta ferum victorem cepita et artes intulli agresti Latio', tum etiam illis arios sublio ad excelsam perfectionis gradunt pth lata sunt atque quamplurimos es vario eruditionis gehere eximios viros tulit Roma Nise hibenter, quisquis leviter tantum auream, quae dicitur, Romanae Reipublicae aetatem insideret, a Pntietur: ademininppe ista antea imissi Rh, torica ars exu emis libertatis eis cibus ita floruit, ut teste Suetonii ribnnulli ex limsnia brtuna per eam in ordinem senatorium et ad summos honores processeritit, atque e tiam praecipui viri, ut illius Caesar , Ponbpejus Magnus, quin ipse Augustus, eloquentiae enixe operam darent. Nugma autem ingeni,

Q De Claris Oetoribus, cap. I.

13쪽

rum miracula per omne poematum genus tinterit haec aetas, satis superque probant aeterna illa vatum aevi Auguste nomina mec euam Rotii e demisse eximius historicos ecquis instrum A A literarum non φmnino rudis dissile, bitura Quid deinde loquar de artibus mechmnicis, architectura sculpto aere lapideve Pibbus Graecos aemulari visi sunt, eandemque gloriam assecuti Romani, prosecto' eximia illa et stupenda quae pro parte superiunt , mominenta, Theatrum arcelli ac Templum Fortunae stilis, id abunde probanti Philos phiam et Philosepho Romanos pra dicare si velim, vanitatis plenus vobis bdear, quasi Varronis, Ciceronis , aut e necae laudibus per meam commendationem ornamentum aliquod accedere posse putem. Immortales illi scriptores hominis etiam ac bvis ossicia in omni vitae genere non minus Vere, quam eleginter praeceperunt quamvis

enim

14쪽

enim negari nequeat, eos, ubi cla ipsis fundamentis ossiciorum vel de omnibus, quae Theologiam naturalem animorumve immo talitatem spectant , disputariint, argumentis parum validis, quin et sibi iuvicem comtrariis saepe ui immo vero volut spissis tenebris obvoluti animi documenta praebere vel sic tamen justa excusatio inde quaeritur, quod Philassimi illi lumine vero Divino per Christianam resimnem inter homines et 'pulos accen nondum fuerint collustrata Haec, inquam , si cogitemus, magis est, ut Romanos Philosophos, inprimis Ciceronem generis illud humani prodigium, vehementer

admiremur, quam eorum ignorantiam incul

Haec omnia ideo dicta velim, ut Romanis Augusti seculo viventibus cultissim' interi pulos, quotquot vel deinceps extiterunt, M. cus non negetur Sed ecquis vestrim M.

15쪽

paullo hinnanior longiorem aut pleniorem proebationem hic a me postulabit 2 , Verum tamen hi ipsi artium et discinnarum cultus inter Romanos neutiquam fuit stabilis, sed citis etiam passibus, ubi ad fastigium pervenerat . iterum retro ivit. Intra u nius ab Augusti seculo spatium Roma suppes,tavit exemplum Civitatis, in qua non tantum virtutis, fidei ac probitatis sola sere sirperessent pina, vinim ubi disciplinae et artes , ubi

Raetis et sudia populi, tam repente, et tam vehementer Ommperentur, ut serreorum ,

storum , quae postea Dinita sunt, seculorum semina jam lateant in striptis hominum aureae illi aetati proximorum. In iis enim, qui in pereunt, illorum libris non tantum intanatae latinitatis verum euam arcissime cum ea comjunctae simplicitatis amissae corruptique sensus

pulcri vestigia ubique reperimus . 'bilissimi Ictiplom eri noctum etate utor ver

magni

16쪽

feculi non contenti, meliorem quaererent

judici lapsi in alis genus magis vitiosum

inciderunt. Unum tamen excipimus Quin tilianum, qui, ut ipse testatur, corruptum et omnibus vitiis fractum dicendi genus revocare ad severiora judicia contendit.

Feliciora longe quam reliquarum artium indisciplinarum hac in parte fuerunt Iurisprindentiae Romanae fata quippe non tantum, libera Republica, ut tota confirmat juris historia, quam plurimi floruerunt iique maxima eruditione et eloquentia invine JCti, velut Cato, Scaevolae, Servius Sulpicius multique alii, sed et sub Imperatoribus, nee sub primis modo, verum etiam Hadriani, Commodi et Caracallae temporibus, et adipsos usque Gordianos , adeoque diu post γB

In Prassatim ad Appulei Metamorphosn.

17쪽

Equarum disciplinarum corruptelam, haud pauci vixerunt Cti, qui sapientia ac do

trina pristinos aequarent, vel etiana sup μrent, neque m sermonis elegantia aut sim, plicitate ullo modo iis cederent ut vehementer dubites, quem cui praeserendum pintes, quum modus pla dicendi adeo ubique fui similis sit in Pandectis et ceteris, quae ad nos pervenerunt, JCtorum Fragmemis, ut haec potius unius ejusdemque viri opus videam tur, quam scripta hominum qui a se inviuem pluribus etiam seculis distent. Quamvis igitur plerique eorum ac principes, ut Paullus, , pinianus et Ulpianus, jam incitata plane. quin et corninita latinitate floruerint , multi tamen eruditi sunt, qui hoc nativum, simplex, et Rmpor sui simile dicendi genus ita laudentatque. Commendent, ut ill GCtos auream prope latinitatis aetatem elegantia et verborum delectu reddidisse affirmare non dubitent, Quin

18쪽

quin etiam sibi persuadeant, linguam latinam. et cetera ejus monumenta omnino interiis- sene, potui4se tamen vel ex solis Pandectis Iustinianeis splendide restitae. Quamvis denique post Gordianorum tempora J sprudentia communi labe suerit oppresst, ips ramen Iustinimi aevo vixerimi Ut eum veteribus quidem illis non ψmpa randi, sed quorum tamen uide so et adnabrabili, Met mn abi omni parte felici labori Corporis Iuris nostri dispositionem debemus.

Quum nobiscum reputemus λ, Romum Merarum studia demum excolere coepisse post debellatam Carthaginem, Ceterosque popinios potentes imperii hostes, postquam igitur divitiae non otium tantum atque Ituram, sed linxuriem etiam et morum corruptionem intulis-knt, adeoque fatum extremum liberae Reipublicae jam instaret haec , inquam, di cogitemus, xvii est profecto quod miremur, bonarum a li-

19쪽

literarum interitum earum florem repente vcepisse. Licet enim vera esse videatur ob servatio, populos eodem aevo, quo ad imsignem culturae gradum pervenerunt, sere

semper a veteri simplicitate ac probitate jam

destivisse, non minus tamen vos mecum opinaturos existimo, ipsem morum coemptionem, quaeque inde fluunt vitia , honem in artes ac disciplinas pessumdare haec igitur ipsa morum corruptio , quum inaediuificeleritate omnes civium classes Romae invase, rit, eadem illa labe omnes disciplinae assici debuerunt. - Quae cum ita sint, majorem nobis admirationem movere debet, Nam Jurisprudentiam veterem dignitatem -- conservasse, et communem cladem Gai Caussae vero, quae id essecerint, quarum, que diligentiorem contemplationem jam anae expectatis M. ita comparatae Videnturia

20쪽

ut partim in iurisprivientia universe spectata positae sint, partim in ipsis Romanorum, ribus ac dis vivi . Utriusque genetis praecipuas proponere conaboi la tali Quicumque civilis societatis naturam h tueatur Besse mecum fatebim L nis tam tum ipsius imperii, sed et sinulorum revium citatem maxima pro parte proficisci a bonis legibus. Quid enim topinis imvat gloria atque potentia, nisi ipsius uitatis . tranquilluas . legibus i sit confirmata PQuid singulis orporis in ritas , quid

endustria , quid clivitiae prosi t. nis irenomnia sint sub legum tutela 2 quum agitur bonum putacum non tantum . Postulet., ut in quacumque bene constituta civitate ad sit legum civilium Codex, verum ut me illae leges sint certae instabilem, et nisi m-vissimas ob causas mutenturi, vis, ut ICli, bis utar , ut nihil novi constituatur, cujus, a nota